Đặc điểm chất lượng nước suối Tà vải và khả năng sử dụng cho mục đích cấp nước sinh hoạt

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 
VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
Chuyên đề IV, tháng 12 năm 2020 41
ĐẶC ĐIỂM CHẤT LƯỢNG NƯỚC SUỐI TÀ VẢI VÀ KHẢ NĂNG 
SỬ DỤNG CHO MỤC ĐÍCH CẤP NƯỚC SINH HOẠT
Phong Phet Sisavengsouk
Nguyễn Mạnh Khải 
Đặng Xuân THường 
Trần Công Việt
(2)
(1)
1 Khoa Môi trường, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội
2Viện Công nghệ và Kỹ thuật môi trường, Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
TÓM TẮT: 
Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá đặc điểm chất lượng, lưu lượng nước suối Tà Vải - Hà 
Giang với tiêu chí dùng trong sinh hoạt. Kết quả phân tích nước trong 2 mùa, mùa khô và mùa mưa của năm 
2017 tại 9 điểm quan trắc cho thấy có 12/32 chỉ tiêu là vượt quá quy chuẩn cho phép QCVN08-MT:2015/
BTNMT và so với QCVN 01-1:2018/BYT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước sạch sử dụng cho 
mục đích sinh hoạt và ăn uống. Nguyên nhân của sự ô nhiễm hữu cơ (COD, BOD) và TSS là do nhà vệ sinh, 
phân gia súc, gia cầm và sản xuất nông nghiệp theo tập tục của người dân bản địa; ô nhiễm các kim loại nặng 
như Fe, Mn là do khai thác quặng bất hợp pháp trên đầu nguồn. Ngoài ra, các chỉ tiêu về coliform, e.coli và 
dầu mỡ trên suối cũng đáng lo ngại vì tiềm năng gây thiếu ôxy hòa tan trong nước của chúng. Chính vì vậy, 
từ các kết quả quan trắc này, nghiên cứu đã đề xuất sử dụng công nghệ màng siêu lọc (UF) kết hợp với vật 
liệu lọc đa năng (ODM-2F) để xử lý nước nước suối Tà Vải thành nước sinh hoạt đạt QCVN 01-1:2018/BYT.
Từ khóa: Suối Tà Vải, vật liệu ODM-2F, màng siêu lọc UF.
Nhận bài: 10/11/2020; Sửa chữa: 25/11/2020; Duyệt đăng: 4/12/2020.
1. Đặt vấn đề
Hà Giang là tỉnh miền núi cực Bắc Việt Nam có vị 
trí đặc biệt quan trọng. Trên địa bàn tỉnh Hà Giang có 
các con sông lớn chảy qua như: Sông Lô, sông Chảy, 
sông Gâm [5]. Đây là nguồn cung cấp nước chính cho 
phần đông của tỉnh. Ngoài ra, tỉnh Hà Giang còn có hệ 
thống nhiều các sông ngắn và dòng suối lớn nhỏ như 
sông Nho Quế, Miện, Bạc, Chừng. Hiện nay, những 
khe suối lớn nhỏ này là nguồn cung cấp nước phục vụ 
cho sản xuất và đời sống của một bộ phận lớn dân cư 
trong tỉnh, trong đó có hệ thống suối lớn nhất là hệ 
thống suối Tà Vải gồm 3 mạng lưới suối chính phân bố 
ở phía Nam, giữa và Bắc lưu vực là nơi cung cấp nước 
cho hơn 10.000 hộ dân và một trung đoàn quân đội 
đóng trên địa bàn [6].
