Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo

Trong tác phẩm được coi là di chúc chính trị “Bàn về chế độ hợp

tác”, Lê-nin viết: “Sự thay đổi căn bản đó là ở chỗ: Trước đây chúng

ta đã đặt và không thể không đặt trọng tâm công tác của chúng ta

vào cuộc đấu tranh chính trị, vào cách mạng, vào việc giành lấy chính

quyền thì trọng tâm công tác của chúng ta hiện nay quả thật là xoáy

vào hoạt động giáo dục”. Theo quan điểm của Lê-nin thì giáo dục – đào

tạo là cơ sở vật chất duy nhất của chủ nghĩa xã hội.

Hiện nay, bất cứ một nhà trường nào trong và ngoài quân đội cũng

đều có hai nhiệm vụ chính và quan trọng nhất đó chính là: đào tạo và

nghiên cứu khoa học (NCKH). Đây là các hoạt động có mối quan hệ hữu

cơ, các nhiệm vụ cơ bản chiến lược của nhà trường, trong đó việc giảng

viên, giáo viên trong các nhà trường cần phải tích cực tham gia các hoạt

động NCKH là một trong những biện pháp quan trọng, bắt buộc, cần

thiết để hướng đến nâng cao chất lượng đào tạo trong Nhà trường.

Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo trang 1

Trang 1

Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo trang 2

Trang 2

Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo trang 3

Trang 3

Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo trang 4

Trang 4

Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo trang 5

Trang 5

Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo trang 6

Trang 6

Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo trang 7

Trang 7

Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo trang 8

Trang 8

Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo trang 9

Trang 9

Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo trang 10

Trang 10

pdf 10 trang baonam 8940
Bạn đang xem tài liệu "Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo

