Một số vấn đề lý luận về ngân sách nhà nước và hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước

ISSN 2354-0575
Journal of Science and Technology80 Khoa học & Công nghệ - Số 19/Tháng 9 - 2018
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
VÀ HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
Lưu Minh Huyên
Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên
Ngày tòa soạn nhận được bài báo: 10/07/2018
Ngày phản biện đánh giá và sửa chữa: 22/08/2018
Ngày bài báo được duyệt đăng: 06/09/2018
Tóm tắt:
Quản lý Ngân sách nhà nước hiệu quả là một trong những yêu cầu quan trọng hàng đầu của bất cứ 
quốc gia nào trong phát triển kinh tế - xã hội. Quản lý Ngân sách nhà nước thực chất là quản lý thu, chi 
ngân sách nhà nước và cân đối hệ thống ngân sách nhà nước từ ngân sách Trung ương đến ngân sách Địa 
phương. Do đặc điểm quản lý toàn diện nói trên, quản lý Ngân sách nhà nước cũng giữ mối quan hệ với 
nhiều cơ quan công quyền và các tổ chức kinh tế - xã hội thuộc các thành phần kinh tế khác nhau ở nhiều 
cấp độ khác nhau. Theo đó để đánh giá hiệu quả quản lý Ngân sách nhà nước cũng phải xét trên nhiều tiêu 
chí ở các cấp độ khác nhau.
Từ khóa: Ngân sách nhà nước, hiệu quả quản lý ngân sác nhà nước.
1. Đặt vấn đề
Ngân sách nhà nước (NSNN) được coi là 
huyết mạch của nền kinh tế, có vai trò quan trọng 
trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội 
nhanh và bền vững, thực hiện các chính sách xã hội, 
đảm bảo quốc phòng an ninh. NSNN là công cụ tài 
chính chủ yếu của Nhà nước, là điều kiện vật chất 
quan trọng để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ 
của Nhà nước. 
Để quản lý Ngân sách nhà nước, cần nắm 
được những vấn đề lý luận cơ bản về NSNN và các 
nội dung phản ánh hiệu quả quản lý NSNN. Từ đó 
vận dụng vào thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu quả 
công tác quản lý NSNN ở các cấp (Ngân sách trung 
ương (NSTW) và các cấp Ngân sách địa phương 
(NSĐP)).
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu chung
Tổng quan cơ sở lý luận về ngân sách nhà 
nước và hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hoá các khái niệm có liên quan 
đến NSNN.
- Đưa ra các tiêu chí đánh giá hiệu quả quản 
lý NSNN.
- Nêu rõ các nhân tố ảnh hưởng và một số 
biện pháp về mặt lý thuyết nhằm nâng cao hiệu quả 
quản lý NSNN.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu một số vấn đề lý luận cơ bản về 
NSNN và hiệu quả quản lý NSNN.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu khái niệm NSNN, các tiêu chí 
phản ánh hiệu quả quản lý NSNN, các nhân tố ảnh 
hưởng đến quản lý NSNN, các biện pháp nâng cao 
hiệu quả quản lý NSNN.
4. Kết quả nghiên cứu
4.1. Khái niệm về NSNN và hệ thống NSNN
Ngân sách nhà nước là phạm trù kinh tế và 
là phạm trù lịch sử. Sự hình thành và phát triển của 
Ngân sách Nhà nước gắn liền với sự xuất hiện của 
Nhà nước và sự phát triển của nền kinh tế hàng hoá 
- tiền tệ trong các phương thức sản xuất có sự tham 
gia quản lý của Nhà nước. Nói cách khác, sự ra đời 
và phát triển của Nhà nước cùng với sự tồn tại của 
nền kinh tế hàng hoá - tiền tệ là những điều kiện 
tiền đề cho sự ra đời, tồn tại và phát triển của Ngân 
sách Nhà nước.
Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản 
thu chi của Nhà nước đã được cơ quan Nhà nước có 
thẩm quyền quyết định và được thực hiện trong một 
năm để đảm bảo thực hiện các chức năng, nhiệm vụ 
của Nhà nước theo luật định [2, tr.5]..
* Hệ thống NSNN: 
- Khái niệm hệ thống NSNN: Hệ thống NSNN 
được hiểu là tổng thể các cấp ngân sách có mối quan 
hệ hữu cơ với nhau trong quá trình thực hiện nhiệm 
vụ thu chi của mỗi cấp ngân sách. [2, tr.19]
Ở nước ta, tổ chức hệ thống NSNN gắn bó 
chặt chẽ với việc tổ chức bộ máy nhà nước và vai 
trò, vị trí của bộ máy đó trong quá trình phát triển 
kinh tế - xã hội của đất nước. 
