Giáo trình Mô đun Cơ điện nông thôn - Bảo dưỡng, vận hành máy và thiết bị chế biến nông, lâm sản thông dụng

3 
ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH LÀO CAI 
TRƯỜNG CAO ĐẲNG LÀO CAI 
GIÁO TRÌNH 
BẢO DƯỠNG, VẬN HÀNH MÁY VÀ THIẾT BỊ CHẾ 
BIẾN NÔNG, LÂM SẢN THÔNG DỤNG 
NGHỀ: CƠ ĐIỆN NÔNG THÔN 
TRÌNH ĐỘ: TRUNG CẤP 
Lào Cai, năm 2016 
4 
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN 
 Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép 
dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. 
 Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu 
lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. 
5 
LỜI NÓI ĐẦU 
Giáo trình bảo dưỡng, vận hành máy và thiết bị chế biến nông, lâm sản thông dụng 
được biên soạn theo chương trình đào tạo Trung cấp nghề cơ điện nông thôn do Hiệu 
trưởng trường Cao đẳng Lào Cai ban hành ngày ... tháng  năm . 
Giáo trình bảo dưỡng, vận hành máy và thiết bị chế biến nông, lâm sản thông dụng 
nhằm cung cấp cho học sinh, sinh viên trường cao đẳng Lào Cai và học sinh ngành cơ 
khí, những kiến thức về bảo dưỡng, vận hành máy và thiết bị chế biến nông, lâm sản 
thông dụng. Khi biên soạn giáo trình, tác giả đã cập nhật những kiến thức mới có liên 
quan đến môn học và nghề đào tạo, cần thiết cho học sinh tiếp thu kiến thức nhanh hơn. 
Nội dung giáo trình gồm 4 bài: 
Bài 1: Bảo dưỡng, vận hành máy xay xát quy mô nhỏ 
Bài 2: Bảo dưỡng, vận hành máy đánh bóng gạo 
Bài 3: Bảo dưỡng, vận hành máy nghiền hạt 
Bài 4: Bảo dưỡng, vận hành máy gia công gỗ liên hoàn 
Trong quá trình biên soạn mặc dù đã cố gắng, nhưng chắc chắn không tránh khỏi 
những thiếu sót do thời gian biên soạn còn hạn chế. Rất mong được sự góp ý của người 
sử dụng để giáo trình được hoàn thiện hơn. 
 Lào Cai, tháng 10 năm 2016 
 Tác giả 
Ths. Hoàng Anh Thái 
6 
MỤC LỤC 
 Trang 
Lời nói đầu 
Mục lục 
Bài 1: Bảo dưỡng, vận hành máy xay xát quy mô nhỏ 
1. Phân loại và tính năng sử dụng các loại máy xay xát thông dụng 
2. Sơ đồ cấu tạo và nguyên lý hoạt động 
3. Điều chỉnh, vận hành máy xay xát quy mô nhỏ 
4. Bảo dưỡng, sửa chữa máy xay xát quy mô nhỏ 
Bài 2: Bảo dưỡng, vận hành máy đánh bóng gạo 
1. Phân loại và tính năng sử dụng các loại máy đánh bóng gạo thông 
dụng 
2. Sơ đồ cấu tạo, nguyên lý hoạt động máy đánh bóng gạo 
3. Điều chỉnh, vận hành máy đánh bóng gạo 
4. Bảo dưỡng, sửa chữa máy đánh bóng gạo 
Bài 3: Bảo dưỡng, vận hành máy nghiền hạt 
1. Phân loại và tính năng sử dụng các loại máy nghiền hạt thông dụng 
2. Sơ đồ cấu tạo, nguyên lý hoạt động máy nghiền búa 
3. Điều chỉnh, vận hành máy nghiền 
4. Bảo dưỡng, sửa chữa máy nghiền hạt 
Bài 4: Bảo dưỡng, vận hành máy gia công gỗ liên hoàn 
1. Phân loại và tính năng sử dụng các loại máy gia công gỗ thông 
dụng 
2. Sơ đồ cấu tạo, nguyên lý hoạt động máy gia công gỗ liên hoàn 
3. Điều chỉnh, vận hành 
4. Bảo dưỡng, sửa chữa máy gia công gỗ liên hoàn 
Tài liệu tham khảo 
7 
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN 
Tên mô đun: Bảo dưỡng, vận hành máy và thiết bị chế biến nông, lâm sản thông 
dụng 
Mã mô đun: MĐ 23 
Vị trí, tính chất của mô đun 
- Vị trí: Mô đun này được bố trí giảng dạy sau mô đun chuyên môn nghề bảo dưỡng, 
vận hành máy thu hoạch thông dụng I. 
