Tài liệu Kỹ năng thuyết trình - Phan Ngọc Tú

KỸ NĂNG THUYẾT TRÌNH 
(Bài đọc tham khảo dành cho học viên) 
 Thạc sĩ Phan Ngọc Tú 
 Tiến sĩ Trương Quang Dũng 
 Thạc sĩ Sơn Thanh Tùng 
Kỹ năng thuyết trình là một trong những kỹ năng mềm quan trọng nhất. Một 
bài thuyết trình hoàn hảo có thể đem lại thành công vượt xa những gì chúng ta 
mong đợi. Dù bạn là ai, đang còn đi học hay đã đi làm, bạn cũng thường xuyên 
phải thuyết trình trước đám đông. Và chắc hẳn, bạn đều đã trải qua giai đoạn chuẩn 
bị, xây dựng bài thuyết trình với cảm giác hồi hộp trước khi thuyết trình. Nhiều 
người nghĩ rằng thuyết trình luôn là thử thách khó khăn nhưng thực tế đã chứng 
minh, thuyết trình không phải là quá khó nếu chúng ta biết cách. 
Tài liệu này sẽ hướng dẫn cho bạn từng công đoạn của việc thuyết trình như 
chuẩn bị buổi thuyết trình, trình bày hiệu quả bài thuyết trình Ngoài ra tài liệu 
còn hướng dẫn những cách thức đối mặt với sự sợ hãi, hiểu được thính giả và thu 
hút họ nhằm giúp bạn tự đánh giá và hoàn thiện kỹ năng thuyết trình của mình. 
I. CÁC CÔNG VIỆC CHUẨN BỊ BUỔI THUYẾT TRÌNH 
Để cho buổi thuyết trình thành công, bạn phải cố gắng chuẩn bị và tập luyện 
thật nghiêm túc. Nếu bạn dành thời gian chuẩn bị càng cẩn thận, kỹ lưỡng thì cơ 
hội thành công càng cao. 
1. Xác định rõ mục tiêu 
Trước khi chuẩn bị buối thuyết trình bạn cần xác định thật rõ ràng đâu là mục 
tiêu bạn muốn đạt được. Việc xác định rõ mục tiêu sẽ giúp bạn hình thành nội dung 
và cách truyền đạt đến người nghe một cách có hiệu quả nhất. Điều này lại có liên 
quan đến các yếu tố: những thông tin bạn muốn truyền đạt là gì, người nghe là ai và 
bầu không khí tại địa điểm thuyết trình như thế nào. 
Thường hầu hết các bài thuyết trình thành công đề phải đạt 3 yếu cầu chính 
yếu: chuyển tải được những thông tin mới, người nghe không chỉ “nghe” mà còn 
được “thưởng thức” bài thuyết trình và các vấn đề trong bài thuyết trình cần được 
trình bày rõ ràng, logic. Để thực hiện hiệu quả 3 yêu cầu này bạn cần xác định cách 
diễn đạt phù hợp. Khi truyền đạt thông tin, bạn cần trình bày theo một cấu trúc hợp 
lý, logic. Khi muốn người nghe thư giãn, bạn có thể nói những câu dí dỏm, hài 
hước, những câu chuyện vui. Còn trong trường hợp mục tiêu bài thuyết trình muốn 
cổ vũ người nghe tham gia vào một số hoạt động nào đó thì bài thuyết trình cần 
đem đến cho người nghe nội dung tích cực, được trình bày với giọng điệu hào 
hứng, phấn khích để kích thích tinh thần và sự hưởng ứng của người nghe. 
 2
Cần lưu ý rằng khả năng tập trung của người nghe chỉ giới hạn trong khoảng 
45 phút. Trong khoảng thời gian đó, họ chỉ tiếp thu khoảng 1/3 những gì bạn trình 
bày. Vì thế nội dung bài thuyết trình cần được cụ thể thành 3-4 vấn đề quan trọng 
và nhấn mạnh những điểm này trong phần mở đầu, phần giữa và nhắc lại chúng ở 
phần cuối. Thông thường, các ý chính rơi vào các vấn đề: 
- Tại sao “chủ đề thuyết trình” này lại cần thiết? 
