Thơ nữ những năm đầu thế kỷ XX nhìn từ phương diện nghệ thuật
Thơ nữ là một bộ phận không thể thiếu trong nền thơ ca dân tộc. Sự ra đời của đội ngũ đông đảo các nhà thơ nữ những năm đầu thế kỷ XX khẳng định đóng góp của họ về những đổi mới trên phương diện nghệ thuật: thể thơ, ngôn ngữ, giọng điệu. Nghiên cứu thơ của các nhà thơ nữ giai đoạn này để thấy được tâm
hồn Việt đã gắn kết, khơi nguồn từ cuộc sống và mang hơi thở thời đại.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Trang 9
Trang 10
Bạn đang xem tài liệu "Thơ nữ những năm đầu thế kỷ XX nhìn từ phương diện nghệ thuật", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
Tóm tắt nội dung tài liệu: Thơ nữ những năm đầu thế kỷ XX nhìn từ phương diện nghệ thuật
An Giang University Journal of Science – 2017, Vol. 14 (2), 103 – 112 103 THƠ NỮ NHỮNG NĂM ĐẦU THẾ KỶ XX NHÌN TỪ PHƯƠNG DIỆN NGHỆ THUẬT Đặng Thị Ngọc Phượng1 1Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế Thông tin chung: Ngày nhận bài: 10/07/2016 Ngày nhận kết quả bình duyệt: 28/08/2016 Ngày chấp nhận đăng: 04/2017 Title: Feminist poems in the early 20th century through artistic perspectives Keywords: Feminist poems, poetic genres, lyrics, rhythms Từ khóa: Thơ nữ, thể thơ, ngôn ngữ, giọng điệu ABSTRACT Feminist poems is an indispensable part among the Vietnamese poems. It is clearly seen that the appearance of numerous female poets in the early 20th century confirmed their contribution to the innovation of poem arts, including poetic genres, lyrics, and rhythms. It is needed to do research on the works of the female poets during the periods to reveal how Vietnamese spirits were connected the society and could also start a new phase of life. TÓM TẮT Thơ nữ là một bộ phận không thể thiếu trong nền thơ ca dân tộc. Sự ra đời của đội ngũ đông đảo các nhà thơ nữ những năm đầu thế kỷ XX khẳng định đóng góp của họ về những đổi mới trên phương diện nghệ thuật: thể thơ, ngôn ngữ, giọng điệu. Nghiên cứu thơ của các nhà thơ nữ giai đoạn này để thấy được tâm hồn Việt đã gắn kết, khơi nguồn từ cuộc sống và mang hơi thở thời đại. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Thành quả của thơ ca Việt Nam từ xưa đến nay không thể không nhắc đến sự góp mặt của các cây bút nữ qua từng thời kỳ. Tuy chưa có sự đông đảo về lực lượng sáng tác nhưng thành tựu của các nhà thơ nữ trong những năm đầu thế kỷ XX là không thể phủ nhận. Nghiên cứu thơ nữ giai đoạn này để thấy được những đóng góp của họ về phương diện nghệ thuật: thể thơ, ngôn ngữ, giọng điệu. Đây là một trong những cách tiếp cận văn học, có khả năng tái hiện đúng và đa dạng diện mạo thơ nữ Việt Nam giai đoạn đầu thế kỷ XX. 2. NỘI DUNG 2.1 Thể thơ đa dạng Mỗi thời kỳ văn học, thể loại có những phân định và đặc trưng khác nhau; thể hiện thái độ, cách nhìn nhận, cảm thụ về thế giới và con người. Đây là nơi tích luỹ và đúc kết những giá trị nhận thức thẩm mỹ về thế giới sáng tác của nhà thơ, nhà văn. Theo Bakhtin, thể loại chính là nhân vật thứ nhất, nhân vật chính của văn học. Nhà nghiên cứu Mã Giang Lân lại cho rằng: “Mỗi thời đại, mỗi giai đoạn lịch sử thường sử dụng những thể loại thích hợp mà ở đấy chúng ta có thể thấy được sự vận động trong tư duy sáng tạo của nhà thơ” (Mã Giang Lân, 2005, tr. 19). Nhìn lại lịch sử thơ ca, các thể thơ truyền thống của dân tộc ta là những thể thơ được sử dụng phổ biến và làm cơ sở cho sự ra đời của những thể Thơ mới sau này (từ năm 1932 trở đi). Sang thế kỉ XX, quá trình hiện đại hoá văn học đã làm cho văn học Việt Nam thay đổi một cách cơ bản. Thể loại thơ ca luôn có những yếu tố vận động, biến đổi. Do đó, nó vừa có tính truyền thống, vừa mang tính cách tân hiện đại. Thơ nữ cũng không nằm ngoài những quy luật ấy. Thơ Đường luật vốn là thể thơ được sử dụng nhiều nhất trong thơ trung đại, thể loại thơ đã sản sinh ra nhiều thi tài ở Trung Quốc, Việt Nam... Đó cũng là nền thơ có thi pháp riêng được quy định bởi thế giới quan, nhân sinh quan và thẩm mỹ quan của thời đại An Giang University Journal of Science – 2017, Vol. 14 (2), 103 – 112 104 phong kiến Á Đông. Thi pháp đó có nhiều đặc điểm như sự tôn sùng thiên nhiên, tính quy phạm, tính ước lệ, tính phi ngã. Những nữ sĩ đứng ở giai đoạn giao thời như: Đạm Phương, Sương Nguyệt Anh sử dụng hầu hết các thể thơ truyền thống như: tứ tuyệt, thất ngôn bát cú Đường luật, ngũ ngôn, song thất lục bát, lục bát và từ khúc. Đạm Phương là người góp phần duy trì một hướng sáng tác thơ Đường luật bằng chữ Quốc ngữ, mở đầu cho một hướng đi mới của nhiều nhà thơ về sau. Bài thơ Nhớ bạn, Nhớ cảnh núi của Đạm Phương; Đáp Hồ Bá Xuyên, Tỏ chí, Tự thán của Sương Nguyệt Anh cho thấy sự tài hoa và tố chất nghệ sĩ của họ. Thể từ gần như ít xuất hiện trên văn đàn nhưng những bài thơ của Đạm Phương và Sương Nguyệt Anh là những bài đầu tiên viết bằng chữ Quốc ngữ theo đúng điệu: Mảnh trăng đêm dọi bóng quanh thềm Bóng dọi quanh thềm giấc khó êm. Giấc khó êm vì thương nhớ bạn Vì thương nhớ bạn, mảnh trăng đêm. (Nhớ bạn - Đạm Phương) Năm canh thức nhắp, năm canh những, Nửa gối so le, nửa gối chờ. Vườn én rủ ren trên lối cũ, Canh gà xao xác giục tình xưa. (Tự thán - Sương Nguyệt Anh) Thơ của Cao Ngọc Anh gồm thơ viết bằng chữ Hán và thơ viết bằng chữ Quốc ngữ. Những bài thơ tứ tuyệt cho thấy tài thơ chữ Hán của bà Cao Ngọc Anh quả không tầm thường, bài thơ Đào hoa khẩu chiếm là một bài thơ tiêu biểu: Tích niên lang tháp song đào thụ Kim kiến đào hoa bất kiến lang Giả sử hoa thần như hữu thức Vị lang tiều tuỵ giảm dung quang. Tác giả đã tự dịch ra tiếng Việt như sau: Bói hoa đào Song đào chàng mới trồng năm trước Nay thấy đào hoa ... ừ ngữ, khéo léo dùng ngòi bút của mình vẽ nên những hình ảnh bình dị nhưng thật ấm áp và chan chứa vẻ đẹp cuộc sống. Bên cạnh đó, theo dòng thơ, mạch cảm xúc của người đọc được dâng lên và nhờ đó ta cảm nhận sâu nhất cảm xúc của nhà thơ. Hòa vào trong dòng Thơ mới, ngôn ngữ của Anh Thơ vừa kế thừa truyền thống, vừa sáng tạo, cách tân. Ngôn ngữ của Anh Thơ trong sáng, giàu màu sắc dân gian. Thơ của Anh Thơ sử dụng rất nhiều lời ăn tiếng nói hàng ngày của người dân quê: “ngủ khò bên nhau”, “nhà ai đã cháy rồi”, “thế cũng hơi nhiều” chân chất, đậm hồn quê. Ngôn ngữ trong thơ bà đã tái hiện bức tranh quê cụ thể, sinh động. Hình ảnh các phiên chợ quê: họp chợ, đông chợ, tàn chợ, bến đò ngày phiên chợ gợi lên chất quê trong thơ, cứ để lại trong lòng người đọc nỗi nhớ da diết về quê hương, đặc biệt là những người con xa quê. Đến với thơ Anh Thơ là đến với ngôn ngữ giản dị, đời thường. Những từ ngữ, hình ảnh giàu tính tượng hình, gợi tả được Anh Thơ tái hiện về cảnh vật, phong cảnh: vườn chuối, nương dâu, cánh đồng, rặng tre, bến sông Đó là những từ ngữ đậm tính dân gian. Người dân quê đã rất đỗi thân thuộc với những rặng tre, khóm tre, những đường quê, con đê, bến vắng, bờ tre, chòm xoan, hương hồng, hương lý, khóm tre, hoa mướp, hoa lựu, vườn cải, đầm sen, lũ chuồn chuồn, tàu chuối láng Tất cả cứ đi vào thơ bà tự nhiên, dung dị. Vì vậy, khi đọc thơ của bà chúng ta luôn bắt gặp những từ ngữ mang màu sắc đời thường. Âm thanh của cuộc sống thường nhật được Anh Thơ sử dụng bằng một hệ thống ngôn ngữ giàu tính tượng thanh. Đó là tiếng véo von của sáo diều bay lượn, tiếng mưa xuân, tiếng phấp phới của cánh cò trắng, tiếng chuông chùa yên bình, tiếng hát đúm, tiếng ồn ào của những người mua bán, tiếng gọi nhau ơi ới, tiếng cuốc gọi bạn, tiếng gà chiêm chiếp, lợn kêu ủn ỉn, xao xác tiếng gà gáy, tiếng dế kêu, tiếng ếch ộp muôn thuở của làng quê, tiếng pháo đì đạch, âm thanh buồn của tiếng vạc kêu đêm Đó là thanh âm của miền quê thôn dã. Không chỉ động mà bắt gặp trong những câu thơ là sự lặng lẽ, buồn vắng trong một không gian mơ màng: sự lặng im của chòm tre, của quán hàng vắng lặng, dòng sông cũng im ắng Vẫn bình dị, êm ả và nhẹ nhàng, một sắc thái không lẫn với một không gian nào. Anh Thơ đã tâm sự: “Lời thơ trong Bức tranh quê có những vần còn thô sơ, những có những câu hay mà đến bây giờ trình độ có vượt hơn trước rất nhiều tôi cũng không làm được” (Lưu Khánh Thơ, 2005, tr. 11). Ý thức sáng tạo, ý thức về sự độc đáo đã tạo nên những vần thơ đầy cá tính. Thơ của các tác giả nữ cởi mở cho những tiếng lòng gần gũi, diễn tả những thổn thức, dào dạt của đời vào thơ. Nó mở ra cho các hình thức tư duy mới mẻ, sử dụng các ẩn dụ, liên tưởng đầy nghịch lý và dĩ nhiên nó cho phép cá tính nhà thơ bộc lộ đậm nét trong hình thức thơ, thể loại thơ. Những tác phẩm của các nhà thơ nữ là một minh chứng. 