18 kỹ năng sống cho trẻ bố mẹ cần trang bị cho con

18 KỸ NĂNG SỐNG CHO TRẺ 
 BỐ MẸ CẦN TRANG BỊ 
 CHO CON 
Khi bé còn nhỏ, bạn luôn chăm chút kỹ lưỡng cho con từ miếng ăn, giấc ngủ đến 
chuyện học tập, vui chơi. Khi trẻ lớn lên, bé dần rời xa vòng tay bạn. Do đó, cách tốt 
nhất mà bạn có thể làm để bảo vệ con chính là trang bị những kỹ năng sống cho trẻ 
ngay từ nhỏ. 
Là bố mẹ, ắt hẳn ai trong chúng ta cũng yêu thương con mình rất nhiều, luôn muốn bảo vệ 
và nuôi dưỡng con thật tốt. Thế nhưng, thực tế là sự bao bọc quá mức sẽ mất dần tác dụng 
khi trẻ lớn dần lên. Do vậy, việc trang bị những kỹ năng sống cho trẻ sẽ giúp con tự tin 
bước vào cuộc sống chính là điều mà trẻ cần nhất lúc này. Không ai khác, bạn nên là người 
hướng dẫn cho con. 
Dưới đây là 18 kỹ năng sống cho trẻ mà bất kỳ cha mẹ nào cũng nên trang bị cho con để 
bé tự tin ở những năm tháng đầu đời, chuẩn bị cho sự trưởng thành hoàn thiện. 
1. Nấu ăn là một kỹ năng sống thiết thực cho trẻ 
Nấu ăn là một kỹ năng sống cho trẻ thiết thực nhất mà bạn nên dạy cho con. Ngay từ khi 
bé bước vào bậc tiểu học, bạn hãy bắt đầu dạy bé làm từng việc đơn giản trước. Đầu tiên, 
bạn có thể chỉ bé cách dùng lò vi sóng để hâm thức ăn, cách luộc trứng, luộc rau tiếp đến 
là vo gạo nấu cơm, nhặt rau, rửa rau, chiên trứng, sơ chế thịt, cá 
Tại sao bạn để bé tập nấu ăn? Lý do đơn giản là tuy bạn luôn quan tâm đến từng bữa ăn 
của con nhưng vẫn sẽ có lúc bận rộn, mệt mỏi hoặc không thể luôn có mặt ở nhà nấu ăn 
cho bé. Do đó, nếu được rèn luyện kỹ năng trên từ sớm, bé sẽ biết xoay xở khi không có 
mẹ ở nhà hoặc trẻ sẽ tự giác vào bếp phụ bạn nấu ăn. 
Kỹ năng này rất hữu ích nếu sau này sống xa nhà, bé sẽ có khả năng làm chủ việc ăn uống. 
2. Biết giặt quần áo là kỹ năng sống cần thiết cho trẻ 
 Giặt giũ là một kỹ năng mà mỗi trẻ nên học ngay từ khi còn nhỏ. Kỹ năng này sẽ hữu ích 
khi trẻ lớn hơn và đi học xa nhà. 
Khi dạy con làm những việc giặt đồ cơ bản như giặt quần áo, giặt khăn, vớ, chà giày dép 
bạn nên cẩn thận hướng dẫn và luôn động viên để trẻ không cảm thấy quá khó. Bạn hãy 
chỉ cho trẻ cách làm từng bước, cặn kẽ, hướng dẫn cho trẻ biết những đồ nào có thể giặt 
chung, đồ nào phải giặt riêng, đồ nào phải giặt bằng tay Bạn nên kèm cặp trẻ thực hiện 
nhiều lần để chắc chắn rằng con đã biết làm. Sau đó, hãy giao nhiệm vụ giặt giũ cho trẻ và 
để trẻ tự làm một mình. 
