Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chính phủ là công bộc của dân” trong xây dựng chính phủ kiến tạo tại Việt Nam hiện nay

Như chúng ta đã biết, lịch sử phát triển của

nhân loại là lịch sử phát triển của sự sáng tạo

không ngừng. Nhờ sáng tạo, con người đã làm

thay đổi sâu sắc chính bản thân mình và thế giới

xung quanh theo cách mà con người không bao giờ

nghĩ tới. Trong đó, sự sáng tạo ra mô hình quản trị

quốc gia có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong tiến

trình phát triển của lịch sử nhân loại. Các quốc gia

trên thế giới từ Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc,

Hàn Quốc, Nhật Bản cho đến Việt Nam đều, đã,

đang và sẽ tìm kiếm cho mình một mô hình lý

tưởng nhất, hoàn hảo nhất nhằm phát triển tốt nhất

đất nước mình. Trong lịch sử, Việt Nam từng trải

qua nhiều mô hình Nhà nước khác nhau song mô

hình Nhà nước “Dân chủ Cộng hòa” - tức Nhà

nước của dân, do dân và vì dân hay “Chính phủ

là công bộc của dân” được Chủ tịch Hồ Chí Minh

khởi xướng là thành công và tiến bộ hơn cả. Vậy,

mô hình này có giá trị như thế nào trong xây dựng

“Nhà nước kiến tạo phát triển” (Developmental

state) hay “Chính phủ kiến tạo” (Developmental

Government) tại Việt Nam hiện nay sẽ là nội dung

mà bài viết hướng đến.

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chính phủ là công bộc của dân” trong xây dựng chính phủ kiến tạo tại Việt Nam hiện nay trang 1

Trang 1

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chính phủ là công bộc của dân” trong xây dựng chính phủ kiến tạo tại Việt Nam hiện nay trang 2

Trang 2

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chính phủ là công bộc của dân” trong xây dựng chính phủ kiến tạo tại Việt Nam hiện nay trang 3

Trang 3

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chính phủ là công bộc của dân” trong xây dựng chính phủ kiến tạo tại Việt Nam hiện nay trang 4

Trang 4

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chính phủ là công bộc của dân” trong xây dựng chính phủ kiến tạo tại Việt Nam hiện nay trang 5

Trang 5

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chính phủ là công bộc của dân” trong xây dựng chính phủ kiến tạo tại Việt Nam hiện nay trang 6

Trang 6

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chính phủ là công bộc của dân” trong xây dựng chính phủ kiến tạo tại Việt Nam hiện nay trang 7

Trang 7

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chính phủ là công bộc của dân” trong xây dựng chính phủ kiến tạo tại Việt Nam hiện nay trang 8

Trang 8

pdf 8 trang baonam 9180
Bạn đang xem tài liệu "Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chính phủ là công bộc của dân” trong xây dựng chính phủ kiến tạo tại Việt Nam hiện nay", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chính phủ là công bộc của dân” trong xây dựng chính phủ kiến tạo tại Việt Nam hiện nay