Phát triển dữ liệu – công nghệ số - Trung tâm tri thức số trong thư viện số của trường Cao đẳng công nghệ và kỹ thuật ô tô trong công tác đào tạo
PHÁT TRIỂN DỮ LIỆU – CÔNG NGHỆ SỐ - TRUNG TÂM TRI THỨC SỐ...
TRONG THƯ VIỆN SỐ CỦA TRƯỜNG CAO ĐẲNG CN&KT Ô TÔ 
TRONG CÔNG TÁC ĐÀO TẠO
Đinh Văn Huy*1 
Tóm tắt: Bài viết giới thiệu về Dữ liệu – công nghệ trong thư viện 
số/ Trung tâm Tri thức số đối với công tác đào tạo và nghiên cứu 
khoa học. Từ đó đề xuất hướng phát triển dữ liệu – thông tin – tri 
thức cho thư viện điện tử trong Trường Cao đẳng Công nghệ và 
Kỹ thuật Ôtô/Tổng cục Kỹ thuật.
1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Trong tác phẩm được coi là di chúc chính trị “Bàn về chế độ hợp 
tác”, Lê-nin viết: “Sự thay đổi căn bản đó là ở chỗ: Trước đây chúng 
ta đã đặt và không thể không đặt trọng tâm công tác của chúng ta 
vào cuộc đấu tranh chính trị, vào cách mạng, vào việc giành lấy chính 
quyền thì trọng tâm công tác của chúng ta hiện nay quả thật là xoáy 
vào hoạt động giáo dục”. Theo quan điểm của Lê-nin thì giáo dục – đào 
tạo là cơ sở vật chất duy nhất của chủ nghĩa xã hội. 
Hiện nay, bất cứ một nhà trường nào trong và ngoài quân đội cũng 
đều có hai nhiệm vụ chính và quan trọng nhất đó chính là: đào tạo và 
nghiên cứu khoa học (NCKH). Đây là các hoạt động có mối quan hệ hữu 
cơ, các nhiệm vụ cơ bản chiến lược của nhà trường, trong đó việc giảng 
viên, giáo viên trong các nhà trường cần phải tích cực tham gia các hoạt 
động NCKH là một trong những biện pháp quan trọng, bắt buộc, cần 
thiết để hướng đến nâng cao chất lượng đào tạo trong Nhà trường.
* Kỹ sư, Trường Cao đẳng Công nghệ và Kỹ thuật Ô tô, Tổng cục Kỹ thuật, Bộ 
Quốc phòng.
617
PHÁT TRIỂN DỮ LIỆU – CÔNG NGHỆ SỐ - TRUNG TÂM TRI THỨC SỐ...
Thực tiễn và lý luận đều chứng minh một cách rõ ràng rằng, 
NCKH và giảng dạy có mối quan hệ hữu cơ với nhau, gắn kết chặt chẽ 
với nhau và hỗ trợ cho nhau. NCKH tạo cơ sở, điều kiện, tiền đề nhằm 
thực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy ở trên lớp. Ngược lại, công tác giảng 
dạy phản ánh kết quả của hoạt động NCKH. Do vậy, có thể khẳng 
định rằng, cùng với hoạt động giảng dạy, NCKH là thước đo năng lực 
chuyên môn của giảng viên, giáo viên trong các nhà trường hiện nay.
Tuy nhiên, để hoạt động NCKH của giảng viên, giáo viên đạt được 
hiệu quả cao, cần phải liên tục trau dồi kiến thức, tiếp cận các dữ liệu, 
thông tin trong các ngành, các nghề thì yếu tố quan trọng bậc nhất 
đó chính là tạo ra một môi trường để có thể tiếp cận được đầy đủ các 
nguồn dữ liệu – thông tin một cách dễ dàng và nhanh chóng nhất. 
Vì vậy hoạt động thông tin - thư viện đã ra đời để những dữ liệu 
- thông tin thuộc các trung tâm thông tin, trung tâm tài nguyên, trung 
tâm học liệu, cơ sở lưu trữ, bao gồm trong các loại hình thư viện: 
thư viện nhà trường, thư viện quốc gia, thư viện công cộng, thư viện 
chuyên ngành, đa ngành phục vụ thông tin cho người sử dụng theo 
yêu cầu và bằng nhiều hình thức:
- Tài liệu dạng vật chất thông qua thư viện học với công tác thư viện;
- Thông tin tư liệu thông qua thông tin học với hoạt động thông tin;
- Tài nguyên điện tử thông qua thư viện số với công nghệ mới.
Vấn đề dữ liệu – công nghệ trong thư viện số/Trung tâm Tri thức 
số nhất là phát triển dữ liệu – thông tin – tri thức trên thế giới đang 
bước vào một xã hội mới đó là xã hội thông tin, trở thành nguồn tài 