2.3 Giọng điệu thơ nhẹ nhàng, sâu lắng Mỗi một nhà văn, nhà thơ đều có giọng điệu riêng, hơn thế nữa giọng điệu còn được biểu hiện khác nhau qua từng tác phẩm. “Giọng điệu cá nhân nghệ sĩ là sự tụ kết của nhiều yếu tố: cá tính sáng tạo, quan niệm nghệ thuật, thái độ đối với đời sống, tài nghệ tổ chức ngôn từ trong quá trình tạo giọng để thu hút và thuyết phục độc giả thì giọng điệu của mỗi một thời đại thơ ca là sự thể hiện một cách sống động kiểu tư duy nghệ thuật và khuynh hướng thẩm mỹ chung của thời đại ấy” (Nguyễn Đăng Điệp, 2002, tr. 872). Giọng điệu là chất riêng của thanh âm để tác giả thể hiện một cảm xúc vào tác phẩm. Nó vừa là nội dung, vừa là hình thức để tác giả thể hiện cảm xúc. Sương Nguyệt Anh thuộc thế hệ nhà thơ cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX. Bà làm thơ bằng chữ Hán, chữ Nôm và cả chữ Quốc ngữ. Thơ chữ Hán của Sương Nguyệt Anh hầu hết tập trung vào các chủ đề của thơ cổ. Thơ Sương Nguyệt Anh để lại không nhiều nhưng giọng thơ đầy duyên ngầm với hồn thơ chân thật, thanh cao vẫn mang đến cho đời những bài thơ ngắn ngủi ấy một đời sống rất dài trong lịch sử văn học dân tộc. Giọng thơ Sương Nguyệt Anh cổ kính nhưng tha thiết, tràn trề nỗi niềm nhân thế trong sự cảm nhận sâu sắc (Thơ Chinh phụ, Họa thơ ông Phủ Học). Sự nghiệp thơ của Cao Ngọc Anh gồm thơ viết bằng chữ Hán và thơ viết bằng chữ Quốc ngữ. Trong phần thơ viết bằng Quốc ngữ, chỉ đọc bài Vịnh cảnh hoàng hôn, bạn đọc thấy được giọng điệu thơ của bà cùng một khẩu khí với thơ của bà Huyện Thanh Quan: An Giang University Journal of Science – 2017, Vol. 14 (2), 103 – 112 110 Còn trời, còn đất, hãy còn ta. Chân cứng lo chi bóng xế tà, Nhớ mẹ thêm rầu khi sớm tối Thương con nào quản nỗi gần xa. Dám sai lời hẹn cùng non nước, Cũng gượng vui cười với cỏ hoa Phong cảnh buồn trông nơi đất khách, Chiều hôm lác đác hạt mưa sa. (Vịnh cảnh hoàng hôn - Cao Ngọc Anh) Cách ngắt nhịp trong thơ thường phụ thuộc vào cảm xúc thơ và ý thơ. Nhịp điệu theo cảm xúc vừa thể hiện ý thơ theo chiều ngang, vừa gắn kết mạch theo chiều dọc. Nhịp của cảm xúc, của tâm trạng hòa vào nhịp thơ là nét mới lạ trong thơ của Cao Ngọc Anh. Bởi sự hài hòa trong cảm xúc và nhịp điệu mà âm hưởng bài thơ êm đềm, ý tình hòa hợp lan toả nhẹ nhàng, sâu lắng đã thể hiện tự nhiên, chân thật cảm xúc thơ. Một trong những đặc điểm giọng điệu của thơ nữ giai đoạn này là trữ tình tha thiết. Không nổi bật như các nhà thơ nam cùng thời với những cách tân táo bạo, những liên tưởng dồi dào hay cách thể hiện cuồng nhiệt với tình yêu tận hưởng, quằn quại trong tình yêu tan tác (Xuân Diệu, Hàn Mặc Tử, Bích Khê...), thơ của các bà (Hằng Phương, Ngân Giang, Vân Đài, Anh Thơ, Thu Hồng...) tỏa hương sắc bình dị, khiêm nhường. Chính sự bình dị, nhẹ nhàng, nữ tính ấy đã trở thành những đặc trưng của thơ nữ. Những bài thơ của Vân Đài nhẹ nhàng, êm ái, nhằm diễn tả những cảm xúc rạo rực, những xôn xao e ấp trong tình cảm, trong tâm trạng của người đang yêu. Tình yêu ở đây mong manh không bền, để lại những dư vị cay đắng. Những bài thơ của bà: Đêm tàn, Tả cảnh, Chiều thu, Họa mười bài Khuê phụ thán, Xuân sang, Dục Thúy sơn mang âm hưởng