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chính phủ là công bộc của dân” trong xây dựng chính phủ kiến tạo tại Việt Nam hiện nay
26
TẠP CHÍ KHOA HỌC
Khoa học Xã hội, Số 21 (12/2020) tr. 26-33
1. Mở đầu
Như chúng ta đã biết, lịch sử phát triển của 
nhân loại là lịch sử phát triển của sự sáng tạo 
không ngừng. Nhờ sáng tạo, con người đã làm 
thay đổi sâu sắc chính bản thân mình và thế giới 
xung quanh theo cách mà con người không bao giờ 
nghĩ tới. Trong đó, sự sáng tạo ra mô hình quản trị 
quốc gia có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong tiến 
trình phát triển của lịch sử nhân loại. Các quốc gia 
trên thế giới từ Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc, 
Hàn Quốc, Nhật Bảncho đến Việt Nam đều, đã, 
đang và sẽ tìm kiếm cho mình một mô hình lý 
tưởng nhất, hoàn hảo nhất nhằm phát triển tốt nhất 
đất nước mình. Trong lịch sử, Việt Nam từng trải 
qua nhiều mô hình Nhà nước khác nhau song mô 
hình Nhà nước “Dân chủ Cộng hòa” - tức Nhà 
nước của dân, do dân và vì dân hay “Chính phủ 
là công bộc của dân” được Chủ tịch Hồ Chí Minh 
khởi xướng là thành công và tiến bộ hơn cả. Vậy, 
mô hình này có giá trị như thế nào trong xây dựng 
“Nhà nước kiến tạo phát triển” (Developmental 
state) hay “Chính phủ kiến tạo” (Developmental 
Government) tại Việt Nam hiện nay sẽ là nội dung 
mà bài viết hướng đến.
Phương pháp nghiên cứu: Để hoàn thành 
bài nghiên cứu này, chúng tôi sử dụng phương 
pháp lịch đại, đồng đại, phân tích, so sánh, 
tổng hợp.
2. Nội dung
2.1. Tư tưởng của Hồ Chí Minh về “Chính 
phủ là công bộc của dân”
Thuật ngữ “Chính phủ là công bộc của dân” 
được Chủ tịch Hồ Chí Minh sử dụng lần đầu tiên 
trong bài viết “Chính phủ là công bộc của dân” 
đăng trên Báo Cứu quốc số 46, ngày 19/9/1945, 
với bút danh Chiến Thắng. Mục đích của Người 
khi viết bài viết này là giúp đồng bào, chiến sỹ 
và nhân dân cả nước cũng như nhân dân và các 
Chính phủ trên toàn thế giới hiểu được bản chất 
thực sự của Chính phủ, của Nhà nước Việt Nam 
Dân Chủ Cộng hòa là gì? - tức Chính phủ đó là 
của ai? Chính phủ đó ra đời nhằm mục đích gì? 
Để đạt được mục đích cao cả đó Chính phủ cần 
phải làm gì? Đây là những câu hỏi, những vấn 
đề có tính chất sống còn đối với bất kỳ một chế 
độ, một thể chể chính trị, một Nhà nước, một 
Chính phủ hay một nền quản trị nào trên thế 
giới; trong đó có các Nhà nước và Chính phủ 
kiến tạo hiện nay.
Vậy, “Chính phủ là công bộc của dân” hay 
“Chính phủ nhân dân” thực chất là gì? Trước 
đây, người Việt Nam thường dùng khái niệm 
“công bộc” để chỉ những người đầy tớ trung 
thành, tận tụy, không tư lợi, hết lòng vì dân, vì 
nước. Do đó, “Chính phủ là công bộc của dân” 
mà Hồ Chí Minh sử dụng chính là xác định bản 
chất thật sự của Chính phủ, của Nhà nước và 
của chế độ này là những người hết lòng, hết sức 
phụng sự, phục vụ nhân dân - tức những người 
đầy tớ trung thành của nhân dân “Chính phủ 
rất mong đồng bào giúp đỡ, đôn đốc, kiểm soát 