nguyên quan trọng bậc nhất của xã hội. Ngành thông tin thư viện có 
một cơ hội lớn để bước vào một thời đại mới đó là: Sự bùng nổ thông 
tin và nhu cầu tiếp nhận thông tin – tri thức trên thế giới trở thành xu 
hướng trên toàn cầu. Dữ liệu – công nghệ trong thư viện số/Trung tâm 
Tri thức số đang là hình mẫu phát triển của các thư viện trên thế giới 
hiện nay nhằm tiếp nhận những thời cơ và đáp ứng những thách thức 
đó. Vấn đề xây dựng trung tâm Dữ liệu – công nghệ trong thư viện số ở 
Việt Nam đã được Đảng và Nhà nước chỉ đạo thực hiện. Nhiều cơ quan 
thông tin - thư viện nước ta đang xúc tiến cho việc thực hiện này. Với 
618
PHÁT TRIỂN MÔ HÌNH TRUNG TÂM TRI THỨC SỐ CHO CÁC THƯ VIỆN VIỆT NAM
hệ thống máy tính đã, đang và tiếp tục được trang bị tại các thư viện 
hiện nay, khả năng xây dựng các thư viện điện tử, thư viện số nhất là 
Trung tâm Thông tin - Thư viện của Đại học Quốc gia Hà Nội đã đạt 
được nhiều kết quả khả quan trong thời gian qua. 
Các thư viện điện tử ở các viện nghiên cứu, trường học,... là những 
trung tâm truy cập với các nguồn dữ liệu phân tán trong tất cả các lĩnh 
vực nghiên cứu tới các mạng thông tin trong và ngoài nước. Từ các 
máy của các trung tâm đó có thể truy cập được tới các nguồn tin có chất 
lượng tốt từ Internet có liên quan đến các thư viện, các mạng thông tin 
lớn trên thế giới. Đi theo hướng xây dựng dữ liệu – công nghệ trong 
thư viện số trong các thư viện điện tử tại các trường học hiện nay phải 
định hướng vào việc phát triển dữ liệu – thông tin – tri thức. 
Điều đó đã đặt ra cho các thư viện nói chung và Thư viện Trường 
Cao đẳng Công nghệ và Kỹ thuật Ô tô nói riêng nhiều thách thức:
- Thách thức đầu tiên là cơ sở vật chất, trang thiết bị hạ tầng công 
nghệ thông tin trong các nhà ... ử, báo chí điện tử 
 hay cũng có thể trên các trang tin tức, diễn đàn được pháp luật cho 
phép ở trên Internet.
619
PHÁT TRIỂN DỮ LIỆU – CÔNG NGHỆ SỐ - TRUNG TÂM TRI THỨC SỐ...
- Vấn đề quan trọng cuối cùng đặt ra trong thế giới dữ liệu số đó 
là bản quyền. Bản quyền là cách làm truyền thống để bảo vệ quyền sở 
hữu thông tin (thường là của nhà xuất bản chính chứ không phải tác 
giả) và sự kiểm soát của họ đối với việc phổ biến thông tin và dẫn đến 
việc thu phí sử dụng/truy cập. Đây là lý do dẫn đến sự tăng trưởng của 
công nghiệp xuất bản (cả ấn phẩm in và ấn phẩm điện tử) như chúng 
ta đã thấy ngày nay. 
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Để hiểu rõ phát triển dữ liệu – thông tin – tri thức, ta cần phân biệt 
tri thức với các khái niệm tương đồng khác là dữ liệu, thông tin.
Dữ liệu là những con số hoặc dữ kiện thuần túy, rời rạc mà quan 
sát hoặc đo đếm được không có ngữ cảnh hay diễn giải. Dữ liệu được 
thể hiện ra ngoài bằng cách mã hóa và dễ dàng truyền tải. Dữ liệu được 
chuyển thành thông tin bằng cách thêm giá trị thông qua ngữ cảnh, 
phân loại, tính toán, hiệu chỉnh và đánh giá.
Thông tin là những mô hình hay tập hợp dữ liệu đã được tổ chức 
lại và diễn giải đặt trong bối cảnh và nhằm một mục đích cụ thể. Thông 
tin là những thông điệp thường được thể hiện theo dạng văn bản hoặc 
giao tiếp có thể thấy được hoặc không thấy được... nhằm mục đích 
thay đổi cách nhận thức của người nhận thông tin về vấn đề cụ thể, và 
gây ảnh hưởng đến sự đánh giá và hành vi của người nhận. Vì thông 
tin là những dữ liệu được tổ chức lại vì một mục đích nào đó, vì vậy mà 
