Hợp xướng Việt Nam từ năm 2000 đến nay

TAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 59 - Thaùng 7/2018 
 Hợp xướng Việt Nam từ năm 2000 đến nay 
 Vietnamese Choir from the Year 2000 to the Present Time 
 ThS.NCS. Nguyễn Xuân Chiến, 
 Trường Đại học Sài Gòn 
 Nguyen Xuan Chien, M.A., Ph.D. Student, 
 Saigon University 
Tóm tắt 
Bài viết tổng quan về tình hình hợp xướng tại Việt Nam, trong đó có sự tổng hợp và đúc kết một số 
chương trình biểu diễn hợp xướng gần đây; đồng thời khẳng định giá trị, ý nghĩa của hợp xướng đối với 
việc giáo dục phẩm chất của con người, đáp ứng nhu cầu xã hội ngày nay thích hợp với xu thế phát triển 
thế giới và tạo được sự hứng thú cho người nghe, góp phần nâng cao dân trí, hướng thị hiếu tốt cho 
thanh thiếu niên, tạo nguồn tài năng âm nhạc trẻ. 
Từ khoá: hợp xướng Việt Nam từ năm 2000. 
Abstract 
The article provides an overview of the situation of choir in Vietnam with the summary and collection 
of some recent choir performances. In addition, the article also confirms the value and meaning of choir 
in teaching good human qualities, meeting the needs of the society in line with the trend of world 
development, creating interests for audiences, raising people's knowledge and good taste for young 
people, and contributing to the creation of young music talents. 
Keywords: Vietnamese choir from 2000. 
 1. Đặt vấn đề chủ yếu vẫn là mảng ca khúc. Các ca khúc 
 Hợp xướng là một loại hình nghệ thuật đơn lẻ, tuy đã đạt đến những thành tựu rất 
trình diễn bằng giọng hát, có nhiều bè, cao, nhưng vẫn chưa thể nói lên hết mọi 
nhiều giọng. Qua tác phẩm hợp xướng, có tâm tư tình cảm của con người. Đã đến lúc 
thể diễn tả những vấn đề lớn của xã hội. chúng ta cần nghiên cứu để có thể sáng tác 
Với đặc điểm là thể hiện âm nhạc bằng và trình diễn được nhiều tác phẩm hợp 
giọng hát, hợp xướng có điều kiện dễ phổ xướng. Các tác phẩm hợp xướng hiện có, 
cập và gần gũi với quần chúng. Người chẳng những số lượng ít, mà hiệu quả tiếp 
tham gia sinh hoạt hợp xướng không chỉ nhận trong lòng người nghe cũng đang rất 
được nâng cao về tư tưởng, tình cảm, khiếu hạn chế. Đối với giới trẻ thường say sưa 
thẩm mĩ, mà còn được rèn luyện về tính kỉ mảng ca khúc theo phong cách phương 
luật và đạo đức. Tây, đặt nặng nội dung lãng mạn lứa đôi, 
 Sinh hoạt âm nhạc ở nước ta đến nay thì hợp xướng đang là một nhu cầu lớn 
 111 
HỢP XƯỚNG VIỆT NAM TỪ NĂM 2000 ĐẾN NAY 
nhưng chưa được thoả mãn. Các chương trình độ chuyên môn cao và số lượng diễn 
trình biểu diễn hợp xướng hiện còn nhiều viên lớn; trong đó có thể chia mỗi bè ra 
hạn chế về chuyên môn, cách thức tổ chức làm hai, ba nhóm. Với tầm cỡ rộng như 
và sự quan tâm của truyền thông do ảnh thế, loại hợp xướng này có đầy đủ khả 
hưởng của cơ chế kinh tế thị trường. Tổ năng để trình diễn những tác phẩm của 
chức hội diễn hợp xướng thường tốn kém nhiều tác giả thuộc các trào lưu và khuynh 
vì số lượng diễn viên tham gia đông, hầu hướng khác nhau. 
như không mang lại lợi nhuận kinh tế, vì Trong nhiều năm trước đây, ở miền 
vậy giới doanh nghiệp ít quan tâm đến thể Bắc nước ta đã có một số dàn hợp xướng 
loại này. Thể loại ca nhạc hợp xướng đồ được thành lập. 
