Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học

Lí thuyết kiến tạo đã và đang là vấn đề nghiên cứu được nhiều nhà khoa học trong và ngoài nước quan tâm. Với tư tưởng biến quá trình dạy học thành quá trình học tập chủ động của người học, giúp người học không chỉ chiếm lĩnh được tri thức mà còn chiếm lĩnh được cách thức hành động, học tập với sự hứng thú và tự giác, dạy học khám phá theo lí thuyết kiến tạo ngày càng khẳng định được vai trò của mình trong việc dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học. Bài báo, bên cạnh việc mô tả sơ lược về sự ra đời và tư tưởng của lí thuyết kiến tạo trong dạy học, còn muốn giới thiệu một mô hình học tập mới, mô hình 5E, trên nền tảng của lí thuyết kiến tạo và phương pháp dạy học khám phá, phân tích các thành tố của mô hình, vai trò của giáo viên và học sinh cũng như khả năng vận dụng mô hình này trong dạy học tiểu học hiện nay.

Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học trang 1

Trang 1

Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học trang 2

Trang 2

Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học trang 3

Trang 3

Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học trang 4

Trang 4

Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học trang 5

Trang 5

Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học trang 6

Trang 6

Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học trang 7

Trang 7

Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học trang 8

Trang 8

Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học trang 9

Trang 9

Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học trang 10

Trang 10

pdf 10 trang Trúc Khang 11/01/2024 3480
Bạn đang xem tài liệu "Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học