- Hệ thống NSNN Việt Nam:
Hệ thống NSNN của nước ta bao gồm ngân 
sách Trung ương và ngân sách địa phương. Ngân 
ISSN 2354-0575
Khoa học & Công nghệ - Số 19/Tháng 9 - 2018 Journal of Science and Technology 81
sách địa phương bao gồm ngân sách của đơn vị 
hành chính các cấp có HĐND và UBND.
Theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước 
số 83/2015/QH13 ngày 26 tháng 05 năm 2015, hệ 
thống NSNN gồm ngân sách Trung ương và ngân 
sách địa phương theo sơ đồ dưới đây: 
Sơ đồ 4.1. Hệ thống Ngân sách nhà nước
4.2. Hiệu quả quản lý Ngân sách nhà nước
Hiệu quả quản lý ngân sách nhìn tổng quát 
ở kết quả cuối cùng là thực hiện cân đối tích cực 
hệ thống NSNN. Tính cân đối đó được bảo đảm 
bởi nhiều yếu tố tham dự: Luật NSNN, quy trình 
NSNN, thiết chế phân cấp NSNN, phương thức 
quản lý NSNN, cơ chế điều hành NSNN, các quy 
tắc tác nghiệp trong hoạt động của NSNN,  Do 
vậy, khi đánh giá hiệu quả quản lý NSNN cần có 
cách nhìn và đánh giá toàn diện về các yếu tố cấu 
thành trong hoạt động của NSNN.
Nhìn một cách tổng quát, quản lý NSNN 
(NSTW và các cấp NSĐP) là quản lý kinh tế - xã 
hội tổng hợp, thông qua hệ thống các chỉ tiêu trực 
tiếp hoặc liên quan đến quản lý NSNN, như: Tổng 
sản phẩm quốc nội, các nguồn lực tài chính, khả 
năng động viên các nguồn lực tài chính vào Ngân 
sách Nhà nước; phân phối các nguồn lực tài chính 
cho các hoạt động kinh tế - xã hội, như: Đầu tư phát 
triển, đầu tư cho văn hoá, giáo dục, y tế, xã hội, 
quốc phòng - an ninh và bảo đảm sự hoạt động của 
bộ máy quản lý hành chính từ Trung ương tới địa 
phương. [3, tr.49].
Quản lý ngân sách thuộc chức năng của Nhà 
nước. Do đặc điểm quản lý toàn diện nói trên, quản 
lý NSNN cũng giữ mối quan hệ với nhiều cơ quan 
công quyền và các tổ chức kinh tế - xã hội thuộc các 
thành phần kinh tế khác nhau ở nhiều cấp độ khác 
nhau. Theo đó để đánh giá hiệu quả quản lý NSNN 
cũng phải xét trên nhiều tiêu chí ở các cấp độ đó, 
cụ thể:
* Hiệu quả tổng hợp:
Được đánh giá thông qua việc xây dựng và 
thực hiện cân đối NSNN một cách tích cực trong 
năm tài khoá; mà thực chất của nó là cân đối thu - 
chi và “nội hàm” của nó là đáp ứng các chỉ tiêu kinh 
tế - xã hội được xác lập trong năm kế hoạch, tương 
ứng với năm tài khoá đó; trên các phương diện: Huy 
động vượt mức các nguồn lực tài chính (chấp hành 
thu vượt lớn hơn dự toán thu); đầu tư phát triển có 
hiệu quả; tiết kiệm và chi tiêu hợp lý các khoản chi 
NSNN về giáo dục, văn hoá, khoa học, y tế và các 
vấn đề xã hội và đặc biệt tiết kiệm chi về quản lý 
hành chính. Cuối năm tài khoá, NSNN cần có số 
dư sau khi thực hiện quyết toán; để bổ sung chi tiêu 
cho ngân sách năm sau và tăng cường lực lượng dự 
trữ tài chính. Nếu có bội chi thì mức bội chi không 
được vượt quá tỷ lệ cho phép tình GDP theo mức đã 
được ấn định (có thể là 3-5%). Ngoài ra phải đảm 
bảo chi tiêu dự trữ, quỹ dự trữ tài chính, quỹ dự 
phòng để luôn ứng phó linh hoạt, kịp thời và hợp lý 
với các sự kiện phát sinh không lường trước được 
làm ảnh hưởng đến các chỉ tiêu kinh tế - xã hội đã 
được xác định.
