Xu hướng phát triển dịch vụ thông tin - thư viện tại các thư viện Đại học trên thế giới

NHÌN RA THẾ GIỚI
35THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 4/2019
 TS Vũ Duy Hiệp
Trường Đại học Vinh
XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THÔNG TIN-THƯ VIỆN 
TẠI CÁC THƯ VIỆN ĐẠI HỌC TRÊN THẾ GIỚI 
Tóm tắt: Xu hướng đổi mới hoạt động thông tin-thư viện tại các trường đại học trong bối 
cảnh đổi mới giáo dục đại học, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, xu thế toàn cầu hóa và hội 
nhập quốc tế. Trên cơ sở đó, bài viết giới thiệu xu hướng phát triển các dịch vụ thông tin-thư viện 
(DVTTTV) tại các thư viện đại học trên thế giới.
Từ khóa: Thông tin-thư viện; dịch vụ thông tin-thư viện; thư viện đại học.
Đặt vấn đề
Những năm đầu thập niên 80 của thế kỷ XX 
trở lại đây, dưới tác động mạnh mẽ của công 
nghệ thông tin và truyền thông (CNTT&TT), 
hoạt động thông tin-thư viện (TT-TV) đã có 
những bước phát triển mạnh mẽ. Các thành 
tựu đó, đứng từ phía người dùng tin (NDT), 
chính là sự xuất hiện liên tục của các loại 
hình sản phẩm và dịch vụ thông tin-thư viện 
(SP&DVTTTV) mới. Cùng với sự xuất hiện 
một cách phổ biến thư viện điện tử/thư viện 
số, khi nói tới các SP&DVTTTV, chủ yếu người 
ta quan tâm tới các thế hệ SP&DVTTTV mới, 
trực tuyến được phát triển trên môi trường 
mạng, những thế hệ SP&DVTTTV được tạo 
lập trên cơ sở ứng dụng các thành tựu của 
CNTT&TT một cách sâu sắc và toàn diện. Bài 
viết tập trung nghiên cứu xu hướng phát triển 
các DVTTTV tại các thư viện đại học (TVĐH) 
trên thế giới, trong bối cảnh đổi mới giáo dục 
đại học (GDĐH) tại các nước, xu thế toàn cầu 
hóa và hội nhập quốc tế.
1. Xu hướng đổi mới hoạt động của thư 
viện đại học
Bối cảnh xã hội thông tin, nền kinh tế tri 
thức, xu thế toàn cầu hóa đã tác động mạnh 
mẽ đến hoạt động TT-TV tại các trường đại 
học. Ban Nghiên cứu quy hoạch và đánh giá 
của Hiệp hội các thư viện đại học và nghiên 
cứu của Mỹ (Association of College and 
Research Libraries-ACRL) đã công bố báo 
cáo tổng quan về các xu hướng đổi mới hoạt 
động TT-TV nổi bật của thư viện đại học trên 
thế giới. Báo cáo năm 2014: Top trends in 
academic libraries: A review of the trends and 
issues affecting academic libraries in higher 
education (Các xu hướng phát triển nổi bật của 
thư viện đại học: Tổng quan về các xu hướng 
và vấn đề đối diện với các thư viện đại học 
trong giáo dục đại học) [8], đã trình bày các nội 
dung cụ thể sau:
(i) Xu hướng về dữ liệu (Data) bao gồm: 
Các sáng kiến mới và cơ hội hợp tác mới giúp 
thư viện nâng cao năng lực và hiệu quả kiểm 
soát dữ liệu; Thư viện chú trọng vào việc hợp 
tác, liên kết với giới nghiên cứu, các trung tâm 
lưu trữ dữ liệu và các nhà xuất bản, tạp chí 
khoa học để có thể sử dụng chung nguồn dữ 
liệu khổng lồ phục vụ việc học tập, nghiên 
cứu; Liên kết với các đối tác khác để tăng khả 
năng tạo ra cũng như tái sử dụng các dữ liệu 
khoa học. 
(ii) Xu hướng phát triển các dịch vụ được 
cung cấp và khai thác trên các thiết bị di động 
như máy tính bảng, điện thoại di động,... 