Dạy học khám phá theo mô hình 5E - Một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học
JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI: 10.18173/2354-1075.2017-0063
Educational Sci., 2017, Vol. 62, Iss. 4, pp. 112-121
This paper is available online at 
DẠY HỌC KHÁM PHÁ THEO MÔ HÌNH 5E - MỘT HƯỚNG VẬN DỤNG
LÍ THUYẾT KIẾN TẠO TRONG DẠY HỌC Ở TIỂU HỌC
Dương Giáng Thiên Hương
Khoa Giáo dục Tiểu học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Tóm tắt. Lí thuyết kiến tạo đã và đang là vấn đề nghiên cứu được nhiều nhà khoa học trong
và ngoài nước quan tâm. Với tư tưởng biến quá trình dạy học thành quá trình học tập chủ
động của người học, giúp người học không chỉ chiếm lĩnh được tri thức mà còn chiếm lĩnh
được cách thức hành động, học tập với sự hứng thú và tự giác, dạy học khám phá theo lí
thuyết kiến tạo ngày càng khẳng định được vai trò của mình trong việc dạy học theo định
hướng phát triển năng lực người học. Bài báo, bên cạnh việc mô tả sơ lược về sự ra đời và
tư tưởng của lí thuyết kiến tạo trong dạy học, còn muốn giới thiệu một mô hình học tập
mới, mô hình 5E, trên nền tảng của lí thuyết kiến tạo và phương pháp dạy học khám phá,
phân tích các thành tố của mô hình, vai trò của giáo viên và học sinh cũng như khả năng
vận dụng mô hình này trong dạy học tiểu học hiện nay.
Từ khóa: Lí thuyết kiến tạo, dạy học khám phá, mô hình 5E, tiểu học.
1. Mở đầu
Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu với sự tham gia của công nghệ 4.0, các lĩnh vực của đời
sống xã hội như chính trị, văn hóa, giáo dục... cũng có những thay đổi sâu rộng. Thực tế hiện nay
cho thấy, xã hội rất cần những con người có năng lực giải quyết các vấn đề nảy sinh trong thực tiễn
cuộc sống, có kiến thức và có tư duy chủ động đồng thời có những kĩ năng cần thiết để thích ứng
được với bối cảnh có nhiều biến động. Điều này đòi hỏi quá trình giáo dục phải thay đổi. Một trong
những lí thuyết dạy học, phương pháp dạy học đáp ứng được mục tiêu này, đó là lí thuyết kiến tạo
và dạy học khám phá. Nhiều tác giả đã tìm hiểu và nghiên cứu vấn đề này theo nhiều hướng khác
nhau, chẳng hạn nghiên cứu các điểm mạnh và điểm yếu của dạy học khám phá có thể kể đến G.
Petty, A. Collin, W. Charles [1, 2, 7]..; nghiên cứu các dạng khám phá hay các mô hình dạy học
khám phá có thể kể đến H. Banchi, R.Bell [7]..; nghiên cứu sự vận dụng phương pháp dạy học này
cho các đối tượng khác nhau, hay việc vận dụng dạy học khám phá với sự hỗ trợ của các phương
tiện dạy học hiện đại có thể kể đến A. Collin, D. Koert [2]. . .
Trên nền tảng của lí thuyết kiến tạo, khởi điểm từ việc xây dựng mô hình học tập các môn
Khoa học theo phương pháp khám phá, mô hình 5E ra đời. Mô hình 5E như hiện nay đang sử
dụng xuất hiện đầu tiên là trong báo cáo của Rodger W. Bybee (2006)[8, 9], dựa trên tư tưởng của
Johann Friedrich Herbart, một nhà triết học có ảnh hưởng lớn đến giáo dục Mỹ thế kỉ XX. Ông cho
rằng, mục đích của giáo dục là phát triển nhân cách, và để phát triển nhân cách phải thông qua sự
hứng thú và hiểu biết sâu sắc các khái niệm. John Deway, người xuất phát là một giáo viên giảng
Ngày nhận bài: 18/2/2017. Ngày nhận đăng: 28/4/2017.
Liên hệ: Dương Giáng Thiên Hương, e-mail: huongdgt@hnue.edu.vn
112
Dạy học khám phá theo mô hình 5E - một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học