và phê bình để làm tròn nhiệm vụ của mình là 
người đầy tớ trung thành tận tụy của nhân dân” 
[9]. Đó cũng chính là Chính phủ nhân dân - tức 
Chính phủ của dân, do dân và vì dân mà Hồ Chí 
Minh chủ trương thành lập ở Việt Nam ngay 
sau khi giành chính quyền. Đây chính là tuyên 
VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ “CHÍNH PHỦ LÀ CÔNG BỘC 
CỦA DÂN” TRONG XÂY DỰNG CHÍNH PHỦ KIẾN TẠO TẠI VIỆT NAM 
HIỆN NAY 
Đào Văn Trưởng, Đèo Thị Thủy
Trường Đại học Tây Bắc
Tóm tắt: Bài viết tập trung nghiên cứu làm rõ tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chính phủ là công bộc của dân”. 
Từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm vận dụng vào công cuộc xây dựng “Chính phủ kiến tạo” tại Việt Nam 
hiện nay.
Từ khóa: Nhà nước, Chính phủ kiến tạo, công bộc, Hồ Chí Minh
27
ngôn, chân lý mà Hồ Chí Minh giành trọn cuộc 
đời của mình để tranh đấu.
Theo Hồ Chí Minh, để Chính phủ thực sự trở 
thành công bộc, thành người đầy tớ trung thành 
phục vụ nhân dân thì Chính phủ đó cần hội tụ 
được những tiêu chí sau: 
Thứ nhất, Chính phủ đó phải xác định được 
vị trí, vai trò và trách nhiệm thật sự của mình 
là gì? theo Hồ Chí Minh “Chính phủ nhân dân 
bao giờ cũng phải đặt quyền lợi dân lên trên 
hết thảy. Việc gì có lợi cho dân thì làm. Việc 
gì có hại cho dân thì phải tránh” [13]. Trong 
nhận thức của Hồ Chí Minh - Người đứng đầu 
Chính phủ khi đó thì Chính phủ và những người 
làm việc cho Chính phủ là “công bộc” - tức 
người đầy tớ trung thành của nhân dân, chứ 
không phải “làm quan cách mạng” để đè đầu 
cưỡi cổ nhân dân, “làm quan phát tài” để thăng 
quan tiến chức mà phải một lòng, một dạ, hết 
lòng, hết sức vì dân, vì nước. Hồ Chí Minh đã 
luận giải hết sức thuyết phục như sau: “Chúng 
ta phải hiểu rằng, các cơ quan của Chính phủ 
từ toàn quốc đến các làng, đều là công bộc của 
dân, nghĩa là để gánh vác việc chung cho dân, 
chứ không phải để đè đầu dân như trong thời 
kỳ dưới quyền thống trị của Pháp, Nhật. Chúng 
ta phải yêu dân, kính dân thì dân mới yêu ta, 
kính ta”[3]. Đặc biệt là hệ thống chính quyền 
ở cấp cơ sở, gắn bó trực tiếp với nhân dân, là 
những người gần dân nhất; do đó, mỗi cán bộ, 
công chức trong Chính phủ phải thường xuyên 
lắng nghe tâm ... a rời 
quần chúng “Cán bộ ta nhiều người “cúc cung 
tận tụy”, hết sức trung thành với nhiệm vụ, với 
Chính phủ, với quốc dân. Nhưng cũng có người 
hủ hóa, lên mặt làm quan cách mạng, hoặc là độc 
hành độc đoán, hoặc là dĩ công dinh tư. Thậm chí 
dùng pháp công để báo thù tư, làm cho dân oán 
đến Chính phủ và Đoàn thể” [1]. 
Thứ sáu, Chính phủ đó phải đặt dưới sự lãnh 
đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Hồ Chí Minh 
xác định rất rõ vị trí, vai trò và mối quan hệ giữa 
Đảng, Chính phủ với Nhà nước theo nguyên tắc 
“Đảng lãnh đạo Nhà nước” (trong đó có Chính 
phủ) nhưng không làm giảm đi vai trò của Nhà 
nước, Chính phủ và hệ thống pháp quyền. Tất 
cả nhằm mục đích cao nhất là phụng sự nhân 
