Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai

Công tác quản lý tài nguyên rừng ở các đơn vị lâm nghiệp trước nay chủ yếu là điều tra nắm các

thông tin về rừng, như diện tích, loại đất loại rừng, trạng thái, tổ thành, trữ lượng rừng và lập bản

đồ, sổ sách thống kê, thực hiện theo dõi diễn biến rừng hàng năm trên từng đơn vị tổ chức rừng

(tiểu khu, khoảnh, lô). Từ năm 2000, thực hiện dự án kiểm kê rừng và theo dõi diễn biến rừng và

đất lâm nghiệp, ngành lâm nghiệp ứng dụng các tiện ích của công nghệ thông tin cùng các thiết bị

kỹ thuật cao, đã số hóa toàn bộ các thông tin, số liệu, bản đồ kiểm kê rừng năm 1999 và diễn biến

rừng hàng năm, xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ công tác quy hoạch, kế hoạch về quản lý, bảo vệ,

phát triển rừng và điều hành các hoạt động lâm nghiệp.

Trong thực tế, cách thức quản lý tài nguyên rừng như nói trên chưa đáp ứng yêu cầu của một số

hoạt động đòi hỏi cung cấp thông tin cụ thể của cá thể cây rừng đang sinh trưởng trong quần thụ

tự nhiên. Đặc biệt là trong hoạt động du lịch sinh thái rừng, khách tham quan thường mong muốn

biết rõ tại thực địa các thông tin của cây rừng mà họ quan tâm, tận mắt nhìn thấy chỗ cây đứng,

hình dạng và một số đặc trưng của cây.

Nhằm ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý cây cá thể gỗ quý hiếm, bản địa, dự án đã phối

hợp với hai đơn vị chủ rừng: Khu bảo tồn thiên nhiên và di tích Vĩnh Cửu (KBTTNDT) và Ban

quản lý rừng phòng hộ Tân Phú (BQLRPH) - thực hiện việc nghiên cứu phương thức quản lý tốt

hơn đối với cây cá thể trong rừng tự nhiên và xây dựng các tài liệu hướng dẫn kỹ thuật, giúp các

đơn vị chủ rừng nâng cao một bước trong công tác quản lý tài nguyên rừng. Cán bộ quản lý rừng

sẽ nắm vững một số kiến thức cơ bản về việc điều tra, định vị, lập bản đồ hiện trạng và xây dựng

cơ sở dữ liệu cây cá thể, để hình thành một sản phẩm du lịch sinh thái tham quan cây rừng trong

rừng tự nhiên hoặc phục vụ công tác quản lý đối với một số đối tượng cây cá thể được quan tâm.

Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai trang 1

Trang 1

Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai trang 2

Trang 2

Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai trang 3

Trang 3

Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai trang 4

Trang 4

Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai trang 5

Trang 5

Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai trang 6

Trang 6

Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai trang 7

Trang 7

Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai trang 8

Trang 8

Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai trang 9

Trang 9

pdf 9 trang baonam 7720
Bạn đang xem tài liệu "Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai

Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai
Hội thảo Môi trường và Phát triển bền vững, Vườn Quốc gia Côn Đảo, 18/06/2010 – 20/06/2010 
Workshop on Environment and Sustainable Development, Con Dao National Park, 18th – 20th June 2010 
__________________________________________________________________________________________ 
Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai 73 
Đinh Quang Diệp – Khoa Môi trường và Tài nguyên, Đại học Nông Lâm Tp. HCM  
NGHIÊN CỨU THỰC HÀNH QUẢN LÝ TỐT HƠN ĐỐI VỚI CÂY CÁ 
THỂ GỖ QUÝ HIẾM TRONG RỪNG TỰ NHIÊN Ở TỈNH ĐỒNG NAI 
Đinh Quang Diệp 
Khoa Môi trường và Tài nguyên, Đại học Nông Lâm Tp. HCM 
ĐT: 083.7240088- E-mail: dqdiep@yahoo.com 
1.1 Tóm tắt: 
1.2 Dự án “Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự 
nhiên” được thực hiện ở 2 địa điểm là khu BTTN Vĩnh Cửu và khu rừng phòng hộ Tân Phú 
tỉnh Đồng Nai. Kết quả dự án đã điều tra được 110 loài cây thân gỗ quý hiếm hoặc có giá 
trị bảo tồn, định vị bằng GPS đồng thời quản lý chúng bằng phần mềm Mapinfo,. Ngoài ra 
dự án còn biên sọan tài liệu nhận diện cây rừng giúp cho các cán bộ của hai đơn vị lâm 
nghiệp này dễ dàng trong việc hướng dẫn các khách tham quan theo các tuyến du lịch sinh 
thái ở 2 địa điểm này. 
1.3 Đặt vấn đề: 
Công tác quản lý tài nguyên rừng ở các đơn vị lâm nghiệp trước nay chủ yếu là điều tra nắm các 
thông tin về rừng, như diện tích, loại đất loại rừng, trạng thái, tổ thành, trữ lượng rừng và lập bản 
đồ, sổ sách thống kê, thực hiện theo dõi diễn biến rừng hàng năm trên từng đơn vị tổ chức rừng 
(tiểu khu, khoảnh, lô). Từ năm 2000, thực hiện dự án kiểm kê rừng và theo dõi diễn biến rừng và 
đất lâm nghiệp, ngành lâm nghiệp ứng dụng các tiện ích của công nghệ thông tin cùng các thiết bị 
kỹ thuật cao, đã số hóa toàn bộ các thông tin, số liệu, bản đồ kiểm kê rừng năm 1999 và diễn biến 
rừng hàng năm, xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ công tác quy hoạch, kế hoạch về quản lý, bảo vệ, 
phát triển rừng và điều hành các hoạt động lâm nghiệp. 
Trong thực tế, cách thức quản lý tài nguyên rừng như nói trên chưa đáp ứng yêu cầu của một số 
hoạt động đòi hỏi cung cấp thông tin cụ thể của cá thể cây rừng đang sinh trưởng trong quần thụ 
tự nhiên. Đặc biệt là trong hoạt động du lịch sinh thái rừng, khách tham quan thường mong muốn 
biết rõ tại thực địa các thông tin của cây rừng mà họ quan tâm, tận mắt nhìn thấy chỗ cây đứng, 
hình dạng và một số đặc trưng của cây. 
Nhằm ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý cây cá thể gỗ quý hiếm, bản địa, dự án đã phối 
hợp với hai đơn vị chủ rừng: Khu bảo tồn thiên nhiên và di tích Vĩnh Cửu (KBTTNDT) và Ban 
quản lý rừng phòng hộ Tân Phú (BQLRPH) - thực hiện việc nghiên cứu phương thức quản lý tốt 
hơn đối với cây cá thể trong rừng tự nhiên và xây dựng các tài liệu hướng dẫn kỹ thuật, giúp các 
đơn vị chủ rừng nâng cao một bước trong công tác quản lý tài nguyên rừng. Cán bộ quản lý rừng 
sẽ nắm vững một số kiến thức cơ bản về việc điều tra, định vị, lập bản đồ hiện trạng và xây dựng 
cơ sở dữ liệu cây cá thể, để hình thành một sản phẩm du lịch sinh thái tham quan cây rừng trong 