dạy khoa học cũng góp phần không nhỏ vào việc xây dựng mô hình 5E. Từ những năm đầu của
thế kỉ XX, J. Deway cũng đã chỉ ra việc lĩnh hội tri thức của người học được phản ánh thông qua
suy nghĩ của chính họ. Tổng hợp từ hai tư tưởng này, xuất phát điểm từ mô hình “Phát triển khoa
học và sức khỏe lên một mức độ mới” của Chương trình nghiên cứu khoa học sinh học (BSCS)
những năm 1980, mô hình 5E được xây dựng và hoàn thiện như hiện nay. Ở Việt Nam, bên cạnh
những nghiên cứu chuyên sâu về lí thuyết kiến tạo hay dạy học khám phá, tìm tòi, những nghiên
cứu về mô hình 5E còn khá mới mẻ, có chăng chỉ dừng lại ở những tài liệu tập huấn giáo viên, bài
viết đăng tạp chí hay Kỉ yếu Hội thảo như Phạm Thị Bích Đào, Vũ Thị Minh Nguyệt với bài “Vận
dụng mô hình 5E thiết kế chủ đề tích hợp liên môn trong tài liệu học tập môn Khoa học tự nhiên
nhằm phát triển năng lực học sinh” [3]...
2. Nội dung nghiên cứu
2.1. Sơ lược về thuyết kiến tạo trong dạy học (Constructivist Theory)
2.1.1. Thế nào là lí thuyết kiến tạo trong dạy học?
Theo Từ điển Tiếng Việt, “kiến tạo” có nghĩa là “xây dựng nên”. Học tập theo thuyết kiến
tạo (constructivism) là một chiến lược học tập được xây dựng dựa trên vốn tri thức có trước đó
của học sinh bao gồm các kiến thức, kĩ năng và ý tưởng. Về cơ bản, lí thuyết kiến tạo là một lí
thuyết dựa trên quan sát và nghiên cứu khoa học nhằm trả lời cho câu hỏi: Con người học như thế
nào? Theo lí thuyết này, con người kiến tạo những sự hiểu biết và tri thức về thế giới thông qua
trải nghiệm và phản ánh. Khi chúng ta đối mặt với một điều gì mới mẻ, chúng ta phải điều ứng nó
với những ý tưởng và kinh nghiệm trước đó, làm thay đổi những điều chúng ta đã biết hoặc khẳng
định lại nó. Trong bất cứ trường hợp nào, người học đều thực sự là những nhà kiến tạo tri thức cho
chính  ... uy phản biện.
Pha 3: Explain (giải thích)
Giai đoạn giải thích tập trung sự chú ý của HS vào một nội dung cụ thể trong quá trình
tham gia hoạt động học tập, giúp thăm dò kinh nghiệm của các em và tạo ra các cơ hội để các em
chứng minh sự hiểu biết khái niệm của mình nhờ các kĩ năng học tập. Giai đoạn này cũng tạo cơ
hội cho giáo viên trực tiếp giới thiệu một khái niệm, quy trình hoặc các kĩ năng thực hành. Người
học thì giải thích sự hiểu biết của họ về khái niệm khoa học còn người dạy thì giải thích để hướng
dẫn người học hướng tới một sự hiểu biết sâu sắc hơn, đây là một phần quan trọng của giai đoạn
này. Từ chỗ người học bắt đầu hình thành những hiểu biết khái quát sau quá trình điều tra sơ bộ,
thu thập thông tin (pha 1 và 2), quá trình giao lưu, giao tiếp xuất hiện giữa người học - người học,
116
Dạy học khám phá theo mô hình 5E - một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học
giữa người dạy - người học hoặc trong chính bản thân người học. Khi làm việc theo nhóm, các em
giúp nhau cùng hiểu vấn đề bằng cách kết nối các ý tưởng, các giả thuyết và kết quả tìm tòi, khám
phá được đồng thời trình bày, giải thích những hiểu biết đã thu được. Thông qua đó, GV sẽ định
hướng, điều chỉnh câu trả lời của HS, đưa ra các thuật ngữ, khái niệm tương ứng.
Pha 4: Elaborate (mở rộng vận dụng)
Người học được mở rộng, cô đọng những hiểu biết của mình thông qua kinh nghiệm mới để
phát triển sâu hơn và rộng hơn, kết nối với những khái niệm có liên quan và vận dụng vào thực tế.
Pha 5: Evaluate (Đánh giá)
Thông qua những kế hoạch đánh giá cặn kẽ, GV sẽ giúp học sinh nhận ra họ đã học được