(iii) Xu hướng về các hoạt động liên quan 
tới tính mở trong GDĐH, bao gồm các dịch vụ 
truy cập mở (TVĐH hỗ trợ và khuyến khích 
các dịch vụ hướng tới truy cập mở nhằm phục 
vụ việc nghiên cứu và đào tạo tại trường đại 
học) và giáo dục mở (TVĐH thực thi các chính 
sách và biện pháp ưu đãi cho việc phát triển 
các nguồn lực thông tin phục vụ giáo dục mở 
(open educational resources - OERs, ví dụ hỗ 
trợ cho việc xuất bản các giáo trình mở,...).
(iv) Xu hướng về các dịch vụ góp phần tạo 
nên sự thành công của sinh viên: Thư viện 
chú trọng tài trợ, khuyến khích và xác nhận 
các sáng kiến hữu ích của sinh viên. Các thư 
NHÌN RA THẾ GIỚI
36 THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 4/2019
viện chú trọng tới sự phối hợp, hợp tác với các 
bộ phận khác trong trường để cung cấp các 
loại hình SP&DVTTTV hỗ trợ sinh viên phát 
triển các sáng kiến của mình, tạo nên các 
thành công trong học tập và nghiên cứu khoa 
học. Thư viện luôn coi đó là một trong những 
tiêu chí thể hiện giá trị của TVĐH. 
(v) Xu hướng về các dịch vụ hướng tới việc 
học dựa trên năng lực: TVĐH luôn chú trọng 
tới việc hỗ trợ sinh viên trong việc nâng cao 
kiến thức thông tin nhằm giúp họ ngày càng 
bình đẳng hơn trong khai thác, sử dụng thông 
tin một cách phù hợp nhất để phục vụ cho 
việc học tập, nghiên cứu của mình tại trường 
đại học. 
(vi) Xu hướng về các dịch vụ liên quan tới 
trắc lượng các công bố khoa học: TVĐH phát 
triển các loại SP&DVTTTV liên quan đến việc 
cung cấp các số liệu thống kê đối với công 
bố khoa học phục vụ việc đánh giá khoa học, 
cũng như việc đánh giá chất lượng của một 
trường đại học. 
(vii) Xu hướng phát triển các loại 
SP&DVTTTV phù hợp với người dùng tin 
(NDT) khi họ sử dụng các phương pháp 
nghiên cứu khoa học khác nhau: phương 
pháp nghiên cứu truyền thống và phương 
pháp nghiên cứu khoa học dựa trên các 
phương tiện số hóa.
D.W. Lewis trong công trình nghiên cứu: 
Chiến lược cho thư viện đại học trong 25 
năm đầu của thế kỷ 21 [7] đã phác thảo định 
hướng hoạt động đối với các TVĐH gồm cá ... nh chaát ñaùp öùng nhu caàu NDT, 
coù theå chia DVTTTV thaønh 2 nhoùm: nhoùm 
ñaùp öùng nhu caàu ñöôïc cung caáp thoâng tin vaø 
nhoùm ñaùp öùng nhu caàu ñöôïc trao ñoåi thoâng 
tin. Do tính chaát cuûa hoaït ñoäng nghieân cöùu, 
ñaøo taïo taïi tröôøng ñaïi hoïc ñoøi hoûi cao söï hôïp 
taùc, lieân keát, chia seû toaøn dieän giöõa caùc caù 
nhaân, taäp theå, vì theá caùc DVTTTV ñaùp öùng 
nhu caàu ñöôïc trao ñoåi thoâng tin ngaøy caøng 
phaùt trieån. Trong ñieàu kieän ñoù, vieäc chuyeån 
ñoåi caùc phoøng ñoïc thö vieän thaønh khoâng gian 
thoâng tin (khoâng gian hoïc taäp) cho pheùp NDT 
tieán haønh caùc hoaït ñoäng phuïc vuï cho hoïc taäp 
vaø nghieân cöùu laø nhieäm vuï ñaët ra ñoái vôùi caùc 
TVÑH. Ñeå thöïc hieän ñöôïc ñieàu ñoù, caùc TVÑH 
