Thực trạng và giải pháp bảo tồn, phát triển nghệ thuật sân khấu dù kê nam bộ - Di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc và nhân loại

Tạp chí Khoa học Chuyên đề “Nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ - Di sản văn hóa dân tộc”
lâu đời, có nhiều đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp thanh, truyền hình, nhằm tạo sân chơi cho các diễn THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP BẢO TỒN, PHÁT TRIỂN 
không chuyên đang hoạt động, hơn hết đây là địa viên và người làm nghệ thuật. Ngoài ra, cần tính NGHỆ THUẬT SÂN KHẤU DÙ KÊ NAM BỘ - 
phương có đông đồng bào dân tộc Khmer sinh đến công tác in thành đĩa, xuất bản các tác phẩm DI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ CỦA DÂN TỘC VÀ NHÂN LOẠI 
sống với khoảng 317.2032 người Khmer, đó chính nghệ thuật Dù kê. Võ Thành Hùng1 
là nguồn khán giả to lớn đủ sức nuôi dưỡng và phát Có thể nói, bảo tồn phát huy nghệ thuật Dù kê Tóm tắt
triển nghệ thuật biểu diễn Dù kê Khmer Nam Bộ Khmer là vấn đề lý luận, thực tiễn đã và đang đặt ra. Bài viết khảo sát và hệ thống những thực trạng khó khăn đang vướng mắc của nghệ thuật diễn 
hiện nay. Để làm tốt công tác bảo tồn và phát huy nghệ thuật xướng Dù kê Khmer Nam Bộ, đồng thời tìm ra những nguyên nhân tích cực và hạn chế của loại hình 
Thứ tư xây dựng kế hoạch tìm kiếm tài năng Dù kê cần đòi hỏi phải có sự đồng thuận, chung nghệ thuật độc đáo này. Từ đó đề xuất những kiến nghị về việc bảo tồn, phát triển nghệ thuật sân khấu 
nghệ thuật tay từ các cấp quản lí văn hóa, giới văn nghệ sĩ, Dù kê Nam Bộ - di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc và nhân loại....
Phối hợp với ngành giáo dục, nơi có các trường nghệ nhân và các tầng lớp nhân dân. Các phương Từ khóa: sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ, di sản văn hóa.
dân tộc nội trú tạo điều kiện cho các đoàn nghệ pháp đề ra cần thực hiện đồng bộ để hoạt động biểu 
thuật một năm trình diễn phục vụ cho các em ít nhất diễn Dù kê nói riêng và nghệ thuật biểu diễn truyền Abstract
một lần để tạo điều kiện giao lưu, khơi gợi niềm thống nói chung ngày càng nhận được sự đón nhận This paper is to research and synthesize the actual situation of Southern Khmer Du ke theatre, and 
đam mê nghệ thuật và cơ hội tìm kiếm tài năng trẻ nồng nhiệt hơn nữa của bà con Khmer. to find out its reasons and limitations. Then recommendations are proposed to preserve and develop Du 
từ những ngôi trường dân tộc nội trú nơi có đông 4. Kết luận ke theatre art in the South of Vietnam – the intangible cultural heritage of the nation and mankind.
học sinh người Khmer sinh sống và học tập.