Suối Tà Vải là một con suối chảy trong địa phận 
tỉnh Hà Giang, bắt nguồn từ huyện Vị Xuyên, chảy 
qua xã Kim Thạch, chảy vào TP. Hà Giang, đi qua địa 
phận xã Ngọc Đường và phường Ngọc Hà rồi đổ vào 
sông Miện. Suối Tà Vải là nguồn cung cấp chính cho 
sinh hoạt và hoạt động sản xuất nông nghiệp cho các 
khu dân cư hai bên bờ suối, doanh trại quân đội Trung 
đoàn 877 và Trường quân sự thuộc Bộ Chỉ huy quân 
sự tỉnh Hà Giang. Con suối này thường có lưu lượng 
dòng chảy nhỏ, không ổn định, bị tác động rõ rệt bởi 
các yếu tố lũ quét, mưa bão... Đặc biệt, chất lượng nước 
luôn biến động giữa ngày mưa và ngày nắng. Nước đầu 
nguồn có thành phần hóa học thay đổi theo mùa, đặc 
biệt là hàm lượng tổng chất rắn lơ lửng và các chất hữu 
cơ, nước thải sinh hoạt. Giáp ranh giữa xã Kim Thạch 
và xã Ngọc Đường có 1 đập chắn ngang dòng suối Tà 
Vải là một đập thủy lợi nhỏ, với nhiệm vụ cung cấp 
nước tưới tiêu và điều tiết nước theo mùa. Đập được 
thiết kế và xây dựng vào năm 1996 [5,6]. 
Theo tính toán, toàn bộ diện tích lưu vực suối Tà 
Vải rộng khoảng 30 km2 và nằm trên khu vực có địa 
hình xâm thực bóc mòn, phân cắt mạnh mẽ, độ cao từ 
102 m đến 1.181 m (đỉnh núi Đá Đầu ở phía Đông). 
Vây quanh lưu vực là các dãy núi cao: Phía Tây là núi 
Mỏ Neo, cao 764 m; phía Bắc - núi Bản Tùy cao 315 
m; phía Đông - dãy núi Khuổi Vếu cao 746 m, núi Đá 
Đầu - 1.181 m; phía Nam - đỉnh Kim Thạnh cao 612 m. 
Lòng suối chính (cũng là đường đáy địa hình) chảy trên 
độ cao trung bình 140 - 170 m [5,6]. Tổng chiều dài của 
suối là 13,5 km.
Chuyên đề IV, tháng 12 năm 202042
Hiện tại, suối Tà Vải đang chịu tác động lớn từ các 
nguồn thải khác nhau như từ hoạt động sản xuất nông 
nghiệp, chăn thả gia súc, gia cầm theo tập tục của người 
dân bản địa [6]. Các hoạt động quản lý và bảo vệ môi 
trường lưu vực đang rất được quan tâm. Với mục đích 
sử dụng nước suối Tà Vải cấp cho sinh hoạt, cần phải 
có nghiên cứu đánh giá chất lượng và có phương pháp 
xử lý thích hợp.
2. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu
2.1. Mẫu nước mặt và các chỉ tiêu phân tích
- Chất lượng nước suối Tà Vải 
- Thông số vi sinh vật: Coliform, E.Coli.
- Thông số cảm quan và vô cơ: pH, TSS, 
- Nhóm thông số hữu cơ và dinh dưỡng: DO, BOD5, 
COD Amoni (NH3 và NH4+ tính theo N); Nitrat 
(NO3- tính theo N), Nitrit (NO2- tính theo N); 
- Thông số vô cơ và kim loại nặng: Mn, Fe
2.2. Phương pháp nghiên cứu
a. Phương pháp thu thập số liệu.
Phương pháp này dựa trên nguồn thông tin thu 
thập được từ những tài liệu tham khảo có sẵn (báo cáo 
tình hình kinh tế - xã hội, bài báo khoa học) để xây 
dựng cơ sở luận cứ nh ... ất của hồ chứa tại thân đập 
là 50 m.