ñaõ chuù troïng ñeán vieäc trieån khai moät soá dòch 
vuï ñaùp öùng nhu caàu trao ñoåi thoâng tin nhö: toå 
chöùc khoâng gian daønh cho hoäi nghò, hoäi thaûo, 
hoïc/laøm vieäc nhoùm vôùi quy moâ khaùc nhau; 
cuõng nhö TVÑH ñaõ lieân keát vôùi ñoäi nguõ giaûng 
vieân, ñeå trieån khai taïi truï sôû thö vieän moät soá 
hoaït ñoäng nhaèm gaén keát chaët cheõ giöõa hoaït 
ñoäng thö vieän vôùi hoaït ñoäng nghieân cöùu, ñaøo 
taïo taïi tröôøng ñaïi hoïc. Caùc taùc giaû M. Booth, 
S. McDonald vaø B. Tiffen (Ñaïi hoïc Coâng ngheä 
Sydney, UÙc) trong baùo caùo khoa hoïc A New 
Vision for University Libraries: Towards 2015, 
khi ñeà caäp veà moâ hình chuyeån giao dòch vuï 
môùi trong caùc thö vieän cho raèng, Web 2.0 vaø 
caùc phöông tieän truyeàn thoâng cuûa xaõ hoäi ñaõ 
môû ra moät theá giôùi töông taùc tröïc tuyeán, thöïc 
hieän vieäc chia seû vaø trao ñoåi thoâng tin moät 
caùch coù hieäu quaû ñoái vôùi caû theá giôùi aûo (theá 
giôùi soá) vaø theá giôùi thöïc (töông taùc kieåu truyeàn 
thoáng giöõa caùc thöïc theå, face-to-face) [2]. Theo 
höôùng phaùt trieån khoâng gian hoïc taäp (khoâng 
gian thoâng tin), caùc TVÑH trôû thaønh nôi laøm 
vieäc cuûa NDT [1, 3].
Beân caïnh ñoù, trong nhöõng naêm gaàn ñaây, 
caùc dòch vuï cung caáp thoâng tin qua website 
thö vieän baét ñaàu phaùt trieån xu höôùng söû duïng 
maïng xaõ hoäi (facebook, twitter,) ñeå thöïc 
hieän quaù trình trao ñoåi thoâng tin giöõa TVÑH 
vôùi NDT ñang ngaøy caøng phoå bieán. Caùc coâng 
cuï naøy ñaõ ñöôïc söû duïng roäng raõi vaø ngaøy 
caøng môû roäng ñeå taïo neân caùc dieãn ñaøn trong 
coäng ñoàng NDT, laøm phong phuù theâm caùc 
DVTTTV mang tính truyeàn thoáng nhö phoå 
bieán thoâng tin hieän taïi (CAS), phoå bieán thoâng 
tin choïn loïc (SDI), 
2.3. Chuù troïng trieån khai dòch vuï xuaát 
baûn taïi thö vieän ñaïi hoïc
Dòch vuï xuaát baûn taøi lieäu khoa hoïc ñaõ coù 
böôùc phaùt trieån môùi töø khoaûng ñaàu nhöõng naêm 
2000. Nhö ñaõ giôùi thieäu ôû treân, xu theá moät soá 
doanh nghieäp thoâng tin-xuaát baûn lôùn cuûa caùc 
nöôùc phaùt trieån treân theá giôùi ñang thaâu toùm 
lónh vöïc xuaát baûn ñaëc bieät naøy, ban ñaàu laø caùc 
taïp chí khoa hoïc. Ngay ôû nöôùc ta, hai taïp chí 
khoa hoïc ñöôïc xeáp vaøo danh saùch coù uy tín 
treân theá giôùi (Toaùn hoïc vaø Khoa hoïc vaø Coâng 
ngheä Nano cuûa Vieän Haøn laâm KH&CN Vieät 
Nam, naêm 2014) cuõng naèm trong xu höôùng 
naøy töø naêm 2013. Vieäc xuaát baûn taøi lieäu khoa 
hoïc theo moâ hình naøy ñaõ giuùp giaûi quyeát taän 
goác reã vaán ñeà tieâu chuaån hoùa trong hoaït ñoäng 
thoâng tin vaø xuaát baûn, vì theá ñaõ taïo tieàn ñeà ñeå 
caùc nguoàn tin khoa hoïc ñöôïc lieân thoâng, keát 
noái vôùi nhau treân phaïm vi toaøn caàu, trong ñoù 
coù söï tích hôïp giöõa nguoàn tin goác vaø heä thoáng 
CSDL thö muïc. 
