Phát triển thư viện điện tử số trong thời đại công nghệ 4.0 tại trường đại học mở Hà Nội

Tóm tắt: Thư viện điện tử số (TVS) chính là một trong những ứng dụng Internet hữu hiệu

nhất, khoa học nhất để số hóa tri thức, nơi sưu tập, tổ chức, sắp xếp, lưu trữ, tìm kiếm và truy

cập tới các nguồn tri thức nhân loại. Đây là một trong những nhiệm vụ chủ yếu trong quá trình

phát triển thư viện hiện đại đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo.

Từ khóa: Thư viện điện tử, thư viện số, cơ sở dữ liệu, tài nguyên số, Cách mạng công nghiệp 4.0

Abstract: Digital electronic library is one of the most effective and scientific internet

applications for digitizing knowledge, a place to collect, organize, arange, store, search and

access to sources of human knowledge. This is one of the main tasks in the process of developing

modern libraries to meet the requirements of improving the quality of training.

Keywords: Electronic library, digital library, database, digital resources, Industrial Revolution 4.0

Phát triển thư viện điện tử số trong thời đại công nghệ 4.0 tại trường đại học mở Hà Nội trang 1

Trang 1

Phát triển thư viện điện tử số trong thời đại công nghệ 4.0 tại trường đại học mở Hà Nội trang 2

Trang 2

Phát triển thư viện điện tử số trong thời đại công nghệ 4.0 tại trường đại học mở Hà Nội trang 3

Trang 3

Phát triển thư viện điện tử số trong thời đại công nghệ 4.0 tại trường đại học mở Hà Nội trang 4

Trang 4

Phát triển thư viện điện tử số trong thời đại công nghệ 4.0 tại trường đại học mở Hà Nội trang 5

Trang 5

Phát triển thư viện điện tử số trong thời đại công nghệ 4.0 tại trường đại học mở Hà Nội trang 6

Trang 6

Phát triển thư viện điện tử số trong thời đại công nghệ 4.0 tại trường đại học mở Hà Nội trang 7

Trang 7

Phát triển thư viện điện tử số trong thời đại công nghệ 4.0 tại trường đại học mở Hà Nội trang 8

Trang 8

Phát triển thư viện điện tử số trong thời đại công nghệ 4.0 tại trường đại học mở Hà Nội trang 9

Trang 9

pdf 9 trang baonam 9480
Bạn đang xem tài liệu "Phát triển thư viện điện tử số trong thời đại công nghệ 4.0 tại trường đại học mở Hà Nội", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Phát triển thư viện điện tử số trong thời đại công nghệ 4.0 tại trường đại học mở Hà Nội