- Tính chất: Là mô đun chuyên môn nghề bắt buộc. 
Mục tiêu của môn học 
+ Về kiến thức: 
 - Trình bày được các yêu cầu kỹ thuật của các máy, thiết bị chế biến nông, lâm sản thông dụng 
- Mô tả được cấu tạo, nguyên lý hoạt động của các máy và thiết bị chế biến nông, lâm sản thông 
dụng 
+ Về kỹ năng: 
- Vận hành được máy chế biến nông, lâm sản; khắc phục được những hư hỏng thông thường 
- Phân tích được tính chất, công dụng các loại vật liệu thường dùng trong nghề. 
+ Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: 
- Thể hiện tính tự giác, có trách nhiệm trong học tập, có tinh thần hợp tác, giúp đỡ lẫn 
nhau. 
- Hợp tác, tham gia học tập đầy đủ. 
NỘI DUNG CHI TIẾT CỦA GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN 
Bài 1: Bảo dưỡng, vận hành máy xay xát quy mô nhỏ 
Giới thiệu. 
8 
Mục tiêu: 
- Trình bày được cấu tạo, nguyên lý hoạt động của máy xay xát; 
- Vận hành được liên hợp máy xay xát đúng quy trình, đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật; 
- Sửa chữa, bảo dưỡng được các máy xay xát thông dụng; 
- Rèn luyện tính cẩn thận, có ý thức nhân rộng và phát triển công nghệ. 
Nội dung chính: 
1. Phân loại và tính năng sử dụng của các loại may xay sát thông dụng 
1.1.Phân loại 
- Trong thực tế để xay sát được gạo hiện nay dùng nhiều chủng loại máy khác nhau 
có nguyên lý và cồn suất khác nhau tuy nhiên có thể chia ra các nhóm sau: 
a. Theo nguyên lý làm việc gồm có: 
+ Máy xay sát một công đoạn 
+ Máy xay sát hai công đoạn 
b. Phận loại theo vị trí lô sát 
+ Máy trục ngang 
+ Máy trục đứng 
c. Phân loại theo kết cấu lô sát: 
+ Máy có luồng thông gió thổi vào buồng sát 
9 
+ Máy không có luồng thông gió thổi vào buồng sát 
d. Phân loại theo hình dạng lô sát: 
+ Máy hình trụ 
+ Máy hình côn 
e. Phân loại theo nguyên lý làm việc của bộ phận say gồn có: 
 + Máy say bằng ru lô cao su 
10 
 + Máy say bằng thất đá 
f. Phân loại theo vị trí bộ phận say gồm có: 
+ Máy xay sát đầu tách ( Say r ...  không khí do quạt 8 tạo ra 
được đưa vào buồng sát làm tăng khả năng thoát cám và làm giảm nhiệt độ 
của gạo trong buồng sát 
- Chất lượng gạo sát được điều chỉnh thông qua lượng cấp vào buồng sát điều 
chỉnh đối trọng tại cửa ra gạo của máy. 
d. Máy xay sát gạo liên hoàn 
13 
- Công dụng: Máy thực hiện 3 chức năng cùng một lúc: bóc vỏ chấu, tách vỏ 
chấu, sát trắng gạo. Máy thường được áp dụng với các cơ sở sản xuất nhở 
các hộ gia đình làm dịch vụ. 
- Cấu tạo: Bao gồm các bộ phận tương tự như máy nêu trên. 
- Cách sử dụng và điều chỉnh: Việc bóc vỏ chấu ở máy này được thực hiện 
một lần do vậy cần điều chỉnh khe hở và lực ép giữa hai quả lô cho phù hợp 
đề đạt chất lượng bóc vỏ cao nhất. 