sộ, ít phù hợp với xu thế mới của nền kinh Dàn hợp xướng Đoàn Văn công Tổng 
tế thị trường hiện nay nên chậm phát triển, cục Chính trị được hình thành khoảng cuối 
nhưng phong trào quần chúng ở một số nhà thập niên 50 của thế kỷ trước, chủ yếu biểu 
thờ, nhà văn hóa, nhạc viện, các trường đại diễn những tác phẩm đơn giản. Vào những 
học vẫn dựng hợp xướng ở quy mô vừa và năm 1960, dàn hợp xướng này được các 
nhỏ. Những lần tham gia hội diễn chào chuyên gia nước ngoài giúp đỡ, nhiều tác 
mừng Quốc hội, Đại hội Đảng.., nhờ đó phẩm hợp xướng trong và ngoài nước đã 
hợp xướng được duy trì và tồn tại từ trước biểu diễn rất thành công. Nhưng đến giai 
đến nay. đoạn chiến tranh phá hoại, do điều kiện 
 2. Giải quyết vấn đề khách quan nên dàn hợp xướng được phân 
 2.1. Các tổ chức hợp xướng tại công chia nhỏ ra để phục vụ chính trị, biên 
Việt Nam chế không được như cũ và nay chỉ còn số 
 Hát hợp xướng, một nghệ thuật biểu diễn viên đủ để hát tốp ca nam nữ. 
diễn tập thể, một nghệ thuật của quảng đại Dàn hợp xướng Đoàn Ca nhạc Đài 
quần chúng, qua đó có khả năng liên kết, tiếng nói Việt Nam được thành lập vào 
thống nhất tình cảm, ý chí và tư tưởng con năm 1949 với nhiệm vụ cổ vũ, truyên 
người, có sức ảnh hưởng lớn trên phương truyền đối với cuộc kháng chiến. Ngày 
diện giáo dục và văn hoá. Bất kỳ tác phẩm 15/12/1949 cũng được lấy là ngày thành 
hợp xướng nào khi đến với công chúng đều lập Đoàn Ca nhạc Đài tiếng nói Việt Nam. 
phải thông qua biểu diễn tập thể. Biểu diễn Đây được xem là đoàn hợp xướng đại diện 
hợp xướng có nhiều hình thức, thông cho văn hóa Việt Nam, đón tiếp và giao 
thường có hợp xướng chuyên nghiệp, hợp lưu âm nhạc với nước ngoài. Điểm mạnh 
xướng bán chuyên nghiệp và hợp xướng của đoàn này là, các diễn viên được học 
không chuyên nghiệp. trường lớp, thị tấu rất nhan ... n, trình 
điều kiện chiến tranh một số diễn viên độ của loại hình hợp xướng này chưa đảm 
được phân bổ về nhiều địa phương để phục bảo biểu diễn được tất cả các loại tác phẩm 
vụ chính trị. Sau năm 2000, dàn hợp của các tác giả trong từng thời đại, trường 
xướng này có những chuyển biến mạnh mẽ phái âm nhạc khác nhau. 
về chất lượng và số lượng, các tác phẩm Dàn hợp xướng Học viện Âm nhạc 
kinh điển được dàn dựng trở lại để phục vụ Quốc gia Việt Nam được kết hợp từ Khoa 
công chúng trong và ngoài nước. Thanh nhạc và nhiều khoa khác chưa sinh 
 Dàn hợp xướng Nhà hát Giao hưởng - hoạt thường xuyên, thỉnh thoảng có tham 
Nhạc Vũ Kịch Thành phố Hồ Chí Minh dự kết hợp với một số đội hợp xướng khác 
thành lập theo Quyết định số 955/QĐ-UB để biểu diễn những chương trình lớn. Sau 
của Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí năm 2000, dàn hợp xướng này đã có những 
Minh, ký ngày 21/6/1993 với tên gọi ban bước phát triển đáng kể về chuyên môn, 
đầu là “Nhà hát Giao hưởng và Thính tham gia và biểu diễn nhiều chương trinh 
phòng”, sau đổi thành “Nhà hát Giao lớn như Đại lễ 1000 năm Thăng Long – 
hưởng và Vũ Kịch Thành phố Hồ Chí Hà Nội, Giao hưởng số 9 của L.V. 
