Tài liệu Kỹ năng thuyết trình - Phạm Anh Tuấn

Phạm Anh Tuấn – Bộ môn Cơ sở kinh tế và quản lý 
Chương 4 
KỸ NĂNG THUYẾT TRÌNH 
1. Tổ chức một buổi thuyết trình thành công 
Để có một buổi thuyết trình thành công mỹ mãn là điều không dễ, nó đòi hỏi 
người diễn thuyết phải chuNn bị chu đáo, khoa học thì mới có thể đạt được kết 
quả mong muốn. Khác với trước đây, khi nói đến thuyết trình người ta chỉ quan 
tâm nói sao cho to, rõ, trôi chảy, hùng hồn là được. Giờ đây, thuyết trình thành 
công đòi hỏi phải cuốn hút người nghe, đưa người nghe vào cuộc, có nghĩa là cả 
người nói lẫn người nghe cùng tham gia vào việc tạo ra các thông điệp nhằm 
giải quyết những tình huống cụ thể. Ví dụ: Buổi thuyết trình về chủ đề “Việt 
Nam gia nhập WTO” được coi là thành công một khi thu hút được cả người nói 
và người nghe cùng tập trung theo dõi, suy nghĩ về những cơ hội và thách thức 
khi Việt Nam gia nhập WTO và cùng tìm các giải pháp để đón nhận cơ hội, 
vượt qua thách thức khi Việt Nam gia nhập tổ chức này. 
Để có những buổi thuyết trình thành công, cần phải: biết mình, biết người, 
biết chọn chủ để thuyết trình phù hợp, xây dựng đề cương bài nói một cách 
khoa học, rèn luyện nghệ thuật diễn thuyết, biết sử dụng các công cụ phụ trợ 
một cách hiệu quả, làm cho người nghe phải tập trung theo dõi bài nói của 
mình. Bằng sự trải nghiệm của bản thân, chúng tôi rất đồng tình với những bài 
học mà tác giả Lee Gek Ling (Singapore) đã chia sẻ. 
1.1. Giới thiệu tổng quan về quy trình TOPP 
Theo Lee Gek Ling để thuyết trình thành công cần tuân thủ quy trình TOPP 
(The Oral Presentation Process). Quy trình này gồm 5 giai đoạn 
Giai đoạn 1: Phân tích khán thính giả (đối tượng của buối thuyết trình) 
• Cần xác định rõ khán thính giả của bạn là ai 
• Họ muốn nghe gì khi đến với buổi thuyết trình của bạn 
 1
Phạm Anh Tuấn – Bộ môn Cơ sở kinh tế và quản lý 
• Hãy chú ý đến câu hỏi: “Vấn đề này có lợi ích gì cho tôi? (What’s in it 
for me – WIIFM) – câu hỏi mà người nghe luôn đặt ra trong suốt quá trình 
nghe bạn nói. 
Giai đoạn 2: Xác định chủ đề và nội dung thuyết trình 
Để làm việc này cần sử dụng quy tắc ABC, trong đó: 
• Analyse – phân tích để xác định rõ chủ để và nội dung chính của bài 
thuyết trình 
• Brainstorm – động não suy nghĩ để tìm ra những nội dung cần thuyết 
trình, những điểm cần nhấn mạnh trong bài diễn văn và nguồn tài liệu cần thiết 
để phục vụ cho việc thuyết trình. 
• Choose – lựa chọn những tài liệu tốt nhất, phù hợp nhất cho bài diễn văn 
và những nội dung, điểm nhấn quan trọng nhất, cần đặc biệt lưu ý trong bài. 
Giai đoạn 3: Phác thảo bài thuyết trình 
• Viết đề cương chi tiết cho bài thuyết trình 
• Hãy xác định bạn sẽ mở đầu, phát triển và kết thúc bài thuyết trình như 
thế nào 
• Hãy hạ bút viết về những điều bạn dự dịnh thuyết trình ra giấy. 