+ Đo chiều rộng hẹp nhất của hồ chứa là 10 m.
c. Đánh giá chất lượng nước
- Mẫu được thu thập và bảo quản theo các quy 
chuẩn... phân tích các chỉ tiêu theo QCVN 08-MT:2015/
BTNMT [2]; Quy chuẩn về chất lượng nước sinh hoạt 
(quy chuẩn mới QCVN 01-1:2018/BYT) [1], chi tiết 
trong bảng:
STT Tên chỉ tiêu 
phân tích
Đơn vị đo Phương pháp 
phân tích
Giới hạn 
phát hiện
1 pH - TCVN 
6492:2011
2÷12
2 Mn mg/l TCVN 6002-
1995
0,01
3 Fe mg/l TCVN 6177-
1996
0,03
4 BOD5, 
COD
mg/l SMEWW 
5220C:2012
3
5 NH4+ mg/l TCVN 6179-
1:1999
0,03
6 NO3- mg/l TCVN 6180-
1996
0,02
7 Cl- mg/l TCVN 6194-
1996
5
8 Coliform MPN/100ml TCVN 6187-
2:1996
3
9 Ecoli MPN/100ml TCVN 6187-
2:1996
3
- Phương pháp lấy mẫu: Lấy mẫu theo TCVN 
6663-6:2016[7] - Chất lượng nước - lấy mẫu - phần 6: 
(Hướng dẫn lấy mẫu sông và suối). Nước suối được lấy 
theo TCVN 6663-6:2016[7] và được bảo quản sau đó 
đưa về phòng thí nghiệm để phân tích theo các chỉ tiêu 
được nêu ra.
- Vị trí lấy mẫu: 
Mẫu nước mặt được lấy tại 9 điểm chia làm 2 mùa 
mùa mưa (MM) và mùa khô (MK) được đánh thứ tự và 
ký hiệu theo Bảng 1. 
Bảng 1. Địa điểm lấy mẫu và ký hiệu mẫu.
TT Địa điểm Ký hiệu 
điểm
Ký hiệu 
mẫu
1 Suối Tà Vải, điểm đầu nguồn, 
Kim Thạch, Vị Xuyên
ĐLM1 MM1; MK1
2 Suối Tà Vải, điểm hợp lưu đầu 
tiên phía trước đập
ĐLM2 MM2; MK2
3 Nhánh rẽ đầu tiên chảy vào Suối 
Tà Vải
ĐLM3 MM3; MK3
4 Suối Tà Vải, giữa đập thủy lợi ĐLM4 MM4; MK4
5 Suối Tà Vải, tại bản Chang, xã 
Kim Thạch, huyện Vị Xuyên
ĐLM5 MM5; MK5
6 Suối Tà Vải, cửa xả tràn thân đập ĐLM6 MM6; MK6
7 Suối Tà Vải, nhánh suối phía Tây 
Bắc dòng chính (nhánh thứ 2)
ĐLM7 MM7; MK7
8 Suối Tà Vải, điểm hợp lưu thứ 
hai trước thân đập
ĐLM8 MM8; MK8
9 Tại mương thủy lợi sau thân đập ĐLM9 MM9; MK9
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 
VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
Chuyên đề IV, tháng 12 năm 2020 43
9 điểm lấy mẫu trên, đều có địa điểm là những điểm 
có sự thay đổi về lưu lượng, dòng ra, dòng vào của suối, 
điểm đại diện của hồ chứa Tà Vải.
Mẫu nước được phân tích tại phòng phân tích môi 
trường (VILAS 995 - VIMCERTS 112) - Viện kỹ thuật 
và công nghệ môi trường, kết quả được đối chứng tại 
Viện Hóa học Việt Nam.
3. Kết quả nghiên cứu và thảo luận
3.1. Tính toán phù hợp của lưu lượng nước suối 
Tà Vải có khả năng sử dụng cho cấp nước sinh hoạt. 