Dù kê là một loại hình nghệ thuật sân khấu ẩn Keywords: Southern Khmer Du ke theatre, cultural heritage 
Xây dựng kế hoạch lâu dài trong công tác tổ chứa những giá trị văn hoá tinh thần vô cùng độc 
chức các cuộc thi tìm kiếm tài năng trẻ, các cuộc đáo của người Khmer Nam Bộ. Việc quan trọng 
thi sáng tác tác phẩm Dù kê đương đại thật bài 
và cần làm hiện nay là định hướng bảo tồn phát 1. Đặt vấn đề cùng gắn bó với họ theo những thăng trầm của 
bản với đề tài, tiêu chí cụ thể được diễn ra với qui 
triển nghệ thuật Dù kê có trọng tâm, trọng điểm Với lịch sử trên 300 năm hình thành và phát cuộc sống. Nghệ thuật hiện diện mọi lúc, mọi nơi, 
mô rộng và có những giải thưởng xứng đáng dành 
cần tránh đầu tư như vết dầu loang không xác định triển, Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) được từ gia đình cho đến cộng đồng, nhà chùa; từ lúc 
cho người thắng cuộc. Hoạt động trên phải diễn ra 
mục tiêu cụ thể sẽ rất khó thành công. Việc bảo xem là người con út, “sinh sau đẻ muộn” của vào mùa, xong mùa, nghỉ ngơi đến lễ hội, ma chay, 
thường niên để tạo được thương hiệu riêng giúp 
tồn và phát huy đúng, kịp thời sẽ giống như liều đất mẹ Việt Nam. Tuy nhiên, thiên nhiên trù phú 
mọi tầng lớp nhân dân trong xã hội nắm bắt thông cưới hỏi
thuốc kháng sinh làm tăng sức đề kháng đối với cùng với sự cộng cư của nhiều dân tộc anh em đã 
tin tham gia. Sau ngày miền Nam được giải phóng, những 
giá trị nghệ thuật biểu diễn truyền thống của dân tạo cho vùng đất này một bản sắc văn hóa riêng, 
Thứ năm sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông năm đầu phong trào văn nghệ của bà con dân tộc 
tộc, đồng thời cũng ngăn ngừa, làm lu mờ sự xâm phong phú, đa dạng và độc đáo mà không nơi nào 
 Hiện nay, để tạo thêm sự ấn tượng, thu hút Khmer có cơ hội phát triển mạnh, đáp ứng nhu cầu 
nhập một cách ồ ạt của các loại hình giải trí ngoại có được. Những di sản văn hóa này kết tinh bằng 
nhiều đối tượng khán giả và để có được một vở diễn thưởng thức rất cao của quần chúng. Đây là thời 
lai, không phù hợp thuần phong mỹ tục xuất hiện trí tuệ, sức sáng tạo của biết bao thế hệ nhân dân 
nghệ thuật thành công, đi vào lòng công chúng, kỳ vàng son, phát triển hưng thịnh nhất của các 
ngày càng nhiều vào đời sống văn hóa xã hội của lao động của vùng đất có bề dày lịch sử văn hóa 
cần phải có sự đầu tư những công nghệ hiện đại loại hình sân khấu Khmer nói chung và của nghệ 
 này, trong đó có nghệ thuật diễn xướng và sân khấu 
như sân khấu, âm thanh, ánh sáng, micrô... Việc dân tộc trong thời đại toàn cầu hóa. thuật sân khấu Dù kê nói riêng. Với ưu thế bởi lực 
 dân gi ... ơng pháp sư phạm tốt, có lòng say 
thức loại hình sân khấu này, vấn đề kịch bản, đào bản gốc, nhưng không phá vỡ điệu thức, không lai thiết phải đào tạo được lực lượng kế thừa và tổ mê nghề nghiệp; bên cạnh việc đầu tư phòng ốc, 
tạo diễn viên trẻ. căng, không pha tạp, không mất gốc. Cũng không chức các sân chơi xứng tầm để nghệ nhân có dịp nhạc cụ, âm thanh ánh sáng, các thiết chế cho 
Hai là, tồn tại có tổ chức tại các Đoàn nghệ cải tiến một cách tràn lan, chỉ cải tiến những phần sống trọn với nghiệp diễn. Thực tế từ Liên hoan hoạt động sân khấu này.