rừng tự nhiên hoặc phục vụ công tác quản lý đối với một số đối tượng cây cá thể được quan tâm. 
1.4 Mục tiêu nghiên cứu 
- Cung cấp thông tin về tài nguyên rừng, đặc biệt là thông tin về cây gỗ quý hiếm. 
Hội thảo Môi trường và Phát triển bền vững, Vườn Quốc gia Côn Đảo, 18/06/2010 – 20/06/2010 
Workshop on Environment and Sustainable Development, Con Dao National Park, 18th – 20th June 2010 
__________________________________________________________________________________________ 
Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai 74 
Đinh Quang Diệp – Khoa Môi trường và Tài nguyên, Đại học Nông Lâm Tp. HCM  
- Xây dựng tài liệu kỹ thuật hướng dẫn khả thi về thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá 
thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên. 
- Hình thành một sản phẩm du lịch sinh thái cho 2 đơn vị lâm nghiệp ở đây. 
 Nội dung nghiên cứu 
- Điều tra, định vị và gắn biển tên cho cây gỗ quý hiếm trong một tiểu khu điển hình hoặc 
theo một tuyến du lịch sinh thái. Xây dựng cơ sở dữ liệu đối với cây điều tra và quản lý dữ 
liệu bằng phần mềm. 
- Xây dựng tài liệu hướng dẫn kỹ thuật quản lý cây cá thể trong rừng tự nhiên, và tài liệu 
giới thiệu cây gỗ quý hiếm, bản địa thuộc KBTTNDT Vĩnh Cửu và BQLRPH Tân Phú. 
1.5 Phương pháp nghiên cứu 
- Thu thập các tài liệu, bản đồ hiện trạng rừng của đơn vị chủ rừng và tiểu khu điều tra; các 
tài liệu khoa học về phân loại thực vật rừng. 
- Phương pháp điều tra cây cá thể trong quần thụ tự nhiên: đối tượng cây cá thể được chọn 
trong vòng 50m hai bên tuyến đường phục vụ du lịch sinh thái, chiều dài mỗi tuyến khoảng 2 km, 
là thích hợp với nhu cầu tham quan của khách du lịch. Loài cây điều tra gồm những loài trong 
danh mục cây quý hiếm đã được quy định trong Sách đỏ Việt Nam 2007 hoặc Danh lục đỏ IUCN 
2009; và phát triển thêm một số loài đặc hữu địa phương hoặc mang tên địa phương, loài có giá 
trị bảo tồn. Sau khi đã định vị và định danh cây, thực hiện đóng bảng tên cây. 
1.5.1 Nội nghiệp 
- Tổng hợp và phân tích các thông tin thứ cấp. 
- Phần mềm MapInfo cùng các phần mềm hỗ trợ khác như: MapSource, Garfile để xử lý các 
thông tin địa lý thu thập tại thực địa, xây dựng các lớp bản đồ chuyên đề. 
- Biên soạn tài liệu kỹ thuật. 
2 Kết quả: 
Tổng hợp kết quả điều tra tại hai tuyến trên đã ghi nhận được 110 loài cây trong đó có 6 loài cây 
quý hiếm có trong Sách đỏ Việt Nam 2007 (Bảng 1), 18 loài cây có trong danh mục của IUCN 
2009 (bảng 2), 2 loài cây đặc hữu của địa phương và 5 loài cây mang tên địa phương (bảng 3) 
được trình bày sau đây: 
Hội thảo Môi trường và Phát triển bền vững, Vườn Quốc gia Côn Đảo, 18/06/2010 – 20/06/2010 
Workshop on Environment and Sustainable Development, Con Dao National Park, 18th – 20th June 2010 
__________________________________________________________________________________________ 
Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai 75 
Đinh Quang Diệp – Khoa Môi trường và Tài nguyên, Đại học Nông Lâm Tp. HCM  
Bảng 1: Danh sách loài cây điều tra nằm trong Sách đỏ Việt Nam (2007) 
TT Tên Việt Nam Tên khoa học Họ thực vật Địa điểm 