Giai đoạn 4: Hoàn chỉnh bài thuyết trình 
• Hãy đọc bài diễn văn đã được phác thảo, tự đọc một mình kết hợp với 
canh thời gian xem có phù hợp không và đọc cho người khác nghe. Lắng nghe 
ý kiến phản hồi về bài thuyết trình. Đặc biệt chú ý những ý kiến đánh giá chất 
lượng của bài thuyết trình: bài có hay không? Có dế hiểu không? Có khả năng 
cuốn hút người nghe không? Những nhược điểm cần khắc phục? 
• Trên cơ sở đó tiến hành sửa chữa, bổ sung, hoàn thiện lại bài thuyết trình. 
Chú ý: sử dụng các biện pháp tu từ để chuốt lại bài diễn văn cho hay hơn, đẹp 
hơn. 
• Sử dụng những phương tiện nghe nhìn thích hợp để làm cho bài thuyết 
trình đạt hiệu quả cao hơn. 
 2
Phạm Anh Tuấn – Bộ môn Cơ sở kinh tế và quản lý 
Giai đoạn 5: Thuyết trình thử 
• Hãy đọc to, truyền cảm bài diễn văn như đang diễn thuyết trước công 
chúng. 
• Hãy chèn them những từ ngữ, câu chuyển ý, chuyển đoạn cho bài diễn 
văn sinh động, thể hiện logic chặt chẽ và có sức thuyết phục cao. 
• Sử dụng những tờ giấy nhỏ (thẻ) để ghi lại những điểm chính cần nhấn 
mạnh trong bài thuyết trình (những người có trí nhớ tốt không cần làm việc 
này). 
• Thuyết trình thẻ kết hợp với các thẻ nếu gợi ý (nếu có). Và những slide đã 
được chuNn bị. 
• Hãy suy nghĩ bạn sẽ mặc gì, trang điểm ra sao khi thuyết trình và chuNn 
bị trang phục cho buổi thuyết trình đó. 
• Tổng hợp lại tất cả. Hãy tưởng tượng bạn đang diễn thuyết trước công 
chúng và tập dượt lại một lần nữa. 
Để giúp người học có thể áp dụng những kiến thức có được, tổ chức những 
buổi thuyết trình thành công, phần tiếp theo chúng tôi xin giới thiệu một cách 
chi tiết các giai đoạn của quy trình TOPP. 
1.2. Giai đoạn 1: Phân tích khán thính giả 
Khán thính giả góp phần quyết định cho thành công của buổi thuyết trình. 
Do đó, nội dung bài thuyết trình phải được xây dựng xoay quanh người nghe, 
lấy người nghe làm trung tâm, muốn vậy phải phân tích khán thính giả. Càng 
hiểu rõ khán giả thì khả năng thành công trong buổi thuyết trình của bạn càng 
cao. 
Để phân tích khán thính giả bạn có thể dựa vào bảng câu hỏi xoay quanh 
những nội dung sau: 
 3
Phạm Anh Tuấn – Bộ môn Cơ sở kinh tế và quản lý 
• Khán giả của buổi thuyết trình g ...  giúp bạn thu hút 
được khán thính giả, giúp bạn thành công trong các buổi thuyết trình. Ngay từ 
thế kỷ thứ 16, Nữ hoàng Elizabeth đệ nhất đã từng nói: Chín người thợ may có 
thể tạo nên một người nổi tiếng, với ngụ ý rằng: nếu biết ăn mặc đẹp, lịch lãm, 
hợp thời trăng, phù hợp với lứa tuổi, địa vị, bạn sẽ trở thành người nổi tiếng, thu 
hút được mọi người xung quanh. Nhiều thế kỷ đã trôi qua, biết bao quan niệm 
sống đã thay đổi, nhưng câu nói của nữ hoàng Elizabeth vẫn cón có giá trị cho 
đến ngày hôm nay. Để giúp buổi thuyết trình thành công bạn hãy luôn nhớ 
chuNn bị trang phục chỉnh tề, lịch sự, được là ủi cNn thận, phù hợp với lứa tuổi, 
địa vị của người thuyết trình, phù hợp với mức độ trang trọng, quy mô, tính chất 
của buổi thuyết trình. Và hãy đừng quên, trang phục phải phù hợp với nhiệt độ 
của khán phòng. Vào mùa nóng/ nhiệt độ trong phòng cao, thì ở Việt Nam, nam 
giới chỉ cNn mặc sơ mi dài tay, đeo cà vạt, nữ giới mặc áo dài dân tộc là đủ, 
nhưng nếu ở trong phòng lạnh, nhiệt độ thấp thì nên mặc bộ vest, nữ giới nếu 
mặc áo dài thì cần có thêm áo khoác hoặc khăn choàng. 