3. Điều chỉnh vận hành máy xay sát quy mô nhỏ 
3.1.Điều chỉnh 
3.2.Chuẩn bị trước khi vận hành 
- Trước khi vận hành máy xay sát gạo cần phải chuẩn bị đầy đủ các vật tư 
dụng cụ cần thiết như tập huấn về tay nghề, vận hành máy, chuẩn bị được 
máy xay sát phù hợp. Chuẩn bị nhiên liệu Diêzen, chuẩn bị nguồn điện 3 pha 
( nếu là sử dụng động cơ điện) chuẩn bị thóc lúa các dụng cụ để đưng như 
thúng,bao. 
3.3.Vận hành máy 
- Trước khi vận hành cần kiểm tra sơ bộ tình trạng của máy xem có đảm bảo 
an toàn hay không rồi sau đó mới khởi động động cơ điêzen hay đóng cầu 
dao điện để máy hoạt động. Nên tháo lắp dây culoa, khi máy chưa hoạt động 
để đảm bảo an toàn sau đó đổ thóc vào phễu số 1 và điều chỉnh tấm điều 
chỉnh số 4. Sau đó quan sát cửa ra của gạo nứt, nếu hạt thóc còn nguyên vỏ 
chấu thì tiến hành điều chỉnh khe hở rulô. Cho 2 quả rulô áp sát vào nhau 
đến khi quan sát thấy thóc đã được bóc vỏ khoảng 90% và lượng thóc ra cửa 
đều là đạt yêu cầu, chạy hết lượt 1 nên đổ thóc lên phễu và chạy tiếp lượt 2. 
Lượt 2 nên điều chỉnh khe hở nhỏ hơn lượt 1 để tiến hành bóc tiếp vỏ chấu 
của những hạt thóc còn xót lại, sau đó chuyển sang đầu máy đánh bóng gạo 
và làm trắng. Đổ gao chưa đánh bóng vào phễu số 1, điều chỉnh tấm điều 
chỉnh số 4 để cho gạo xuống buồng sát số 2 sau đó quan sát lượng gạo và 
chất lượng gạo ra cửa số 10 nếu hạt gạo chưa đạt độ trắng thì tiến hành điều 
chỉnh víp xoắn đối trọng số 5 để ép chặt gạo quay lâu trong buồng sát và sàn 
để gạo được trắng hơn. Việc quan sát được thực hiện bằng mắt và kinh 
nghiệm để lượng gạo ra nhanh mà vẫn đạt yêu cầu về đọ trắng bóng và sạch 
vỏ chấu. 
4. Bảo dưỡng sửa chữa máy xay sát quy mô nhỏ 
4.1.Bảo dưỡng thường xuyên 
- Quá trình bảo dưỡng thường xuyên là quá trình điều chỉnh, hiệu chỉnh máy 
nhằm phát hiện ra những nguyên nhân tiềm ẩn để kịp thời khắc phục ngay 
trong quá trình làm việc với máy móc thiết bị như: kiểm tra xiết chặt các vị 
trí như bulông đai ốc, khả năng làm việc của dây culoa và quả lô xay sát. 
4.2.Bảo dưỡng sửa chữa bộ phận công tác 
14 
- Bộ phận công tác của máy xay sát gồn có quả rulô, buồng sát, sàn, quạt hút 
và quạt đẩy. 
a. Quả ru lô 
- Đối với từng máy cụ thể ta có kích thước của rulô tương ứng. quá trình làm 
việc với thời gian của ru lô sẽ bị mòn trong trường hợp hai quả ru lô bị mòn 
không đều và lớp cao su phủ trên bề mặt, còn dây thì ta tiến hành tháo ra và 
mài sửa cho lớp cao su mòn đều 
- Nếu lớp cao su đã mòn quá phạm vi cho phép thì tiến hành thay ru lô mới 
hoặc nếu có công nghệ thì phun phủ lớp cao su mới đối với dây culoa cũng 
vậy. 
b. Sàn xát: Tuỳ thuộc vào từng loại máy sát ta có các loại sàn sát khác nhau 
trong quá trình làm việc với thời gian sàn hay bị mòn nếu gặp vật cứng như 
đá sỏi đinh ốc sàn sẽ bị thủng nhỏ không lọt gạo còn sử dụng được nếu 
thủng lớn lọt gạo thì nên thay mới. 
c. Quạt hút và quạt đẩy: Có tác dụng hút cám và tạo ra áp suất đẩy làm giảm 
nhiệt độ trong buồng sát, giảm nhiệt độ của buồng gạo hạn chế gạo bị nóng 
gây ra nứt gậy vì vậy phải thường xuyên kiểm tra sự hoạt động của quạt và 
tiến hành bảo dưỡng thường xuyên. 