cô đơn, u hoài, buồn bã. Nỗi nhớ mãnh liệt, da diết nên phù hợp với giọng thơ nhẹ nhàng, đều đặn. Sự nhẹ nhàng, truyền cảm, gợi cảm giác man mác, bàng bạc trong thơ. “Lời thơ bao giờ cũng nhẹ nhàng êm ái. Ít khi tiếng Nam có vị ngọt ngào như thế” (Hoài Thanh, 2000, tr. 249). Đồng điệu cảm xúc với thơ Vân Đài, thơ Hằng Phương trong tập Hương xuân có nhiều bài là sự hồi tưởng đầy xúc cảm của tác giả về quá khứ. Đó là những ngày Tết thuở bé (Tết xưa), là hình ảnh người mẹ thương yêu đã mất (Nhớ mẹ), là quê nhà đã xa (Tư cố hương, Thu nhớ nhà, Chiều hè đứng bên sông). Hằng Phương đã vẽ nên cảnh sắc của thiên nhiên (Bình minh, Trăng lên, Tịch mịch) bằng sự nhạy cảm trong quan sát, cảm nhận. Những hình ảnh thơ thấm đẫm cảm xúc của nhà thơ tạo nên sự da diết, dào dạt trong lời thơ. Giọng thơ đó đã làm nên sức quyến rũ lắng sâu của thơ Hằng Phương. Sương đêm còn đọng trên cành, Rưng rưng hạt ngọc long lanh nhìn trời. Sẽ sàng chiếc lá vông rơi, Thương tâm ngành liễu tơi bời lệ sa. Bên hiên chúm chím nụ trà, Vừng đông vừa ló, ngoảnh ra mỉm cười. Cánh hồng đài điếm khoe tươi Dường như mới gặp được người tình xưa (Bình minh - Hằng Phương) "Thơ Hằng Phương cùng một giọng êm dịu, ngọt ngào như Vân Đài. Nhưng ít dấu tích thơ Đường và thành thực hơn. Như đoạn cuối trong bài Lòng quê trích theo đây lời thơ thực yểu điệu, dễ thương. Hằng Phương mượn lời chim để nói nỗi lòng mình. Nhưng thực ta không còn biết đây là lời người hay lời chim. Bởi mối tình ở đây nhẹ nhàng quá, trong trẻo quá" (Hoài Thanh, 2000, tr. 340). Bài thơ được biết đến nhiều nhất của Hằng Phương là Lòng quê tặng người bạn đời Vũ Ngọc Phan với nỗi niềm: “... Đường xa ngoảnh lại ngẩn ngơ/ Trông theo mây trắng thẫn thờ mắt xanh”. Âm điệu chính trong thơ Hằng Phương là “êm dịu ngọt ngào”. Nhưng đôi khi trong thơ bà, ta thấy ánh lên những nét triết lý của một tâm hồn đầy trải nghiệm, suy tư. Trong bài thơ Tết xưa nhà thơ dường như đã thấy trong cái hiện tại, những quy luật của sự sống: Những ngày vui sao chẳng được bao lăm Vừa mới đó, cuộc đời đã khác trước. Vì có cánh tôi bay theo chim Phượng, Tới Bồng lai, xem mẹ ở nơi nao. Và quay đầu về dãy núi cao cao, Tìm quê cũ dưới nắng xuân rực rỡ. An Giang University Journal of Science – 2017, Vol. 14 (2), 103 – 112 111 Bắt gặp trong những bài thơ của Mộng Tuyết là giọng điệu nhẹ nhàng sâu lắng. Chất liệu làm nên giọng điệu nhẹ nhàng sâu lắng trong thơ tác giả là cách tạo nên nhạc tính bằng việc dùng từ ngữ. Âm điệu nhẹ nhàng có được sự cân đối của âm thanh. Nét phá cách trong ngắt nhịp không nhiều, phần lớn là nhịp của cảm xúc. Sự cộng hưởng của nhịp điệu và cảm xúc tạo nên hiệu quả đặc biệt trong thơ. So với thơ của các nhà thơ nữ trong phong trào Thơ mới, thơ Mộng Tuyết có nhiều đổi mới và sáng tạo hơn hết, tiêu biểu là ở mặt phá cách về số chữ trong câu thơ và sự đổi nhịp trong câu thơ, đoạn thơ. Những bài thơ của Mộng Tuyết trong