Bên cạnh đó, để đảm bảo thường xuyên cân 
đối NSNN phải thực hiện điều chỉnh NSNN (cục bộ 
hay toàn cục) thích ứng với những biến động của 
điều kiện kinh tế - xã hội nhằm đảm bảo cân đối 
ngân sách hàng quý, 6 tháng và năm tài khoá. Một 
điều cần nhấn mạnh là: Để quản lý nhất quán và có 
hiệu quả NSNN, trước hết là phải làm tốt các khâu: 
Lập, chấp hành và quyết toán NSNN [3, tr.50].
ISSN 2354-0575
Journal of Science and Technology82 Khoa học & Công nghệ - Số 19/Tháng 9 - 2018
* Hiệu quả quản lý thu NSNN:
Hiệu quả quản lý thu NSNN thể hiện ở việc 
khai thác hợp lý các nguồn lực tài chính tiềm năng 
và sẵn có trong nền kinh tế quốc dân, đi đôi với bồi 
dưỡng và tăng cường các nguồn thu nhằm tiếp ứng 
yêu cầu ngày càng cao trong bảo đảm quan hệ cân 
đối NSNN.
Các nguồn lực tài chính ở đây thực chất là 
các khoản thu (thuế, phí, lệ phí và các khoản thu 
khác) được huy động vào NSNN. Trong quá trình 
huy động các nguồn thu vào NSNN, thuế phải được 
sử dụng đầy đủ các chức năng vốn có của nó: Vừa 
là công cụ huy động nguồn lực, vừa là công cụ điều 
tiết kinh tế và vừa là công cụ bồi dưỡng các nguồn 
thu sẵn có và tiềm ẩn.
Khâu quan trọng nhất trong huy động của 
nguồn thu NSNN là tổ chức chấp hành ngân sách 
mà thực chất là sử dụng tổng lực thể chế, cơ chế, 
chính sách và các biện pháp kinh tế - tài chính và 
ngay cả biện pháp hành chính trong quá trình thực 
thi. Trong quá trình đó cũng phải bảo đảm sự phối 
hợp đồng bộ về công tác chuyên môn giữa các cơ 
quan: Tài chính, Thuế, Hải quan, Kho bạc Nhà nước 
và các cơ quan hữu quan khác; từ khâu kế hoạch, tổ 
chức thực hiện đến khâu quyết toán ngân sách. Tổ 
chức chấp hành thu ngân sách có tính chất quyết 
định đến cân đối ngân sách trong năm tài khoá.[3, 
tr.51]
* Hiệu quả quản lý chi NSNN:
Hiệu quả quản lý chi NSNN biểu hiện ở sự 
phân phối hợp lý, có tính trọng tâm, trọng điểm 
nhằm mang lại hiệu quả bền vững đối với đầu tư 
phát triển và tiết kiệm tối đa trong các khoản chi 
thường xuyên, để khắc phục bội chi ngân sách 
trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã 
hội tương ứng đã được xác lập. Quản lý chi tiêu 
là một nội dung quan trọng trong quản lý tài chính 
nói chung, Quản lý Ngân sách Nhà nước có hiệu 
quả hay không phụ thuộc vào phương thức chi, và 
việc giám sát chi có chặt chẽ, có đúng mục tiêu, đối 
tượng cần chi hay không? 
Hiệu quả chi NSNN được thể hiện trên 2 nội 
dung cơ bản:
- Chi đầu tư phát triển (cơ sở hạ tầng, các 
công trình kinh tế, ) phải lấy hiệu quả làm đầu; 
hiệu quả ở đây là đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, 
cho các công trình kinh tế - xã hội, bảo đảm trực 
tiếp hay gián tiếp đến tăng trưởng kinh tế và tích tụ 
cho phát triển kinh tế.
- Chi thường xuyên (văn hoá, giáo dục, y tế, 
xã hội, an ninh, quốc phòng, ) phải hợp lý, tiết 
kiệm. Đặc biệt tiết kiệm tối đa chi phí quản lý hành 
chính.
Các nội dung chi ngân sách nên phải tuân 
thủ nguyên tắc:
+ Đối với chi đầu tư phát triển nếu thiếu có 
thể vay bổ sung (kể cả vốn ODA hoặc tín dụng nhà 
nước).