Bài 2: Bảo dưỡng, vận hành máy đánh bóng gạo 
Mục tiêu: 
- Trình bày được cấu tạo, nguyên lý hoạt động của máy đánh bóng gạo 
- Vận hành được liên hợp máy đánh bóng gạo đúng quy trình 
- Sửa chữa, bảo dưỡng được máy đánh bóng gạo thông dụng 
- Rèn luyện tính cẩn thận, có ý thức nhân rộng và phát triển công nghệ. 
1. Phân loại và tính năng sử dụng các loại máy đánh bóng gạo thông dụng 
1.1. Phân loại 
1.2. Tính năng sử dụng của các loại máy thông dụng 
2. Sơ đồ cấu tạo, nguyên lý hoạt động máy đánh bóng gạo 
2.1. Sơ đồ cấu tạo 
15 
2.2. Nguyên lý hoạt động 
- Chất lượng gạo xát được điều chỉnh thông qua lượng cấp liệu vào buồng xát và điều 
chỉnh đối trọng tại cửa ra gạo của máy. 
3. Điều chỉnh, vận hành máy đánh bóng gạo 
16 
3.1. Điều chỉnh máy 
3.2. Chuẩn bị, vận hành thử 
3.3. Vận hành máy 
4. Bảo dưỡng, sửa chữa máy đánh bóng gạo 
4.1. Bảo dưỡng thường xuyên 
4.2. Bảo dưỡng và sửa chữa bộ phận công tác; thay thế sàng, trục lô; phục hồi trục 
công tác. 
17 
Bài 3: Bảo dưỡng, vận hành máy nghiền hạt 
Mục tiêu: 
- Trình bày được cấu tạo, nguyên lý hoạt động của máy nghiền hạt 
- Vận hành được máy nghiền hạt đúng quy trình, đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật 
- Sửa chữa, bảo dưỡng được các loại máy nghiền thông dụng 
- Rèn luyện tính cẩn thận trong công việc 
Nội dung chính: 
1. Phân loại và tính năng sử dụng các loại máy nghiền hạt thông dụng 
1.1. Phân loại 
- Căn cứ vào nguyên lý cấu tạo máy nghiền được phân thành các loại sau: 
máy nghiền trục, máy nghiền kiểu đĩa, máy nghiền kiểu búa đập ngoài ra 
còn có máy sàn và máy nghiền không có sàn. 
1.2. Tính năng sử dụng của các loại máy nghiền hạt thông dụng 
1.2.1. Máy nghiền hạt kiểu trục 
18 
a. Sơ đồ cấu tạo: Cấu tạo gồn có 1- phê úc cấp nguyên liệu; 2 - trục đa; 3 - thân 
máy; 4 - cơ cấu truyền lực; 5 - bộ phận cửa ra 
b. Nguyên lý làm việc cơ bản của máy 
- Các nguyên liệu cần nghiền được đưa vào phê úc số 1 và khe hở giữa hai 
trống quay ngược chiều nhau bị 2 trống quay nhỏ, độ nhỏ tuỳ thuộc vào khe 
hở giữa hai trục nghiền, trục nghiền thường được làm bằng thép hoặc gang 
đảm bảo độ cứng bề mặt để tăng khả năng bám vào của nguyên liệu trên bề 
mặt trục thường có các cạnh khía tạo độ nhám. 
c. ưu nhược điểm của máy 
- Chi phí năng lượng riêng thấp do năng lượng hao phí vô ích, ít kết cấu đơn 
giản, yêu cầu số vòng quay và tốc độ quay không cao khoảng 500 đến 
700v/p chế tạo và sử dụng rễ dàng. 
d. Nhược điểm 
- Máy có năng suất thấp và chỉ nghiền được những nguyên liệu có độ dòn 
thích hợp. 