tập Hương xuân: Em xấu hổ, Chơi vơi, Phấn hương rừng, Ngấn yêu, Lời hoa dại, Đêm sóng gió... là minh chứng. Đó là tình yêu trong sáng, chân thành của một trái tim yêu hồn nhiên, ngây thơ được thể hiện trong dòng cảm xúc dạt dào, nồng nàn bởi những lời thơ rất đỗi đằm thắm, dịu dàng. Việc lựa chọn và sử dụng ngôn ngữ góp phần quan trọng trong việc lột tả sâu sắc thế giới nội cảm của nhà thơ, giọng điệu thơ có sức chi phối rất lớn trong việc lựa chọn ngôn ngữ thể hiện. Tâm tình trong thơ Ngân Giang chất phác, đậm đà như những hình ảnh phản chiếu từ chiếc gương trong sáng. Trong thơ bà, người đọc thấy thấp thoáng những “bến nước”, “con đò” gợi lên sự biệt li của người bạn đời Ngân Giang: “Từ buổi sang sông với chuyến đò/ Vui gì khi lỡ mối duyên tơ” (Sang sông) Người buồn, cảnh như buồn theo lòng người. Cảnh vật phủ màu ảm đạm, niềm thương nỗi nhớ xâm chiếm tâm hồn nhà thơ. Nàng mượn cảnh để tỏ lòng mình: Đề thơ nước mắt ứa theo dòng Non nước ai người có biết không? Một kẻ đương ngồi bên cánh cửa Mà bao mưa gió ở trong lòng. (Chiều nay - Ngân Giang) Không gian trống trải, cánh bướm bay thẩn thơ, lòng nàng dậy lên bao xúc cảm, ngậm ngùi. Những năm tháng chờ đợi, giảm đi xuân sắc nhưng tình người vẫn dạ thủy chung. Niềm nhớ thương đã chôn chặt cõi lòng mấy thu. Nàng một mình âm thầm, lòng ngổn ngang biết giãi bày cùng ai Thơ của Ngân Giang đậm đà tình ý, lời thơ thanh thoát, chất giọng nhẹ nhàng rung cảm người đọc. Chủ âm chính của Thơ mới là giọng điệu buồn thương nhưng bên cạnh đó vẫn vang lên những giai điệu yêu đời, những nguồn sống dạt dào mê say. Cùng với Bàng Bá Lân, Đoàn Văn Cừ, thơ của Anh Thơ là bức tranh tươi tắn về làng quê. Bức tranh quê của Anh Thơ vẽ nên bức tranh làng quê tĩnh lặng, dấu ấn văn hóa của nền nông nghiệp đậm đặc trong những vần thơ của nữ sĩ. Bắt gặp trong bức tranh thơ là chất giọng nhẹ nhàng, tâm tình của người con trở về phong cảnh làng quê. Đó là lời kể lể thỏ thẻ giàu nữ tính trong Chợ ngày xuân: Trên những giải lưng chiều bay phất phới Các cô nàng lơ lẳng nón quai thao Các cô gái chen nhau vào vui vẻ Nghe thánh truyền sắp dắt mối lương duyên. Hay chất giọng mềm mại, êm ái giàu tính nữ: Tre lả lướt nghiêng đầu cho nước gội Cau thẳng mình dang lá đón mưa rơi. (Mưa - Anh Thơ) Những cơn mưa mềm mại, tưới mát những khóm tre, cây cau, bụi chuối Tất cả được cảm nhận bằng những ánh nhìn rất nữ tính. Đây đó, ta bắt gặp nét yểu điệu duyên dáng của những cô thôn nữ làm cho những câu thơ thêm uyển chuyển duyên dáng. Thơ Anh Thơ hấp dẫn bạn đọc ở sự đa dạng của giọng điệu: có lúc giọng thơ mềm mại, nhẹ nhàng, sâu lắng rất gần với ca dao dân ca; có lúc là giọng điệu trữ tình, tha thiết; lúc khác, ta lại bắt gặp một giọng thơ trẻ trung, khỏe khoắn, tự tin, tràn đầy lạc quan. Có sự khác nhau đó là do yêu cầu thể hiện của mỗi đề tài và cung độ cảm xúc của tác giả - điều này cũng đã tạo nên nét riêng, nét đáng quý để