nó sẽ giảm bớt sự không chắc chắn. Đó cũng chính là sự khác biệt của 
thông tin với dữ liệu. Tương tự như dữ liệu, thông tin được mã hóa và 
tương đối dễ dàng truyền tải.
620
PHÁT TRIỂN MÔ HÌNH TRUNG TÂM TRI THỨC SỐ CHO CÁC THƯ VIỆN VIỆT NAM
Tri thức là thông tin được cấu trúc hóa, được kiểm nghiệm và có 
thể sử dụng được vào mục đích cụ thể. Tri thức thường thể hiện trong 
những hoàn cảnh cụ thể kết hợp với kinh nghiệm và việc phán quyết 
hay ra quyết định. Để truyền tải thì đòi hỏi sự học tập của người tiếp 
nhận tri thức. 
Như vậy nếu một thông tin giúp chúng ta nhận thức và đưa ra 
quyết định thì là tri thức. Thông tin trở thành “đầu vào” được nạp vào 
trong não, qua quá trình xử lý sẽ tạo ra tri thức. Nhưng quá trình xử 
lý này với mỗi một cá nhân khác nhau sẽ cho ra những “đầu ra” khác 
nhau. Có nghĩa là cùng một thông tin như vậy nhưng với mỗi cá nhân 
thì tri thức mà họ nhận thức được sẽ khác với tri thức mà người khác 
nhận thức. Thông tin là những dữ liệu được cấu trúc hóa được thể 
hiện ra ngoài và ai cũng có thể tiếp cận. Nhưng tri thức thiên về những 
thông tin được cấu trúc hóa và cá nhân hóa nằm trong mỗi con người 
cụ thể, do đó khả năng tiếp cận khó hơn và sự thể hiện ra ngoài không 
phải lúc nào cũng chính xác.
Sơ đồ từ dữ liệu tới tri thức
Tri thức là những dữ liệu, thông tin được cấu trúc hóa, kiểm nghiệm 
và sử dụng được vào một mục đích cụ thể tạo ra giá trị. Chúng ta có thể 
chia ra làm 3 loại tri thức: Một là tri thức hiện (explicit knowledge); hai 
là tri thức ngầm (tacit knowledge) và ba là tri thức tiềm năng (implicit 
knowledge).
Có rất nhiều cách tiếp cận dữ liệu – thông tin – tri thức khác nhau 
tuỳ theo từng cách nhìn và phương thức của mỗi cá nhân hay tổ chức. 
Trong các phương thức đó bao gồm có cách quản trị dữ liệu – thông 
tin – tri thức, việc học hỏi của từng cá nhân và tổ chức, phương pháp 
NCKH, khả năng tiếp cận công nghệ và các hệ thống thông tin, trí tuệ 
nhân tạo, tài sản tri thức, Không có một phương thức nào hay một 
621
PHÁT TRIỂN DỮ LIỆU – CÔNG NGHỆ SỐ - TRUNG TÂM TRI THỨC SỐ...
cách tiếp cận nào là thống nhất trong quản trị dữ liệu – thông tin – tri 
thức ở các cơ quan, tổ chức nào. Tuy nhiên trong đó có những nội dung 
có thể bao quát toàn bộ. Quản trị dữ liệu – thông tin – tri thức bao gồm 
con người, các cách thức và quá trình, các hoạt động, công nghệ và một 
môi trường rộng hơn thúc đẩy việc định dạng, sáng tạo, giao tiếp hay 
chia sẻ và sử dụng các tri thức cá nhân cũng như tri thức của tổ chức. 
Nó là về những quy trình quản lý việc tạo ra, phát tán và sử dụng dữ 
liệu – thông tin – tri thức để đạt được mục tiêu của cá nhân, tổ chức. Nó 
đòi hỏi sự kết hợp giữa nhận thức, thái độ và thực tiễn sáng tạo, những 
hệ thống, chính sách và những thủ tục được tạo ra để giải phóng sức 
mạnh của thông tin và ý tưởng của con người.
Quản trị dữ liệu – thông tin – tri thức nhằm tạo điều kiện cho các 
cán bộ, giảng viên, giáo viên Trường Cao đẳng Công nghệ và kỹ thuật 
Ô tô trong quá trình sáng tạo, nắm bắt, chuyển giao và sử dụng dữ liệu 
– thông tin để nâng cao hiệu quả giảng dạy và NCKH. Quản trị dữ liệu 
là quá trình có hệ thống của việc thu thập, xử lý, lựa chọn, lưu trữ và 
chuyển tải những thông tin mà con người có thể sử dụng để sáng tạo, 
cạnh tranh và hoàn thiện. 
Qua đó có thể phát triển hơn nữa hệ thống nguồn dữ liệu – thông 
tin – tri thức và các công trình NCKH trong Nhà trường, nâng cao 