thuật cấp tỉnh. Đây là những tổ chức nề nếp, có kế nào không còn mang tính phù hợp. Với quan điểm Sân khấu Chuyên nghiệp toàn quốc, Liên hoan Chúng ta cần xác định loại hình Sân khấu Dù 
hoạch hoạt động, sinh hoạt định kỳ, giao lưu, đào đó có thể cải tiến thể nghiệm trước. Sau khi phổ Dân ca toàn quốc cho thấy các nghệ nhân muốn kê Nam Bộ là sản phẩm văn hóa phi vật thể, trong 
tạo và chịu sự quản lý Nhà nước của ngành Văn biến có kết quả sẽ thực hiện bước tiếp theo. diễn, muốn đứng trên sân khấu nhưng cơ hội thật thực tế các tư liệu đối với loại hình này đang mai 
hóa - Thể thao và Du lịch. Thiết nghĩ những đoàn Giải pháp thứ hai, tùy theo điều kiện cụ thể, các hiếm hoi. Rất cần những “Liên hoan sân khấu Dù một, khan hiếm, vì vậy công tác sưu tầm và nghiên 
nghệ thuật này cần phải được lưu ý cải tiến về nội địa phương nên thường xuyên tổ chức liên hoan, kê Khmer sẽ diễn ra tại ĐBSCL” và “Festival Sân cứu rất cần thiết, nhằm hệ thống, biên soạn thành 
dung, hình thức trong các đợt sinh hoạt định kỳ và hội thi, hội diễn, giao lưu nghệ thuật sân khấu Dù khấu Dù kê Nam Bộ” sẽ được tổ chức, nhiều năm những tài liệu chính thống, nhằm bảo tồn, lưu 
hoạt động phục vụ quần chúng nhân dân, khách kê Nam Bộ trong địa bàn và liên tỉnh, khu vực. qua việc bảo tồn văn hóa dân tộc được thực hiện truyền và làm cho loại hình này tiếp tục phát triển.
tham quan du lịch. Về chuyên môn tận dụng khai Tuy nhiên phải có hình thức khen thưởng, khích lệ bằng những dự án cụ thể như quay phim tư liệu, mở Để công tác nghiên cứu, sưu tầm đạt kết quả 
thác hết các làn điệu ca hát, múa theo bài bản của phù hợp để khơi dậy và kích thích phong trào. Các lớp truyền nghề. Đặc biệt là sự ra đời của Bảo tàng tốt, nên tiến hành các bước nghiệp vụ như điều tra 
110 Soá 13, thaùng 3/2014 Soá 13, thaùng 3/2014 111
Tạp chí Khoa học Chuyên đề “Nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ - Di sản văn hóa dân tộc”
xã hội học về nhu cầu của quần chúng nhân dân nghệ” lứa diễn viên đã hết tuổi nghề nhưng chưa ngành, đội ngũ cán bộ quản lý văn hóa cơ sở để diễn), đạt tầm khu vực và thế giới. Trong đó, đầu 
đối với loại hình nghệ thuật này, hệ thống hóa từng đến tuổi hưu; mọi chính sách nên lồng ghép trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản sân khấu tư cho việc bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn 
cụm chuyên đề, tổ chức các cuộc tọa đàm, hội thảo các chương trình mục tiêu để tạo điều kiện chuyển Dù kê ở ĐBSCL một cách hiệu quả và thiết thực hóa, phát triển bảo tàng cũng là một nhu cầu bức 
khoa học chuyên đề về Sân khấu Dù kê Nam Bộ đổi ngành, nghề phù hợp với trình độ, năng lực của nhất. Cụ thể là cần đưa Đề án bảo tồn với những xúc, cần có quy hoạch phát triển lâu dài, sự quan 
như Hội thảo khoa học “Nghệ thuật sân khấu Dù kê từng người, tạo công ăn việc làm cho đội ngũ diễn nội dung về đầu tư xây dựng là công trình văn hóa tâm đầu tư đúng mức và cơ chế đặc thù cho thiết 
Khmer Nam Bộ - Di sản văn hóa dân tộc” tổ chức viên này. Đồng thời, sắp xếp bố trí cử cán bộ dự trọng điểm, mang tính hiện đại (sân khấu biểu chế văn hóa phi vật thể quan trọng này.
tại Trường Đại học Trà Vinh tháng 11/2013. Sau các lớp chính trị Cao cấp, Trung cấp chính trị theo 
khi sưu tầm sẽ phổ biến rộng rãi trong cộng đồng quy hoạch đã được ngành thông qua.