2.3. Chất lượng giọng nói 
 28
Phạm Anh Tuấn – Bộ môn Cơ sở kinh tế và quản lý 
Chất lượng giọng nói cũng tác động rất lớn đến thành công của buổi thuyết 
trình. Chính vì vậy, cũng giống như ca sĩ, các diễn thuyết gia phải thường 
xuyên luyện giong, Chất lượng giọng nói phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như: tốc 
độ, nức độ sôi nổi và chất giọng. 
• Tốc độ: Hãy luôn nhớ rằng: nói quá chậm hoặc quá nhanh đều làm cho 
bài nói không thành công. Nói quá chậm làm cho bài diễn thuyết buồn tẻ, không 
thu hút được người nghe. Ngược lại, khi nói quá nhanh, bạn dễ mắc phải nhiều 
lỗi phát âm, nhiều âm bị nuốt trong cổ họng, không phát âm ra được, đặc biệt là 
những người thường hạ giọng ở cuối câu. Nói quá nhanh sẽ làm cho người nghe 
mệt óc, căng thẳng và không muốn nghe nữa. Nói vừa phải, rõ ràng, lưu loát, 
truyền cảm sẽ tạo thành sức hút mạnh mẽ đối với người nghe. Đặc biệt, những 
người được trợ phú cho hoặc nhờ khổ luyện mà có được giọng nói âm vang, 
truyền cảm hay thánh thót, trầm bổng sẽ có được lợi thế hết sức to lớn khi diễn 
thuyết. Vậy nói với tốc độ thế nào là vừa phải? Theo các nhà nghiên cứu, nếu 
bạn vốn là người có khả năng nói lưu loát, thì khi nói tiếng mẹ đẻ, bạn nên nói 
khoảng 120 – 150 từ/ phút. Nếu nói bằng ngôn ngữ thứ hai thì chỉ nên nói tối đa 
100 từ/ phút. Tốc độ nói như vậy đủ giúp bạn có thể phát âm rõ ràng, truyền 
cảm, có thể dùng những từ hoa mỹ, có thể nhấn giọng, hạ giọng làm cho bài nói 
sinh động, thu hút được người nghe. 
• Mức độ sôi nổi: Hãy luôn nhớ rằng: nếu bạn nói sôi nổi, truyền cảm và 
luôn quan tâm đến những gì mình nói, thì người nghe sẽ chú ý lắng nghe và 
hưởng ứng. Ngược lại, nếu bạn nói với giọng đều đều, vô hồn, vô cảm thì người 
nghe sẽ nghĩ sang vấn đề khác, luôn cầu mong cho bạn sớm chấm dứt bài diễn 
thuyết buồn tẻ, để họ được ra về hoặc chìm dần vào giấc ngủ, chẳng ai quan tâm 
đến bạn nữa, thậm chí có người cón huýt sáo, vỗ tay để mời bạn xuống, và tất 
nhiên buổi thuyết trình thất bại. Muốn cho bài nói sôi nổi bạn phải biết sử dụng 
giọng nói một cách linh hoạt, trong suốt bài nói có lúc cao, lúc trầm, phải có 
trọng tâm, có điểm nhấn, phải có lúc nhanh, lúc cậm, lúc sôi nổi, lúc thúc giục, 
lúc mượt mà du dương. 
 29
Phạm Anh Tuấn – Bộ môn Cơ sở kinh tế và quản lý 
• Giọng nói: Tùy thuộc vào việc bạn có giọng cao hay thấp, mà còn có 
những nghệ thuật khác nhau để thu hút người nghe. Nói chung, các nhà diễn 
thuyết dù là nam hay nữ, nếu có được làn hơi đầy đặn, giọng vang ấm, thấp sẽ 
có lợi thế hơn rất nhiều so với những người có làn hơi mảnh, giọng cao. Người 
nói giọng cao, mảnh dễ bị rơi vào các tình trạng: nói bị hụt hơi, âm phát ra 
không rõ, nói nhanh chiu chíu như đạn bắn, hoặc nói xin xít qua kẽ răng, Các 
cách nói đó đều không thu hút người nghe nên phải chú ý rèn luyện nhiều hơn. 