- Diện tích lòng hồ Tà Vải bằng tổng diện tích lòng 
hồ chính (dòng chính suối Tà Vải) cộng với diện tích 
lòng hồ phụ (nằm ở phía Nam của thân đập chính), 
cộng với diện tích lòng tất cả các nhánh suối nhỏ khác 
có trong lưu vực:
S (Tà Vải) ≈ S (lòng hồ chính) + S (lòng hồ phụ) + S (∑ diện tích các nhánh nhỏ) 
Coi S (∑ diện tích các nhánh nhỏ) là không đáng kể (= 0), ta có:
S (Tà Vải) ≈ 0,03482 km2 + 0,001338 km2
S (Tà Vải) ≈ 0,036158 km2
- Xác định lượng nước tham gia dòng mặt (bổ cập 
cho suối) mùa khô:
Lượng mưa trung bình của 4 tháng mùa khô (từ 
tháng 12 đến tháng 3 năm sau) của 7 năm liên tục là: 
40,9 mm [2].
Sau khi tham khảo các công trình nghiên cứu ở các 
vùng tương tự ở nước ta, ước tính khoảng 20 - 30% 
lượng nước mùa khô (≈ 10 mm) có thể tham gia bổ cập 
cho mạng lưới suối trong lưu vực (30 km2) là:
Vbckhô = 0,01 m x 30 x 106 m2 = 300.000 m3
(Vbckhô: lượngnước bổ cập mùa khô)
- Xác định lượng nước tham gia dòng mặt (bổ cập 
cho suối) mùa mưa: 
Lượng mưa trung bình của 8 tháng mùa mưa (từ 
tháng 4 đến tháng 11) của năm liên tục là: 246,7 mm 
[2].
Sau khi tham khảo các công trình nghiên cứu ở các 
vùng tương tự ở nước ta, ước tính khoảng 20 - 30% 
lượng nước mùa mưa (≈ 54 mm) có thể tham gia bổ cập 
cho mạng lưới suối trong lưu vực (30 km2) là:
Vbc mưa = 0,054 m x 30 x 106 m2 = 1.620.000 m3
(Vbcmưa: lượng nước bổ cập mùa mưa)
3.2. Kết quả nghiên cứu phân tích mẫu nước hồ 
Tà Vải:
Kết quả phân tích 9 mẫu mùa khô và Mùa mưa của 
nước suối Tà Vải được lấy tại lưu vực suối Tà Vải, các 
thông số chất lượng nước mặt thực hiện theo hướng 
dẫn của các tiêu chuẩn quốc gia hoặc tiêu chuẩn phân 
tích tương ứng của các tổ chức quốc tế gồm có 13 thông 
số pH (b); BOD5 (b); COD (b); DO (a,b); Tổng chất 
rắn lơ lửng (a,b); Nitrat (NO3- tính theo N) (b); Nitrit 
(NO2- tính theo N) (b); Độ cứng tổng (CaCO3) (a,b); 
Mn (a,b); Fe (a,b); Tổng dầu, mỡ (c); Coliforms (b); E. 