Phát triển thư viện điện tử số trong thời đại công nghệ 4.0 tại trường đại học mở Hà Nội
56 Tạp chí Khoa học Viện Đại học Mở Hà Nội 55 (05/2019) 56-64 
PHÁT TRIỂN THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ SỐ TRONG THỜI ĐẠI 
CÔNG NGHỆ 4.0 TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ HÀ NỘI 
DEVELOP THE DIGITAL ELECTRONIC LIBRARY IN THE PERIOD OF 
INDUSTRIAL REVOLUTION 4.0 AT HANOI UNIVERSITY 
Nguyễn Thị Thanh Nhàn*81 
Ngày tòa soạn nhận được bài báo: 5/11/2018 
Ngày nhận kết quả phản biện đánh giá: 3/5/2019 
Ngày bài báo được duyệt đăng: 24/5/2019 
Tóm tắt: Thư viện điện tử số (TVS) chính là một trong những ứng dụng Internet hữu hiệu 
nhất, khoa học nhất để số hóa tri thức, nơi sưu tập, tổ chức, sắp xếp, lưu trữ, tìm kiếm và truy 
cập tới các nguồn tri thức nhân loại. Đây là một trong những nhiệm vụ chủ yếu trong quá trình 
phát triển thư viện hiện đại đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo. 
Từ khóa: Thư viện điện tử, thư viện số, cơ sở dữ liệu, tài nguyên số, Cách mạng công nghiệp 4.0 
Abstract: Digital electronic library is one of the most effective and scientific internet 
applications for digitizing knowledge, a place to collect, organize, arange, store, search and 
access to sources of human knowledge. This is one of the main tasks in the process of developing 
modern libraries to meet the requirements of improving the quality of training. 
Keywords: Electronic library, digital library, database, digital resources, Industrial Revolution 4.0 
1. Đặt vấn đề 
Nghị quyết đại hội Đảng toàn quốc lần 
thứ XI đã định hướng: Đổi mới căn bản, 
toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo xu 
hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, dân chủ hóa 
và hội nhập quốc tế. Cốt lõi của sự đổi mới 
giáo dục cũng đã được xác định là đổi mới 
phương pháp đào tạo, chương trình đào tạo, 
nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ giảng 
viên bên cạnh việc nâng cao khả năng tự 
học, tự cập nhật kiến thức người học. Thư 
viện đại học là một thành tố không thể thiếu 
trong thiết chế giáo dục đại học và được coi 
là giảng đường thứ hai- nơi hỗ trợ đắc lực 
nhất để người học nâng cao khả năng tự học, 
tự nghiên cứu, tự cập nhật kiến thức. Chất 
* Trung tâm Thông tin thư viện - Trường Đại học Mở Hà Nội 
lượng dạy và học đại học gắn liền chất 
lượng của dịch vụ thư viện là điều kiện thiết 
yếu để nâng cao chất lượng đào tạo đại học. 
Vì lẽ đó chất lượng của thư viện luôn là một 
trong mối quan tâm hàng đầu của các nhà 
lãnh đạo, quản lý giáo dục và thư viện 
trường đại học luôn nỗ lực để cải thiện nâng 
cao chất lượng phục vụ nhằm góp phần vào 
sự nghiệp giáo dục, đào tạo cũng như tham 
gia vào quá trình kiểm định chất lượng giáo 
dục. 
Theo điều 45 Điều lệ trường đại học 
ban hành theo Quyết định số 08/2012/QĐ-
TTg ngày 22/09/2012 của Thủ tướng Chính 
phủ quy định “Trường đại học phải có thư 
viện và các trung tâm thông tin tư liệu 
chuyên ngành phục vụ hoạt động đào tạo, 
Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion 57 
khoa học và công nghệ. Thư viện và các 
trung tâm thông tin tư liệu có trách nhiệm 
quản lý, bổ sung và cung cấp thông tin, tư 
liệu khoa học và công nghệ ở trong nước và 
ngoài nước thuộc các lĩnh vực của trường, 
thu thập và bảo quản các sách, tạp chí, băng, 
đĩa, các tài liệu lưu trữ, các luận văn, luận 