cái gì, cái gì chưa học được và nhìn lại pha 1 (engage) nếu cần thiết. Lí tưởng nhất là người học
xem quá trình học tập là một quá trình liên tục, kết thúc quy trình này sẽ là khởi đầu của một quy
trình mới, với một vấn đề học tập mới. Giai đoạn đánh giá khuyến khích người học đánh giá sự
hiểu biết của mình và khả năng tạo cơ hội cho GV đánh giá sự tiến bộ của người học hướng tới
việc đạt được các mục tiêu giáo dục. GV đánh giá cách HS vận dụng kiến thức, kĩ năng và cũng
cho phép HS tự đánh giá. HS tự đánh giá bằng cách trao đổi kiến thức, tự diễn đạt cách giải quyết
vấn đề của mình theo nhiều cách khác nhau.
2.2.3. Hoạt động của GV và HS trong quá trình thực hiện mô hình 5E
Các giai
đoạn của
mô hình
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Kích
thích
động cơ
học tập
- Tạo sự quan tâm, tò mò khoa học cho
học sinh
- Tạo dựng các câu hỏi
- Khám phá các phản hồi của học sinh
về những chủ đề hoặc nội dung học tập
- Đặt câu hỏi: Tại sao chuyện này lại
xảy ra? Bản thân mình đã biết gì về
chuyện này (chủ đề)? Làm cách nào để
giải quyết vấn đề này?
- Tập trung phán đoán, kết nối những
điều đã biết và xác định giả thiết.
- Chỉ ra những lưu ý của chủ đề.
Khám
phá
- Khuyến khích học sinh làm việc cùng
nhau không có sự hướng dẫn trực tiếp
của GV
- Bao quát lớp, quan tâm và lắng nghe
hướng dẫn khi họ tương tác với nhau và
với đồ dùng, thiết bị học tập
- Yêu cầu các câu hỏi để chuyển hướng
khám phá của học sinh khi cần thiết
- Cung cấp thêm thời gian để HS không
bị lúng túng khi giải quyết vấn đề
- Giữ vai trò một người tư vấn, không
vội vã kết luận hoặc đánh giá kết quả
làm việc của HS, không đưa ra các
hướng dẫn trực tiếp để giải quyết vấn
đề.
- Tự do suy nghĩ trong thời gian giới
hạn của hoạt động
- Kiểm tra các dự đoán và giả thiết
- Thiết lập những dự đoán mới và giả
thiết mới
- Trình bày quan điểm cá nhân và thảo
luận với người khác
- Ghi chép lại những quan sát và các ý
kiến
- Đặt ra các câu hỏi có liên quan đến
từng nội dung hoạt động.
117
Dương Giáng Thiên Hương
Giải thích
- Khuyến khích HS giải thích các khái
niệm, định nghĩa theo ý hiểu của mình
- Yêu cầu HS chứng minh và giải thích
rõ vấn đề, sử dụng kinh nghiệm và vốn
tri thức đã có của học sinh như là nền
tảng để giải thích.
- Đính chính lại và đưa ra cho HS
những kiến thức mới một cách chính
xác và khoa học.
- Đánh giá sự hiểu biết ngày càng tăng
của học sinh.
- Giải thích những hướng giải quyết vấn
đề có khả năng và trả lời các thắc mắc.
- Lắng nghe thật kĩ lưỡng những giải
thích của người khác
- Nêu câu hỏi khi có băn khoăn với cách
giải thích của người khác
- Lắng nghe, ghi chép và cố gắng hiểu
những phần giải thích, trình bày của
GV.
- Sử dụng những quan sát và giải thích
đã được ghi chép lại ở pha trước để so
sánh, đối chiếu.
- Đánh giá sự hiểu biết của chính mình.
Mở rộng/
vận dụng
- Mong đợi và khuyến khích học sinh
sử dụng các khái niệm, định nghĩa vừa
có được ở pha 3.
- Khuyến khích HS áp dụng hoặc mở
rộng các khái niệm, kĩ năng đã học
trong các tình huống mới
- Tạo cơ hội cho nhiều HS tham gia giải
thích, đưa ra các hướng giải quyết..
- Củng cố lại những điều đã học được,
tạo cơ hội cho HS phát hiện những vấn
đề mới thông qua việc hỏi đáp.
- Áp dụng những kiến thức và kĩ năng
vừa có được vào tình huống tương tự.
- Sử dụng những thông tin ghi chép