 Tài liệu tham khảo
dân cư Nam Bộ nói riêng và cả nước nói chung. Là dòng nghệ thuật có thể nói là “kén khán 
 Ưu thế của loại hình sân khấu Dù kê Nam Bộ giả” và nhất là trong giai đoạn hiện nay khi các 
 Ngô Đức Thịnh. 2004. Văn hóa vùng và phân vùng văn hóa ở Việt Nam. Nhà xuất bản Trẻ. Tp. Hồ 
từ xưa tới nay là thể hiện tính xã hội hóa rất cao so dòng nghệ thuật khác đang chiếm lĩnh thị hiếu của 
 Chí Minh.
với các loại hình nghệ thuật khác, nhưng điểm yếu đông đảo công chúng, để mọi người hiểu biết thêm 
 Thạch Voi. 1988. Khái quát về người Khmer ở Đồng bằng sông Cửu Long. NXB Tổng hợp Hậu Giang.
của nó là chưa có những định hướng chiến lược và trân trọng, say mê loại hình sân khấu Dù kê 
 Tiền Văn Triệu 2011. Hai loại hình sân khấu của người Khmer Sóc Trăng. Tạp chí Văn hóa Nghệ 
phát triển từng giai đoạn và lâu dài. Nhà nước và Nam Bộ Nam Bộ, cần phải tổ chức tuyên truyền, 
 thuật. số 330.
ngành Văn hóa - Thể thao và Du lịch cần nghiên giới thiệu bằng những hình ảnh, sự kiện cụ thể của 
 Trần Ngọc Thêm. 26/3/2008. Tính cách văn hóa người Việt Nam Bộ như một hệ thống. Xem < http://
cứu những yếu tố tích cực trong xã hội hóa Sân hoạt động này trên báo chí, truyền hình.
 www.vanhoahoc.vn/nghien-cuu/van-hoa-viet-nam/van-hoa-nam-bo/408-tran-ngoc-them-tinh-cach-van-
khấu Dù kê ở Nam Bộ thời gian qua để tiếp tục Thiết nghĩ, nếu có những giải pháp đồng bộ từ 
 hoa-nguoi-viet-nam-bo.html.>
chỉ đạo thực hiện. Để có thể hoàn thành nhiệm các cấp cùng với sự tâm huyết và quyết tâm của 
 Trần Ngọc Thêm. 2001. Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam. Nxb.Tp.Hồ Chí Minh.
vụ chiến lược về bảo tồn và phát huy bản sắc văn những thành viên đam mê nghệ thuật sân khấu Dù 
 Trần Văn Bính. 2004. Văn hóa dân tộc Tây Nam Bộ - Thực trạng và những vấn đề đặt ra. NXB Chính 
hóa dân tộc nói chung, của nghệ thuật sân khấu kê Nam Bộ, hy vọng việc bảo tồn và phát triển nghệ 
 trị Quốc gia.
Dù kê Nam Bộ, dòng nghệ thuật đặc thù của Nam thuật truyền thống sẽ có những bước chuyển mới. 
 Trương Công Khả. 2005. Tưng bừng “Ngày hội văn hoá thể thao Khmer Nam Bộ” lần thứ 3. Báo 
Bộ nói riêng, ngoài sự nỗ lực chủ quan của  từng 3. Kết luận
 Thanh Niên. 
địa phương với những thế mạnh và điều kiện thực Để bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá truyền 
 Võ Thành Hùng. 2011. Nghi lễ Vòng đời người Khmer tỉnh Sóc Trăng. NXB Văn hóa Dân tộc. 