1.2.2. Máy nghiền kiểu đĩa 
a. Sơ đồ nguyên lý 
Cấu tạo gồ, có (1) là đĩa nghiền, (2) phê úc cấp, (3) víp hiệu tải, (4) vỏ máy. 
b. Nguyên lý làm việc 
- Máy gồm có 2 đĩa trên mặt có những đường gân, 1 đĩa quay và 1 đĩa cố 
định, vật liệu, nguyên liệu được đưa vào đường tâm của đĩa dưới tác dụng 
quay của đĩa nguyên liệu đi qua khe hở giữa 2 đĩa được nghiền nát làm nhỏ 
và đẩy ra phía ngoài đĩa. 
- Đĩa thường được làm bằng gang đúc hoặc bằng đá yêu cầu bề mặt cứng chịu 
ma sát và bề mặt ít mòn 
- Máy nghiền kiểu đĩa có hai kiểu 
+ Kiểu trục đứng: có loại đĩa trên quay và đĩa dưới quay 
+ Kiểu trục ngang: có loại 1 đĩa quay và loại 2 đĩa quay ngược chiều nhau 
c. ưu nhược điểm của máy 
- Nghiền nhỏ các nguyên liệu ròn thành bột có thể nghiền thành bột rất mịn 
- Không nghiền được nguyên liệu mềm và ẩm vì nguyên liệu rễ bám vào mặt 
làm tăng ma sát giữa hai đĩa. 
19 
- Kết cấu máy đơn giản số vòng quay thấp từ 300 đến 500v/p chế tạo và sử 
dụng rế dàng. 
- Chi phí năng lượng cao do 1 phần năng lượng bị mất cho ma sát giữa 
nguyên liệu và đĩa sản phầm nghiền khi đi ra khỏi máy thường rất nóng. 
- Năng suất thấp vì vậy kiểu máy này được dùng phổ biến để say bột nước, 
say gạo để làm bún, bánh , đầu tương. 
1.2.3. Máy nghiền kiểu búa đập 
a. Sơ đồ nguyên lý: cấu tạo gồm có ( 1) sàn, (2) búa đập, ( 3) phê úc, (4) tấm 
đập, (5) vỏ máy và thân. 
b. Nguyên lý làm việc 
- Nguyên liệu nghiền nhận năng lượng chuyển từ búa đập được chuyển động 
quay với tốc độ rất cao và đập vào nguyên liệu, một phần năng lượng làm 
nguyên liệu biến dạng làm vỡ nứt 1 phần tạo cho các mảnh đã vỡ chuyển 
động với tốc độ cao đến đập vào thành của máy và bị vỡ tiếp sau đó bắn ra 
ngoài sau đó tiếp tục bị búa đập, quá trình đó cứ thế tiếp diễn cho đến khi bị 
vỡ nhỏ thành bột và lọt được qua sàn bị đẩy ra vị trí túi đựng. 
c. ưu nhược điểm 
- Nghiền nhỏ nguyên liệu được thành bột 
- Có tính đa năng nghiền được nhiều loại bột khác nhau năng suất cao năng 
lương tiêu hao cao. 
- Trong thực tế máy nghiền kiểu búa đập được sử dụng rộng rái trong việc chế 
biến tinh bột gạo đậu, khoai, sắn 
d. Cấu tạo của mốt số bộ phận chính 
 Cấu tạo của búa đập: 
20 
-Búa đập có nhiều loại nhưng trong thực tế sử dụng hiện nay có mấy loại 
búa như sau: 
+ Loại búa đập kiểu đầu cắt bằng 
+ Loại búa đập kiểu đầu cắt theo bậc đã làm tăng khả năng va đập cảu búa vào 
nguyên liệu 2 loại này thường có chiều dài110mm bề dài 5mm để tăng động 
năng khi va đập vào nguyên liệu. 
- Chiều dài của búa tuỳ thuộc vào mục đích của máy nghiền vật liệu nghiền ít 
xơ như ngô, khoai, sắn. 
 Tấm đập: 
Gối đỉnh của tấm đập thường là 100 đến 110 trong đó góc a nhỏ hơn góc b 
để giảm bớt sự di chuyển của vật liệu theo thành của bồn nghiền làm tăng 
khả năng va đập, tấm đập thường được lắp ở phía trên buồng nghiền thường 
được chế tạo bằng gang đúc hoặc thép hàn 
 Cấu tạo của sàn 
- Sàn chế tạo bằng thép lá có độ dài từ 3 đến 5mm bề mặt có đục lỗ tròn hoặc 
lỗ dài, kích thước của lỗ tuỳ thuộc theo yêu cầu cảu độ nhỏ bột nghiền và 
loại thức ăn khi nghiền. 