- Nội dung của “chủ đề thuyết trình” gồm những gì? 
- Kết quả mong muốn sau buổi thuyết trình là gì? 
Ngoài ra cần tránh trình bày các khái niệm liên quan đến chủ đề thuyết trình 
dưới dạng lý thuyết vì chúng thường khó hiểu. Ví dụ, với tiêu đề “cải tiến chất 
lượng dịch vụ công”, có thể một số người nghe hình dung bạn sẽ trình bày các khái 
niệm về chất lượng, cải tiến chất lượng và dịch vụ công. Nếu phần trình bày của 
bạn cứ sa đà vào các khái niệm này sẽ làm cho người nghe chán, gây cho họ cảm 
giác đang “đi học”. Cần nhớ, người nghe sẽ thích thú hơn nếu họ hiểu các khái 
niệm và chủ đề bài thuyết trình của bạn thông qua cách trình bày đơn giản. Chẳng 
hạn thông qua một ví dụ nào đó trong thực tiễn hay hình ảnh minh họa để họ hiểu 
về chất lượng, dịch vụ công  thay vì phải nghe các khái niệm này dưới dạng lý 
thuyết. 
2. Tìm hiểu người nghe 
Để có thể truyền đạt thông điệp một cách hiệu quả cần lưu ý trình độ văn hóa 
và quan điểm của người nghe. Đồng thời tính đến phản ứng của người nghe trước 
khi bạn định đề cập đến một vấn đề nhạy cảm vì điều này có thể ảnh hưởng đến bầu 
không khí của buổi thuyết trình. Nếu bạn biết một số người nghe có quan điểm 
cứng rắn, hãy thận trọng và chỉ nêu lên những vấn đề còn tranh cãi khi trong tay đã 
có những chứng cứ, lập luận tốt. Ngoài ra, cũng nên nhớ rằng sự hài hước không 
đúng lúc đôi khi gây phản cảm. Do vậy, chỉ sử dụng những câu chuyện vui, lời nói 
đùa đúng lúc để đem lại hiệu quả cao nhất. 
Quy mô người nghe cũng ảnh hưởng đến kết cấu của bài thuyết trình. Nếu chỉ 
có ít người nghe, bạn có thể trả lời câu hỏi của người nghe một cách cụ thể, hoặc đề 
nghị người nghe cho biết ý kiến về vấn đề đang trình bày. Còn đối với trường hợp 
có đông người nghe, buổi thuyết trình phần lớn mang tính một chiều. Trong trường 
hợp này, sự rõ ràng, chính xác và dễ hiểu là những yếu tố quan trọng để duy trì sự 
chú ý của người nghe trong suốt buổi thuyết trình. 
3. Tìm hiểu địa điểm và thiết bị nghe nhìn 
Địa điểm có ảnh hưởng đến không khí của buổi thuyết trình. Chẳng hạn một 
buổi thuyết tr ... uốn. Trước tiên, bạn nên cố gắng nhìn bao quát 
toàn bộ người nghe để thu hút mọi người chú ý vào bài thuyết trình. 
 13
2.2. Tốc độ trình bày 
Trình bày nhanh hoặc chậm sẽ thu hút sự chú ý của người nghe, nhưng đừng 
nên tăng hay giảm tốc độ mà không có chủ ý. Ngoài ra, bạn nên dừng một vài giây 
trước khi chuyển sang ý khác và tận dụng những dịp này để giao tiếp với cử tọa. 
Điều này sẽ giúp bạn có cơ hội nắm bắt những phản ứng của họ đối với bài thuyết 
trình. Trong quá trình phát biểu, bạn hãy nói với tốc độ ổn định, chỉ nhấn giọng khi 
bạn muốn nêu bật những ý quan trọng. 