Minh”. Ngày 09/9/2006 được sự chấp Beethoven 
thuận của lãnh đạo Ủy ban Nhân dân, Sở Dàn hợp xướng Đại học Sư phạm 
Văn hóa Thông tin Thành phố Hồ Chí Nghệ thuật Trung ương được thành lập 
Minh, Nhà hát được đổi tên thành: “Nhà năm 2006. Do chương trình đào tạo của 
Hát Giao Hưởng - Nhạc, Vũ Kịch Thành Trường có môn hợp xướng nên dàn hợp 
Phố Hồ Chí Minh” là nơi có chức năng xướng này được duy trì đến nay và đã tham 
xây dựng và tổ chức các chương trình biểu gia phục vụ trong các dịp lễ lớn như Đại lễ 
diễn chuyên nghiệp nhằm phục vụ nhu cầu 1000 năm Thăng Long – Hà Nội, Ngày âm 
trong nước và quốc tế. nhạc Việt Nam lần thứ nhất 
 Hợp xướng tư nhân tự tổ chức Dàn hợp xướng “Hanoi Harmony” 
“Saigon Lady” là nơi quy tụ những diễn của Hội Âm nhạc Hà Nội. Năm 2011 Hội 
viên chuyên nghiệp đã tốt nghiệp ở các Âm nhạc Hà Nội đã thành lập Trung tâm 
trường đào tạo âm nhạc đến tập và biểu khuyến nhạc Hà Nội và dàn hợp xướng 
diễn, là dàn hợp xướng đồng giọng nữ. “Hanoi Harmony”, nhằm nâng cao trình độ 
Đây là hiện tượng mới tại Thành phố Hồ thưởng thức âm nhạc đích thực cho công 
Chí Minh, đa số diễn viên là giảng viên chúng, đồng thời góp phần xây dựng đời 
thanh nhạc tại Nhạc viện Thành phố Hồ sống văn hóa thanh lịch của Hà Nội và 
Chí Minh và các trường nghệ thuật. cả nước. 
 Hợp xướng bán chuyên nghiệp: Dàn hợp xướng Nhạc viện Thành phố 
 Một trong những đặc điểm của dàn Hồ Chí Minh được thành lập sau năm 
hợp xướng bán chuyên nghiệp là hầu hết 1975. Trong chương trình đào tạo của 
những người tham gia biểu diễn đã có một Nhạc viện có môn hợp xướng, nên dàn hợp 
 113 
HỢP XƯỚNG VIỆT NAM TỪ NĂM 2000 ĐẾN NAY 
xướng này luôn được duy trì và tổ chức xí nghiệp, cơ quan, đoàn thể Số lượng 
sinh hoạt đều. Đến nay dàn hợp xướng đã hợp xướng không đều về chất lượng giữa 
đóng góp và biểu diễn nhiều chương trình các bè và thường chỉ có khoảng 10% đến 
cho Thành phố Hồ Chí Minh, tham gia các 20% là chuyên nghiệp. Hợp xướng không 
ngày lễ lớn của đất nước. chuyên nghiệp hiện có khá nhiều và rất đa 
 Saigon choir được hình thành vào dạng. Trong số đó, có nhiều dàn hợp xướng 
năm 2016 là dàn hợp xướng quy tụ các em phục vụ sinh hoạt tôn giáo và đoàn thể. 