dân, Tổ quốc, đặt lợi ích của nhân dân, của 
quốc gia, dân tộc lên hàng đầu như chính Hồ 
Chí Minh - Người vừa là Chủ tịch Đảng, vừa là 
Chủ tịch nước đồng thời đứng đầu Chính phủ 
đã từng tuyên bố rằng: “Tôi xin tuyên bố trước 
Quốc hội, trước quốc dân, trước thế giới. Tôi 
chỉ có một Đảng, Đảng Việt Nam” [18]. 
Có thể khẳng định, ngay từ đầu Hồ Chí 
Minh đã chủ trương xây dựng một Chính phủ 
liêm chính, phục vụ nhân dân và không ngừng 
tự hoàn thiện, tự đổi mới, sáng tạo. Đó là mục 
tiêu, lý tưởng, hệ giá trị mà Chính phủ, Nhà 
nước, chế độ và thể chế chính trị của Chủ tịch 
Hồ Chí Minh hướng đến với một tâm nguyện là 
hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc và phục vụ 
“NHÂN DÂN”.
2.2. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về 
“Chính phủ là công bộc của dân” trong xây 
dựng Chính phủ kiến tạo hiện nay
 Vận dụng tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí 
Minh về xây dựng “Chính phủ là công bộc của 
dân”, trong suốt hơn 70 năm qua, Đảng Cộng 
sản Việt Nam luôn chủ trương xây dựng một 
chế độ chính trị dân chủ nhân dân, xây dựng 
30
một Nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì 
nhân dân. Đảng thực sự là người đày tớ trung 
thành của nhân dân; đồng cam cộng khổ cùng 
nhân dân vượt qua muôn vàn khó khăn thử 
thách, vươn lên giành những thắng lợi vẻ vang 
trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc 
cũng như xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam 
xã hội chủ nghĩa. 
Sau hơn 30 năm đổi mới, dưới sự lãnh đạo 
của Đảng, nền dân chủ xã hội chủ nghĩa không 
ngừng được củng cố và tăng cường trên tất cả 
các mặt từ kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội 
đến an ninh quốc phòng, đối ngoại...Về kinh 
tế, Việt Nam từng bước chuyển đổi thành công 
nền kinh tế từ mô hình kinh tế kế hoạch hóa tập 
trung quan liêu bao cấp sang mô hình kinh tế 
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa với sự 
tồn tại của nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành 
phần kinh tế được vận hành dựa trên sự điều tiết 
của Nhà nước; phát huy tính tích cực, chủ động, 
sáng tạo của các chủ thể kinh tế và mỗi người 
dân. Kết quả, kinh tế vĩ mô ổn định; lạm phát 
được kiểm soát, tốc độ tăng trưởng kinh tế khá, 
tiềm lực và quy mô nền kinh tế tăng lên, đời 
sống vật chất và tinh thần của người dân không 
ngừng được cải thiện và từng bước nâng cao. 
Về chính trị, không khí dân chủ không ngừng 
được mở rộng, Đảng, Nhà nước thường xuyên 
đề ra nhiều chủ trương, chính sách nhằm phát 
huy hơn nữa quyền làm chủ, bảo đảm quyền 
và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; 
vai trò giám sát và phản biện xã hội của nhân 
dân đối với hoạt động của các tổ chức chính trị 
như Đảng, Quốc hội, Chính phủ; với cán bộ, 
đảng viên, công chức, viên chức được củng cố 
và tăng cường. Đời sống văn hoá tinh thần của 
nhân dân ngày một được nâng lên. Tình hình 
an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được 