Coli (b), mẫu nước khi lấy được mang về phân tích tại 
phòng phân tích môi trường phòng thí nghiệm (Vilas 
995 - Vimcerts 112) - Viện kỹ thuật và công nghệ môi 
trường, kết quả được đối chứng tại Viện Hóa học Việt 
Nam. Các thông số hầu hết đạt yêu cầu theo QCVN 
08-MT:2015/BTNMT do Tổ soạn thảo quy chuẩn kỹ 
thuật quốc gia về chất lượng nước mặt, cột A đảm bảo 
cho cấp nước sinh hoạt. Tuy nhiên, một số mẫu có dấu 
hiệu chưa đạt chất lượng cho cấp nước sinh hoạt như: 
Bảng 2: Kết quả phân tích mẫu mùa khô, tại phòng thí nghiệm ngày 21/3/2017
TT THông số Đơn vị Kết quả QCVN 
08 
(Cột 
A1)
NM1 NM2 NM3 NM4 NM5 NM6 NM7 NM8 NM9
1 pH(b) - 6,88 6,77 7,3 6,8 6,8 6,82 6,9 7,1 6,8 6 - 8,5
2 BOD5(b) mg/l 9,0 16 15 13 11 9,0 9,0 15 15 4,0
3 COD(b) mg/l 15 26 24 21 24 16 19 27 28 10
4 DO(a,b) mg/l 7,0 8,0 8,0 8,0 7,0 8,0 7,0 7,0 8,0 ≥ 6
5 Tổng chất 
rắn lơ 
lửng(a,b)
mg/l 96 109 101 111 84 87 91 94 106 20
6 Nitrat (NO3- 
tính theo 
N)(b)
mg/l 5,2 3,6 4,9 3,4 5 4,6 4,83 3,9 3,5 2,0
7 Nitrit (NO2- 
tính theo 
N)(b)
mg/l 0,07 0,051 0,06 0,05 0,06 0,047 0,064 0,056 0,07 0,05
Chuyên đề IV, tháng 12 năm 202044
Bảng 3: Kết quả phân tích mẫu mùa mưa, tại phòng thí nghiệm ngày 15/7/2017
TT THông số Đơn vị Kết qủa QCVN 
08 (Cột 
A1)
NM10 NM11 NM12 NM13 NM14 NM15 NM16 NM17 NM18
1 pH(b) - 6,95 7,3 7,6 6,85 6,82 6,92 6,79 7,01 6,94 6 - 8,5
2 BOD5(b) mg/l 14 18 26 19 11 15 10 13 13 4
3 COD(b) mg/l 27 37 46 34 21 25 21 17 28 10
4 DO(a,b) mg/l 8,0 8,0 8,0 8,0 8,0 8,0 7,0 7,0 6,0 ≥ 6
5 Tổng chất 
rắn lơ 
lửng(a,b)
mg/l 106 120 125 99 112 102 96 104 110 20
6 Nitrat (NO3- 
tính theo 
N)(b)
mg/l 4,4 2,5 3,1 3,7 4,02 4,93 3,67 3,19 2,45 2
7 Nitrit (NO2- 
tính theo 
N)(b)
mg/l 0,036 0,071 0,04 0,069 0,053 0,047 0,071 0,066 0,059 0,05
8 Độ cứng 
tổng 
(CaCO3) (a,b)
mg/l 275 284 296 301 284 317 306 286 307 -
9 Mn(a,b) mg/l 0,22 0,12 0,37 0,3 0,36 0,41 0,32 0,41 0,42 0,1
10 Fe(a,b) mg/l 0,53 0,41 0,63 0,41 0,63 0,74 0,58 0,69 0,66 0,5
11 Tổng dầu, 
mỡ(c)
mg/l 0,65 0,6 0,62 0,27 0,51 0,24 0,37 0,22 0,22 0,3
12 Coliforms(b) MPN/100 930 930 9300 430 2300 2400 970 4300 4300 2500
13 E. coli(b) MPN/100 4 43 7 4 43 23 23 17 17 20
TT THông số Đơn vị Kết quả QCVN 
08 
(Cột 
A1)
NM1 NM2 NM3 NM4 NM5 NM6 NM7 NM8 NM9
8 Độ cứng 
tổng 
(CaCO3) (a,b)
mg/l 341 246 308 310 325 312 308 305 98 -
9 Mn(a,b) mg/l 0,27 0,32 0,21 0,31 0,34 0,26 0,31 0,27 0,13 0,1