học sinh, sinh viên đang theo học khoa Hợp xướng của các nhà thờ Công giáo 
Thanh nhạc tại Nhạc viện Thành phố Hồ (ca đoàn) thường xuyên tập luyện và phục 
Chí Minh, Chỉ huy và dàn dựng thầy vụ nghi thức trong nhà thờ, tiêu biểu như 
Huỳnh Quang Thái, trợ lý thầy Nguyễn dàn hợp xướng Trùng Dương, dàn hợp 
Minh Khoa. Tham gia Liên hoan hợp xướng Pio X, dàn hợp xướng Suối Việt, 
xướng và hội thi hợp xướng Quốc tế tại dàn hợp xướng Giáo lý, dàn hợp xướng 
Việt Nam lần thứ 5 năm 2017, Saigon Quê hương 
choir đã dành được huy chương vàng ở thể Hợp xướng của các nhà thờ Tin lành 
loại thính phòng. thường tổ chức vào các dịp lễ Giáng sinh, 
 Dàn hợp xướng Trường Đại học Sài Phục sinh, không sinh hoạt thường xuyên. 
Gòn do Khoa Nghệ thuật của Trường thành Hợp xướng phục vụ các chương trình 
lập và tổ chức biểu diễn. Khoa chuyên đào của Phật giáo, không có sinh hoạt thường 
tạo giáo viên âm nhạc phổ thông và trong kỳ mà được tổ chức khi có những đại lễ 
chương trình đào tạo có môn hợp xướng như Phật đản, Vu lan 
được học mỗi tuần, nên đội hợp xướng Hợp xướng học đường (ở các trường 
luôn được duy trì và thường được các đại học không có đào tạo Âm nhạc, các 
chuyên gia mời tham dự các chương trình trường trung học phổ thông) thường được 
lễ lớn. tập luyện và tổ chức biểu diễn vào dịp có 
 Tháng 11 năm 2007, Thủ tướng Chính các hội thi, liên hoan hợp xướng, kỷ niệm 
phủ đã có quyết định thành lập Học viện thành lập trường 
Âm nhạc Huế trực thuộc Bộ Văn hóa, Thể Hợp xướng quận, huyện thường tập 
thao và Du lịch. Dàn hợp xướng của Học luyện và biểu diễn vào các dịp có lễ lớn 
viện là sự tập hợp của nhiều học sinh, sinh như mừng Đảng mừng xuân nhằm phục vụ 
viên của nhiều khoa đã tham gia và biểu công tác và tuyên truyền. 
diễn giành huy chương vàng Hội thi Liên Hợp xướng của các câu lạc bộ, hội 
hoan hợp xướng Quốc tế lần thứ 4 do Hiệp thường tổ chức sinh hoạt, hát ca khúc ôn lại 
hội Interkultur (Đức) phối hợp với UBND kỷ niệm, chủ yếu là hát một bè hoặc 2 bè. 
thành phố Hội An (Quảng Nam) tổ chức. Hợp xướng xướng của thiếu nhi 
 Hợp xướng không chuyên nghiệp: thường không sinh hoạt đều, chủ yếu tập 
 Loại hợp xướng này đòi hỏi có sự những bài hát đơn giản, không quá khó, 
tuyển chọn diên viên, có yêu cầu quy định mục đích phục vụ cho các cuộc thi về 
thành phần tham gia và có tổ chức tập hợp xướng. 
luyện ở mức độ nhất định. Thông thường Hợp xướng xướng có sự tham gia của 
hợp xướng không chuyên nghiệp được tổ người nước ngoài sinh sống tại Việt Nam
chức trong các cơ sở trường học, nhà máy, (Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh). 
 114 
 NGUYỄN XUÂN CHIẾN 
 2.2. Thực trạng biểu diễn hợp xướng Vinh (Nghệ An). Trong thời gian khoảng 
ở Việt Nam 120 phút, các đơn vị đã đem đến 11 tiết 
 Thế kỷ XXI là thế kỷ giao lưu với các mục văn nghệ được dàn dựng công phu, 
nền âm nhạc trên thế giới ngày càng được mang màu sắc văn hóa của hai dân tộc. 
mở rộng và quá trình tiếp biến văn hóa Trong đó, gây ấn tượng nhất là phần thể 
vẫn không ngừng diễn ra, trong đó việc hiện ca khúc “Bèo dạt mây trôi”, một bài 
tiếp thu những thành tựu khoa học kỹ hát trên làn điệu dân ca nổi tiếng của Việt 
thuật tiên tiến của thế giới và sự giao lưu Nam. Ngoài ra, đoàn hợp xướng cũng biểu 
với các nước khu vực châu Á – Thái Bình diễn nhiều bài hát bằng các nhạc cụ truyền 
Dương (đặc biệt là với các nước Đông thống đặc sắc của đất nước Hàn Quốc như 
Nam Á) được đẩy mạnh. “Dân ca cung Kyong Buk”, “Chu cheon 
 Các chương trình chuyên nghiệp: ga”, “Dân ca sông Hàn”. 