Coù theå noùi, caùc thö vieän tröïc thuoäc caùc toå 
chöùc nghieân cöùu, ñaøo taïo ñoùng vai troø quan 
troïng trong vieäc hình thaønh caùc quy caùch 
mang tính quoác gia (phöông phaùp traéc löôïng 
thö muïc) nhaèm thöïc hieän caùc nhieäm vuï thoáng 
keâ vaø ñaùnh giaù khoa hoïc. Ñieàu ñoù ñaõ ñöôïc 
J. MacColl phaân tích trong nghieân cöùu “Vai 
troø cuûa thö vieän trong ñaùnh giaù nghieân cöùu 
tröôøng ñaïi hoïc” [9], cuõng nhö taïi raát nhieàu 
nghieân cöùu khaùc ñöôïc coâng boá trong nhöõng 
naêm gaàn ñaây. Ñoái vôùi caùc TVÑH, ñeå ñaït 
ñöôïc muïc ñích nguoàn tin khoa hoïc noäi sinh 
cuûa tröôøng ñaïi hoïc thöïc söï hoäi nhaäp ñöôïc vôùi 
nguoàn tin beân ngoaøi treân moïi phaïm vi thì ñieàu 
kieän caàn thieát laø dòch vuï xuaát baûn phaûi ñöôïc 
tieán haønh theo caùc moâ hình chung veà xuaát 
baûn taøi lieäu khoa hoïc ñang phoå bieán treân theá 
giôùi. Moâ hình naøy chính laø söï tích hôïp giöõa 
nguoàn tin goác vôùi CSDL thö muïc, trong ñoù, 
phaûn aùnh ñöôïc ñaày ñuû moái quan heä gaén keát 
giöõa taøi lieäu daïng trích daãn (citing) vaø ñöôïc 
trích daãn (cited) cuûa caùc taøi lieäu khoa hoïc 
cuõng nhö thöïc hieän ñöôïc söï lieân keát döõ lieäu 
giöõa caùc taøi lieäu naøy. 
Ñoái töôïng ñöôïc trieån khai dòch vuï xuaát baûn 
taïi TVÑH laø caùc nguoàn tin khoa hoïc noäi sinh 
cuûa moãi tröôøng ñaïi hoïc, chuû yeáu bao goàm: 
NHÌN RA THẾ GIỚI
39THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 4/2019
caùc luaän aùn, luaän vaên khoa hoïc; caùc baùo caùo 
keát quaû nghieân cöùu trieån khai; caùc kyû yeáu hoäi 
nghò, hoäi thaûo khoa hoïc; caùc taïp chí khoa hoïc 
do caùc caù nhaân, toå chöùc cuûa tröôøng ñaïi hoïc 
taïo laäp.
Phaùt trieån dòch vuï xuaát baûn taïi TVÑH chaéc 
chaén seõ sôùm trôû thaønh hieän thöïc, cuõng nhö 
trôû thaønh moät trieát lyù caên baûn cuûa söï phaùt 
trieån nguoàn tin khoa hoïc noäi sinh cuûa caùc 
thö vieän tröïc thuoäc caùc toå chöùc nghieân cöùu, 
ñaøo taïo. Noùi caùch khaùc, xu höôùng phaùt trieån 
dòch vuï xuaát baûn taïi caùc TVÑH laø raát roõ reät, laø 
töông lai gaàn cuûa TVÑH [11]. Caùc TVÑH lôùn 
treân theá giôùi nhö: Harvard, MIT (Myõ), Oxford 
(Anh), ñaõ trieån khai dòch vuï xuaát baûn ñeå phaùt 
trieån kho löu giöõ caùc keát quaû nghieân cöùu, ñaøo 
taïo cuûa mình. Ngay ôû nöôùc ta, Trung taâm 
TTTV - Ñaïi hoïc Quoác gia Haø Noäi cuõng ñaõ 
chuù troïng tôùi dòch vuï naøy thoâng qua vieäc phaùt 
trieån boä söu taäp soá Digital Repository döôùi 
cheá ñoä truy caäp môû.
2.4. Chuù troïng trieån khai caùc dòch vuï veà 
quaûn lyù döõ lieäu tham khaûo
Ñaây laø moät xu höôùng phaùt trieån môùi vaø raát 
noåi baät cuûa caùc TVÑH hieän nay treân theá giôùi. 