Trong quá trình rèn luyện hãy luôn nhớ: nói lí nhí là điều cấm kỵ, phải nói to, rõ 
ràng, lưu loát – đó là điều tối thiểu cần có đối với một người thuyết trình. 
Dưới đây xin tóm lược một số lỗi phổ biến trong thuyết trình và cách sửa chữa 
TT Lỗi Cách sửa chữa 
1 Nói lí nhí Cần nói lớn hơn, chó đến khi âm thanh bật ra được 
bên ngoai, mọi người đều nghe rõ 
2 Ngắt hơi nhiều lần 
trong câu (tạo 
thành khoảng 
dừng hay dùng 
dùng những tiếng 
đệm vô nghĩa như 
“ơ”, “ớ” 
Cần phải tập luyện nhiều hơn, cho đến khi nói trôi 
chảy không phải ngững giữa câu để nhớ, nghĩ, tập đến 
khi hết những tiếng đệm vô nghĩa 
3 Nói quá nhanh Hãy nói chậm lại. Hãy nhớ chỉ nói khoảng 120 – 150 
từ/ phút khi nói tiếng mẹ đẻ, 100 từ/ phút khi nói ngôn 
ngữ 2. 
4 Nói chậm, rời rạc, 
buồn 
Rèn luyện nói nhanh hơn, sôi nổi hơn 
5 Ngại tiếp xúc Hãy can đảm lên. Hãy bắt đầu nhìn khán giả từ một 
 30
Phạm Anh Tuấn – Bộ môn Cơ sở kinh tế và quản lý 
bằng mắt với khán 
thính giả 
bên phòng theo dạng chữ “w” để rồi khi nhìn bao quát 
khắp phòng. Khi quen rồi bạn sẽ thấy vững tâm hơn 
6 Ăn mặc cNu thả Hãy tự nhìn vào gương và tự thấy: khi ăn mặc cNu thả 
trông bạn như thế nào và tự chỉnh đốn lại 
3. Sử dụng các công cụ hỗ trợ một cách hiệu quả 
Khổng Tử đã từng dạy: 
“Một bức tranh có thể diễn tả cả ngàn lời” 
Vì vậy, để có một bài thuyết trình thành công, bên cạnh việc vận dụng nhuần 
nhuyễn quy trinh TOPP để có một bài nói thật hay, rèn luyện thành thục các 
ngôn ngữ cơ thể, bạn cần biết sử dụng hiệu quả các công cụ hỗ trợ. 
Tùy từng bài thuyết trình và điều kiện cụ thể, bạn có thể lựa chọn và sử dụng 
các công cụ hỗ trợ trực quan sau: bảng biểu, đồ thị, biểu đồ, hình ảnh (ảnh chụp, 
tranh vẽ, tranh biếm họa), bản đồ, phim video, phim hoạt hình 
Cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, các công cụ để biểu diễn ngày 
càng đa dạng và phong phú: bảng đen, bảng giấy lật, bảng trắng, tài liệu phát, 
phim nhựa trong, phim đèn chiếu, băng hình, 
Khi lựa chọn công cụ hỗ trợ cần lưu ý: 
- Công cụ sử dụng phải phù hợp với nội dung bài thuyết trình. 
- Các hỗ trợ nghe nhìn cần dễ thấy đối với khán giả (đơn giản, kích cỡ 
phù hợp) 
- Các hỗ trợ nghe nhìn cần thật dễ sử dụng đối với diễn giả 
- Các hỗ trợ nghe nhìn cần đẹp, hiện đại đến một mức độ cần thiết 
nhưng không làm phân tâm khán giả. 
Dưới đây xin giới thiệu một số điểm cần lưu ý khi sử dụng các công cụ hỗ trợ 
phổ biến hiện nay. 