1 Cẩm lai bà rịa Dalbergia bariensis Fabaceae Tân Phú 
2 Trắc 
Dalbergia 
cochinchinensis Fabaceae Tân Phú 
3 Gõ đỏ Afzelia xylocarpa Fabaceae Vĩnh Cửu 
4 Gõ mật Sindora siamensis Fabaceae Vĩnh Cửu, Tân Phú 
5 Vên vên Anisoptera costata Dipterocarpaceae Vĩnh Cửu, Tân Phú 
6 Dầu song nàng Dipterocarpus dyeri Dipterocarpaceae Vĩnh Cửu, Tân Phú 
 Hình 1: Bản đồ vị trí cây gỗ quý hiếm và bản địa ở khu rừng phòng hộ Tân Phú 
Hội thảo Môi trường và Phát triển bền vững, Vườn Quốc gia Côn Đảo, 18/06/2010 – 20/06/2010 
Workshop on Environment and Sustainable Development, Con Dao National Park, 18th – 20th June 2010 
__________________________________________________________________________________________ 
Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai 76 
Đinh Quang Diệp – Khoa Môi trường và Tài nguyên, Đại học Nông Lâm Tp. HCM  
3 
 Hình 2: Bản đồ vị trí cây gỗ quý hiếm và bản địa ở Khu BTTN Vĩnh Cửu 
 Bảng 2: Danh sách loài cây nằm trong Danh lục đỏ IUCN (2009) 
TT Tên Việt Nam Tên khoa học Họ thực vật Địa điểm 
1 Cẩm lai bà rịa Dalbergia bariensis Fabaceae Tân Phú 
2 Trắc 
Dalbergia 
cochinchinensis Fabaceae Tân Phú 
3 Gõ đỏ Afzelia xylocarpa Fabaceae Vĩnh Cửu 
4 Gõ mật Sindora siamensis Fabaceae Vĩnh Cửu, Tân Phú 
5 Vên vên Anisoptera costata Dipterocarpaceae Vĩnh Cửu, Tân Phú 
6 Dầu song nàng Dipterocarpus dyeri Dipterocarpaceae Vĩnh Cửu, Tân Phú 
Hội thảo Môi trường và Phát triển bền vững, Vườn Quốc gia Côn Đảo, 18/06/2010 – 20/06/2010 
Workshop on Environment and Sustainable Development, Con Dao National Park, 18th – 20th June 2010 
__________________________________________________________________________________________ 
Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai 77 
Đinh Quang Diệp – Khoa Môi trường và Tài nguyên, Đại học Nông Lâm Tp. HCM  
7 Dầu rái Dipterocarpus alatus Dipterocarpaceae Tân Phú 
8 Dầu mít Dipterocarpus costatus Dipterocarpaceae Tân Phú 
9 Dầu lông Dipterocarpus intricatus Dipterocarpaceae Tân Phú 
10 Chò chai Shorea guiso Dipterocarpaceae Vĩnh Cửu, Tân Phú 
11 Chò chỉ Shorea thorelii Dipterocarpaceae Vĩnh Cửu, Tân Phú 
12 Sến mủ Shorea roxburghii Dipterocarpaceae Vĩnh Cửu, Tân Phú 
13 Sao đen Hopea odorata Dipterocarpaceae Tân Phú 
14 Cầy Irvingia malayana Ixonanthaceae Vĩnh Cửu, Tân Phú 
15 Máu chó cầu Knema globularia Myristicaceae Vĩnh Cửu, Tân Phú 
16 Máu chó lá lớn Knema pierrei Myristicaceae Vĩnh Cửu 
17 Mò cua Alstonia scholaris Apocynaceae Tân Phú 
18 Tung Tetrameles nudiflora Datiscaceae Vĩnh Cửu 
Bảng 3: Danh sách loài cây đặc hữu hoặc mang tên địa phương 
TT Tên Việt Nam Tên khoa học Họ thực vật Địa điểm 
1 Xoài Đồng Nai Mangifera dongnaiense Anacardiaceae Vĩnh Cửu 
2 Ngâu Biên Hòa Aglaia hoaensis Meliaceae Vĩnh Cửu, Tân Phú 
3 Côm Đồng Nai Elaeocarpus dongnaiense Elaeocarpaceae Tân Phú 
4 Cồng tía Calophyllum saigonense Clusiaceae Vĩnh Cửu, Tân Phú 
5 Thúi Đồng Nai Parkia dongnaiense Fabaceae Vĩnh Cửu 
Hội thảo Môi trường và Phát triển bền vững, Vườn Quốc gia Côn Đảo, 18/06/2010 – 20/06/2010 
Workshop on Environment and Sustainable Development, Con Dao National Park, 18th – 20th June 2010 