được để đưa ra các câu hỏi, dự đoán,
hướng giải quyết, đưa ra quyết định về
cách giải quyết vấn đề.
- Nêu các kết luận hợp lí dựa trên các
chứng cứ khoa học.
- Ghi chép quan sát và giải thích.
- Kiểm tra sự hiểu biết giữa các thành
viên.
Đánh giá
- Quan sát HS khi chúng áp dụng các
khái niệm và kĩ năng mới.
- Đánh giá kiến thức và kĩ năng của HS.
- Đưa ra những tiêu chí/chỉ báo đánh
giá rõ ràng để làm minh chứng cho sự
thay đổi về suy nghĩ và thái độ của HS.
- Tạo điều kiện để HS tự đánh giá kiến
thức và kĩ năng làm việc nhóm.
- Đặt các câu hỏi mở để HS có cơ hội
giải thích hoặc trình bày: Bạn biết gì
về chủ đề vừa học? Tại sao bạn nghĩ...?
Bạn có bằng chứng gì để...?
- Trả lời các câu hỏi mở bằng cách quan
sát, sửu dụng bằng chứng và những giải
thích được chấp nhận trước đó.
- Chứng minh sự hiểu biết của mình về
các khái niệm hoặc kĩ năng bằng cách
giải thích, biện luận chặt chẽ.
- Tự đánh giá sự tiến bộ và hiểu biết của
chính mình
- Đưa ra các câu hỏi để làm cơ sở kích
thích tình huống mới, phát triển hướng
nghiên cứu học tập trong giai đoạn tiếp
theo.
2.2.4. Mô hình 5E và khả năng vận dụng trong dạy học tiểu học
Trong dạy học các môn Toán và Khoa học ở tiểu học, việc vận dụng các phương pháp dạy
học, các mô hình dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động nhận thức của người học như dạy
học giải quyết vấn đề, phương pháp “Bàn tay nặn bột”, dạy học dự án hay mô hình trường học mới
VNEN cũng đã trở nên khá quen thuộc đối với một bộ phận GV và các nhà trường. Song, với mô
hình mới có kết cấu chặt chẽ như mô hình 5E, cần tuân thủ theo một quy trình chuẩn, được hình
thành và xây dựng dần dần từ các lớp đầu cấp (1-2) đến các lớp cuối cấp (4-5), từ một môn học đến
118
Dạy học khám phá theo mô hình 5E - một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học
triển khai mở rộng trên nhiều môn học. Tư tưởng chủ đạo của mô hình là kết quả học tập của học
sinh sẽ là kết quả của một quá trình chủ động, năng động tương tác giữa người học với người dạy,
người học với người học hay người học với các thiết bị, đồ dùng học tập. Trong mô hình này, HS
sẽ được tái tạo những khái niệm cốt lõi, hoặc các cấu trúc trí tuệ thông qua các tương tác liên tục
trong chính bản thân, môi trường và kể cả với những người khác. Thông qua những tương tác này,
HS xác định lại, sắp xếp lại, xây dựng và thay đổi các khái niệm ban đầu. Đối với một cá nhân,
người học "diễn giải" các đối tượng và hiện tượng sau đó giải thích theo khái niệm mà họ đã có.
Thay đổi và cải thiện quan niệm của HS thường đòi hỏi người dạy phải chỉ ra rằng các khái niệm
hiện tại của họ có thể là không đầy đủ hoặc thiếu chính xác. Lúc này, GV cần phải tạo cho cơ hội,
thời gian để người học có thể tái tạo lại khái niệm, bổ sung đầy đủ hơn so với bản gốc. Tóm lại,
xây dựng kiến thức của HS có thể được hỗ trợ bằng cách sử dụng chuỗi các bài học được thiết kế
để thách thức các khái niệm hiện tại và cung cấp thời gian, cơ hội để tái thiết kiến thức xảy ra.
Giai đoạn đầu tiên (Engage) được thiết kế để tích cực thu hút, khuyến khích sự tò mò của
HS trong công việc học tập. HS tập trung tinh thần vào một đối tượng, vấn đề, tình huống, hoặc
sự kiện có thể liên quan đến thế giới của người học. Các hoạt động của giai đoạn này kết nối với
các hoạt động trong quá khứ và trong tương lai. Đối với học sinh tiểu học, GV có thể sử dụng một