tế của mình, cần thiết phải có đề án cụ thể từ phía thống của đồng bào dân tộc Khmer nói chung, 
các cấp Trung ương. Bên cạnh việc vận động xã trong đó có nghệ thuật sân khấu Dù kê nói riêng, cơ 
hội hóa cần có sự chủ lực tài trợ của nhà nước; tuy quan hữu quan cần tạo điều kiện để thực hiện việc 
nhiên đầu tư cho chiến lược này cần tập trung, có sưu tầm, đào tạo lớp diễn viên trẻ cho những môn 
trọng điểm, tránh dàn trải, chạy theo hình thức. nghệ thuật đặc sắc này. Ngoài ra cần đẩy mạnh hơn 
 Bên cạnh đó, cần có chế độ, chính sách thỏa nữa công tác xã hội hóa hoạt động văn hóa văn 
đáng đối với nghệ sĩ, vì việc xét tặng danh hiệu nghệ vùng đồng bào dân tộc Khmer. Đầu tư thỏa 
nghệ sĩ, nghệ nhân dân gian, chế độ ưu đãi cho các đáng xây dựng thiết chế văn hóa, tăng cường công 
nghệ nhân vẫn còn nhiều bất cập. Ngay các soạn tác sưu tầm phổ biến các thể loại nghệ thuật và sân 
giả cũng đã ít, thể loại nghệ thuật sân khấu lại khó, khấu trên các phương tiện thông tin đại chúng. Mặt 
người biết ngôn ngữ cổ để chuyển ngữ kịch bản khác tạo điều kiện để văn hóa dân tộc Khmer nói 
càng hiếm. Nghệ nhân Khmer ngày tuổi càng cao, chung và sân khấu Dù kê Nam Bộ nói riêng được 
sức yếu; dàn diễn viên của các đoàn nghệ thuật giao lưu, hợp tác và phát triển với các vùng, miền, 
trung bình đã ngoài 35 - 40 tuổi, diễn viên không khu vực và quốc tế.
có sắc vóc, thanh tốt, da sạm nắng, hằn nếp nhăn... Sự nghiệp bảo tồn và phát huy di sản nghệ 
Trong khi nhu cầu thẩm mỹ về ngoại hình, lời ca, thuật sân khấu Dù kê ở ĐBSCL có thể được đẩy 
điệu múa của các tầng lớp thưởng thức nghệ thuật mạnh và đạt hiệu quả khi người dân tự giác tham 
ngày càng cao. Chính vì thế mà chúng ta thấy ngày gia. Việc giáo dục để nâng cao ý thức của người 
càng ít đi, lớp thanh niên trẻ không mặn mà với dân, khơi dậy ở họ lòng tự hào đối với di sản văn 
các loại hình nghệ thuật dân tộc truyền thống, do hóa của cộng đồng mình là công việc có ý nghĩa 
vậy họ không có cơ hội được truyền dạy các thể quan trọng để hướng người dân chủ động tìm tòi, 
loại ca - nhạc và sân khấu dân gian Khmer dẫn sưu tầm và bảo tồn loại hình di sản sân khấu phi 
đến nhiều thể loại có nguy cơ bị thất truyền, trong vật thể này, mặt khác, cần có sự phối hợp đồng 
đó có nghệ thuật sân khấu Dù kê Còn nếu “giải bộ của chính quyền địa phương, các cơ quan, ban, 
 112 Soá 13, thaùng 3/2014 Soá 13, thaùng 3/2014 113
Tạp chí Khoa học Chuyên đề “Nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ - Di sản văn hóa dân tộc”
xã hội học về nhu cầu của quần chúng nhân dân nghệ” lứa diễn viên đã hết tuổi nghề nhưng chưa ngành, đội ngũ cán bộ quản lý văn hóa cơ sở để diễn), đạt tầm khu vực và thế giới. Trong đó, đầu 
đối với loại hình nghệ thuật này, hệ thống hóa từng đến tuổi hưu; mọi chính sách nên lồng ghép trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản sân khấu tư cho việc bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn 
cụm chuyên đề, tổ chức các cuộc tọa đàm, hội thảo các chương trình mục tiêu để tạo điều kiện chuyển Dù kê ở ĐBSCL một cách hiệu quả và thiết thực hóa, phát triển bảo tàng cũng là một nhu cầu bức 
khoa học chuyên đề về Sân khấu Dù kê Nam Bộ đổi ngành, nghề phù hợp với trình độ, năng lực của nhất. Cụ thể là cần đưa Đề án bảo tồn với những xúc, cần có quy hoạch phát triển lâu dài, sự quan 
như Hội thảo khoa học “Nghệ thuật sân khấu Dù kê từng người, tạo công ăn việc làm cho đội ngũ diễn nội dung về đầu tư xây dựng là công trình văn hóa tâm đầu tư đúng mức và cơ chế đặc thù cho thiết 
Khmer Nam Bộ - Di sản văn hóa dân tộc” tổ chức viên này. Đồng thời, sắp xếp bố trí cử cán bộ dự trọng điểm, mang tính hiện đại (sân khấu biểu chế văn hóa phi vật thể quan trọng này.