2.3. Vận dụng ngôn ngữ cơ thể 
Trong mỗi khoảnh khắc, chúng ta đều gửi đi những thông điệp không lời thể 
hiện cảm xúc và ý định của mình. Trong thuyết trình cũng vậy, chúng ta có thể vận 
dụng ngôn ngữ cơ thể để khẳng định thêm thông điệp muốn chuyển tải. Tuy nhiên, 
bạn nên lưu ý luôn giữ mình trong tư thế mở, không bắt chéo tay hoặc tạo ra những 
rào cản giữa bạn và người nghe. Sử dụng cử chỉ của bàn tay với mục đích nhấn 
mạnh, nhưng không lạm dụng quá mức khiến người nghe mất tập trung. Nếu bạn 
đang ở trạng thái thoải mái và vận dụng ngôn ngữ cơ thể một cách tự nhiên, thì 
thông điệp chuyển tải sẽ tăng thêm sức thuyết phục đối với người nghe. 
2.4. Giao tiếp bằng ánh mắt 
Giao tiếp bằng ánh mắt có hiệu quả rất tốt trong việc xây dựng mối quan hệ 
thân mật giữa mọi người với nhau. Việc tạo bầu không khí thân thiện trong buổi 
thuyết trình là rất quan trọng. Bạn hãy nhìn bao quát toàn bộ người nghe, cố gắng 
thu hút sự chú ý của những người ngồi xa bục phát biểu. Thông thường nhiều diễn 
giả có xu hướng nhìn nhiều vào mắt của những người nghe tỏ ra quan tâm và hứng 
thú đến bài thuyết trình, và bỏ qua những người nghe có thái độ trung lập hay 
chống đối. Bạn nên nhớ, những người cảm thấy mình không được diễn giả quan 
tâm thường có xu hướng phản ứng tiêu cực nhiều hơn so với những người được 
diễn giả chú tâm thu hút. 
2.5. Sử dụng cử chỉ 
Tầm nhìn của người nghe thay đổi tùy thuộc vào quy mô người nghe, do đó 
bạn cần điều chỉnh cử chỉ của mình sao cho phù hợp. Với số lượng người nghe có 
quy mô lớn, bạn phải có những động tác mang tính khuếch trương cao mới có thể 
đạt được hiệu quả hình ảnh tốt. Ví dụ, khi muốn dùng cử chỉ để nhấn mạnh “một 
mặt. mặt khác” , bạn hãy dùng cử chỉ nhấn vai thay vì cổ tay. Có thể thời gian 
đầu bạn thực hiện không được tự nhiên, nhưng dần dần sẽ trở thành thói quen và có 
sức thuyết phục cao đối với người nghe. 
Nhìn chung, trong thực tế, bạn phải vận dụng cùng lúc nhiều kỹ năng ngôn 
ngữ cơ thể như giọng nói, cách ứng xử, ánh mắt, tư thế, ngôn từnhằm thu hút sự 
chú ý của người nghe. Ví dụ, khi muốn nhấn mạnh một ý quan trọng, bạn cần sử 
dụng các câu ngắn gọn, súc tích, đứng thẳng người và cao giọng. Hoặc khi muốn 
khơi gợi sự tò mò của người nghe về những điều bạn sắp tiết lộ thì hãy dướn người 
 14
về phía trước và hạ thấp giọng xuống. Cử chỉ này là dấu hiệu cho biết bạn sắp chia 
sẻ những điều bí mật hoặc sự thú vị nào đó. Bạn hãy luyện tập thường xuyên để có 
thể sử dụng nhuần nhuyễn, nhằm đạt hiệu quả cao nhất. Sau đây là một số lời 
khuyên nhằm thuyết trình một cách tự tin. 
NÊN KHÔNG NÊN 
- Sử dụng nhôn ngữ đơn giản, súc tích 
để đảm bảo bài thuyết trình rõ ràng, dễ 
hiểu; 
- Sử dụng cách giao tiếp bằng mắt để thu 
nhận sự phản hồi của người nghe; 
- Ngắt nhịp dứt khoát và có chủ ý để 
người nghe có thời gian chiêm nghiệm 
những gì bạn nói; 
- Ước lượng thời gian thuyết trình, hoặc 
xem đồng hồ treo tường (nếu có) thay vì 
cứ chăm chú vào đồng hồ đeo tay. 