+ Chi thường xuyên chỉ giới hạn trong khả 
năng thu của ngân sách.[3, tr.51-52]
* Hiệu quả vay và sử dụng vốn vay:
Vốn vay của Nhà nước chủ yếu từ 2 nguồn: 
Vốn vay của Chính phủ (ODA) và tín dụng nhà nước 
(trái phiếu nội tệ, ngoại tệ). Vốn vay của Chính phủ 
đều phải tính tới lợi ích trước mắt, lâu dài và tính 
hiệu quả kinh tế - xã hội của nó. Đồng thời phải bảo 
đảm mức an toàn của nợ công tính trên GDP và khả 
năng hoàn trả theo tài khoá.[3, tr.52]
* Hiệu quả trong khai thác tối đa các nguồn 
lực tài chính hiện hữu và các nguồn tiềm năng:
Để có thể khai thác tối đa các nguồn lực 
tài chính hiện hữu và tiềm năng, điều quan trọng 
nhất đó là các cấp chính quyền địa phương (quản 
lý các cấp NSĐP: tỉnh, huyện, xã và các cấp tương 
đương), phải phát huy tính năng động, sáng tạo 
trong khai thác các nguồn lực nói trên ngay ở địa 
phương mình. Giải pháp quan trọng nhất để thực 
hiện được mục tiêu đó là cần thực hiện phân định 
thu - chi một cách hợp lý, trên cơ sở mở rộng quyền 
tự chủ cho ngân sách cấp dưới. Trong đó, chủ yếu 
là luôn điều chỉnh, sửa đổi phương pháp phân định 
thu giữa các cấp ngân sách, hướng vào các nội dung 
chính như sau:
- Thứ nhất, mở rộng việc phân định các 
khoản thu giành 100% cho NSĐP, tuỳ thuộc vào 
điều kiện kinh tế - xã hội và khả năng quản lý của 
NSĐP.
- Thứ hai, nâng dần tỷ lệ (%) trên các nguồn 
thu được phân chia giữa các cấp ngân sách để bảo 
đảm cho các cấp chính quyền địa phương chủ động 
cân đối NSĐP.
- Thứ ba, thực hiện chính sách khen thưởng 
cho các cấp NSĐP, bằng việc trích một tỷ lệ (%) 
hợp lý trên các khoản thu vượt mức kế hoạch do 
UBND tỉnh giao.
- Thứ tư, tài trợ kịp thời đối với các cấp 
NSĐP gặp nhiều khó khăn về kinh tế, không có khả 
năng tự cân đối ở một mức cần thiết, để khuyến 
khích các địa phương đó khai thác các nguồn thu 
tiềm năng để từng bước tự cân đối. Ngoài ra, nhìn 
trên góc độ đó còn phải tính tới chính sách ưu đãi 
khác (ưu đãi miễn giảm).[3, tr.52-53]
4.3. Nhân tố ảnh hưởng đến quản lý NSNN
a. Nhân tố chủ quan
Nhân tố chủ quan ảnh hưởng đến quản lý 
NSNN là những nhân tố ảnh hưởng do chính chủ 
quan của các đơn vị trực tiếp tham gia quản lý Ngân 
ISSN 2354-0575
Khoa học & Công nghệ - Số 19/Tháng 9 - 2018 Journal of Science and Technology 83
sách, như: Bộ tài chính, Sở Tài chính, Phòng Tài 
chính huyện, Cơ quan Thuế, Kho bạc,
- Một là, tổ chức bộ máy quản lý NSNN: Cơ 
quan Tài chính, Thuế, Kho bạc Nhà nước,  và 
đội ngũ cán bộ có năng lực đủ mạnh và năng động, 
tinh thần trách nhiệm cao và phối hợp thực thi trong 
quản lý NSNN;
- Hai là, phân định trách nhiệm giữa các cấp 
ngân sách trong thực hiện quản lý NSNN. Cụ thể là 
quyền lực của Nhà nước và các cấp chính quyền địa 
phương, trong các tổ chức tổ chức hoạt động.
b. Nhân tố khách quan
NSNN là một trong các nguồn tài chính 
trong nền kinh tế thị trường. Do vậy, nó chịu ảnh 
hưởng của các quy luật kinh tế khách quan.