đảm bảo; quan hệ đối ngoại được mở rộng; hình 
ảnh, năng lực và vị thế của Việt Nam được nâng 
cao trên trường quốc tế, Việt Nam trở thành 
điểm đến an toàn, thân thiện của nhiều quốc 
gia, chính phủ, tổ chức và cá nhân trên thế giới. 
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, 
trong quá trình xây dựng Chính phủ là công bộc 
của dân theo quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí 
Minh và Chính phủ kiến tạo hiện nay cũng gặp 
phải những tồn tại, hạn chế như: nhận thức của 
một bộ phận cán bộ, đảng viên và quần chúng 
nhân dân về vị trí, vai trò và bản chất thật sự của 
Chính phủ phục vụ, Chính phủ kiến tạo chưa 
thật sự sâu sắc; không ít cán bộ, đảng viên có tư 
tưởng lạm quyền, chuyên quyền, độc đoán, gia 
trưởng, quan liêu, tham ô, lãng phí, xa dân
làm giảm sút niềm tin của quần chúng nhân dân 
vào Đảng, Chính phủ và chế độ; quyền làm chủ 
của nhân dân ở một số nơi còn bị vi phạm, việc 
thực hiện dân chủ còn mang tính hình thức; vai 
trò giám sát và phản biện xã hội của nhân dân 
chưa đạt kết quả cao; nguyên tắc tập trung dân 
chủ, đặc biệt là dân chủ ở cơ sở bị xem nhẹ
Đây là những thách thức không nhỏ đặt ra cho 
Đảng, Nhà nước và Chính phủ trong xây dựng 
Chính phủ kiến tạo hiện nay. 
Trên cơ sở nghiên cứu, tìm hiểu tư tưởng của 
Chủ tịch Hồ Chí Minh về xây dựng Chính phủ 
là công bộc của dân - tức Chính phủ nhân dân, 
Chính phủ phục vụ, chúng ta có thể rút ra một 
số bài học kinh nghiệm vận dụng vào việc xây 
dựng Chính phủ kiến tạo tại Việt Nam hiện nay 
như sau:
Một là, bài học về xác định mục tiêu, lý 
tưởng của Chính phủ. Đảng, Nhà nước, Chính 
phủ, các nhà khoa học phải nghiên cứu thật kỹ 
lưỡng bản chất thật sự của Chính phủ kiến tạo 
sẽ triển khai tại Việt Nam hiện nay là gì? Chính 
phủ đó là của ai? Chính phủ đó nhằm mục đích 
gì? Chính phủ đó có phải hoàn toàn mới ở Việt 
Nam hay không? Mô hình đó có phù hợp với 
đặc điểm lịch sử, văn hóa và hoàn cảnh của Việt 
Nam hay không? Đây là những vấn đề hết sức 
quan trọng mà Chính phủ cần phải làm ngay.
Hai là, bài học về triết lý Chính phủ lấy 
“DÂN” làm gốc. Nghĩa là, Chính phủ kiến tạo 
sẽ phải được xây dựng trên cơ sở kế thừa và 
phát triển tư tưởng của Hồ Chí Minh về Nhà 
nước, Chính phủ của nhân dân, do nhân dân và 
vì nhân dân Việt Nam. Theo Hồ Chí Minh, để 
Chính phủ thực sự là của dân, do dân và vì dân 
thì nhân dân phải được tham gia vào quá trình 
kiểm tra, giám sát hoạt động của Chính phủ, vì 
chỉ nhân dân mới biết Chính phủ làm việc đúng 
hay sai? hiệu quả hay không hiệu quả? Người 
cho rằng “Chính phủ ta là chính phủ của nhân 
dân, chỉ có một mục đích là phụng sự cho lợi 
ích của nhân dân. Chính phủ rất mong đồng bào 
giúp đỡ, đôn đốc, kiểm soát và phê bình để làm 
31
tròn nhiệm vụ của mình là người đầy tớ trung 
thành tận tụy của nhân dân”[9]. Bởi Chính phủ 
là Chính phủ của nhân dân, do nhân dân và vì 
nhân dân nên nhân dân có quyền phê bình, góp 
ý để giúp Chính phủ khắc phục, sửa chữa, hoàn 