- Không nên xin lỗi người nghe vì lý do 
bạn chưa có nhiều kinh nghiệm thuyết 
trình; 
- Không nên nói lúng búng hay ngập 
ngừng; 
- Không nên xuống giọng ở cuối câu vì 
điều này có nghĩa những gì bạn nói 
không chắc chắn lắm; 
- Không nói lan man, xa rời thông điệp 
muốn chuyển tải vì sẽ khiến bạn lẫn 
người nghe mất tập trung. 
2.6. Kết luận đạt hiệu quả cao 
Bài thuyết trình được kết thúc mạnh mẽ, ấn tượng là rất quan trọng vì nó có 
tác dụng củng cố niềm tin của người nghe. Bạn hãy điểm lại các ý chính vừa trình 
bày nhằm giúp người nghe ghi nhớ rõ rằng những điều đó. 
Trong khi thuyết trình, bạn thỉnh thoảng nên đề cập còn bao nhiêu vấn đề cần 
trình bày và khi nào bài thuyết trình kết thúc. Bạn có thể sử dụng những câu nói 
như: “đây là vấn đề thứ 3 trong 4 vấn đề tôi sẽ trình bày” hoặc “và bây giờ, trước 
khi kết thúc, tôi xin tóm tắt lại những vấn đề đã nêu”. Bằng cách thông báo cho 
người nghe bài thuyết trình sắp kết thúc, bạn có thể thu hút sự tập trung chú ý của 
người nghe trước khi tóm lược lại các vấn đề chính. Ngoài ra, đây cũng là khoảng 
thời gian để người nghe xem xét và chuẩn bị các câu hỏi đặt ra cho bạn. 
Trước khi kết luận, bạn hãy bước lên phía trước các thiết bị nghe nhìn (nếu có) 
để người nghe nhìn thấy bạn rõ hơn. Giữ dáng đứng tự tin và đưa ra những câu kết 
luận một cách dứt khóat. Khi kết luận, chỉ nên căn cứ vào những thông tin đã trình 
bày trong bài, cần tránh đưa ra những ý kiến có tính chất võ đoán. Chẳng may, lúc 
này bạn sực nhớ ra đã quên mất một số ý, thì hãy bỏ qua luôn, không nên xin lỗi rồi 
trình bày lại những ý đã lỡ quên. Nếu sau phần thuyết trình có phần trả lời câu hỏi 
 15
của người nghe, bạn hãy cẩn thận vì đây có thể là nguyên nhân làm giảm hiệu quả 
bài thuyết trình vốn đã được chuẩn bị kỹ lưỡng. 
Bạn nên lưu ý rằng chính ấn tượng cuối cùng trong tâm trí người nghe về bài 
thuyết trình sẽ lưu lại lâu nhất. Do đó bạn cố gắng để phần kết gây ấn tượng và có ý 
nghĩa. Trong phần kết, bạn cố gắng kết hợp các kiểu âm điệu, ngắt nhịp và các 
ngôn ngữ cơ thể sao cho thông điệp chuyển tải thấm sâu vào tâm trí người nghe. 
Đồng thời, điều này còn giúp bạn ngày càng trở nên chuyên nghiệp hơn trong công 
việc thuyết trình. 
3. Kiểm soát người nghe 
Trong quá trình thuyết trình, bạn hãy cố gắng xét đoán tâm trạng của người 
nghe để xác định cách thức chuyển tải thông điệp phù hợp nhất. Bạn hãy để ý đến 
các dấu hiệu vì mỗi người nghe có một cách thể hiện khác nhau. Bạn rất dễ nhận 
biết những biểu hiện thể hiện sự hứng thú của người nghe, chẳng hạn họ mỉm cười, 
gật đầu hoặc dướn người về phía trước và nhìn bạn một cách chăm chú. Những 
người có biểu hiện như vậy đều có khả năng đồng cảm, đứng về phía bạn. Người 
nghe cũng có những cách khác nhau để biểu lộ sự không đồng tình hay tỏ thái độ 
không hứng thú gì với bài thuyết trình của bạn. Ví dụ, những người nhìn lơ đễnh 
lên trần nhà hoặc ra ngoài cửa sổ, nói chuyện riêng hoặc tệ hơn trực tiếp tỏ thái độ 
không đồng tình với bạn. Việc ai đó liên tục nhìn đồng hồ đeo tay cũng thường cho 
thấy người đó đã hết hứng thú với bài thuyết trình. 