Có thể trong quá trình giặt giũ sẽ có một vài “tai nạn nho nhỏ” xảy ra như quần áo bị lem 
màu, giặt chưa sạch, con quên đổ nước giặt/nước xả vào máy giặt nhưng không sao, từ 
từ rồi bé sẽ thuần thục việc giặt giũ mà thôi. Ngoài ra, bạn cũng nên hướng dẫn con cách 
phơi quần áo, gấp hay ủi quần áo, cách sắp xếp quần áo vào tủ Những kỹ năng này sẽ 
rất hữu ích, chúng rèn cho trẻ thói quen sạch sẽ, ngăn nắp. 
3. Hãy để con tự sắp xếp cặp của mình nhằm dạy trẻ biết tự chịu trách nhiệm 
Mỗi buổi tối, bạn luôn luôn soạn cặp cho con để đảm bảo trẻ sẽ không quên sách vở hay 
đồ dùng học tập ở nhà. Bạn biết đấy, đến một ngày nào đó con bạn sẽ phải lớn lên rồi đi 
làm, bạn không thể là người sửa soạn đồ đạc cho con mãi. Do đó, ngay từ bây giờ, bạn hãy 
để con tự sắp xếp cặp của mình. Mục đích của việc làm này là rèn cho con kỹ năng tự chịu 
trách nhiệm cho hành trang của bản thân. 
4. Bố mẹ cần dạy trẻ kỹ năng sống tự sơ cứu vết thương 
Khi trẻ bị thương, có thể vì quá lo lắng và hoảng sợ mà bạn xuýt xoa quá mức. Những hành 
động này là dễ hiểu, nhưng điều trẻ cần hơn chính là cách làm thế nào để xử lý tình huống 
này tốt nhất. Nếu được rèn luyện, bé sẽ biết giữ thái độ bình tĩnh dù thấy máu, bị đau và 
biết cách tự sơ cứu vết thương một cách tốt nhất. 
Do đó, bạn nên ưu tiên dạy cho trẻ những cách sơ cứu cần thiết. Điều này sẽ giúp trẻ biết 
cách bảo vệ bản thân và tự tin hỗ trợ người khác khi họ gặp nạn. 
5. Biết dọn sạch phòng tắm là một kỹ năng sống cho trẻ mà con nên rèn luyện 
Việc dọn dẹp nhà vệ sinh cần nhiều kỹ năng. Con bạn cần học cách làm sạch gương, chậu 
rửa mặt, kệ để hóa mỹ phẩm, nắp đậy, chỗ ngồi của bồn cầu, sàn phòng tắm, miệng cống 
thoát nước Nếu trẻ đủ lớn, bạn có thể cho trẻ dùng một số dung dịch tẩy rửa chuyên dụng 
không độc hại và chỉ cho trẻ cách dọn sạch phòng tắm. Bạn hãy bày cho con một số mẹo 
nhỏ hữu ích như rắc baking soda lên bề mặt cần lau rửa, để trong một vài phút, phun lên 
một ít giấm, sau đó chà bằng bàn chải nhà vệ sinh chẳng hạn. 
6. Dạy con cách tiêu tiền và biết tự mua đồ ở hàng tạp hóa/siêu thị 
 Đây là một trong những kỹ năng sống quan trọng nhất mà bạn nên dạy con. Bạn hãy giải 
thích cho trẻ hiểu về giá trị của đồng tiền và cách tiết kiệm tiền để sử dụng trong tương lai. 
Bạn có thể dạy con về giá trị của đồng tiền bằng cách, trả công cho trẻ khi trẻ làm các việc 
như giặt giũ, rửa chén bát, dọn phòng tắm Từ khoản tiền công mà trẻ nhận được, bạn 
hướng dẫn trẻ cách tính số tiền mà trẻ có thể chi tiêu, số tiền mà trẻ cần phải tiết kiệm mỗi 
ngày, số tiền mà trẻ nên để riêng ra nhằm giúp đỡ các bạn khó khăn. 