- Nhân tố pháp lý: Các quy định pháp luật về 
quản lý NSNN. Bằng các quy định về thể chế, trách 
nhiệm, quyền hạn của các đối tượng liên quan đến 
quản lý NSNN. Như vậy, để nâng cao hiệu quả quản 
lý NSNN thì đòi hỏi quan trọng nhất là phải ban 
hành đủ các văn bản pháp luật trong quản lý NSNN;
- Nhân tố giá cả: Giá cả là một chỉ tiêu quan 
trọng ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế, do vậy nó 
có tác động mạnh đến ngân sách. Người ta thường 
phân tích giá cả thông qua các chỉ số: Lạm phát, chỉ 
số giá tiêu dùng,  Thông thường, khi lập dự toán, 
các cấp ngân sách đều phải quan tâm đến yếu tố giá 
cả được biểu hiện qua chỉ số lạm phát, nếu không 
chấp hành dự toán sẽ vấp phải những cản trở khó 
khăn đó là “vỡ kế hoạch”. Khi lạm phát tăng nhanh, 
giá cả trượt dài, các khoản thu, chi theo kế hoạch sẽ 
không thể đảm bảo tính hiệu quả được.
Tuy nhiên, ngân sách lại có thể điều chỉnh 
được giá cả thông qua chính sách tiền tệ, chính sách 
tài khoá và một loạt các công cụ vĩ mô khác tác 
động vào các quy luật kinh tế trên thị trường.
- Các nhân tố về văn hoá, chính trị, xã hội
Ngày nay, khi thế giới đang chuyển biến 
mạnh mẽ theo xu hướng toàn cầu hoá, khu vực 
hoá, các sự kiện chính trị diễn ra liên tiếp. Các cuộc 
chiến tranh đều mang màu sắc văn hoá. Các dân tộc 
quốc gia đang tìm cho mình những nét riêng, độc 
đáo khi phát triển và hội nhập. Tất cả các sự kiện 
đều ảnh hưởng đến nền kinh tế, do đó mà ảnh hưởng 
đến ngân sách.
4.4. Nâng cao hiệu quả quản lý NSNN
Nâng cao hiệu quả quản lý NSNN là mục 
tiêu cơ bản của quản lý NSNN, thực chất của nó 
là thực hiện quá trình hoàn thiện hoặc đổi mới một 
cách có hệ thống và đồng bộ các yếu tố cấu thành 
thể chế, cơ chế quản lý, phương thức điều hành 
NSNN và phương pháp điều chỉnh cục bộ quy trình 
quản lý NSNN nhằm bảo đảm cân đối ngân sách 
tích cực và lành mạnh, phù hợp với đặc điểm phát 
triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ.
Để nâng cao hiệu quả quản lý NSNN cần tập 
trung vào quá trình hoàn thiện các nội dung chính 
yếu sau:
- Tiếp tục hoàn chỉnh bộ Luật NSNN nhằm 
thích ứng với các động thái kinh tế; làm cơ sở pháp 
lý cho quản lý NSNN có hiệu lực và hiệu quả cao.
- Cải tiến cơ chế phân cấp quản lý hệ thống 
NSNN, thông qua việc phân định hợp lý hơn các 
khoản thu - chi NSNN giữa các cấp ngân sách, theo 
hướng mở rộng quyền ngân sách cho các cấp chính 
quyền địa phương. 
- Nâng cao chất lượng phân bổ NSNN theo 
nguyên tắc công bằng, hợp lý, công khai, minh 
bạch; nhằm khắc phục hiện trạng xin - cho đầu tư 
dàn trải, lãng phí, kém hiệu quả.
- Hoàn chỉnh cơ chế điều hành NSNN thông 
qua cải tiến quản lý các khâu: Lập dự toán NSNN, 
tổ chức chấp hành NSNN và lập quyết toán NSNN, 
theo hướng nguyên tắc cân đối NSNN tích cực, bền 
vững đáp ứng đầy đủ các nhiệm vụ kinh tế - xã hội 
trong năm tài khoá.
- Xây dựng quy trình kiểm tra, thanh tra một 
cách có hiệu quả để bảo đảm kỷ cương tài chính 
và sự lành mạnh hoá trong hoạt động của các khâu 
trong hệ thống NSNN.
- Nâng cao trình độ nguồn nhân lực quản lý 
NSNN, đáp ứng tốt yêu cầu ngày càng hoàn thiện 
trong quản lý NSNN từ Trung ương đến địa phương.
Ngoài ra cũng cần chấn chỉnh và đổi mới 
phương thức tác nghiệp, hành thu NSNN, nhằm 
khắc phục các hiện tượng lãng phí, thất thoát và 
tham nhũng trong quản lý NSNN.