__________________________________________________________________________________________ 
Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai 78 
Đinh Quang Diệp – Khoa Môi trường và Tài nguyên, Đại học Nông Lâm Tp. HCM  
4 Xây dựng phần mềm hướng dẫn thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể trong 
rừng tự nhiên 
4.1.1 Xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý cây cá thể 
Dữ liệu cần thiết để quản lý cây cá thể trong quần thụ tự nhiên bao gồm: bản đồ, tài liệu, tiêu bản 
của cây cá thể. Dự án tập trung vào hai loại dữ liệu mà cán bộ quản lý rừng ở các đơn vị có điều 
kiện thực hiện là bản đồ và tài liệu. 
Bản đồ tuyến điều tra và cây cá thể: Bản đồ định vị tuyến điều tra và cây cá thể được thực hiện 
bằng thiết bị định vị GPS cầm tay. Sau đó chuyển các dữ liệu từ GPS vào máy tính bằng chương 
trình GarFile, MapSourse và quản lý dữ liệu trên phần mềm Mapinfo 
* Xây dựng dữ liệu thuộc tính 
Cấu trúc dữ liệu thuộc tính căn cứ vào các chỉ tiêu cần quản lý được ghi trên phiếu điều tra, có 
thể gồm các trường như sau: Số thứ tự, Khoảnh, Tiểu khu, Trạm, Mã số cây, Kinh độ, Vĩ độ, Tên 
loài cây, Tên khoa học, Họ thực vật , Chu vi 1,3m, Đường kính 1,3m, Chiều cao vút ngọn, Chiều 
cao dưới cành, Bán kính tán cây theo 4 hướng, Khoảng cách của cây đến tuyến đường chính, 
Khoảng cách đến tuyến đường nhánh, Phân loại cây (quý hiếm, bản địa), Đặc điểm thân cây, Đặc 
điểm gốc cây, Đặc điểm rễ cây, Hướng nghiêng của cây, Tình hình sinh trưởng của cây, Tình 
hình sâu bệnh hại của cây, Không gian sinh trưởng, Loại đất, Độ cao tại vị trí của cây so với mực 
nước biển, Số hiệu ảnh chụp, Năm điều tra, Đơn vị điều tra, File liên kết, ... 
Nhập các thông tin thu thập trên phiếu điều tra vào bảng cấu trúc dữ liệu. 
* Bản đồ nền 
Bản đồ tuyến du lịch sinh thái và bản đồ vị trí cây cá thể được biên tập trên bản đồ nền của tiểu 
khu điều tra, được trích xuất từ bộ bản đồ hiện trạng theo dõi diễn biến rừng của đơn vị chủ rừng, 
thường gồm các lớp: Rừng; Ranh tiểu khu; Khoảnh; Lô trạng thái; Giao thông; Thủy văn; Đường 
bình độ; Lưới; Tên trạng thái; Tên tiểu khu, Tên khoảnh, ... 
* Tài liệu 
Thu thập thông tin khoa học của các loài cây đã điều tra, biên tập thành hai loại tài liệu: Tài liệu 
liên kết và Tài liệu tham khảo. 
Tài liệu liên kết được biên tập thành file văn bản (.doc), mỗi loài cây một file, và lưu trong một 
thư mục. Dùng công cụ Hotlink của MapInfo để khai thác dữ liệu liên kết. 
Tài liệu tham khảo được biên soạn thành sách hướng dẫn về nhận dạng cây rừng. 
4.1.2 Khai thác dữ liệu 
* Kết xuất bản đồ hiện trạng cây cá thể 
Dùng chương trình MapInfo biên tập bản đồ hiện trạng cây quý hiếm, bản địa trên bản đồ nền của 
tiểu khu. Các bước kết xuất bản đồ như sau: 
Hội thảo Môi trường và Phát triển bền vững, Vườn Quốc gia Côn Đảo, 18/06/2010 – 20/06/2010 
Workshop on Environment and Sustainable Development, Con Dao National Park, 18th – 20th June 2010 
__________________________________________________________________________________________ 
Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai 79 