Ngoài ra, con bạn cần biết cách tự đi mua đồ ở của hàng tạp hóa gần nhà hay siêu thị. Đầu 
tiên, bạn hãy tập cho trẻ biết lên kế hoạch mua sắm bằng cách cùng trẻ lên danh sách những 
món đồ cần mua. Sau đó, bạn đưa con vào siêu thị và giao cho bé nhiệm vụ tự tìm mua 
những món đồ trong danh sách ấy. Ngoài ra, bạn cũng có thể đưa tiền, giỏ và danh sách 
gồm khoảng 5 – 6 món đồ cần mua để trẻ tự đi chọn lựa, thanh toán tiền mua hàng. Nếu bé 
còn khá nhỏ, bạn có thể đưa con mẩu giấy ghi vài món đồ và tiền để bé đi mua ở tiệm tạp 
hóa gần nhà. 
Những việc làm trên sẽ giúp bé làm quen dần với những kỹ năng hữu ích này. 
7. Dạy trẻ kỹ năng lập kế hoạch cho một chuyến đi chơi 
Vì yêu thương con, chúng ta thường có những nỗi sợ khá vô lý, vô tình khiến trẻ cảm thấy 
sợ hãi thế giới này. Bạn không nên lúc nào cùng kè kè bên cạnh trẻ. Chẳng hạn như khi 
vào trung tâm thương mại, bạn hãy để trẻ một mình vào rạp xem phim, tự tìm mua đồ ở 
khu trẻ yêu thích, tự chọn món ăn mà trẻ thích Hãy để trẻ làm bất cứ điều gì chúng muốn 
miễn là điều ấy không gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cũng như sự an toàn của trẻ. 
Nếu trẻ đã lớn và muốn đi dã ngoại cùng bạn bè, bạn có thể cho trẻ đi. Song trước đó, bạn 
hãy dạy trẻ cách lên kế hoạch cho một chuyến đi, tìm hiểu thông tin về nơi sẽ đến để biết 
phải chuẩn bị những gì, các vật dụng cần thiết nào phải mang theo. Đi chơi cùng bạn bè sẽ 
cho trẻ những trải nghiệm hữu ích mà có thể bạn không thể dạy trẻ được. 
8. Biết sử dụng phương tiện giao thông công cộng là một kỹ năng sống cho trẻ hữu ích 
Đây là một kỹ năng sống cho trẻ cần thiết để chúng ta có thể đi đến bất kỳ đâu và làm được 
mọi việc. Với một sự bảo bọc bằng cách đưa đón thường xuyên, đến mọi nơi của bố mẹ, 
trẻ sẽ không thể nào đi xa ra khỏi vòng tay của bố mẹ, tức là sẽ không thể đi đâu mà không 
có bố mẹ. Nếu vậy, bao giờ thì con bạn khôn lớn được? 
Thực tế là các phương tiện giao thông công cộng ở Việt Nam và cung cách phục vụ còn 
nhiều hạn chế song không nghĩa là con bạn không nên sử dụng chúng. Ngay từ bây giờ, 
thay vì đưa con đến trường bằng xe gắn máy hay xe hơi như mọi ngày, bạn hãy cùng con 
đi xe buýt. Dần dần, trẻ sẽ biết cách đến trường, tự về nhà bằng xe buýt mà không phải 
trông chờ bạn đón. 
Mỗi khi đi có dịp đi du lịch, bạn hãy cho con trải nghiệm các phương tiện giao thông công 
cộng khác nhau từ xe khách, xe buýt, tàu hỏa, tàu cánh ngầm, máy bay Việc này sẽ giúp 
trẻ nhận biết được các tiện ích cũng như những hạn chế của từng phương tiện, đồng thời 
cho trẻ có cơ hội tiếp xúc với nhiều người khác nhau giúp trẻ hình thành kỹ năng giao tiếp 
tốt. 
9. Bạn hãy dạy trẻ kỹ năng gọi món khi đi ăn ở bên ngoài 
Mỗi khi cả gia đình có dịp đi ăn ở ngoài, bạn hãy dạy con cách chọn món cho một bữa ăn. 