án đã bảo vệ tại trường, các ấn phẩm của 
trường. Thư viện và các trung tâm thông tin 
tư liệu chuyên ngành hoạt động theo quy 
chế do Hiệu trưởng ban hành”. 
Nhiệm vụ cung cấp thông tin phục vụ 
hoạt động đào tạo và nghiên cứu tại trường 
đại học, thư viện còn là một tiêu chí quan 
trọng để đánh giá trong kiểm định chất 
lượng và xếp hạng trường đại học. Bộ Giáo 
dục và Đào tạo đã ban hành Quyết định số 
65/2007/QĐ-BGDĐT, ban hành Quy định 
về tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục 
trường đại học. Tại điều 12, tiêu chuẩn 9: 
Thư viện, trang thiết bị học tập và cơ sở vật 
chất khác quy định: “Thư viện của trường 
đại học có đầy đủ sách, giáo trình, tài liệu 
tham khảo tiếng Việt và tiếng nước ngoài 
đáp ứng yêu cầu sử dụng của cán bộ, giảng 
viên và người học. Có thư viện điện tử được 
nối mạng, phục vụ dạy, học và nghiên cứu 
khoa học có hiệu quả” 
Cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 
4.0) đang và sẽ gõ cửa mọi quốc gia, mọi 
ngành nghề và căn nhà của mỗi người. Dù 
muốn hay không chúng ta cũng sẽ chịu tác 
động của nó, theo các nhà khoa học dự báo, 
CMCN 4.0 sẽ diễn ra trên 3 lĩnh vực chính 
gồm: Công nghệ sinh học, Kỹ thuật số và 
Vật lý. Theo đó, một trong những yếu tố cốt 
lõi của CMCN 4.0 sẽ là: Trí tuệ nhân tạo 
(artificial intellect, viết tắt là: AI), Vạn vật 
kết nối ( Internet of Things, viết tắt là: IoT) 
và dữ liệu lớn (Big Data). Chính vì vậy Thư 
viện điện tử số (TVS) đã và đang trở thành 
một phần tất yếu của xã hội tri thức, nó giúp 
người dùng tin truy cập, tìm kiếm và sử 
dụng thông tin và tri thức trong các kho lưu 
giữ tri thức số kết nối mạng trên phạm vi 
toàn cầu, thúc đẩy và phát triển xã hội thông 
tin tri thức, học tập và nghiên cứu suốt đời. 
Sự phát triển của khoa học công nghệ, đặc 
biệt là công nghệ thông tin những năm gần 
đây đã t ... . 
5. Một số giải pháp cơ bản phát triển 
thư viện điện tử số tại Thư viện Trường 
Đại học Mở Hà Nội 
Trước yêu cầu của công cuộc đẩy mạnh 
công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước và 
sự tác động của CMCN 4.0 đòi hỏi thư viện 
điện tử số của Nhà trường phải xác định 
được những biện pháp thích hợp để tồn tại 
và phát triển. 
5.1. Giải pháp tăng cường công tác 
quảng bá, tuyên truyền 
Công tác tăng cường quảng bá, tuyên 
truyền và truyền thông đây là điều rất cần 
thiết trong công tác thư viện của Nhà trường 
hiện nay. Quan niệm trước kia vẫn là người 
học tự đến với thư viện không còn phù hợp 
nữa để đọc sách, trong thời đại công nghệ 
thông tin phát triển thì ngược lại, thư viện 
chính là người tiếp cận với người học, 
những cán bộ thư viện phải như một cố vấn 
học tập cho người học, hỗ trợ giúp đỡ người 
học trong cả quá trình đào tạo trong nhà 
trường, nhưng để đạt được mục tiêu này thì 
còn nhiều việc cần phải làm và hoàn thiện 
cho Thư viện phát triển tốt cả về chất và 
lượng. Một trong những việc làm đó chính 
là công tác quảng bá, truyền thông của thư 
viện, người làm công tác truyền thông đầu 
tiên của thư viện không ai khác chính là cán 
bộ thư viện, đây là sứ giả truyền thông của 
Thư viện đến với bạn đọc, ngoài ra các cán 
bộ, giảng viên, người lao động đang công 
tác tại nhà trường cũng như những người 
làm lên thành công của việc tuyên truyền, 
quảng bá thư viện đến với người học. 
Về cơ bản quảng bá, truyền thông trong 