Dòch vuï naøy ñöôïc quan taâm tôùi theo 2 höôùng: 
moät laø cung caáp caùc trôï giuùp vaø coâng cuï ñeå 
NDT coù theå söû duïng ñöôïc caùc tieän ích quaûn 
lyù tham khaûo treân moâi tröôøng soá; hai laø cung 
caáp caùc soá lieäu ñaùp öùng nhu caàu ñaùnh giaù 
khoa hoïc thoâng qua caùc soá lieäu thoáng keâ veà 
trích daãn khoa hoïc (citation), moät daïng cô 
baûn cuûa traéc löôïng thö muïc (bibliometrics), 
traéc löôïng web (webometrics).
Caùc coâng cuï quaûn lyù döõ lieäu tham khaûo phoå 
bieán hieän nay ñöôïc TVÑH cung caáp mieãn phí 
laø: EndNote, RefWorks, Zotero, Treân caùc 
website cuûa mình, haàu heát caùc TVÑH ñeàu giôùi 
thieäu ñaày ñuû vaø höôùng daãn söû duïng, cuõng nhö 
cho pheùp NDT taûi mieãn phí caùc phaàn meàm 
quaûn lyù tham khaûo thö vieän. ÔÛ nöôùc ta, dòch 
vuï naøy cuõng ñaõ phoå bieán taïi moät soá TVÑH 
lôùn. Taïi ñòa chæ  
ñaõ thöôøng xuyeân ñöa ra thoâng baùo veà caùc 
khoùa taäp huaán söû duïng phaàn meàm EEWOWW 
mieãn phí daønh cho NDT. 
TVÑH Chulalongkorn (Thailand) ñaõ trieån 
khai dòch vuï cung caáp caùc chæ soá taùc ñoäng 
(Impact Factor - IF - ñoái vôùi caùc taøi lieäu khoa 
hoïc tröïc tuyeán maø thö vieän cung caáp) ñeå phuïc 
vuï NDT. Heä thoáng thö vieän soá tröïc tuyeán caùc 
tröôøng ñaïi hoïc Trung Quoác (CADLIS), ñaõ taïo 
laäp dòch vuï hoã trôï tham khaûo (trong nhoùm 
dòch vuï tö vaán thoâng tin) ñeå cung caáp cho 
NDT tröïc tieáp. Ngoaøi ra, khi keát noái tôùi caùc taïp 
chí khoa hoïc tröïc tuyeán (ñaëc bieät laø cuûa nöôùc 
ngoaøi), thoâng thöôøng NDT cuõng ñaõ coù theå 
nhaän ñöôïc caùc soá lieäu veà chæ soá IF cuûa caùc 
taïp chí ñoù vaø cuûa töøng taøi lieäu; khi khai thaùc 
caùc CSDL cuûa Thomson Reuters, Proquest 
Central, NDT ñeàu nhaän ñöôïc caùc soá lieäu 
veà trích daãn khoa hoïc cuûa taøi lieäu. Ñaëc bieät, 
khi truy caäp vaøo Scopus, thì caùc soá lieäu thoáng 
keâ veà coâng boá khoa hoïc, trích daãn khoa hoïc, 
ñöôïc thöïc hieän laø raát phong phuù: ñoái vôùi moãi 
taïp chí khoa hoïc, moãi taøi lieäu khoa hoïc cuï 
theå,... cho tôùi soá lieäu thoáng keâ veà caùc coäng 
ñoàng khoa hoïc, soá löôïng coâng boá quoác teá 
cuûa caùc quoác gia theo caùc khoaûng thôøi gian 
khaùc nhau. Caùc TVÑH cho pheùp keát noái tôùi 
caùc CSDL naøy, chính laø cuõng ñaõ cung caáp 
caùc soá lieäu thoáng keâ veà trích daãn phuïc vuï 
ñaùnh giaù, xeáp haïng khoa hoïc cuûa tröôøng ñaïi 
hoïc [8, 12]. Ñieàu ñaùng löu yù, ñeå TVÑH coù theå 
cung caáp caùc soá lieäu trích daãn ñoái vôùi chính 
caùc taøi lieäu thuoäc nguoàn tin khoa hoïc noäi sinh 
cuûa mình, vieäc quaûn lyù vaø phaùt trieån nguoàn 
tin naøy caàn phaûi ñöôïc aùp duïng theo moâ hình 
cuûa caùc doanh nghieäp thoâng tin-xuaát baûn lôùn 
treân theá giôùi.