bức tranh, một đồ dùng trực quan bắt mắt có chứa đựng các thông tin liên quan đến bài mới, một
đoạn video ngắn làm cho học sinh có cảm giác mong ngóng chờ đợi các thông tin tiếp theo, một
hoạt cảnh đơn giản do GV hoặc HS dàn dựng, một bài tập kiểm tra bài cũ có kết nối giữa bài học
trước và bài học mới hay đặt câu hỏi để nghe ý kiến của HS về một sự kiện thiên nhiên, kinh tế
hay văn hóa nổi bật trong tuần (tuyết, mưa, biến đổi khí hậu, cây thay lá...). Ở giai đoạn này, mục
tiêu không phải là tìm câu trả lời đúng từ phía học sinh mà chủ yếu là kích thích tính tò mò ham
học, xây dựng động cơ tìm tòi, khám phá cho các em.
Sau pha đầu tiên, HS có nhu cầu về thời gian để khám phá những ý tưởng. Các hoạt động
khám phá ở pha 2 (explore) cần được thiết kế để giúp HS tạo ra những kinh nghiệm mà chính HS
có thể sử dụng sau này khi giới thiệu hay thảo luận các khái niệm, quy trình hoặc các kĩ năng học
tập mới. Trong suốt hoạt động, HS sẽ khám phá các vật thể, sự kiện hoặc tình huống, chia sẻ những
kinh nghiệm. Vai trò của GV trong giai đoạn này là người hướng dẫn hoặc huấn luyện viên, cung
cấp các học liệu cần thiết cũng như dẫn dắt sự tập trung chú ý của HS. Nếu có tín hiệu trợ giúp,
GV có thể dẫn dắt HS khi họ bắt đầu xây dựng (xây dựng lại) các giải thích của mình. Các hoạt
động học tập có thể là làm một thí nghiệm, giải quyết một vấn đề học tập (một bài toán, một tình
huống...) đòi hỏi những kiến thức và kĩ năng mới.
"Giải thích" (Pha 3) giúp HS hệ thống hóa, sắp đặt lại các kinh nghiệm trong các giai đoạn
trước để giải thích các khái niệm mới. Chìa khoá của giai đoạn này là giới thiệu các khái niệm, quy
trình hoặc kĩ năng một cách ngắn gọn, đơn giản, rõ ràng và trực tiếp để chuyển sang giai đoạn tiếp
theo. GV có thể tổ chức cho học sinh quan sát từng phần của một thí nghiệm, phân tích kết quả,
đưa ra các kết luận hoặc câu trả lời có căn cứ dựa trên các hoạt động khám phá mà HS đã tham
gia trước đó. HS đồng thời có thể chia sẻ nhiều cách giải quyết khác nhau đối với cùng một vấn
đề học tập, quan trọng là phải đưa ra những căn cứ rõ ràng cho cách giải thích của mình cũng như
sẵn sàng trả lời các thắc mắc của các bạn. Trong pha này, GV cần đính chính lại, xác định lại các
thuật ngữ hoặc khái niệm khoa học, các kĩ năng hoạt động một cách chính xác trong khi HS mô tả
ý hiểu của mình thông qua các câu trả lời, các bài trình bày hoặc các cuộc thảo luận.
Khi HS giải thích về các nhiệm vụ học tập của mình, điều quan trọng là phải đưa họ vào
những tình huống tiếp theo để mở rộng (pha 4 - Elaborate) về các khái niệm, quy trình hoặc các
kĩ năng mới. Đối với HS tiểu học, trong một số trường hợp, các em vẫn có thể có quan niệm sai
lầm, hoặc chỉ có thể hiểu một khái niệm về trải nghiệm khám phá đơn thuần. Lúc này, GV cung
cấp thêm thời gian và khích lệ, dẫn dắt học sinh mở rộng việc tìm hiểu khái niệm hay vận dụng
các khái niệm trong các tình huống biến đổi. Điều quan trọng là HS phải nhận được phản hồi đầy
119
Dương Giáng Thiên Hương
đủ về các giải thích của họ.
Đánh giá (pha 5) có thể xảy ra từ đầu của trình tự giảng dạy. Đây là giai đoạn GV áp dụng
các bài kiểm tra, đọc các bài viết của HS, và các tương tác nhóm để xác định mức độ hiểu biết của
từng HS. Đây cũng là một cơ hội quan trọng để HS sử dụng các kĩ năng họ đã có và đánh giá sự
hiểu biết của mình và của người khác.
3. Kết luận