thư viện số của Nhà trường phải thường 
xuyên thông báo cho người dùng tin những 
dịch vụ và sản phẩm của thư viện và khả 
năng đáp ứng nhu cầu người dùng tin được 
cập nhật. Thư viện số phải được phổ biến 
rộng rãi và gần gũi hơn với người học trong 
mọi phương diện. Điều quan trọng nhất hiện 
nay đối với thư viện nhà trường là yếu tố 
con người quyết định sự thành công hay thất 
bại của công tác này. Vì vậy cán bộ thư viện 
phải được tập huấn đào tạo để nắm được 
những kỹ năng cốt yếu trong giao tiếp và 
nghệ thuật quảng cáo, kỹ năng giao tiếp của 
cán bộ thư viện trực tiếp hay gián tiếp cần 
có tính chuyên nghiệp nhưng cũng cần có cả 
nụ cười và thiết lập một mối quan hệ cá 
nhân với càng nhiều người dùng tin càng tốt 
và coi đây mối quan hệ giữa khách hàng và 
nhà cung cấp, thiết lập giao tiếp trên cơ sở 
bình đẳng và vì bạn đọc. Ngoài ra công tác 
quảng bá tuyên truyền thư viện số còn được 
triển khai trên mọi phương diện trên internet 
như quảng quá qua các mạng xã hội, tổng 
đài hỗ trợ, email đã được gửi thông báo sách 
mới, bảng tin nội bộ của Nhà trường, giới 
thiệu thư viện trên tạo chí khoa học, tổ chức 
hội sách, giới thiệu sách mới, khảo sát, mini 
game trên cổng thông tin điện tử, tờ rơi 
hướng dẫn sử dụng thư viện số được phát 
tại buổi nhập học, video hướng dẫn sử dụng 
thư viện số ... thường xuyên, liên tục và đổi 
mới sáng tạo để có sức thu hút với bạn đọc 
khi đã lựa chọn hình thức phục vụ này. 
Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion 61 
5.2. Giải pháp về quản lý và phát 
triển nguồn tài nguyên thư viện số 
 Việc quản lý và phát triển nguồn tài liệu số 
cho thư viện số của nhà trường hiện nay 
phải thực hiện theo đúng quy trình chuẩn 
của nghiệp vụ phần mềm thư viện điện tử 
tích hợp đã đặt ra theo các chính sách thư 
viện quy định chi tiết cụ thể cho từng phân 
hệ. Để bổ sung được nguồn tài liệu số có số 
lượng và chất lượng tốt thì công tác quản lý 
thư viện cũng như các quy trình làm việc 
trong thư viện cần phải hoàn thiện theo 
đúng quy chuẩn nghiệp vụ, một trong nhưng 
khâu quan trọng nhất trong quy trình đó 
chính là lập kế hoạch bổ sung định kỳ vô 
cùng quan trọng cũng như đáp ứng được 
nhu cầu cần thiết của người dùng tin thông 
qua các phiếu khảo sát, yêu cầu bổ sung tài 
liệu, và bổ sung tài liệu theo đúng quy trình 
 Nguồn tài liệu bổ sung là số hóa tài liệu tại 
đơn vị đã được đa số các thư viện lựa chọn 
với nguồn kinh phí đầu tư ban đầu là máy 
số hóa để số hóa toàn bộ kho tài liệu in ấn 
hiện có tại thư viện đang quản lý và đưa lên 
hệ thống. Đây là quá trình chuyển các dạng 
dữ liệu/tài liệu truyền thống như các bản 
viết tay, bản in trên giấy, hình ảnh, âm 
thanh, phim, dữ liệu toàn văn với nhiều định 
dạng khác nhau, hay nói cách khác số hoá 
tài liệu là hình thức chuyển đổi các tài liệu 
truyền thống bên ngoài thành dạng tài liệu 
số , nguồn tài nguyên số/dữ liệu số - các dữ 
liệu dạng chữ, hình ảnh, âm thanh... được 
máy tính nhận biết đúng định dạng và được 
sử dụng trên máy tính. Việc xác định mục 
tiêu số hóa tài liệu và lựa chọn tài liệu là 
việc hết sức quan trọng, bởi thư viện không 
có khả năng số hoá toàn bộ kho tài liệu. Khi 
lựa chọn tài liệu trước hết cần chú trọng đến 
nhu cầu thông tin của người dùng tin, xu 
hướng của thời đại, các ngành đào tạo của 
Nhà trường (nội dung, ngôn ngữ, dạng tài 