2.5. Ñaåy maïnh vaø ña daïng hoùa caùc dòch 
vuï hoã trôï, naâng cao kieán thöùc thoâng tin
Caùc dòch vuï naøy ñöôïc TVÑH chuû ñoäng 
trieån khai döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau 
hoaëc loàng gheùp vôùi caùc hoaït ñoäng marketing. 
Caùc TVÑH ñeàu raát quan taâm tôùi vieäc ñaøo taïo 
naâng cao kieán thöùc, naêng löïc thoâng tin cho 
NDT, môû caùc lôùp “Höôùng daãn söû duïng thö 
vieän” coù taøi lieäu höôùng daãn keøm theo cho 
sinh vieân, hoïc vieân cao hoïc ñaàu khoùa. Caùc 
hoã trôï naøy laø phong phuù, ña daïng, töø vieäc 
cung caáp caùc taøi lieäu caåm nang daïng caùc 
caâu hoûi thöôøng gaëp (FAQ) taïi website thö 
vieän cuõng nhö cung caáp caùc thoâng tin keát noái 
(ñieän thoaïi, e-mail) ñeán ngöôøi tröïc tieáp thöïc 
hieän vieäc hoã trôï naâng cao kieán thöùc thoâng tin. 
Dòch vuï hoã trôï töø phía thö vieän, ngaøy caøng 
ñöôïc hoaøn thieän vaø naâng cao hôn. J. Dorner 
trong moät nghieân cöùu veà caùc moâ hình dòch 
vuï thö vieän ñaõ xaùc ñònh: Thö vieän ñaïi hoïc coù 
NHÌN RA THẾ GIỚI
40 THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 4/2019
nhieäm vuï giuùp NDT cuûa mình hieåu thaät töôøng 
taän veà caùc nguoàn thoâng tin caàn thieát vaø höôùng 
daãn NDT khai thaùc ñöôïc nguoàn tin ñoù moät 
caùch hieäu quaû. Ngöôøi caùn boä thö vieän phaûi 
ñaûm nhaän vieäc höôùng daãn NDT veà phaïm vi, 
quy moâ cuûa nguoàn tin vaø caùch thöùc söû duïng 
chuùng hôïp phaùp, hôïp lyù (fair use), coù hieäu quaû 
cao [4, tr.12].
Xu höôùng naøy cuõng ñaõ ñöôïc trieån khai 
maïnh taïi nhieàu TVÑH lôùn ôû nöôùc ta. Taïi Trung 
taâm TTTV - ÑHQG Haø Noäi, vieäc hoã trôï, naâng 
cao kieán thöùc thoâng tin ñöôïc loàng gheùp vaøo 
nhieäm vuï cuûa caùn boä phuïc vuï thoâng tin theo 
chuû ñeà. Beân caïnh ñoù, thö vieän Trung taâm - 
ÑHQG Tp. Hoà Chí Minh ñaõ phaùt haønh Caåm 
nang khai thaùc tö lieäu khoa hoïc chung cho caû 
heä thoáng töø naêm 2013.
3. Keát luaän
 Hieän nay, caùc TVÑH Vieät Nam vaø treân 
theá giôùi ñang coù nhöõng chuyeån bieán tích 
cöïc cuøng vôùi söï ñoåi môùi caên baûn, toaøn dieän 
cuûa giaùo duïc ñaïi hoïc, cuoäc caùch maïng coâng 
nghieäp 4.0 ñang dieãn ra maïnh meõ vaø quaù 
trình toaøn caàu hoùa. Ba yeáu toá naøy taùc ñoäng 
tröïc tieáp vaø saâu saéc ñeán hoaït ñoäng TTTV taïi 
caùc tröôøng ñaïi hoïc, ñoøi hoûi caùc TVÑH caàn 
coù söï ñoåi môùi maïnh meõ veà cô caáu toå chöùc, 
phöông thöùc hoaït ñoäng. 