Khi bạn thấy một số người nghe thiếu tập trung hay uể oải, bạn hãy tìm cách 
khích lệ họ, chẳng hạn đặt câu hỏi và đề nghị mọi người trả lời bằng cách giơ tay. 
Bạn cũng có thể nói đùa hay kể một câu chuyện vui nào đó để làm cho bầu không 
khí vui vẻ hơn. 
4. Trả lời các câu hỏi 
Đã có những buổi thuyết trình gặp thất bại do diễn giả trả lời không thỏa đáng 
các câu hỏi của người nghe. Do đó trong quá trình chuẩn bị bài thuyết trình, bạn 
nên học cách xử lý những câu hỏi khó và rắc rối để rèn luyện sự tự tin. 
Bạn bước vào buổi thuyết trình với tinh thần sẵn sàng trả lời mọi câu hỏi của 
người nghe là rất quan trọng. Muốn vậy, sau khi hoàn tất bản dự thảo, bạn phải dự 
kiến những câu hỏi mà người nghe có thể hỏi và tìm lời giải đáp cho những câu hỏi 
đó. Nếu được, bạn nên nhờ bạn bè hay đồng nghiệp phản biện trước cho bạn. Khi 
đã chuẩn bị kỹ, thực tế vẫn có những câu hỏi mà bạn chưa nghĩ đến nhưng thường 
không nhiều. 
Đừng bao giờ cho phép hai hay nhiều người nói cùng một lúc, nếu không tình 
hình rất dễ vượt ra khỏi tầm kiểm soát. Bạn hãy thông báo rõ bạn chỉ có thể trả lời 
từng câu hỏi. bạn cần tỉnh táo để tránh bị cuốn vào những câu hỏi dông dài về một 
khía cạnh nhỏ nào đó trong bài thuyết trình. Nhưng nếu mọi người lại quan tâm đến 
 16
vấn đề này, bạn nên để vào cuối buổi thuyết trình (nếu còn thời gian) thì hãy tiếp 
tục thảo luận. 
Cần nhận biết và có cách ứng xử phù hợp với những kiểu câu hỏi khác nhau. 
Có những câu hỏi chỉ để chứng tỏ người hỏi hiểu biết nhiều hơn bạn (có tính phô 
trương), có những câu hòi không hỏi trược tiếp mà nói vòng vo Bạn nên lịch sự 
với những câu hỏi “phô trương” và gợi ý vào trọng tâm những câu hỏi vòng vo, 
chẳng hạn bạn nói đó là một ý rất hay, nó có trọng tâm về. Nếu bạn gặp phải câu 
hỏi khó thật sự thì hãy cố gắng bình tĩnh, đôi khi đừng ngại xem lại bài thuyết trình 
của mình trước khi trả lời. Có thể dùng thủ thuật trì hoãn, chẳng hạn như: uống 
nước, hắng giọng hay thậm chí lấy mùi soa để lau mặt. Điều này giúp bạn tránh 
được thời gian trống khi chưa tìm đựợc câu trả lời thích hợp. trong tường hợp bạn 
không nắm rõ thông tin, không đủ dữ kiện để trả lời hay bạn không thể trả lời được 
câu hỏi nào đó, thì hãy thẳng thắn thừa nhận điều này, thay vì cố gắng trình bày 
vòng vo, tránh né. Điều này cũng không có gì là quá nghiêm trọng vì bạn không thể 
biết hết mọi điều. Bạn có thể sử dụng một vài câu nói mẫu sau: 
- Hiện tôi không có câu trả lời nhưng tôi có thể tra cứu giúp anh (chị). Xin vui 
lòng cho tôi địa chỉ, tôi sẽ liên lạc với anh (chị) sau. 
- Tôi cần suy nghĩ một chút. Chúng ta có thể trở lại câu hỏi này vào cuối buổi. 
Xin mời câu hỏi tiếp theo. 