liệu...) mà thư viện đang phục vụ. Đặc biệt 
là nhu cầu về nội dung tài liệu/giá trị tri thức 
của tài liệu gốc; Thứ hai là cần tuyển lựa các 
tài liệu tiềm năng đặc thù mà thư viện mình 
đang lưu giữ, các thư viện khác không có; 
Thứ ba là tính tới các tài liệu chỉ có một bản, 
tài liệu sắp hư hỏng khó hồi phục; Thứ tư là 
tài liệu quý hiếm; Thứ năm là tài liệu chưa 
được số hóa để tránh trùng lặp... 
 Nguồn tài nguyên nội sinh là nguồn 
tài nguyên quan trọng và rất cần thiết phục 
vụ người học, hiện nay số tài liệu nội sinh 
thư viện thu nhận chỉ luận án tiến sỹ, luận 
văn cao học và đề tài nguyên cứu khoa học 
của cán bộ, học viên, sinh viên trong nhà 
trường nên hàng năm số lượng bổ sung 
không nhiều vì vậy cần đề xuất Nhà trường 
cho phép triển khai thu nhận các báo cáo 
thực tập, bài tập lớn, báo tạp chí khoa học, 
bài giảng của giảng viên ... để tăng nguồn 
tài nguyên số có chất lượng để tham khảo. 
Việc này cũng cần xây dựng quy trình phối 
hợp giữa nhà trường, Thư viện và các đơn 
vị. 
Nguồn tài nguyên từ các thư viện 
khác cũng đã manh nha triển khai như liên 
kết với các trường đại học sử dụng phần 
mềm Kipos để chia sẻ nguồn tài nguyên số 
(qua cổng Z30), đây cũng là đề án của nhà 
cung cấp đang xây dựng để tập hợp hơn 25 
trường đại học, cao đẳng đã và đang sử dụng 
phần mềm tích hợp. 
Liên kết chia sẻ nguồn tài nguyên điện 
tử (cơ sở dữ liệu dùng chung) giữa các 
trường đại học đào tạo kinh tế nhưng đang 
trong quá trình xây dựng(dự án do Bộ Giáo 
dục và Đào tạo chủ trù và giao đầu mối là 
Thư viện Đại học Kinh tế Quốc dân). 
Tăng cường ký hợp đồng mua cơ sở 
dữ liệu ngoại văn của các nhà xuất bản nước 
ngoài trong đó bao gồm sách giáo trình, 
sách tham khảo, báo tạp chí nổi tiếng trên 
thế giới thông qua các nhà cung cấp tại Việt 
Nam. 
Tiếp tục ký kết hợp đồng chia sẻ 
nguồn thông tin dữ liệu với Cục khoa học 
công nghệ quốc gia mua theo tài khoản bạn 
62 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion 
đọc hoặc thành viên của Hội thư viện Việt 
Nam. 
5.3. Giải pháp đổi mới mô hình tổ 
chức khai thác thư viện số 
Để tổ chức khai thác thư viện số tốt 
thì yếu tố con người quyết định sự thành 
công hay thất bại bao gồm cả thư viện và 
người sử dụng thư viện. Để giải pháp này 
triển khai thực sự hiệu quả thì quan niệm 
người dùng tin chính là khách hàng của thư 
viện, muốn phục vụ tốt khách hàng của 
mình thì Thư viện phải đổi mới xây dựng 
hình ảnh, phương thức phục vụ như tiêu chí 
của nhà trường là lấy người học làm trung 
tâm, thì thư viện cần thay đổi về các quan 
điểm như sau: 
Về kiến thức: 
Thư viện nhận thức rõ vị trí vai trò của 
người dùng tin (bạn đọc) trong hoạt động 
thông tin thư viện, đồng thời nhận dạng 
(chia nhóm) những nhóm người dùng tin cơ 
bản trong nhà trường. 
Hiểu bản chất và đặc điểm của nhu 
cầu người dùng tin với tư cách là một loại 
nhu cầu xã hội của con người. 
Về kỹ năng: 
 Thư viện lựa chọn kỹ năng các phương 
pháp điều tra khảo sát thích hợp kỹ năng tổ 
chức điều tra khảo sát người dùng tin một 
cách khoa học. 
Kỹ năng tổ chức các dịch vụ thông 
tin thích hợp cho từng nhóm người dùng tin, 
phù hợp với đặc điểm tâm lý và nhu cầu tin 
của họ. 
 Kỹ năng giao tiếp với người dùng 
tin trong hoạt động thông tin- thư viện. 
Kỹ năng tổ chức các hoạt động đào 
tạo người dùng tin trong các cơ quan thông 
tin- thư viện. 