 Liên hoan hợp xướng và hội thi hợp Liên hoan hợp xướng “Những bài ca 
xướng Quốc tế tại Việt Nam đã được tổ dâng Đảng” chào mừng Đại hội Đảng toàn 
chức 4 năm liên tiếp từ năm 2011 đến 2015 quốc lần thứ XI đã diễn ra vào ngày 
và lần thứ 5 vào năm 2017. 10/01/2011. 
 Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ Kịch Liên hoan hợp xướng “Việt Nam đất 
Thành phố Hồ Chí Minh đã biểu diễn tổ nước anh hùng” do Hội Liên hiệp Thanh 
khúc dân ca tại Festival nghệ thuật Giai niên Việt Nam Thành phố Hồ Chí Minh 
điệu mùa Thu, trong đó nhạc sĩ Trần Mạnh phối hợp với Nhà Văn hóa Thanh niên và 
Hùng đã chọn lọc 21 bài dân ca thuộc 3 Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh tổ 
miền Bắc, Trung, Nam và của một số dân chức nhằm chào mừng 57 năm ngày truyền 
tộc thiểu số như Xá, Nhắng.., và kết nối thống của Hội. Cuộc thi Liên hoan hợp 
thành nội dung như một vở kịch mang tên xướng do Trung tâm Văn hóa Thành phố 
“Dòng chảy”. Trần Mạnh Hùng cho rằng: Hồ Chí Minh tổ chức hai năm một lần. Liên 
“Dòng đời của mỗi con người được ví như hoan hợp xướng “Những bài ca dâng Đảng” 
một dòng chảy của thời gian... Dòng chảy lần 2. Chương trình hợp xướng kỷ niệm 40 
tự nhiên ấy là một hành trình của Suối - năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, 
Sông - Biển mà ở đó tuổi thơ sẽ trong như thống nhất đất nước vào ngày 30/4/2015. 
suối, ngày trưởng thành cuộn đỏ như dòng Chương trình trong chuỗi các hoạt động kỷ 
sông và lúc về già hãy rộng rãi bao dung niệm 70 năm Cách mạng Tháng Tám 
như biển”. Tổ khúc này sẽ được trình diễn (19/8/1945 - 19/8/2015) và hướng đến chào 
với các hình thức đơn ca, song ca, tứ ca, mừng Quốc khánh nước CHXHCN Việt 
hợp xướng.., cùng dàn nhạc giao hưởng. Nam (02/09/1945 - 02/09/2015). Dàn hợp 
 Các chương trình bán chuyên nghiệp: xướng “Hanoi Harmony” trong chương 
 Thành phố Vinh tổ chức Chương trình biểu diễn kỷ niệm Ngày Âm nhạc Việt 
trình giao lưu nghệ thuật với dàn hợp Nam lần 2 năm 2011. 
xướng thanh, thiếu nhi Thành phố Các chương trình không chuyên nghiệp: 
Namyangju - Hàn Quốc. Đây là lần thứ 2, Liên hoan hợp xướng dành cho đội 
Chương trình được tổ chức với sự tham gia viên, thiếu nhi Thành phố Hồ Chí Minh 
của gần 80 thanh, thiếu niên đến từ Thành năm 2016, chủ đề “75 mùa hoa, Đội ta lớn 
phố Namjangju (Hàn Quốc) và Thành phố lên cùng đất nước”. 