VD: nghiền thức ăn tinh cho lợn thì đường kính của lỗ sàn tròn khoảng 2 đến 
8mm lỗ dài từ 10 đến 12mm. 
 Bộ phận thu bột: gồm có ống ra sản phẩmvà túi vải vỏ máy và quạt hút bột. 
- Bộ phận quay cảu máy nghiền hoạt động đã tạo ra dòng không khí đẩy bột ra 
như một cái quạt nhưng ở máy có năng suất cao thì lực đẩy này chưa đủ lớn 
để đẩy bột sạch ra ngoài do đó cần bố trí thêm quạt hút để hỗ trợ. 
3. Điều chỉnh vận hành máy nghiền 
3.1. Điều chỉnh máy 
- Với máy nghiền kiểu búa đập trước tiên cần phải điều chỉnh, hiệu chỉnh, lắp 
đặt máy nghiền với động cơ điezen hoặc động cơ điện, đảm bảo đúng công suất, 
cố định an toàn. 
- điều chỉnh lắp đặt vị trí của búa đập đúng vị trí và yêu cầu, đảm bảo an toàn 
- Tấm đập được lắp đúng chiều và đảm bảo độ chắc chắn. 
21 
- Quạt hút phải được lắp đúng chiều và chuyển động êm nhẹ. 
- đầu vào của phê úc đứng hoặc phê úc ngang phải có tấm điều chỉnh lưu lượng 
đầu vào của nguyên liệu đạt yêu cầu. 
- độ căng của dây culoa số hiệu của dây culoa phải điều chỉnh phù hợp. 
3.2. Chuẩn bị vận hành máy nghiền: Chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ vật tư cần 
thiết phục vụ cho quá trình vận hành máy nghiền như dầu điêzen hoặc nguồn 
điện 3 pha và các vật dụng khác. 
3.3. Vận hành máy nghiền hạt 
- Trước khi vận hành cần kiểm tra điều chỉnh đưa máy về các thông số vị trí an 
toàn. Sau đó vận hành động cơ điêzen hoặc đóng cầu dao điện 3 pha để máy 
hoạt động ổn định với tốc độ quay ổn định sau đó mới đưa nguyên liệu vào 
nghiền. Nguyên liệu đưa vào nghiền phải đúng chúng loại và được phơi khô 
làm sạch. 
- Nếu là sử dụng động cơ điêzen cần điều chỉnh tốc độ bướm ga phù hợp để có 
tốc độ quay phù hợp đáp ứng tốt được công việc nghiền hạt đảm bảo năng suất 
và tốn ít nhiên liệu. 
- Trong quá trình vận hành nếu phát hiện máy có những tiếng kêu khác lạ phải 
ngừng máy để kiểm tra sửa chữa bảo dưỡng. 
4. Bảo dưỡng sửa chữa máy nghiền 
4.1. Bảo dưỡng thường xuyên 
- Thường xuyên kiểm tr xiết chặt các vị trí bu lông đai ốc 
- Cứ sau 4 đến 5 ngày thì kiểm tra và tra dầu mỡ bôi trơn vào các gối đỡ ổ bi 
thường xuyên kiểm tra dây đai nếu chùng thì căng lại còn nếu hỏng thì thay 
mới. 
Trước khi cho máy hoạt động phải kiểm tra và loại trừ các vật lạ có trong phê 
úc và buồng máy 
- Nếu thay đổi độ nhỏ của bột thì phải thay sàn. 
- Máy nghiền hoạt động rất nặng nề tải trọng không ổn định và số vòng quay 
cao từ 3000 đến 3500 nên đặc biệt phải chăn sóc bảo dưỡng chu đáo thường 
xuyên. 