Đối với cán bộ thư viện thì yêu cầu 
cơ bản các kỹ năng: 
+ Là cầu nối thông tin số và người 
sử dụng 
+ Là chuyên gia sáng tạo (CNTT) 
thu thập tìm kiếm.. 
+ Hỗ trợ, học tập, nhà thông thái 
(đào tạo ) 
+ Kỹ năng giao tiếp tốt (chat online) 
+ Kỹ năng sư phạm (môi trường số) 
 Về thái độ: 
Cán bộ thư viện phải yêu thích nghề 
thư viện, Cán bộ thư viện cần rèn luyện kỹ 
năng giao tiếp và khả năng nắm bắt tâm lý 
của người dùng tin để từ đó có phương pháp 
chuẩn xác trong việc giúp người dùng tin 
thỏa mãn nhu cầu tin của họ. 
Cán bộ thư viện luôn trau dồi kiến 
thức chuyên môn nghiệp vụ cả về lý thuyết 
lẫn thực hành để có thể chủ động giúp người 
dùng tin khi cần thiết 
5.4. Giải pháp tăng cường đào tạo, bồi 
dưỡng nghiệp vụ quản lý, khai thác thư 
viện số cho cán bộ thư viện và người dùng 
tin 
 Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ 
nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp 
vụ thư viện và kỹ năng phục vụ người dùng 
tin, đáp ứng yêu cầu của Thư viện số Nhà 
trường đã được quan tâm như cử đi học các 
lớp chứng chỉ cơ bản về thư viện, tập huấn 
nghiệp vụ thư viện cho cán bộ kiêm nhiệm 
thư viện. 
Để tăng cường đào tạo, bồi dưỡng 
nghiệp vụ quản lý, khai thác thư viện số cho 
cán bộ thư viện và người dùng tin thì thư 
viện cần lập kế hoạch triển khai các lớp tập 
huấn cho từng đối tượng khác nhau : 
Đối với cán bộ thư viện: Định kỳ hàng 
năm cử cán bộ đi học tập,tập huấn, hội thảo, 
hội nghị chuyên môn thư viện, thăm quan 
học hỏi các thư viện trong và nước ngoài; 
Đối với cán bộ kiêm nhiệm thư viện: 
Thư viện tổ chức định kỳ tập huấn nghiệp 
vụ theo kế hoạch năm, ngoài ra cử cán bộ 
tham gia các hoạt động chung của thư viện 
như tập huấn, hội nghị hội thảo trong nước 
và nước ngoài theo nguồn kinh phí đã được 
phân cấp. 
Đối với cán bộ giảng viên: Thư viện 
mở lớp đào tạo hướng dẫn người dùng tin, 
Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion 63 
phổ biến các quy định, chính sách của thư 
viện đối với cán bộ và sinh viên, học viên 
đang theo học trong nhà trường nắm đc. Cán 
bộ, giảng viên là cầu nối rất quan trọng với 
người học và kênh thông tin chính xác nhất 
truyền thông đến bạn đọc (người học). 
Đối với sinh viên chính quy và học 
viên cao học: Tổ chức các lớp đào tạo người 
dùng tin thường xuyên theo kế hoạch, sinh 
viên đã tham gia lớp tập huấn hướng dẫn sử 
dụng thư viện. Sau khi tập huấn xong thư 
viện là đầu mối trích xuất danh sách những 
sinh viên đã đăng nhập và sử dụng thư viện 
trên hệ thống cổng thông tin điện tử để làm 
căn cứ sinh viên đó đã đủ điều kiện sử dụng 
các dịch vụ của thư viện. Nếu sinh viên 
chưa thực hiện nhiệm vụ trên, thư viện gửi 
danh sách về khoa đào tạo chuyên ngành đề 
xuất tập huấn lại (Việc này thư viện cần kết 
hợp quy trình làm việc với các Khoa chuyên 
ngành để thực hiện). 
Đối với sinh viên phi chính quy hệ 
từ xa: Xây dựng chương trình, kế hoạch đào 
tạo người dùng tin online, ngoài ra thư viện 
hoàn thiện video hướng dẫn sử dụng thư 
viện để hỗ trợ bạn đọc từ xa. Các bước tiếp 
theo vẫn thực hiện như bạn đọc là sinh viên 
chính quy. 
5.5. Giải pháp phát triển cơ sở hạ 
tầng, trang thiết bị thư viện 
Về cơ sở vật chất: Mở rộng diện tích 
và tăng cường đầu tư các trang thiết cho thư 
viện trường và thư viện Khoa, phải tạo được 
sự hấp dẫn đối với giảng viên và sinh viên 
bởi tính chuyên dụng, tiện nghi và mỹ quan. 