tại Trường Đại học Trà Vinh tháng 11/2013. Sau các lớp chính trị Cao cấp, Trung cấp chính trị theo 
khi sưu tầm sẽ phổ biến rộng rãi trong cộng đồng quy hoạch đã được ngành thông qua.
 Tài liệu tham khảo
dân cư Nam Bộ nói riêng và cả nước nói chung. Là dòng nghệ thuật có thể nói là “kén khán 
Ưu thế của loại hình sân khấu Dù kê Nam Bộ giả” và nhất là trong giai đoạn hiện nay khi các 
 Ngô Đức Thịnh. 2004. Văn hóa vùng và phân vùng văn hóa ở Việt Nam. Nhà xuất bản Trẻ. Tp. Hồ 
từ xưa tới nay là thể hiện tính xã hội hóa rất cao so dòng nghệ thuật khác đang chiếm lĩnh thị hiếu của 
 Chí Minh.
với các loại hình nghệ thuật khác, nhưng điểm yếu đông đảo công chúng, để mọi người hiểu biết thêm 
 Thạch Voi. 1988. Khái quát về người Khmer ở Đồng bằng sông Cửu Long. NXB Tổng hợp Hậu Giang.
của nó là chưa có những định hướng chiến lược và trân trọng, say mê loại hình sân khấu Dù kê 
 Tiền Văn Triệu 2011. Hai loại hình sân khấu của người Khmer Sóc Trăng. Tạp chí Văn hóa Nghệ 
phát triển từng giai đoạn và lâu dài. Nhà nước và Nam Bộ Nam Bộ, cần phải tổ chức tuyên truyền, 
 thuật. số 330.
ngành Văn hóa - Thể thao và Du lịch cần nghiên giới thiệu bằng những hình ảnh, sự kiện cụ thể của 
 Trần Ngọc Thêm. 26/3/2008. Tính cách văn hóa người Việt Nam Bộ như một hệ thống. Xem < http://
cứu những yếu tố tích cực trong xã hội hóa Sân hoạt động này trên báo chí, truyền hình.
 www.vanhoahoc.vn/nghien-cuu/van-hoa-viet-nam/van-hoa-nam-bo/408-tran-ngoc-them-tinh-cach-van-
khấu Dù kê ở Nam Bộ thời gian qua để tiếp tục Thiết nghĩ, nếu có những giải pháp đồng bộ từ 
 hoa-nguoi-viet-nam-bo.html.>
chỉ đạo thực hiện. Để có thể hoàn thành nhiệm các cấp cùng với sự tâm huyết và quyết tâm của 
 Trần Ngọc Thêm. 2001. Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam. Nxb.Tp.Hồ Chí Minh.
vụ chiến lược về bảo tồn và phát huy bản sắc văn những thành viên đam mê nghệ thuật sân khấu Dù 
 Trần Văn Bính. 2004. Văn hóa dân tộc Tây Nam Bộ - Thực trạng và những vấn đề đặt ra. NXB Chính 
hóa dân tộc nói chung, của nghệ thuật sân khấu kê Nam Bộ, hy vọng việc bảo tồn và phát triển nghệ 
 trị Quốc gia.
Dù kê Nam Bộ, dòng nghệ thuật đặc thù của Nam thuật truyền thống sẽ có những bước chuyển mới. 