thiện tốt hơn, thậm chí có quyền thay thế Chính 
phủ này bằng Chính phủ khác nếu thấy Chính 
phủ đó không xứng đáng với tâm nguyện của 
nhân dân. Do đó, trong công cuộc xây dựng 
Chính phủ kiến tạo hiện nay, chúng ta cần phát 
huy hơn nữa vai trò tích cực, chủ động, sáng tạo 
của quần chúng nhân dân trong công tác thanh 
tra, kiểm tra, giám sát các hoạt động của Chính 
phủ nhằm hoàn thiện Chính phủ theo hướng ưu 
việt nhất, phù hợp với đặc điểm và hoàn cảnh 
của Việt Nam.
Ba là, bài học truyền thông trong xây dựng 
Chính phủ hiện nay. Từ nghệ thuật tuyên truyền 
về “Chính phủ công bộc”, “Chính phủ nhân 
dân” của Hồ Chí Minh, Chính phủ cần tiến hành 
nghiên cứu triển khai một cuộc vận động sâu 
rộng về mục đích, ý nghĩa và vai trò của Chính 
phủ kiến tạo đến các tầng lớp nhân dân nhằm 
khơi dậy và phát huy trí tuệ và sức sáng tạo của 
nhân dân trong công cuộc xây dựng Chính phủ 
kiến tạo tại Việt Nam hiện nay.
Bốn là, bài học về “Nhân tài kiến quốc”. 
Nhận thức được tầm quan trọng của nhân tài, 
ngay sau khi Chính phủ được thành lập, với 
cương vị người đứng đầu Chính phủ, Chủ tịch 
Hồ Chí Minh đã thực hiện chiến lược tuyển chọn 
nhân tài giúp sức cho Chính phủ trong công 
cuộc kháng chiến kiến quốc. Theo Hồ Chí Minh 
muốn xây dựng một Chính phủ là công bộc, là 
đầy tớ trung thành của nhân dân thì phải có 
những con người tài năng, đức độ, tận tâm, tận 
lực, hết mình vì dân vì nước. Người nói: “Các 
Uỷ ban nhân dân làng, phủ là hình thức Chính 
phủ địa phương phải chọn trong những người 
có công tâm, trung thành, sốt sắng với quyền 
lợi dân chúng, có năng lực làm việc, được đông 
đảo dân làng tín nhiệm. Không thể nhờ tiền tài 
hay một thế lực gì khác mà chui vào lọt các Uỷ 
ban đó.”[16]. Do đó, trong xây dựng Chính phủ 
kiến tạo hiện nay, Đảng, Nhà nước cần phải 
có chiến lược tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, 
sử dụng và trọng dụng nhân tài (ở cả trong và 
ngoài nước) tham gia vào xây dựng Chính phủ 
kiến tạo ở Việt Nam hiện nay. Bài học về tuyển 
dụng nhân tài trong công cuộc kháng chiến kiến 
quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn còn nguyên 
giá trị cho Chính phủ hiện nay; đặc biệt trong 
bối cảnh “Vấn nạn chảy máu chất xám” đang 
trở lên nhức nhối tại Việt Nam và nhiều quốc 
gia khác trên thế giới. 
Năm là, bài học về xác định hệ giá trị của 
Chính phủ. Chính phủ cần phát huy truyền 
thống đoàn kết, sáng tạo, dám nghĩ dám làm, 
dám nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự 
thật; tự phê bình và phê bình; thực hiện “Cần, 
Kiệm, Liêm, Chính” “Chí công vô tư” theo tinh 
thần của Hồ Chí Minh và Chính phủ nhân dân, 
Chính phủ công bộc đã thực hiện rất thành công 
trước đây. Đặc biệt là tinh thần hành động, chủ 
động, tích cực, đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, 
dám làm cần phát huy hơn nữa trong công cuộc 
xây dựng đất nước hiện nay. Nhưng quan trọng 
hơn, theo Hồ Chí Minh Chính phủ phải nghiêm 