Ñeå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa thöïc tieãn, 
caùc TVÑH Vieät Nam caàn taïo laäp vaø phaùt trieån 
caùc loaïi hình DVTTTV ña daïng, treân cô sôû 
caùc keát quaû nghieân cöùu toaøn dieän veà NDT 
vaø nhu caàu tin taïi tröôøng ñaïi hoïc; treân cô sôû 
nhöõng kinh nghieäm ruùt ra qua caùc moâ hình 
DVTTTV cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc tieân tieán treân 
theá giôùi. Caùc DVTTTV caàn ñöôïc phaùt trieån 
theo xu höôùng chuaån hoùa, hieän ñaïi hoùa ñeå 
chuû ñoäng hoäi nhaäp, lieân thoâng vôùi beân ngoaøi 
treân moïi phaïm vi. Xu theá phaùt trieån moâ hình 
tröôøng ñaïi hoïc nghieân cöùu, moâ hình ñaøo taïo 
töø xa, nhöõng yeâu caàu trong kieåm ñònh chaát 
löôïng vaø xeáp haïng tröôøng ñaïi hoïc, cuõng nhö 
phöông phaùp giaûng daïy kích thích tính tích 
cöïc vaø chuû ñoäng cuûa ngöôøi hoïc ñaõ ñoøi hoûi 
vaø taïo ñieàu kieän naâng cao vai troø, vò theá cuûa 
TVÑH. Vieäc söû duïng caùc DVTTTV hieän ñaïi, 
nhaát laø caùc dòch vuï trao ñoåi, chia seû thoâng tin 
treân maïng goùp phaàn laøm cho töông taùc giöõa 
ngöôøi daïy - ngöôøi hoïc ñöôïc tieán haønh hieäu 
quaû hôn treân moïi phöông dieän. 
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. Attis D. (2013). Redefining the Academic Library: 
Managing the Migration to Digital Information Services, 
McMaster University, Ontario.
2. Booth M., McDonald S., Tiffen B. (2009). 
A New Vision for University Libraries: Towards 
2015, VALA - Libraries, Technology and the Future 
Inc. 
vision_for_university_ libraries_towards_2015, truy 
caäp ngaøy 21/5/2014.
3. Breeding M. (2015). Introduction and 
Concepts: Chapter 1 Library Services Platforms: 
A Maturing Genre of Products, Library Technology 
Reports, May/June 2015, pp.1-19.
4. Dorner J. et al (2012). Re-Envisioning the 
Library: Library service Models, Self-Study Team 
Report, UC Berkeley Library, Berkeley.
5. Ñoã Vaên Huøng (2016). “Toång quan veà taøi 
nguyeân giaùo duïc môû vaø nhaän daïng caùc yeáu toá 
taùc ñoäng ñeán vieäc xaây döïng vaø chia seû taøi nguyeân 
giaùo duïc môû trong caùc tröôøng ñaïi hoïc Vieät Nam”, 
Kyû yeáu Hoäi thaûo Quoác teá ñeà xuaát chính saùch thuùc 
ñaåy taøi nguyeân giaùo duïc môû trong giaùo duïc ñaïi 
hoïc Vieät Nam, Tröôøng Ñaïi hoïc KHXH & NV - Ñaïi 
hoïc Quoác gia Haø Noäi vaø Vaên phoøng UNESCO 
BangKok toå chöùc ngaøy 28/9/2016, Haø Noäi, 
tr. 60-80.
7. Kaufman P. (2012). Developing New Models 
of Service, Illinois: University Library.
8. Lewis D.W., (2007). The Strategy for 
Academic Libraries in the First Quarter of the 
21st Century, College and Research Libraries, 
September, pp.418- 434.
9. Research Planning and Review Committee 
(ACRL) (2015). 2014 Top Trends in Academic 
Libraries: A review of the trends and issues affecting 
academic libraries in higher education. Nguoàn: http://
crln.acrl.org/content/75/6/294.short?rss =1&ssource 
=mfr, truy caäp ngaøy 20/4/2015.
10. MacColl J. (2010). “Library Roles in 
University Research Assessment”, Liber 
Quarterly, Vol. 20, Issue 2, pp.152-168.
11. Taï Baù Höng (2015). “Thoâng leä quoác teá veà söû 
duïng hôïp lyù hay quyeàn ñöôïc duøng taøi lieäu taïi caùc 
thö vieän ñaïi hoïc vaø thö vieän chuyeân ngaønh”, Taïp 
chí Thoâng tin vaø Tö lieäu, Soá 1, tr. 4-12.
12. Walters T. (2012). The Future Role of 
Publishing Services in University Libraries, The 
Johns Hopkins University Press, Vol. 23, No.4, pp. 
425-454.
13. Wenqing W., Chen Ling (2010). Building 
the New-generation China Academic Digital 
Library Information System (CADLIS): A Review 
and Prospectus, D-Lib Magazin. Vol. 16. No. 5/6. 
DOI:10.1045/may2010-wenqing.