 Trương Công Khả. 2005. Tưng bừng “Ngày hội văn hoá thể thao Khmer Nam Bộ” lần thứ 3. Báo 
Bộ nói riêng, ngoài sự nỗ lực chủ quan của  từng 3. Kết luận
 Thanh Niên. 
địa phương với những thế mạnh và điều kiện thực Để bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá truyền 
 Võ Thành Hùng. 2011. Nghi lễ Vòng đời người Khmer tỉnh Sóc Trăng. NXB Văn hóa Dân tộc. 
tế của mình, cần thiết phải có đề án cụ thể từ phía thống của đồng bào dân tộc Khmer nói chung, 
các cấp Trung ương. Bên cạnh việc vận động xã trong đó có nghệ thuật sân khấu Dù kê nói riêng, cơ 
hội hóa cần có sự chủ lực tài trợ của nhà nước; tuy quan hữu quan cần tạo điều kiện để thực hiện việc 
nhiên đầu tư cho chiến lược này cần tập trung, có sưu tầm, đào tạo lớp diễn viên trẻ cho những môn 
trọng điểm, tránh dàn trải, chạy theo hình thức. nghệ thuật đặc sắc này. Ngoài ra cần đẩy mạnh hơn 
Bên cạnh đó, cần có chế độ, chính sách thỏa nữa công tác xã hội hóa hoạt động văn hóa văn 
đáng đối với nghệ sĩ, vì việc xét tặng danh hiệu nghệ vùng đồng bào dân tộc Khmer. Đầu tư thỏa 
nghệ sĩ, nghệ nhân dân gian, chế độ ưu đãi cho các đáng xây dựng thiết chế văn hóa, tăng cường công 
nghệ nhân vẫn còn nhiều bất cập. Ngay các soạn tác sưu tầm phổ biến các thể loại nghệ thuật và sân 
giả cũng đã ít, thể loại nghệ thuật sân khấu lại khó, khấu trên các phương tiện thông tin đại chúng. Mặt 
người biết ngôn ngữ cổ để chuyển ngữ kịch bản khác tạo điều kiện để văn hóa dân tộc Khmer nói 
càng hiếm. Nghệ nhân Khmer ngày tuổi càng cao, chung và sân khấu Dù kê Nam Bộ nói riêng được 
sức yếu; dàn diễn viên của các đoàn nghệ thuật giao lưu, hợp tác và phát triển với các vùng, miền, 
trung bình đã ngoài 35 - 40 tuổi, diễn viên không khu vực và quốc tế.
có sắc vóc, thanh tốt, da sạm nắng, hằn nếp nhăn... Sự nghiệp bảo tồn và phát huy di sản nghệ 
Trong khi nhu cầu thẩm mỹ về ngoại hình, lời ca, thuật sân khấu Dù kê ở ĐBSCL có thể được đẩy 
điệu múa của các tầng lớp thưởng thức nghệ thuật mạnh và đạt hiệu quả khi người dân tự giác tham 
ngày càng cao. Chính vì thế mà chúng ta thấy ngày gia. Việc giáo dục để nâng cao ý thức của người 
càng ít đi, lớp thanh niên trẻ không mặn mà với dân, khơi dậy ở họ lòng tự hào đối với di sản văn 
các loại hình nghệ thuật dân tộc truyền thống, do hóa của cộng đồng mình là công việc có ý nghĩa 
vậy họ không có cơ hội được truyền dạy các thể quan trọng để hướng người dân chủ động tìm tòi, 
loại ca - nhạc và sân khấu dân gian Khmer dẫn sưu tầm và bảo tồn loại hình di sản sân khấu phi 
đến nhiều thể loại có nguy cơ bị thất truyền, trong vật thể này, mặt khác, cần có sự phối hợp đồng 
đó có nghệ thuật sân khấu Dù kê Còn nếu “giải bộ của chính quyền địa phương, các cơ quan, ban, 
112 Soá 13, thaùng 3/2014 Soá 13, thaùng 3/2014 113