10 Fe(a,b) mg/l 0,56 0,64 0,36 0,53 0,54 0,57 0,64 0,49 0,48 0,5
11 Tổng dầu, 
mỡ(c)
mg/l 0,23 0,72 0,52 0,40 0,23 0,27 0,33 0,22 0,67 0,3
12 Coliforms(b) MPN/100 230 4300 2400 460 230 2100 2400 4300 930 2500
13 E. coli(b) MPN/100 7 230 4 9 7 7 4 230 11 20
Nhận xét kết quả phân tích cho thấy:
- BOD5(b) vượt từ 2 đến 6 lần (Trung bình BOD5 = 
12mg/l)
- COD(b) vượt từ 2 đến 4 lần (Trung bình COD = 
22mg/l)
- Tổng chất rắn lơ lửng: vượt từ 4 đến 6 lần (Trung 
bình TSS = 97mg/l)
- Nitrat (NO3-tính theo N)(b), vượt đến 1,5 lần 
(Trung bình Nitrat = 0,06mg/l)
- Chỉ tiêu Mn (a,b): vượt từ 1 đến 4 lần (Trung bình 
Mn = 0,33mg/l)
- Fe (a,b) vượt từ không đáng kể đến 1,38 lần (Trung 
bình Fe = 0,53mg/l)
- Coliforms(b) phát hiện ở mẫu số NM12, NM17, 
NM18 mùa mưa vượt từ 1 đến 3 lần. (NM12 = 
4300MPN/100ml; NM17 = 2400MPN/100ml; Nm18 = 
2100MPN/100ml)
- E.Coli(b) phát hiện ở mẫu số NM2, NM8 mùa 
khô và NM14, NM15, NM16 mùa mưa vượt từ 
1đến 11 lần (NM2 = 230 MPN/100ml, NM8= 230 
MPN/100ml,NM14 = 43MPN/100ml, NM15 = 
43MPN/100ml, NM16 = 23MPN/100ml).
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 
VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
Chuyên đề IV, tháng 12 năm 2020 45
Qua kết quả phân tích cho thấy, chất lượng nước suối 
Tà Vải có một số điểm ô nhiễm nhẹ, chủ yếu là ô nhiễm 
hữu cơ do hoạt động sinh hoạt của người dân bản địa 
xung quang hai bên bờ suối và một số yếu tố tự nhiên. Để 
có thể cải thiện được chất lượng nước, đáp ứng được yêu 
cầu cho cấp nước sinh hoạt. Nhóm nghiên cứu đề xuất và 
xây dựng mô hình dây chuyền xử lý nước suối Tà Vải-Hà 
Giang. 
3.3. Đề xuất công nghệ xử lý nước suối Tà Vải thành 
nước cấp cho sinh hoạt
Theo kết quả phân tích trên thì nước suối Tà Vải 
không thể dùng cho sinh hoạt, chưa đạt yêu cầu QCVN 
01-1:2018/BYT và QCVN 08-MT:2015/BTNMT[1,2]. Vì 
vậy, để sử dụng cho mục đích sinh hoạt, nước suối Tà Vải 
cần được xử lý. Một dây chuyền công nghệ xử lý được 
trình bày trong Hình 1.
Tính năng của màng siêu lọc UF (Ultra Filter) được 
trình bày trong hình 3. Màng lọc UF( Ultra Filtration) hay 
còn gọi là màng siêu lọc sợi rỗng thẩm thấu, mỗi sợi màng 
có dạng hình ống, màu trắng, khi lọc cho phép nước đi từ 
ngoài vào trong lòng ống nhờ áp lực dòng chảy của nước, 
khi ta bịt một đầu ống lại hoặc uốn ống theo hình chữ (U). 