năng lực chuyên môn của đội ngũ giảng dạy trong các Nhà trường nói 
chung và trong Trường Cao đẳng Công nghệ và Kỹ thuật Ô Tô/Tổng 
cục Kỹ thuật nói riêng, cần phải đưa ra các giải pháp cụ thể sau.
3. QUẢN TRỊ DỮ LIỆU VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỮ LIỆU – THÔNG TIN – TRI THỨC
Theo phân loại tri thức như trên thì việc quản trị các nguồn dữ 
liệu – thông tin phụ thuộc rất nhiều vào kết quả của việc thu thập, xử 
lý, sàng lọc, lưu trữ truyền tải cho người đọc để có thể tạo ra tri thức. 
Qua phân tích thực trạng về nguồn dữ liệu – thông tin – tri thức trong 
Thư viện Trường Cao đẳng Công nghệ Và Kỹ thuật Ô tô/Tổng cục Kỹ 
thuật/Bộ Quốc phòng và để phát triển nguồn dữ liệu – thông tin – tri 
thức, tôi xin đề xuất bốn giải pháp như sau:
622
PHÁT TRIỂN MÔ HÌNH TRUNG TÂM TRI THỨC SỐ CHO CÁC THƯ VIỆN VIỆT NAM
Giải pháp thứ nhất: Chính sách quản trị dữ liệu – thông tin – tri thức
Chúng ta có nhiều, rất nhiều nguồn dữ liệu, trong từng ngành, 
từng nghề, từng lĩnh vực khác nhau, trong đó có những nguồn dữ 
liệu đặc biệt, có những dữ liệu cơ bản đến nâng cao. Tuy nhiên, để cho 
người sử dụng dữ liệu đạt được hiệu quả theo nhu cầu của họ thì cần 
phải có các kênh giới thiệu như hệ thống thông tin qua đài phát thành 
của Nhà trường, các diễn đàn tuổi trẻ, lồng ghép trong các buổi sinh 
hoạt và các nguồn liên kết để người trong Nhà trường có thể tiếp cận 
được khi có nhu cầu.
 Sau khi có được các tiếp cận của người đọc, cần phải có có các giải 
pháp để người đọc đó giới thiệu, tạo ra sự thu hút của các cá nhân, tổ 
chức liên quan khác để duy trì sự truy cập liên tục vào các nguồn dữ 
liệu sẵn có. Trong các nguồn dữ liệu – thông tin vẫn có những nguồn 
dữ liệu đặc biệt và có giá trị kinh tế nhất định (các dữ liệu được tính 
phí truy cập), tuy nhiên nhiều khi những nguồn dữ liệu có tính phí 
truy cập lại rơi vào tình trạng “không ai trả phí để truy cập thông tin” 
dẫn đến nguồn dữ liệu đó không có ích. Nhiều nguồn dữ liệu có tính 
phí cần phải được xem xét về phí truy cập hoặc có giải pháp nhằm kích 
thích người đọc sẵn sàng truy cập để tìm hiểu.
Để dữ liệu – thông tin - tri thức phát huy sức mạnh và vai trò của 
mình thì cần có môi trường. Quản trị dữ liệu – thông tin - tri thức là 
một lĩnh vực mà thế giới đã nhắc đến cách đây chục hàng năm nhưng 
lại là một lĩnh vực còn mới mẻ đối với Việt Nam nhất là trong môi 
trường quân đội của Trường Cao đẳng Công nghệ và Kỹ thuật Ô tô. 
Quản trị dữ liệu – thông tin giúp chúng ta chia sẻ, đánh giá, lưu giữ, 
sáng tạo và phát triển tri thức cho người đọc. Nó tạo ra môi trường để 
bất cứ cá nhân nào cũng có thể tiếp nhận, nắm giữ, chia sẻ, sáng tạo và 
ứng dụng để trở thành những con người trí thức có thể vận hành công 
việc ở các vị trí cụ thể.
Giải pháp thứ hai: Tổ chức hội thảo, diễn đàn để tạo môi trường giao lưu, 
chia sẻ kiến thức cho độc giả.
Chú trọng, quan tâm tới hoạt động NCKH, tìm hiểu thông tin của 
giảng viên, học viên trong Nhà trường. Về mặt tổ chức, từ các chuyên 
623
PHÁT TRIỂN DỮ LIỆU – CÔNG NGHỆ SỐ - TRUNG TÂM TRI THỨC SỐ...
ngành, lĩnh vực khác nhau thành lập các tổ chuyên môn trực thuộc 
từng đơn vị trong Nhà trường để hướng các hoạt động độc giả là các 
giảng viên, học viên tích cực tham gia thảo luận nhằm góp phần giúp 
giảng viên, học viên chú trọng hơn về vị trí, tầm quan trọng NCKH, 