túc thực hiện tự phê bình và phê bình, dám nhìn 
thẳng vào sự thật, nhận trách nhiệm, sai lầm, 
khuyết điểm trước nhân dân: “Chính sách của 
Đảng và Chính phủ phải hết sức chăm nom đến 
đời sống của nhân dân, nếu dân đói là Đảng và 
Chính phủ có lỗi, nếu dân rét là Đảng và Chính 
phủ có lỗi, nếu dân dốt là Đảng và Chính phủ 
có lỗi, nếu dân ốm là Đảng và Chính phủ có 
lỗi”[11]. Sau khi đã nhận ra lỗi lầm thì phải kiên 
quyết sửa chữa, khắc phục, phấn đấu hoàn thiện 
bản thân “Chúng ta không sợ sai lầm, nhưng đã 
nhận biết sai lầm thì phải ra sức sửa chữa. Vậy 
nên, ai không phạm những lầm lỗi trên này, thì 
nên chú ý tránh đi, và gắng sức cho thêm tiến 
bộ. Ai đã phạm những lầm lỗi trên này, thì phải 
hết sức sửa chữa ; nếu không tự sửa chữa thì 
Chính phủ sẽ không khoan dung”. Hồ Chí Minh 
cũng nghiêm khắc phê phán tư tưởng trì trệ, bảo 
thù với ý nghĩ “Chắc chân trong Chính phủ”, 
“Sống lâu lên lão làng”, không chịu học hỏi, đổi 
mới, sáng tạo, trau dồi kiến thức, hoàn thiện bản 
thân “Có người nay còn lãnh đạo đó, nhưng sau 
này tiến lên máy móc, nếu không biết kỹ thuật, 
có lãnh đạo được không? Nếu không biết, phải 
mời anh ra, cho người khác giỏi hơn vào làm 
chớ không phải như ngày xưa mà tưởng rằng: 
“sống lâu lên lão làng”[8].
Sáu là, bài học về vị trí, vai trò lãnh đạo của 
Đảng đối với Nhà nước và Chính phủ. tiếp tục 
tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng đối với 
32
Nhà nước và Chính phủ. Bài học từ sự thành 
công của Chính phủ Hồ Chí Minh trong sự 
nghiệp kháng chiến kiến quốc là luôn đề cao 
vai trò lãnh đạo của Đảng với Nhà nước, Chính 
phủ trong mọi hoàn cảnh lịch sử. Đặc biệt là bối 
cảnh quốc tế và trong nước có nhiều diễn biến 
phức tạp như hiện nay thì nguyên tắc này càng 
trở nên cần thiết hơn bao giờ hết nhằm tạo môi 
trường hòa bình, ổn định, thực hiện thành công 
Chính phủ kiến tạo
Bảy là, bài học “Hòa đồng nhưng không hòa 
tan” trong xây dựng Chính phủ. Đó là sự kết 
hợp nhuần nhuyễn, sáng tạo giữa truyền thống 
dân tộc với tinh hoa văn hóa nhân loại. Nghiên 
cứu, đánh giá về Chính phủ và Nhà nước Việt 
Nam Dân chủ Cộng hòa của Chủ tịch Hồ Chí 
Minh, giới học giả, chuyên gia, các nhà khoa 
học đều cho rằng đó là một Nhà nước tương đối 
hiện đại và tiến bộ về thể chế và pháp luật trên 
thế giới vào thời điểm đó nhưng vẫn mang đậm 
dấu ấn, bản sắc và phong cách Việt Nam. Do 
đó, Chính phủ kiến tạo ở Việt Nam trong thời 
gian tới cũng phải thể hiện được tinh thần và 
sức sống ấy.
3. Kết luận
Như vậy, hơn 70 năm đã trôi qua nhưng 
những tư tưởng và triết lý của Chủ tịch Hồ Chí 
Minh về xây dựng một Nhà nước, “Chính phủ 
là công bộc”, là người đầy tớ trung thành thật 
sự của nhân dân vẫn còn nguyên giá trị và sức 
sống trường tồn theo thời gian cùng với lịch sử 
dân tộc và thời đại. Dường như, bánh xe lịch sử 
đang chứng kiến sự trỗi dậy của chân lý “Lấy 
người dân làm trung tâm” cho sự phát triển 
của rất nhiều Nhà nước và Chính phủ trên thế 
giới; tiêu biểu là Tổng thống Hợp Chúng Quốc 