 115 
HỢP XƯỚNG VIỆT NAM TỪ NĂM 2000 ĐẾN NAY 
 Liên hoan hợp xướng lần 2 – năm giáo dục Xô viết. Trong một thời gian dài, 
2015, chủ đề “Tôi yêu tổ quốc tôi” đã diễn những nội dung và chương trình giáo dục 
ra tại Nhà hát Đài Truyền hình Thành phố này khá phù hợp với nước ta và đã mang 
Hồ Chí Minh. Đây là một trong những hoạt lại một số thành tựu quan trọng. Tuy nhiên, 
động thiết thực do Nhà Văn hóa Thanh trong bối cảnh đổi mới và hội nhập quốc tế 
niên phối hợp cùng Đài Truyền hình Thành hiện nay, nội dung chương trình giáo dục 
phố Hồ Chí Minh tổ chức nhằm chào mừng âm nhạc nước ta cần được thay đổi, bổ 
kỷ niệm 70 năm Quốc khánh nước Cộng sung cho phù hợp với xu thế phát triển 
hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam và 59 năm nhanh của xã hội. Điều này cần được coi 
ngày truyền thống Hội Liên hiệp Thanh trọng ở các trường có đào tạo về hợp 
niên Việt Nam, chào mừng Đại hội Đại xướng như Học viện Âm nhạc Quốc gia 
biểu Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần Việt Nam, Nhạc viện Thành phố Hồ Chí 
thứ 10, Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ Minh, Học viện Âm nhạc Huế, Trường Đại 
XII của Đảng. học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương và cả 
 2.3. Đào tạo hợp xướng ở Việt Nam ở Trường Đại học Sài Gòn, Đại học Văn 
 Xét về mặt lịch sử, hợp xướng đã xuất hóa nghệ thuật Quân đội 
hiện ở nước ta cách đây khá lâu, theo tác Tại các cơ sở đào tạo âm nhạc chuyên 
giả Nguyễn Đức Lữ đó là vào “Năm nghiệp này, những kiến thức về hợp xướng 
Nguyên hoà đời Vua Lê Trang Tôn cần được phổ cập một cách đầy đủ cho sinh 
(1533)” [5, tr.181] do các tu sỹ nước ngoài viên về sáng tác, chỉ huy và âm nhạc học. 
đưa vào Việt Nam. Cho đến nay, hợp Họ cần được trang bị toàn diện để hiểu rõ 
xướng Việt Nam đã trải qua các thời kỳ với hơn về nghệ thuật hợp xướng, ví dụ như 
những thăng trầm khác nhau. Sự nghiệp tính năng giọng hát, khái niệm cơ bản về 
phát triển hợp xướng Việt Nam từ năm hợp xướng, phương pháp phối hợp xướng 
1960 đến nay đã trải qua gần 60 năm và đạt Riêng sinh viên chỉ huy hợp xướng và 
được những thành tựu đáng kể; trong đó thanh nhạc cần phải tham gia hát hợp 
quan trọng nhất là đã góp phần tạo ra các xướng trong suốt quá trình đào tạo, để lĩnh 
thế hệ nguồn nhân lực âm nhạc có ảnh hội đúng đắn về âm hưởng hợp xướng, 
hưởng. Tuy nhiên, trong giai đoạn đổi mới củng cố thẩm mỹ âm nhạc hợp xướng, biết 
và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng cách hát hợp xướng chuẩn mực. 
hiện nay, nền âm nhạc hợp xướng của nước 3. Kết luận và kiến nghị 
ta còn bộc lộ những bất cập và hạn chế. Để phát huy vai trò của âm nhạc hợp 
 Trong đào tạo, mặc dù những năm qua xướng cũng như tạo nguồn cho tương lai 
đã có nhiều cố gắng đổi mới, cải tiến nội có được những đội hợp xướng chuyên 
dung, song nhìn chung so với một số nước nghiệp, phục vụ công chúng và giao lưu 
trong khu vực và trên thế giới, nền giáo quốc tế, chúng tôi kiến nghị một số giải 
dục âm nhạc của nước ta vẫn còn hạn chế. pháp sau: 
Phần lớn nội dung và chương trình giáo - Các cơ sở đào tạo âm nhạc cần có 
dục âm nhạc hiện nay ở nước ta đều được các môn học về phối hợp xướng, tính năng 
biên soạn hoặc chịu ảnh hưởng bởi nội giọng hát, chỉ huy phổ thông, kỹ thuật hát 
dung, chương trình giáo dục của các nước hợp xướng. 