kiến thức chuyên ngành và giao lưu kiến thức với các ngành khác, các 
thông tin hữu ích cho ngành, môn học cho học viên. Các tổ chuyên 
môn trực thuộc Phòng Đào tạo của Nhà trường thường xuyên tổ chức 
đánh giá, phân tích và tiếp thu các ý kiến của các thành viên trong 
diễn đàn để đưa ra được những định hướng NCKH hàng năm cho 
giảng viên, các thông tin mới và định hướng ngành nghề mới trên thế 
giới cho học viên. Bên cạnh đó là đưa ra các biện pháp khuyến khích 
NCKH cho giảng viên và học viên để tạo được động lực cho giảng viên 
trau dồi kiến thức, kinh nghiệm giảng dạy và cho học viên hăng say 
hơn trong lĩnh vực nghiên cứu, học tập của mình, góp phần đáp ứng 
cao cho nhu cầu sử dụng sau khi nhận nhiệm vụ công tác tại các đơn 
vị trong toàn quân.
Giải pháp thứ ba: Tạo được sự thống nhất của các cấp, các ngành về tầm 
quan trọng của Dữ liệu – thông tin – tri thức trong thư viện Nhà trường.
Các cấp, các ngành có quan điểm thống nhất về tầm quan trọng 
của dữ liệu – thông tin – tri thức trong thư viện nhà trường sẽ đưa ra 
được nhiều giải pháp cụ thể để xây dựng hệ thống dữ liệu – thông 
tin – tri thức trong thư viện nhà trường một cách toàn diện. Các giải 
pháp khuyến khích đội ngũ cán bộ, giảng viên có chất lượng tham gia 
tích cực vào việc tạo ra thêm nhiều nguồn dữ liệu – thông tin trong 
các ngành, nghề vào Thư viện Nhà trường để tạo ra nhiều môi trường 
phong phú từ các nguồn dữ liệu – thông tin phục vụ nghiên cứu, học 
tập, góp phần tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao đó là đội ngũ cán 
bộ, giảng viên, giáo viên, học viên ở từng cấp, từng cương vị công tác, 
từng chức trách, nhiệm vụ có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất 
đạo đức, sức khỏe tốt; có trình độ, trí tuệ, năng lực chuyên môn cao, 
đáp ứng sự phát triển của nhiệm vụ trong mọi tình huống. 
Thực tiễn cho thấy, môi trường hoạt động quân đội với những áp 
lực căng thẳng trong thực hiện các nhiệm vụ đã phần nào tác động, 
ảnh hưởng đến sự nhiệt tình, sức sáng tạo của không ít cán bộ, giảng 
624
PHÁT TRIỂN MÔ HÌNH TRUNG TÂM TRI THỨC SỐ CHO CÁC THƯ VIỆN VIỆT NAM
viên, trong đó có nguồn nhân lực chất lượng cao. Để nguồn nhân lực 
này có điều kiện vươn lên tiếp thu, làm chủ nguồn dữ liệu – thông 
tin thì vấn đề quan trọng không chỉ coi trọng đầu tư về cơ sở vật chất, 
trang thiết bị kỹ thuật mà cần phải quan tâm nhiều hơn đến vấn đề 
con người. Điều đó đòi hỏi lãnh đạo, chỉ huy các nhà trường phải 
quan tâm xây dựng lòng say mê, sự nhiệt tình, trách nhiệm cao của 
các lực lượng, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao đối với công tác 
giáo dục và đào tạo; bằng nhiều biện pháp tăng cường đưa họ vào 
các hoạt động thực tiễn ở các môi trường khác nhau để bồi dưỡng, 
rèn luyện và tạo điều kiện tốt nhất cho họ phát huy vai trò, khả năng 
của mình. Luôn quan tâm xây dựng bầu không khí dân chủ, cởi mở 
trong các hoạt động; coi trọng việc tham khảo ý kiến các chuyên gia 
đầu ngành, cán bộ quản lý giỏi nhằm tôn trọng, khuyến khích và 
phát huy vai trò tích cực, chủ động, sáng tạo của họ trong các hoạt 
động, nhất là áp dụng việc khai thác nguồn dữ liệu – thông tin trong 
thư viện Nhà trường để tự học tập, nâng cao trình độ áp dụng tốt vào 
giảng dạy và các công trình NCKH. Cùng với đó, cần quan tâm phát 
triển hạ tầng kỹ thuật, đầu tư hệ thống trang thiết bị hiện đại theo 
hướng tăng cường cho cơ sở, ưu tiên việc trang bị cho các khoa giáo 