4.2. Bảo dưỡng và sửa chữa bộ phận công tác 
- Bộ phận công tác của máy nghiền gồm có động cơ điêzen hay động cơ điện, 
búa đập của máy nghiền, tấp đập, sàn, quạt hút và bộ phận thu bột. 
a. Bảo dưỡng sửa chữa động cơ: 
Với động cơ điêzen hay động cơ điện nếu có sưk cố hỏng hóc thì tiến hành sử 
chữa bảo dưỡng theo đúng quy trình và công nghệ đã được học ở các môđun 
trước 
22 
b. Búa đập: Nếu bị mòn bị vỡ hết khả năng làm việc thì phải thay mới nếu bị 
cong bị mòn ít thì nắm lại và đảo đầu búa, khi thya mới phải đúng số hiệu và 
chủng loại kích cỡ phù hợp với từng loại máy. 
c. Sàn: Nếu sàn bị rách thủng lớn thì phải thay mới, nếu sàn bị biến dạng cong 
vênh lồi lõm thì tiến hành nắn lại, điều hiệu chỉnh lại. Khi thay thế sàn phải 
đúng số hiệu chủng loại và độ nhỏ của lỗ sàn. 
d. Quạt hút: phải thường xuyên kiểm tra độ an toàn của quạt hút đảm bảo cho 
quạt luôn chuyển động êm nhẹ. 
e. Bộ phận thu bột: Các đường ống dẫn bột phải được lắp ghép đúng vị trí đảm 
bảo độ kín khít. Túi đựng bột phải đảm bảo về quy cách chiều dài của đường 
kính, kín khít nếu bị thủng thì khâu vá lại nếu rách lớn và vải đã bị phận huỷ thì 
thay mới để để lọt bột sẽ làm hao tổng phần ttrăm thu hồi bột. 
Bài 4: Bảo dưỡng vận hành máy gia công gỗ liên hoàn 
Mục tiêu: 
- Trình bày được cấu tạo, nguyên lý hoạt động của máy gia công gỗ liên hoàn; 
- Vận hành được máy gia công gỗ liên hoàn đúng quy trình, đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật; 
- Sửa chữa, bảo dưỡng được máy gia công gỗ liên hoàn thông dụng; 
- Rèn luyện tính cẩn thận, có ý thức nhân rộng và phát triển công nghệ. 
Nội dung chính: 
1. Phân loại và tính năng sử dụng của các loại máy gia công gỗ thông dụng. 
1.1. Phân loại 
- Ngày nay đất nước đang trong thời kỳ công nghiệp hoá hiện đại hoá các sản 
phẩm làm từ gỗ được sử dụng rất nhiều và rộng rãi tuỳ vào mục đích sử dụng và 
phương pháp chế biến thì hiện nay có rất nhiều loại máy chế biến gỗ khác nhau 
23 
Vd Như máy cắt cây, máy bóc vỏ, máy cưa và các loại máy chế biến gỗ thành 
phẩm như máy bào, máy đục, máy tạo mộc, tạo hoa tạo rãnh 
1.2. Tính năng sử dụng của các loại máy gia công gỗ thông dụng 
2. Sơ đồ cấu tạo và nguyên lý hoạt động 
2.1. sơ đồ cấu tạo 
2.2. Nguyên lý hoạt động 
3. Điều chỉnh vận hành máy 
3.1. điều chỉnh máy 
3.2. Chuẩn bị vận hành máy 
3.3. Vận hành máy 
24 
25 
4. Bảo dưỡng sửa chữa 
4.1. Bảo dưỡng thường xuyên 
4.2. Bảo dưỡng sửa chữa bộ phận công tác. 
CÂU HỎI ÔN TẬP 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
- Trần Đức Dũng – Giáo trình máy và thiết bị nông nghiệp – Hà nội, 2005; 
- Nguyễn Bảng, Đoàn Văn Điện – Cấu tạo máy nông nghiệp – NXB Đại học và THCN; 
- Nguyễn Như Thung - Máy và thiết bị chế biến thức ăn gia súc – NXB Khoa học kỹ thuật. 
26 
- Lê Bạch Tuyết - Các quá trình công nghệ cơ bản trong sản xuất thực phẩm, NXB Giáo dục, 
1994; 
- Trần Minh Vượng, Nguyễn thị Minh Thuận - Máy phục vụ chăn nuôi, NXB Giáo dục, 1999; 
- Phạm Xuân Vượng, Trần Như Khuyên - Giáo trình Kỹ thuật bảo quản nông sản, NXB Nông 
nghiệp, 2006.