Về cở sở hạ tầng công nghệ thông tin: 
Thư viện cần được đầu tư nâng cấp cơ sở hạ 
tầng CNTT đồng bộ, tập trung đầu tư máy 
tính, thiết bị tin học và thiết bị phục vụ thư 
viện. 
Thư viện cần đầu tư xây dựng và nâng 
cấp trang web thư viện để cung cấp thông 
tin cho người dùng tin trong và ngoài trường 
khai thác tài nguyên thông tin cũng như 
quảng bá hình ảnh thư viện (kí hợp đồng 
bảo trì hệ thống theo năm). 
Về nhân sự: Thư viện cần phải có cán 
bộ chuyên trách về CNTT và quản trị hệ 
thống, đội ngũ này có nhiệm vụ xây dựng 
chương trình, xử lý dữ liệu tự động hóa. 
Thiết kế và tổ chức lưu trữ, sao lưu dữ liệu 
và cung cấp thông tin thường xuyên. 
6. Kết luận 
Đã đến lúc cần phải có sự đánh giá 
lại thực trạng hoạt động, tìm ra những khó 
khăn, vướng mắc, phát huy những kinh 
nghiệm hay, cổ vũ những giải pháp sáng tạo 
trong việc ứng dụng công nghệ thông tin 
vào hoạt động thư viện số trong Trường Đại 
học Mở Hà Nội, góp phần tìm ra một cách 
đi đúng hướng, một mô hình thư viện số phù 
hợp với đặc điểm riêng của thư viện giúp 
thư viện hoạt động hiệu quả hơn, đáp ứng 
yêu cầu cấp thiết của bạn đọc, hội nhập với 
các thư viện thế giới và đẩy mạnh công cuộc 
công nghiệp hoá-hiện đại hoá đất 
nước.Trong thời đại phát triển công nghệ 
mạnh mẽ, hoạt động thư viện điện tử, thư 
viện số là một quá trình hướng đến lâu dài, 
những năm gần đây đã được các nhà quản 
lý về hoạt động thư viện nhận thức rõ. Muốn 
quản lý khai thác hiệu quả thư viện số, tài 
nguyên thông tin thì các Thư viện cần phải 
có chiến lược cụ thể. Thư viện Trường Đại 
học Mở Hà Nội nói riêng và các thư viện ở 
Việt Nam nói chung phải bắt buộc tiến tới 
áp dụng công nghệ thông tin, các tiêu chuẩn 
quốc gia và tiêu chuẩn quốc tế phù hợp với 
hoạt động nghề nghiệp của mình. Chính vì 
vậy Nhà trường cần phải quan tâm sát sao 
hơn tới những đề xuất giải pháp quản lý khai 
thác hiệu quả thư viện số tại Trường Đại học 
Mở Hà Nội. 
Tài liệu tham khảo: 
1. Kỷ yếu hội thảo khoa học (2018), “ Chuyên 
gia Thông tin - Thư viện trong kỷ nguyên số”, 
Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. 
64 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion 
2. Sách chuyên khảo (2017), “Xây dựng và phát 
triển thư viện số Việt Nam Quá khứ - Hiện tại - 
Tương lai”, Trung tâm Thông tin Thư viện, Đại 
học Quốc gia Hà Nội. 
3. Đỗ Văn Hùng (2016), “ Thư viện số trong bối 
cảnh thay đổi môi trường học tập của giáo dục 
đại học” Kỷ yếu hội thảo tại Thư viện Đại học 
Hạ Long, tr.29-45. 
4. Vũ Quỳnh Nhung (2014), E-Marketing trong 
thư viện số, Thư viện Việt Nam, Số 4, tr.26-30. 
5. Nguyễn Hoàng Sơn (2011), “Thư viện số hai 
thập kỷ phát triển trên thế giới: Bài học kinh 
nghiệm và định hướng phát triển cho Việt 
Nam”, Tạp chí Thông tin và Tư liệu, 2, tr.2-20. 
6. Kỷ yếu hội thảo(2010): “Xây dựng và chia sẻ 
nguồn lực thông tin địa phương dạng số phục vụ 
bảo tồn di sản và phát triển kinh tế, xã hội”, Thư 
viện Quốc gia Việt Nam. 
7. Trần Mạnh Tuấn (2010), Hiện trạng và một 
số tính chất phát triển dịch vụ tại các thư viện, 
Tạp chí Thư viện Việt Nam, Số 2, tr. 15-20. 
8. Pháp lệnh thư viện (2000). 
9. Luật Lưu trữ (2011). 
Địa chỉ tác giả: Trung tâm Thông tin thư 
viện - Trường Đại học Mở Hà Nội 
Email: nhanntt@hou.edu.vn 

File đính kèm:

  • pdfphat_trien_thu_vien_dien_tu_so_trong_thoi_dai_cong_nghe_4_0.pdf