Liên quan đến việc nâng cao hiệu quả quản 
lý NSNN, có thể nêu một số chỉ tiêu cơ bản trong 
đánh giá hiệu quả điều hành NSNN có tính chất 
“nguyên tắc” là:
+ Thâm hụt NSNN hàng năm không vượt 
quá 3-5% GDP;
+ Trong thời kỳ công nghiệp hoá - hiện đại 
hoá thì mức động viên các nguồn thu vào NSNN 
phấn đấu đạt từ 22-25%GDP;
+ Nợ công cố gắng không vượt quá 6%GDP;
+ Mức tăng thu ngân sách hành năm tăng từ 
3-5% so với năm trước;
+ Chi thường xuyên chỉ hạn chế trong khả 
năng thu NSNN; chi đầu tư phát triển có thể vay 
mượn trong nước (phát hành trái phiếu) hoặc vay 
nước ngoài (ODA) theo nguyên tắc sử dụng đúng 
mục đích và có hiệu quả bền vững.[3, tr.55-56]
Các yếu tố bảo đảm hiệu quả quản lý NSNN
- Một là, các quy định pháp luật về quản lý 
ISSN 2354-0575
Journal of Science and Technology84 Khoa học & Công nghệ - Số 19/Tháng 9 - 2018
NSNN. Bằng các quy định về thể chế, trách nhiệm, 
quyền hạn của các đối tượng liên quan đến quản 
lý NSNN. Như vậy, để nâng cao hiệu quả quản lý 
NSNN thì đòi hỏi quan trọng nhất là ban hành đủ 
các văn bản pháp luật trong quản lý NSNN.
- Hai là, tổ chức bộ máy quản lý NSNN: cơ 
quan Tài chính, Thuế, Hải quan, Kho bạc Nhà nước, 
 và đội ngũ cán bộ có năng lực đủ mạnh và năng 
động, tinh thần trách nhiệm cao và phối hợp thực thi 
trong quản lý NSNN.
- Ba là, phân định trách nhiệm giữa các 
cấp ngân sách trong việc quản lý NSNN. Cụ thể là 
quyền lực của Nhà nước và các cấp chính quyền địa 
phương, trong các tổ chức hoạt động.[3, tr56-57]
Tóm lại: NSNN là toàn bộ các khoản thu, chi 
của Nhà nước đã được cơ quan Nhà nước có thẩm 
quyền quyết định và được thực hiện trong một năm 
để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của 
Nhà nước. Hiệu quả quản lý NSNN được thể hiện 
trên nhiều góc độ khác nhau : Hiệu quả tổng hợp, 
hiệu quả quản lý thu NSNN, hiệu quả quản lý chi 
NSNN, hiệu quả vay và sử dụng vốn vay, hiệu quả 
trong khai thác tối đa các nguồn lực tài chính hiện 
hữu và các nguồn tiềm năng. 
Lời cảm ơn
Nghiên cứu này được tài trợ bởi Trung tâm 
Nghiên cứu Ứng dụng Khoa học và Công nghệ, 
Trường Đại học Sư phạm kỹ thuật Hưng Yên thông 
qua đề tài mã số UTEHY.T006.P1718.03.
Tài liệu tham khảo
[1]. Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Luật Ngân sách Nhà nước số 83/2015/
QH13.
[2]. Lê Văn Hưng, PGS, Lê Hùng Sơn, Giáo trình Ngân sách Nhà nước, Trường Đại học Kinh doanh 
và Công nghệ Hà Nội, 2011.
[3]. Tô Thiện Hiền, Nâng cao hiệu quả quản lý Ngân sách Nhà nước tỉnh An Giang giai đoạn từ 
2011-2015 và tầm nhìn đến 2020, Luận án Tiến sỹ Kinh tế, Trường Đại học Ngân hàng Thành phố 
Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh, 2012.
SOME THEORETICAL ISSUES ON THE GOVERNMENT BUDGET
AND EFFICIENCY OF GOVERNMENT BUDGET MANAGEMENT
Abstract:
Effective government budget management is one of the most important requirements for all nations to 
develop their socio-economy. Government budget management is managing the collection and disbursement 
on government budget from national to local level and balancing it. Due to the above-mentioned features of 
comprehensive management, government budget management has a relationship with government agencies 
on the one hand and socio-economic organizations of different economic sectors at different levels on the 
other hand. Consequently, the assessment of the effectiveness of government budget management must be 
based on a number of criteria at different levels.
Keywords: government budget, state budget, efficiency of state budget management.