- Thực sự không có câu trả lời đúng hoặc sai thật rõ ràng cho vấn đề này. Song 
cá nhân tôi cho rằng. 
Cần lưu ý cảnh giác với những câu hỏi được chuẩn bị sẵn nhằm mục đích chỉ 
ra những điểm yếu trong lập luận, nhằm hạ thấp uy tín của bạn và hạ thấp uy tín bài 
thuyết trình. Đối với những câu hỏi kiểu này, bạn hãy chuẩn bị sẵn một số câu trả 
lới như: “Hôm nay, tôi không định đề cập đến cả khía cạnh đó của vấn đề”, hay 
“Đây là vấn đề hoàn toàn tách biệt với chủ đề thuyết trình nên tôi không có đủ thời 
gian để thảo luận nó, tôi sẽ trả lời riêng cho .”. Những câu trả lời như vậy, tuy có 
vẻ lẩn tránh nhưng sẽ giảm bớt áp lực lên bạn. 
Trong suy nghĩ của người nghe, bạn là người đóng vai trò hòa giải nếu giữa 
những người nghe xảy ra tranh luận. Đối với trường hợp này, bạn hãy cố gắng giảm 
bớt sự căng thẳng, đảm bảo với mọi người ai cũng có cơ hội được phát biểu và lập 
lại trật tự càng sớm càng tốt. Nhắc mọi người nhớ lại mục đích của buổi thuyết 
trình để đưa họ trở lại đúng hướng đi của bạn. Hãy chứng tỏ cho mọi người thấy 
bạn có khả năng kiểm soát được tình hình. 
Sau đây là một số lời khuyên khi xử lý các câu hỏi. 
- Nghiên cứu kỹ các tài liệu thuyết trình và thông tin liên quan sẽ giúp bạn 
lường trước những vấn đề được hỏi. 
 17
- Sự căng thẳng có thể khiến bạn vội vã trả lời. Vì thế hãy bình tĩnh suy nghĩ 
trước khi đưa ra câu trả lời. 
- Nếu cần, hãy đề nghị người hỏi làm rõ nghĩa câu hỏi. 
- Nên trả lời từng câu hỏi một 
- Cho dù giọng điệu hay ý định của người hỏi thiếu thiện chí. Bạn cũng nên cố 
gắng giữ bình tĩnh và tạo sự ôn hòa. 
- Nếu người đặt câu hỏi tỏ ra rụt rè, bạn hãy khen ngợi và khích lệ họ. 
- Chú ý tránh bị lôi kéo vào những cuộc tranh cãi với người hỏi, mặc dù ý kiến 
của họ không hoàn toàn được chấp nhận. 
5. Ứng xử với báo chí 
 Trong trường hợp bạn phát biểu tại những hội nghị có nhiều phóng viên báo 
chí tham dự thì nên cố gắng ứng xử với báo chí một cách tự tin. Trả lời các câu hỏi 
một cách nhẹ nhàng, lịch sự nhưng luôn phải cảnh giác không để phóng viên “bẫy” 
hay “mớm lời” cho mình. Bạn có thể sử dụng một số câu nói sau: 
- Quan điểm của tôi đã được nói rõ trong bài phát biểu. Tôi nghĩ không còn gì 
để bổ sung thêm. 
- Đó không phải là những gì tôi đã nói. Tôi xin nhắc lại những gì vừa trình 
bày 
- Anh (chị) đã nêu được một ý quan trọng, nhưng cá nhân tôi thì cho rằng 
- Tôi đánh giá cao những gì anh (chị) vừa nói, song tôi cảm thấy cần nhấn 
mạnh (hay nói lại) là. 
III. TỰ ĐÁNH GIÁ KÝ NĂNG THUYẾT TRÌNH CỦA BẢN THÂN 
Kỹ năng thuyết trình của bạn sẽ ngày càng hoàn thiện hơn nếu bạn thường 
xuyên tập luyện. Hãy xem mỗi lần thuyết trình là dịp tập luyện cho lần thuyết trình 
tiếp theo. Bạn có thể tự mình đánh giá năng lực thuyết trình của bản thân bằng cách 
trả lời những câu hỏi dưới đây. Bạn cố gắng trả lời thật nghiêm túc. Nếu câu trả lời 
của bạn: 
- Không bao giờ: bạn hãy cho mình 1 điểm. 