Dưới áp lực dòng chảy của nước sẽ thấm qua các mao dẫn 
có kích thước khoảng từ 0,1~0,001micromet(µm). Với 
kích thước từ 0,1~0,001micron (µm) màng lọc UF có thể 
Biểu đồ so sánh một số chỉ tiêu không đạt:
Mùa Khô: 
Mùa Mưa: 
▲Hình 1. Sơ đồ dây chuyền công nghệ xử lý nước Tà Vải cho 
cấp nước sinh hoạt
lọc sạch các tạp chất có kích thước nhỏ hơn cả vi khuẩn, 
loại bỏ dầu, mỡ, hydroxit kim loại, chất keo, nhũ tương, 
chất rắn lơ lửng, và hầu hết các phân tử lớn từ nước và các 
dung dịch khác như (phấn hoa, tảo, kí sinh trùng, virut, 
và vi trùng gây bệnh) và đặc biệt là có thể triệt tiêu được 
vi khuẩn tới 99,9% dường như không còn vi khuẩn. Các 
phân tử có kích thước lớn hơn như các loại tạp chất, virus, 
vi khuẩn sẽ bị giữ lại và thải xả ra ngoài. Qua tất cả các 
bước lọc khắt khe nhất từ các lõi lọc, cấp lọc và màng siêu 
lọc UF đã cho ra một nguồn nước siêu tinh khiết đảm bảo 
sức khỏe tối ưu cho mọi người sử dụng.
Qua quá trình thử nghiệm theo mô hình trên kết hợp 
sử dụng vật liệu hấp phụ (ODM-2F) với màng lọc UF đạt 
kết quả tốt hơn. 
Vật liệu hạt lọc đa năng ODM 2F là sản phẩm thiên 
nhiên có thành phần chính là diatomit, zeolit, bentonit 
được hoạt hóa ở nhiệt độ cao. Hạt lọc ODM-2F có cấu 
tạo đồng nhất từ trong ra ngoài và có tỷ trọng nhẹ (khác 
với các loại vật liệu khác có tỷ trọng khá nặng với cấu tạo 
kiểu dùng hạt nhân trơ bọc chất tác dụng bên ngoài). Nhờ 
có đặc tính là chất hấp phụ, hấp thụ nên ODM 2F giữ vai 
trò xúc tác khi khử sắt (Fe < 35 mg/l khử arsen và khử Flo 
▲Hình 2. Khả năng giữ lại tạp chất (huyền phù, vi khuẩn và 
virus) của UF [8].
Chuyên đề IV, tháng 12 năm 202046
(vì tác dụng như hạt xúc tác Alumina). Ngoài ra, hạt lọc 
ODM - 2F còn có thể thay thế đồng thời cả cát thạch anh, 
hạt xúc tác và than hoạt tính trong quy trình công nghệ xử 
lý nước và nước thải. Sản phẩm được chứng nhận an toàn 
cho sử dụng trong cấp nước sinh hoạt và ăn uống.
Sau 3 lần thử nghiệm với các mô hình ODM-2F, 
Mô hình màng lọc UF, mô hình ODM-2F kết hợp UF, 
với công suất 200 lít/ngày, tại Viện Kỹ thuật Môi trường 
Vietsing. Nhóm tác giả thấy rằng, hiệu suất sử dụng mô 
hình ODM-2F kết hợp UF đạt kết quả tốt nhất, chất lượng 
nước được cải thiện đáng kể, màng lọc được bảo vệ, có 
thời gian sử dụng được lâu dài hơn. 
4. Kết luận
 Nước suối Tà Vải có dấu hiệu ô nhiễm nhẹ, một số chỉ 
tiêu (BOD5, COD, tổng chất rắn lơ lửng, Nitrat (NO3-tính 
theo N), Mn, Coliforms và E.Coli(b) được phát hiện ở cả 
mẫu mùa khô và mùa mưa. Để xử lý được nước suối Tà 
Vải cho cấp nước sinh hoạt, nhóm nghiên cứu đề xuất dây 
chuyền gồm các modul vật liệu lọc đa năng kết hợp với 
màng siêu lọc UF đã được đề xuât nhằm xử lý nước suối 
Tà Vải đạt các chỉ tiêu theo QCVN 08-MT:2015/BTNMT 
và QCVN 02/2009/BYT nước cấp cho sinh hoạt của người 
dân khu vực TP. Hà Giang và Trung đoàn 877.