viên có các phòng học chuyên dùng, hệ thống thiết bị ảo, mô phỏng, 
các phần mềm giảng dạy, để nguồn nhân lực chất lượng cao có 
điều kiện học tập, vươn lên tiếp thu và ứng dụng thành tựu của cuộc 
cách mạng Công nghiệp 4.0 vào thiết kế nội dung bài giảng và nâng 
cao chất lượng nghiên cứu khoa học. Đồng thời, có cơ chế khuyến 
khích họ tự nghiên cứu, sáng tạo ra các phần mềm, thiết kế giáo án 
điện tử, bài giảng điện tử, tập hợp các kho tư liệu, để chia sẻ, trao 
đổi thông tin trong giảng dạy và nghiên cứu khoa học ở phạm vi từng 
trường và liên kết giữa các nhà trường.
Cấp ủy, chỉ huy các cấp cần xác định việc xây dựng dữ liệu – thông 
tin – tri thức trong Thư viện Nhà trường là khâu đột phá trong xây 
dựng phát triển giáo dục – đào tạo trong quân đội hiện nay. Thực hiện 
tốt nhiệm vụ này không chỉ có ý nghĩa trực tiếp đối với việc hoàn thành 
nhiệm vụ đào tạo của quân đội, mà còn gián tiếp đóng góp nguồn 
nhân lực có chất lượng vào sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện 
đại hóa đất nước.
625
PHÁT TRIỂN DỮ LIỆU – CÔNG NGHỆ SỐ - TRUNG TÂM TRI THỨC SỐ...
Giải pháp thứ tư: Tạo sự chuyển biến về nhận thức của các lực lượng về 
xây dựng và phát huy vai trò nguồn nhân lực chất lượng cao ở các nhà trường 
quân đội trong bối cảnh cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0. 
Cơ quan tham mưu đào tạo trong nhà trường cần chủ động xây dựng 
chương trình, đề án, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng phù hợp. 
Thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, tôn vinh những 
đóng góp của nguồn nhân lực chất lượng cao trong công tác giáo dục và 
đào tạo, nhất là trong công tác phát triển nguồn dữ liệu – thông tin trong 
Thư viện Nhà trường, từ đó tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo và 
NCKH để tạo ra phong trào trong toàn đơn vị. Vấn đề quan trọng là phải 
vừa khuyến khích các cá nhân, tổ chức tham gia tra cứu dữ liệu – thông tin 
trong thư viện bằng các hình thức tuyên truyền khác nhau, vừa đề xuất ra 
nhiều hoạt động thực tiễn để từng bước khẳng định tầm quan trọng của 
dữ liệu – thông tin trong công tác đào tạo và NCKH trong Nhà trường. 
KẾT LUẬN
Như vậy, quản trị dữ liệu – thông tin - tri thức là một quá trình để có 
thể chia sẻ, thu nhận, lưu giữ, lựa chọn, và truyền tải tới người đọc, đóng 
góp vào quá trình tạo ra các sản phẩm NCKH, tạo ra của cải cho xã hội.
Để quản trị được dữ liệu – thông tin - tri thức, chúng ta phải thực 
hiện đồng bộ các giải pháp trong đó ưu tiên hàng đầu là:
Thứ nhất, chúng ta cần xây dựng chính sách thu thập, xử lý, sàng 
lọc, lưu trữ truyền tải dữ liệu – thông tin cho người đọc theo hướng 
thực tế hơn và biến nó thành hiện thực chứ không chỉ nằm trên giấy tờ.
Thứ hai, xây dựng và triển khai một chương trình quốc gia về 
quản trị dữ liệu – thông tin - tri thức triển khai rộng rãi trong các cơ 
quan, doanh nghiệp, nhà trường... 
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Huy Chương (2011), “Học liệu mở và hướng phát triển tài 
nguyên số, thư viện điện tử và vấn đề phát triển học liệu số”, tr.1-3.
2. Đại tá, TS. Vũ Đình Đắc (2019), “Giải pháp cơ bản xây dựng và phát huy 
nguồn nhân lực chất lượng cao ở các nhà trường quân đội trong bối cảnh 
cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0”. 

File đính kèm:

  • pdfphat_trien_du_lieu_cong_nghe_so_trung_tam_tri_thuc_so_trong.pdf