Ngoài ra, đừng quên nhắc con nhìn vào mắt của người phục vụ, tỏ ra lịch sự, gọi món muốn 
chọn và nói lời cảm ơn. Một ngày nào đó, khi trẻ đi ăn với bạn bè hoặc bạn trai, bạn gái, 
trẻ sẽ rất cần đến kỹ năng này đấy. 
10. Kỹ năng sống: giao tiếp với người lạ 
Việc giao tiếp với người lạ như thế nào cũng là một kỹ năng sống mà trẻ cần phải học. Thế 
giới bên ngoài không nguy hiểm, nhưng đôi khi lời nói không khéo sẽ gây nhiều cái hại 
khôn lường, đặc biệt là khi tiếp xúc với người lạ. Bố mẹ nên là những người giúp con học 
được điều quan trọng này. 
Bận hãy dạy trẻ biết giữ khoảng cách an toàn với người lạ, không nhận đồ người lạ cho khi 
chưa có sự đồng ý của cha mẹ, không nên tiết lộ tất cả những thông tin mang tính chất 
riêng tư của gia đình (tên, địa chỉ nhà, công việc của cha mẹ) để tránh rắc rối. Vì không 
hiếm trường hợp kẻ lạ mặt cố tình tiếp cận trẻ nhằm mục đích xấu. 
11. Biết viết thư là một kỹ năng sống thiết thực cho trẻ 
Biết viết một lá thư là một kỹ năng thiết yếu trong khi thực tế là rất nhiều người không thực 
sự biết cách trình bày một lá thư. Bạn thấy đấy, ngay cả trong công việc hay cuộc sống, 
việc giao tiếp bằng thư từ kể cả thư điện tử đều phải đạt một mức độ chuẩn mực nhất định. 
Nếu được học điều này từ sớm, con bạn sẽ tự tin và nổi trội. 
Bạn hãy dạy con kỹ năng viết thư bằng cách hướng dẫn con viết một lá thư thăm hỏi gửi 
cho một người bạn hay người thân trong gia đình ở xa. Bạn đừng quên khuyến khích con 
thường xuyên làm việc này. Vào những dịp lễ đặc biệt, hãy mua các tấm thiệp chúc mừng 
và khuyến khích con viết lời chúc gửi cho người thân, bạn bè. 
12. Kỹ năng trồng và chăm sóc cây cối 
 Thông qua việc con tự trồng và chăm sóc cây, bạn đã dạy cho trẻ biết tôn trọng và yêu mến 
thiên nhiên. Hãy tận dụng một không gian nhỏ trong nhà như ban công hay sân thượng, 
thậm chí là một khoảng trống nhỏ chỉ có thể để vừa một chậu cây trên kệ sách của con 
để phục vụ cho mục đích này. Bạn nói cho bé biết thời tiết ảnh hưởng như thế nào đến sự 
sinh trưởng và phát triển của cây cối, làm sao để cây nảy mầm, đâm chồi và phát triển xanh 
tốt Bạn và bé cũng có thể đặt tên cho cây mà bé trồng, xem cây như một người bạn nhỏ 
và cùng bé quan sát sự phát triển của cây đó. 
Nếu nhà có vườn, bạn hãy dạy con làm vườn, trồng rau, trồng hoa. Việc này không chỉ 
giúp trẻ bớt căng thẳng sau những giờ học ở trường mà còn đưa lại cho trẻ những bài học 
thực tế rất hữu ích. 
13. Kỹ năng sống cho trẻ: sinh tồn ở nơi hoang dã 
 Bạn có thể cho trẻ đi dã ngoại hoặc tham gia vào các lớp hướng đạo sinh. Những lớp học 
này sẽ dạy cho bé các kỹ năng để sinh tồn ở nơi hoang dã như cách tìm nơi trú ẩn, cách đốt 
lửa, cách di chuyển, cách phát tín hiệu cầu cứu Các kỹ năng này sẽ giúp trẻ tự tin và độc 
lập, đồng thời dám tham gia vào những cuộc phiêu lưu. 