xã hội chủ nghĩa trước đây, đặc biệt nền - Đưa hợp xướng vào thực hiện ở mọi 
 116 
 NGUYỄN XUÂN CHIẾN 
bậc học, đặc biệt ở bậc trung học phổ rãi và lành mạnh cho học sinh. 
thông, nhằm tăng cường khả năng biểu Thời công nghệ thông tin và truyền 
diễn âm nhạc mang tính học thuật và đại thông phát triển mạnh mẽ, ngày càng hiện 
chúng cho học sinh. Nhà trường cần tạo đại làm cho sự giao lưu văn hóa, âm nhạc 
điều kiện cho giáo viên học tập nâng cao mở rộng hơn bao giờ hết và điều đó đã làm 
trình độ chuyên môn, lập kế hoạch đào tạo cho hợp xướng trở nên có vai trò quan 
các chương trình dài hạn ở nước ngoài; tận trọng. Hy vọng trong tương lai không xa, 
dụng hỗ trợ quốc tế trong trao đổi kinh chúng ta sẽ có nhiều đội hợp xướng chuyên 
nghiệm, đào tạo chuyên gia, cung cấp nghiệp mang tầm cỡ quốc tế. 
phương tiện và dụng cụ âm nhạc. Tăng TÀI LIỆU THAM KHẢO 
cường đào tạo các lớp ngắn hạn. Các cơ sở 
 1. Minh Cầm (1982), Chỉ huy và biểu diễn hợp 
đào tạo cần bổ sung thêm nội dung về chỉ 
 xướng, Vụ Đào tạo – Bộ Văn hóa và Thông 
huy hợp xướng, kĩ thuật hát hợp xướng, tin, Hà Nội. 
phối hợp xướng, tính năng giọng hát cho 2. Trần Trọng Đăng Đàn (2011), Ca nhạc Việt 
giáo viên phổ thông. Nam thưởng thức – Bình luận, Nxb Văn hóa – 
 - Xây dựng chương trình âm nhạc hợp Văn nghệ. 
xướng cho các cấp học phổ thông, tăng 3. Tuấn Giang (2007), Thành tựu ca nhạc Việt 
cường cơ sở vật chất và các hoạt động Nam thời kỳ đổi mới, Nxb Thanh Niên. 
ngoại khóa về hợp xướng cho học sinh. 4. Lê Vinh Hưng (2016), Nghệ thuật hợp xướng 
 - Tổ chức sinh hoạt hợp xướng cho trong sự phát triển nền âm nhạc Việt Nam, 
học sinh lồng ghép vào các buổi sinh hoạt. Luận án tiến sĩ Âm nhạc học, Học viện Âm 
 - Giáo dục thẩm mỹ cho học sinh qua nhạc Quốc gia Việt Nam. 
các buổi sinh hoạt hợp xướng với các bài 5. Thụy Loan (1993), Lược sử âm nhạc Việt 
hát từ đơn giản đến phức tạp. Nam, Nxb Âm nhạc, Hà Nội. 
 - Tổ chức thường xuyên hơn các liên 6. Nguyễn Đức Lữ (2008), Lý luận về tôn giáo và 
hoan hợp xướng cho các quận, huyện, chính sách tôn giáo ở Việt nam Nxb Tôn giáo. 
thành phố. 7. Đoàn Phi (2007), Chỉ huy dàn dựng Hợp 
 - Mời các công ty, báo, đài, cơ quan xướng, Nxb Đại học Sư phạm. 
truyền hình trung ương và địa phương 8. Viện âm nhạc (2003), Hợp tuyển tài liệu 
 Nghiên cứu – lý luận – phê bình Âm nhạc Việt 
tham gia và đưa tin từ đó tạo sân chơi rộng Nam thế kỷ XX, Nxb Âm nhạc Hà Nội.
Ngày nhận bài: 08/10/2017 Biên tập xong: 15/7/2018 Duyệt đăng: 20/7/2018 
 117