Đinh Quang Diệp – Khoa Môi trường và Tài nguyên, Đại học Nông Lâm Tp. HCM  
* Truy vấn thông tin từ dữ liệu thuộc tính 
Dùng công cụ Query của MapInfo để truy vấn thông tin từ cơ sở dữ liệu đã xây dựng. 
* Liên kết thông tin mở rộng 
Sử dụng công cụ HotLink của chương trình MapInfo để liên kết đối tượng cây cá thể đến các tài 
liệu liên quan được lưu theo định dạng khác, như văn bản, bảng tính, hình ảnh, âm thanh, phim, 
... . 
4.1.3 Mở rộng dữ liệu 
* Bổ sung thông tin thuộc tính 
Căn cứ yêu cầu quản lý, đơn vị sử dụng hoặc cán bộ có thể điều chỉnh, bổ sung các chi tiết thuộc 
tính. Công việc này được thực hiện trong MapInfo bằng cách sửa chữa trực tiếp trong cấu trúc dữ 
liệu. 
* Bổ sung thông tin liên kết 
Trong tài liệu này, thông tin liên kết mô tả cây rừng được biên tập theo kiểu văn bản (.doc). Để 
mở rộng thêm thông tin liên kết có định dạng khác, thực hiện như sau: 
Vào menu Table > Maintenance > Table Structure... 
Trong hộp thoại Modify Structure, thêm trường mới để chứa đường dẫn đến file thông tin liên 
kết. Mỗi loại thông tin liên kết cần một trường riêng. 
* Bổ sung đối tượng cây cá thể 
Tài liệu này đã cung cấp kết quả điều tra cây cá thể, gồm 500 cây gỗ quý hiếm, bản địa ở tiểu khu 
92 KBTTNDT Vĩnh Cửu và 500 cây ở tiểu khu 86 BQLRPH Tân Phú. Trong quá trình hoạt 
động, cán bộ quản lý có thể điều tra bổ sung đối tượng cây cá thể và dùng công cụ của MapInfo 
để kết nối với dữ liệu đã điều tra. 
4.2 Hiệu quả của áp dụng kỹ thuật đề xuất 
So với bản đồ giấy thường dùng các phương pháp thủ công trong quản lý tài nguyên rừng trước 
đây, kỹ thuật thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể trong rừng tự nhiên sẽ mang lại hiệu 
quả như sau: 
- Giảm khối lượng công việc trong quản lý tài nguyên rừng bằng công nghệ thông tin và thiết 
bị tiên tiến. 
- Góp phần cùng các cơ quan chức năng nghiên cứu hoàn thiện quy trình kỹ thuật quản lý 
cây cá thể trong rừng tự nhiên để áp dụng cho các đơn vị có rừng tự nhiên. 
- Cập nhật khối lượng thông tin về đối tượng cây rừng một cách đầy đủ nhất về hiện trạng, vị 
trí, sinh trưởng, 
- Góp phần gia tăng hiệu quả trong công tác quản lý rừng của cán bộ kỹ thuật ở các đơn vị 
chủ rừng. 
Hội thảo Môi trường và Phát triển bền vững, Vườn Quốc gia Côn Đảo, 18/06/2010 – 20/06/2010 
Workshop on Environment and Sustainable Development, Con Dao National Park, 18th – 20th June 2010 
__________________________________________________________________________________________ 
Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai 80 
Đinh Quang Diệp – Khoa Môi trường và Tài nguyên, Đại học Nông Lâm Tp. HCM  
5 Kết luận và đề nghị 
5.1 Kết luận: 
Hoạt động nghiên cứu xây dựng hướng dẫn "Thực hành quản lý tốt hơn (BMP) đối với cây cá thể 
trong rừng tự nhiên" đã áp dụng kết hợp thực địa và nội nghiệp, điều tra và cập nhật thông tin có 
sự hỗ trợ của công nghệ thông tin và thiết bị định vị toàn cầu (GPS). 
Hoạt động chỉ thử nghiệm trên 2 tuyến điều tra ngắn, nhưng đã thu được kết quả khả quan và 
chứng minh được tính khả thi của quy trình. Kết quả chi tiết như sau: 
- Bộ dữ liệu không gian và bản đồ cho 500 cây gỗ quý hiếm, bản địa tại tiểu khu 92 