làm nên một Anh Thơ độc đáo trên thi đàn văn học Việt Nam. Ghi nhận đóng góp của những gương mặt thơ ca nữ trong phong trào Thơ mới, có thể bạn đọc không nhắc đến họ như những cây đại thụ, như những phong cách nghệ thuật mang đậm dấu ấn cá tính. Nhưng họ đã hiện diện trong phong trào Thơ mới bằng dấu ấn của một hồn thơ mang đậm phong vị Á Đông ngọt ngào, êm dịu, với những tình cảm nồng ấm về tình yêu gia đình, con người và làng quê đất Việt. Họ tạo dấu ấn riêng biệt, làm An Giang University Journal of Science – 2017, Vol. 14 (2), 103 – 112 112 nên nét độc đáo trong phong cách sáng tạo của các nhà thơ nữ. 3. KẾT LUẬN Cảm hứng sáng tác khơi nguồn từ cuộc sống, từ những chi tiết đời thường, thơ nữ luôn mang hơi thở thời đại. Thơ nữ vừa hiện đại, vừa quen thuộc gần gũi mà vẫn chuyển tải trọn vẹn cảm xúc của cá nhân, của thời đại. Những nỗi niềm sâu kín, những trăn trở, băn khoăn, những cảm xúc tinh tế, những vẻ đẹp thoáng qua của đời thường đã được gửi gắm qua những câu thơ ngắn ngủi mà lay động lòng người. Nghiên cứu thơ của các nhà thơ nữ để thấy được tâm hồn Việt đã gắn kết sống động, nhuần nhuyễn. Những bài thơ của các nhà thơ nữ kết đọng cảm xúc, tạo nên giọng điệu nồng nàn, tha thiết bởi vần điệu, ngôn ngữ, kết cấu bài thơ đa dạng. Hiển hiện trong thơ của mỗi nhà thơ nữ là giọng điệu, tình ý riêng của mỗi người. Dẫu có bài chưa hay, chưa gợi cảm xúc nhưng người yêu thơ không khó nhận ra vẻ đẹp chung của tập thơ từ những bài thơ cụ thể: cảm hứng thổ lộ, giãi bày; cảm xúc chân thành, đằm sâu và giọng thơ uyển chuyển, nhẹ nhàng, thủ thỉ Thơ nữ là tiếng nói bình dị, khiêm nhường nhưng lạ và riêng trong phong trào Thơ mới. Đó chính là nền tảng, nguồn mạch xuyên suốt, ý thơ dân dã, hồn thơ dung dị, chân chất; giọng điệu thanh thoát, thâm trầm được vun đắp từ truyền thống, khơi mạch nguồn cho thơ nữ hiện đại hôm nay. TÀI LIỆU THAM KHẢO Hoài Thanh, Hoài Chân. (2000) (Tái bản). Thi nhân Việt Nam. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn học. Lại Nguyên Ân. (Tập hợp và biên soạn). (1998). Thơ mới 1932 - 1945, Tác giả và tác phẩm. Hà Nội: Nhà xuất bản Hội Nhà văn. Lê Duy Anh, Lê Quang Vinh. (2006). Nữ lưu đất Việt (từ cổ đại đến cận đại). Nhà xuất bản Đà Nẵng. Lưu Khánh Thơ. (2005). Thơ và một số gương mặt thơ Việt Nam hiện đại. Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học Xã hội. Mã Giang Lân. (2005). Những cuộc tranh luận văn học nửa đầu thế kỷ XX. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hoá Thông tin. Nguyễn Đăng Điệp. (2002). Nhìn lại văn học Việt Nam thế kỷ XX. Hà Nội: Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia. Phạm Xuân Độ. (1959). Nữ thi hào Việt Nam. Sài Gòn: Trung tâm học liệu xuất bản. Vũ Văn Sỹ. (2005). Mạch thơ trong nguồn thế kỷ. Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học xã hội .
File đính kèm:
- tho_nu_nhung_nam_dau_the_ky_xx_nhin_tu_phuong_dien_nghe_thua.pdf