Lời cảm ơn: Xin cám ơn Đại học Quốc gia Hà Nội, 
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên đã tạo mọi điều kiện 
trong quá trình học tập và nghiên cứu khoa học tại trường, 
cám ơn Ban chủ nhiệm đề tài Tây Bắc “Nghiên cứu ứng 
dụng công nghệ màng lọc kết hợp với vật liệu lọc đa năng 
để xử lý nước suối vùng biên giới Tây Bắc cấp nước cho 
sinh hoạt”, mã số: KHCN-TB.15C/13-18, thuộc Chương 
trình Khoa học và Công nghệ trọng điểm cấp Nhà nước 
giai đoạn 2013 - 2018” đã nhận em là người tham gia cùng 
đề tài và một lần nữa xin cám ơn thầy PGS. TS Nguyễn 
Mạnh Khải, TS. Trần Công Việt là người hướng dẫn 
nghiên cứu khoa học■
QUALITY CHARACTERISTICS OF SUOI TA VAI WATER QUALITY 
AND CAPACITY USE FOR DOMESTIC WATER SUPPLY 
Phong Phet Sisavengsouk, Nguyen Manh Khai 
Faculty of Environmental Sciences, VNU University of Science
Dang Xuan THuong, Tran Cong Viet
Institus for Environmental Technology and Engineering, Vietnam Union for Science and Technology 
ABSTRACT
This study was conducted to assess the characteristics and quality of Ta Vai-Ha Giang spring water flow 
with criteria for domestic use. Results of water analysis in the two seasons, the dry season and the rainy season 
of 2017 at 09 monitoring points show that there are 12/32 targets exceeding the permitted standard QCVN 
08-MT: 2015 / BTNMT and compared to QCVN 01-1:2018/BYT on drinking and eating water. The cause 
of organic pollution (COD, BOD) and TSS is due to the custom of indigenous peoples' toilets, cattle and 
poultry, and agricultural production; pollution of heavy metals like Fe and Mn is due to illegal mining on the 
watershed. In addition, the criteria for - coliform, e.coli and grease on the stream are also worrisome because 
of the potential to cause dissolved oxygen in their water.Therefore, from these monitoring results, the study 
has proposed to use ultrafiltration membrane technology (UF) in combination with versatile filter materials 
(ODM-2F) to treat Ta Vai spring water to become water activities reached QCVN 01-1: 2018/BYT. 
Key words: Suoi Ta Vai, ODM-2F material, UF ultrafiltration membrane.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Y Tế, QCVN 01-1:2018/BYT Quy chuẩn kỹ thuật quốc 
gia về chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt 
và ăn uống, 2018.
2. Bộ Tài Nguyên và Môi trường, QCVN 08-MT:2015/BTNMT 
Quy chuẩn quốc gia về chất lượng nước mặt, 2015
3. Cục thống kê tỉnh Hà Giang, Niên giám thống kê tỉnh Hà 
Giang 2017, 2017. 
4. Đặng Xuân Thường, Hoàng Quý Nhân và các cộng sự “Tạp 
Chí khoa học và công nghệ Đại học Thái Nguyên” Tập 171 số 
11 năm 2017, Trang 207 - 211, 2017.
5. Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Giang, Báo cáo hiện 
trạng môi trường tổng thể tỉnh Hà Giang giai đoạn 2011 - 
2015, 2015. 
6. UBND Xã Ngọc Đường, Báo cáo tình hình kinh tế xã hội của 
xã Ngọc Đường, p. Ngọc Hà, Tp. Hà Giang, 2016.
7.TCVN 6663 - 6:2016, “Hướng dẫn lấy mẫu nước sông nước 
suối”, 2016; 
8. So sánh “Ưu nhược điểm của màng lọc UF, NANO, RO” 
https://pucomtech.com/tin-tuc/uu-nhuoc-diem-cua-mang-
loc-uf-nano-ro-195.html