KBTTNDT Vĩnh Cửu và 500 cây tại tiểu khu 86 BQLRPH Tân Phú. 
- Bộ dữ liệu thuộc tính của 1.000 cây gỗ nêu trên với 43 trường dữ liệu 
 tích hợp với dữ liệu không gian. 
- Cách cập nhật và khai thác thông tin phục vụ cho công tác quản lý bằng cách truy vấn dữ 
liệu thuộc tính của đối tượng quản lý. 
- Liên kết trực tiếp dữ liệu MapInfo đến dữ liệu Winword của cây quan tâm để mở rộng khả 
năng diễn giải tài liệu khoa học có liên quan. 
- Đối với những dữ liệu đã xây dựng được, cán bộ quản lý có thể cập nhật, bổ sung thông tin 
hoặc phát triển thêm nội dung quản lý bằng cách điều chỉnh, bổ sung cấu trúc dữ liệu thuộc 
tính, mở rộng liên kết với các tài liệu định dạng khác, ... 
5.2 Đề nghị: 
- Phương pháp đã áp dụng xây dựng trên quy mô điều tra nhỏ, nhưng khi áp dụng trên quy 
mô lớn, cán bộ kỹ thuật cần phải tìm hiểu xây dựng có sắp xếp thêm thông tin thuộc tính 
của thực vật để truy xuất thông tin tốt hơn. Các đơn vị chủ rừng phải liên kết với các nhà 
khoa học của các trường đại học để biết và tạo thêm nhiều thông tin dữ liệu thuộc tính. 
- Cập nhập thông tin thay đổi từ thực địa một cách thường xuyên như sự thay đổi về diện 
tích, hiện trạng sử dụng, tình hình sinh trưởng của cây rừng,  
- Cơ quan quản lý cần chuyển giao công nghệ GIS đến các trạm kiểm lâm, phân trường, tiểu 
khu. Tạo điều kiện tốt nhất để các trạm được tiếp xúc với công nghệ thông tin và thiết bị 
tiên tiến một cách đầy đủ và hiệu quả nhất. 
- Đào tạo, tập huấn về phương pháp này đến từng trạm kiểm lâm xã để hướng dẫn cách sử 
dụng thành thạo, và phát triển hơn nữa ứng dụng của công nghệ thông tin trong quản lý tài 
nguyên rừng rất đa dạng này. 
Hội thảo Môi trường và Phát triển bền vững, Vườn Quốc gia Côn Đảo, 18/06/2010 – 20/06/2010 
Workshop on Environment and Sustainable Development, Con Dao National Park, 18th – 20th June 2010 
__________________________________________________________________________________________ 
Nghiên cứu thực hành quản lý tốt hơn đối với cây cá thể gỗ quý hiếm trong rừng tự nhiên ở tỉnh Đồng Nai 81 
Đinh Quang Diệp – Khoa Môi trường và Tài nguyên, Đại học Nông Lâm Tp. HCM  
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
Báo cáo Lâm nghiệp, 2009. Kết quả theo dõi diễn biến rừng tỉnh Đồng Nai đến 31/12/2008. 
Bùi Hữu Mạnh, 2006. Hướng dẫn sử dụng MapInfo Professional version 7.0. Nhà xuất bản 
Khoa học và Kỹ thuật, Tp. Hồ Chí Minh. 
IUCN Red List 2009. 
Lưu Hồng Trường, Lý Ngọc Sâm, Nguyễn Vinh Hiển, 2002. Thực vật hữu ích chọn lọc từ 
núi Tà Kóu, Khu bảo tồn thiên nhiên Tà Kóu. Nhà xuất bản Tổng Hợp Tp. Hồ Chí Minh. 
Nguyễn Đức Bình, 2006. Hướng dẫn sử dụng Mapinfo Professional 7.5 (Phần mềm Hệ thống 
Thông tin Địa lý – GIS). Tài liệu tham khảo, bộ môn Thông tin Địa lý, Đại học Nông Lâm, 
Tp.Hồ Chí Minh. 
Phạm Hoàng Hộ (1991-1993). Cây Cỏ Việt Nam (6 tập) . Nhà xuất bản Mekong printing - 
Montreal, Canada. 
Phần mềm hỗ trợ nhận diện cây gỗ rừng Tân Phú v.1.2. Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, 
Tp. Hồ Chí Minh. 
Sách đỏ Việt Nam (2007). 

File đính kèm:

  • pdfnghien_cuu_thuc_hanh_quan_ly_tot_hon_doi_voi_cay_ca_the_go_q.pdf