14. Bơi lội là kỹ năng sống mà mọi trẻ nên được học 
 Bơi là một môn thể thao mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển của trẻ cả về thể chất và 
trí tuệ. Trẻ học bơi sẽ nhanh nhẹn, linh hoạt, biết tự xử lý các tình huống nguy hiểm liên 
quan đến sông nước có thể xảy ra và tự biết các bảo vệ mình và đôi khi còn có thể cứu 
người. Việc học bơi giúp trẻ sống lành mạnh, hòa đồng với bạn bè, tăng kỹ năng học hỏi 
và nắm bắt kinh nghiệm từ những người khác. 
Do đó, đây là một kỹ năng thiết yếu mà con bạn nên học dù nhà bạn không ở vùng sông 
nước. 
15. Dạy trẻ biết sửa chữa vật dụng đơn giản 
Bạn nhận thấy rằng bé luôn tò mò muốn biết bên trong tivi, tủ lạnh, máy giặt, điện thoại di 
động là cái gì. Hãy khuyến khích trẻ tìm hiểu về điều đó. Bạn có thể dạy bé cách ráp 
xích xe đạp khi xe của con bị tuột xích, cách sửa vòi nước, thay bóng đèn, tắt bếp gas, bếp 
điện Tuy nhiên, trước đó, bạn phải dạy bé những quy tắc an toàn khi sửa chữa các thiết 
bị điện nhé. 
Nếu cặp của con bị sút quai, bạn hãy hướng dẫn cho trẻ cách may lại quai cặp để dùng thay 
vì mua cái mới. Ngoài ra, bạn có thể dạy trẻ cách đơm nút áo, nút quần nếu chẳng may 
quần áo của con bị đứt nút, sút chỉ. 
16. Dạy trẻ kỹ năng quản lý thời gian 
Ngay từ khi bé còn nhỏ, bạn hãy dạy bé kỹ năng quản lý thời gian. Dạy cho trẻ biết tự mặc 
đồ, tự sắp xếp thời gian chơi và học, biết đặt đồng hồ báo thức để tự dậy sớm đi học và tự 
giác làm bài tập trong một khoảng thời gian xác định mỗi ngày. Khi lớn lên, trẻ sẽ biết cách 
để tự sắp xếp thời gian cho bản thân. 
17. Kỹ năng tự vệ là kỹ năng sống cho trẻ mà con bạn nên học 
Không phải lúc nào bạn cũng ở bên cạnh để bảo vệ trẻ tránh khỏi những tình huống nguy 
hiểm. Vậy hãy cho trẻ học một lớp võ tự vệ để tự bảo vệ mình, chẳng hạn như lớp võ karate, 
aikido, võ cổ truyền Những lớp học này không chỉ giúp trẻ bảo vệ mình khi gặp nguy 
hiểm mà còn rất hữu ích cho sự phát triển thể chất. 
18. Kỹ năng sử dụng thiết bị định vị 
Nếu bạn từng bị lạc, thậm chí là bị lạc ngay khi có sự chỉ dẫn của GPS trên các ứng dụng 
chỉ đường, bạn sẽ biết tại sao khả năng đọc bản đồ là điều cần thiết. Bạn hãy dạy con cách 
đọc bản đồ để tăng cường kỹ năng định hướng của trẻ nhé. 
Làm bố mẹ, kiêm luôn chức người thầy của con không hề dễ dàng chút nào. Bạn có thể 
không phải lúc nào cũng bên con, nhưng lúc nào con cũng cần được sự “dẫn lối” của bố 
mẹ – bằng những kỹ năng sống thiết thực đã được rèn từ trước. Không bao giờ là quá sớm 
hay muộn để bạn trang bị cho con những điều trên, thế nên, hãy bắt tay ngay vào việc 
truyền thụ những kỹ năng sống cho trẻ, bạn nhé!