Đổi mới giáo dục theo định hướng phát triển năng lực người học đòi hỏi những thay đổi
một cách đồng bộ các thành tố của quá trình giáo dục. Bên cạnh việc vận dụng dạy học khám phá
theo mô hình 5E dưới góc nhìn của một mô hình dạy học, cần có sự điều chỉnh về mục tiêu bài
học, nội dung bài học, cách thức đánh giá kết quả học tập của học sinh một cách phù hợp. Đối với
học sinh tiểu học, việc kiên nhẫn cung cấp thời gian để các em tham gia các pha hoạt động trong
mô hình 5E là một đòi hỏi cần thiết. Việc thay đổi cách dạy của GV cũng đòi hỏi người GV phải
không ngừng rèn luyện, học hỏi, tôn trọng người học cũng như tìm hiểu rõ các đặc điểm nhận thức
của lứa tuổi để có cách dẫn dắt hiệu quả.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Bruner J., 1960, The Process of Education, www.infed.org/thinkers/bruner.htm
[2] Collin. A, 1986, A sample dialogue based on a theory of inquiry teaching, Technical Report
No.367, p 2-31
[3] Phạm Thị Bích Đào, Vũ Thị Minh Nguyệt, 2016, Vận dụng mô hình 5E thiết kế chủ đề tích
hợp liên môn trong tài liệu học tập môn khoa học tự nhiên nhằm phát triển năng lực học
sinh, Tạp chí Khoa học Giáo dục, Số 131, tr. 61 - 66.
[4] Phó Đức Hòa, 2016, Lí thuyết dạy học hiện đại và cách tiếp cận dạy học khám phá trong
giáo dục, Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, 61 (8A), tr. 77-87.
[5] Dương Giáng Thiên Hương, 2012, Dạy học theo cách tiếp cận giải quyết vấn đề ở tiểu học,
Nxb Đại học Sư phạm.
[6] Lakenna Chitman, Kathy Kopp, 2013, The 5Es of Inquiry - Based Science, Shell Educational
Publishing, Inc.
[7] Postman N, Charles. W, 1969, Teaching as subversive activity, Dell Publishing, NewYork
[8] Rodger W. Bybee, 2006, The BSCS 5E Instructional Model: Origins and Effectiveness, A
report prepared for the OSE - National Institute of Health, www.bscs.org
[9] Rodger W. Bybee, 2015, The BSCS 5E Instructional Model: Creating teachable moments,
NSTA Press
[10] https://bscs.org/bscs-5e-instructional-model
[[11] https://d3jc3ahdjad7x7.cloudfront.net/kGE7OpTUigb01kzgi9ZNwMqzMGF8KbFAHGTk
KCYrYOlSIjWv.pdf
120
Dạy học khám phá theo mô hình 5E - một hướng vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học ở tiểu học
ABSTRACT
The 5E of inquiry - based learning model - a way to apply constructivist theory
in primary education
Duong Giang Thien Huong
Faculty of Primary Education, Hanoi National University of Education
Constructivist theory has attracted attention of many educators and scientists around the
world. With the aim to turn the teaching and learning into an active learning process and help
learners not only gain knowledge but also formulate new ideas, learn with interest and autonomy,
the inquiry teaching and learning method has increasingly confirmed its role in competency-based
learning. In addition to a brief description of the evolution and effectiveness of constructivism in
teaching, this article also introduces a new learning model, the 5E of inquiry - based instructional
model; analyzes the components of the model, points out the role of teachers and learners as well
as the ability to apply this model in current primary education in Vietnam.
Keywords: Constructivist theory, inquiry - based teaching and learning, the 5E instructional
model, primary education.
121

File đính kèm:

  • pdfday_hoc_kham_pha_theo_mo_hinh_5e_mot_huong_van_dung_li_thuye.pdf