Hoa Kỳ Donald Trump với những tuyên ngôn 
như “Nước Mỹ trên Mỹ”, “Việc làm cho người 
Mỹ”hay Tổng thống Liên Bang Nga Vladimir 
Putin với phương châm “Tất cả vì nước Nga và 
người dân Nga”. Hy vọng Chính phủ kiến tạo 
mà chúng ta xây dựng trong thời gian tới sẽ là 
một Chính phủ hành động, hội nhập, hiện đại, 
tiến bộ, văn minh, mang bản sắc, bản lĩnh và trí 
tuệ Việt Nam thời đại mới. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Hồ Chí Minh, 1995, Toàn tập, tập 4, Nhà 
xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 21 tr.
[2] Hồ Chí Minh, 1995, Toàn tập, tập 4, Nxb 
Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 39 tr.
[3] Hồ Chí Minh, 1995, Toàn tập, tập 4, Nxb 
Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 56-57 tr.
[4] Hồ Chí Minh, 1995, Toàn tập, tập 4, Nxb 
bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 161 tr.
[5] Hồ Chí Minh, 1995, Toàn tập, tập 4, Nxb 
Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 56 tr.
[6] Hồ Chí Minh, 1995, Toàn tập, tập 4, Nxb 
Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 152 tr.
[7] Hồ Chí Minh, 1995, Toàn tập, tập 5, Nxb 
Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 525 tr.
[8] Hồ Chí Minh, 1995, Toàn tập, tập 10, 
Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 469 tr.
[9] Hồ Chí Minh, 2000, Toàn tập, tập 7, Nxb 
Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 361-362 tr.
[10] Hồ Chí Minh, 2002, Toàn tập, tập 11, 
Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 154 tr.
[11] Hồ Chí Minh, 2011, Toàn tập, tập 9, Nxb 
Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 518 tr.
[12] Hồ Chí Minh, 2011, Toàn tập, tập 15, 
Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà 
Nội, 627 tr.
[13] Thành Duy, 2009, Danh nhân Hồ Chí 
Minh, Nxb Lao Động, Hà Nội, 1076 tr.
[14] Thành Duy, 2009, Danh nhân Hồ Chí 
Minh, Nxb Lao Động, Hà Nội, 1077 tr.
[15] Thành Duy, 2009, Danh nhân Hồ Chí 
Minh, Nxb Lao Động, Hà Nội, 1078 tr.
[16] Thành Duy, 2009, Danh nhân Hồ Chí Minh, 
Nxb Lao Động, Hà Nội, 1076-1077 tr.
[17] Thành Duy, 2009, Danh nhân Hồ Chí 
Minh, Nxb Lao Động, Hà Nội, 394-395tr.
[18] Thành Duy, 2009, Danh nhân Hồ Chí 
Minh, Nxb Lao Động, Hà Nội, 444 tr.
33
APPLYING HO CHI MINH THOUGHT “THE GOVERNMENT 
IS PUBLIC SERVANTS OF THE PEOPLE” IN BUILDING THE 
TECTONIC GOVERNMENT IN VIETNAM TODAY
Dao Van Truong, Deo Thi Thuy
Tay Bac University
Abstract: The article focuses on clarifying Ho Chi Minh’s thought about “the role of Government 
as public servants”, then draws the lessons learned to apply in the construction of the “tectonic 
government” in Vietnam today.
Keywords: State, tectonic government, public servants, Ho Chi Minh
___________________________________________
Ngày nhận bài: 5/9/2019 Ngày nhận đăng: 09/12/2019
Liên lạc: Đào Văn Trưởng; e-mail: daovantruongdhtb@gmail.com.

File đính kèm:

  • pdfvan_dung_tu_tuong_ho_chi_minh_ve_chinh_phu_la_cong_boc_cua_d.pdf