- Thỉnh thoảng: bạn hãy cho mình 2 điểm. 
- Thường xuyên: bạn hãy cho mình 3 điểm. 
- Luôn luôn: bạn hãy cho mình 4 điểm. 
Sau khi hoàn tất, bạn hãy cộng tất cả số điểm lại và so sánh với bảng phân tích 
dưới đây để biết được khả năng thuyết trình của bạn ở mức nào. Từ đó bạn có thể 
 18
đánh giá một cách tương đối năng lực thực sự của bản thân và tìm ra những mặt 
còn yếu để cải thiện chúng. 
LỰA CHỌN 
TT 
TIÊU CHÍ Không 
bao giờ 
(1điểm)
Thỉnh 
thoảng 
(2điểm) 
Thường 
xuyên 
(3điểm)
Luôn 
luôn 
(4điểm)
1 Tôi dành ra đủ thời gian để tiến hành 
các công việc nghiên cứu và chuẩn bị 
một cách kỹ lưỡng 
2 Tôi sắp xếp các tư liệu theo những ý 
chính của bài thuyết trình 
3 Sau khi luyện tập một vài lần, bài 
thuyết trình vẫn tỏ ra mới mẻ đối với 
tôi 
4 Tôi sử dụng các thiết bị để hỗ trợ hình 
ảnh minh họa và tăng sức thuyết phục 
cho các ý chính trong bài thuyết trình 
5 Tôi đến địa điểm thuyết trình sớm để 
nghe các bài phát biểu trước đó 
6 Ngay khi bắt đầu bài thuyết trình tôi 
thu hút được sự chú ý của người nghe 
7 Tôi phát biểu với giọng nói và nhịp 
điệu phù hợp với người nghe 
8 Tôi phát biểu lưu loát và tự tin trong 
suốt buổi thuyết trình 
9 Khi thuyết trình, tôi có giao tiếp bằng 
mắt với mọi người nghe ngồi ở các vị 
trí khác nhau 
10 Bài thuyết trình của tôi khiến người 
nghe thấy hứng thú và họ đặt nhiều câu 
 19
hỏi 
11 Tôi vẫn giữ được bình tĩnh khi ứng xử 
với những người chống đối hoặc gây 
rắc rối 
12 Câu trả lời của tôi luôn đi thẳng vào ý 
chính và giữ được sự quan tâm của 
người nghe 
Phân tích 
- Từ 12-24 điểm: hãy tận dụng mọi cơ hội học hỏi từ những sai lầm của mình, 
dành nhiều thời gian hơn vào việc chuẩn bị và luyện tập cho các buổi thuyết trình 
về sau. 
- Từ 25-36 điểm: nhìn chung bạn có kỹ năng thuyết trình tốt, nhưng vẫn còn 
một số điểm cần được cải thiện. 
- Từ 37-48 điểm: bạn có kỹ năng thuyết trình tốt, nhưng đừng tự mãn. Tiếp tục 
chuẩn bị và luyện tập kỹ càng trước mỗi buổi thuyết trình. 
Cần lưu ý rằng dù bạn đã đạt tới thành công ở mức nào đi nữa, vẫn luôn có 
những lĩnh vực cần phải cải thiện thêm. Xác định những mặt còn yếu và xem 
những tài liệu cần thiết để có những lời khuyên, chỉ dẫn bổ ích, từ đó tự mình tạo 
dựng và rèn giũa các kỹ năng cần thiết. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Nguyễn Hiến Lê, Nghệ thuật nói chuyện trước công chúng, NXB Trẻ - 
1992. 
2. Richard Hal, Đừng chỉ thuyết trình giỏi – hãy thuết trình xuất chúng, 
NXB Lao động Xã hội – 2008. 
3. Tim Hindle, Kỹ năng thuyết trình, NXB tổng hợp TP.HCM – 2006. 
4. Công ty TNHH TUV Rheinland Việt Nam, Tập bài giảng về kỹ năng 
trình bày.