3.1. Slide sử dụng trong thuyết trình 
 31
Phạm Anh Tuấn – Bộ môn Cơ sở kinh tế và quản lý 
Một câu hỏi luôn làm cho những người mới tham gia thuyết trình băn khoăn, 
lo lắng: cần chuNn bị bao nhiêu slide là vừa? Theo kinh nghiệm, một bài thuyết 
trình khoảng 10 phút nên sử dụng từ 6 đến 12 slide là vừa phải, và bài nói 
khoảng một giờ bạn nên chuNn bị từ 30 đến 70 slide. Nếu quá ít slide, thì phần 
minh họa bằng hình ảnh của bạn sẽ trở nên nghèo nàn, đơn điệu, người nghe 
khó theo dõi và tất nhiên, không hấp dẫn người nghe. Ngược lại, nếu slide quá 
nhiều, để phục vụ cho bài nói nửa giờ mà bạn tham lam chuNn bị hàng trăm 
slide, thì sẽ rất dễ xảy ra tình trạng: nói quá giờ, hoặc bạn bị “ngập lụt” trong 
đống slide, chỉ còn biết tập trung toàn lực vào slide và đọc như máy, không còn 
có khả năng quan tâm đến khán giả; ngược lại, khán giả cùng chỉ tập trung theo 
dõi slide mà quên mất người thuyết trình, buổi thuyết trình sẽ trở thành buổi 
“đọc slide” tẻ nhạt, chán ngán. 
Về hình thức slide: có nên làm những slide chi chít chữ nhỏ hay không? Câu 
trả lời: Đương nhiên là không! 
Để có được những slide đúng tiêu chuNn, cần lưu ý: 
- Cỡ chữ (font size) dùng để thiết kế slide nên từ 28 trở lên, chữ dùng 
cho tựa đề cần lớn hơn 
- Trừ phần tựa đề, mỗi slide có khoảng 5 dòng, khoảng 25 chữ là vừa. 
Không nên thiết kế những slide dày đặc chữ, điều đó thể hiện tính 
không chuyên nghiệp và làm cho người nghe rất khó theo dõi. 
- Trên mỗi slide tối đa chỉ nên dùng hai kiểu chữ (font type). Tiêu đề 
nên dùng chữ in hoa hoặc kiểu chữ có chân, nét đậm. Phần nội dung, 
nên chọn kiểu chữ thường, không chân, nét mảnh, đầu câu viết hoa. 
- Trước khi in slide cần cNn thận kiểm tra lại và sửa tất cả các lỗi chính 
tả và lỗi ngữ pháp. 
3.2. Những lưu ý khi sử dụng Power Point và Projectors: 
 32
Phạm Anh Tuấn – Bộ môn Cơ sở kinh tế và quản lý 
Bạn sẽ bị mất bình tĩnh, thậm chí hoảng hốt một khi đã đến giờ thuyết trình 
nhưng projector không kết nối được với máy tính, không hoạt động như mong 
muốn và bạn lúng túng không biết phải khắc phục như thế nào. Vì vậy, trước 
buổi thuyết trình bạn nhất thiết phải làm quen với công cụ trình chiếu và chuNn 
bị phương án dự phòng cần thiết. 
Khi sử dụng Projector cùng với việc tuân thủ các nguyên tắc đã trình bày ở 
mục 3.1, cần lưu ý: 
- Chọn một thiết kế cơ bản và gam màu chủ đạo cho toàn bộ bài thuyết 
trình 
- Chọn kiểu chữ cNn thận, để máy có thể đọc được 
- Chọn màu sắc thích hợp tạo nên tâm lý thoải mái và tăng cường sự 
chú ý 
- Đề phòng những lỗi có thể xảy ra khi sử dụng projector. 
Dưới đây xin điểm lược những lỗi thông thường khi sử dụng Power Point, LCD 
Projector và cách khắc phục: 
Những lỗi thông 
thường khi sử 
dụng Projector 
Cách khắc phục 
Máy khởi động 
chậm hoặc không 
hoạt động 
Hãy làm quen với thiết bị trước buổi thuyết trình. Luyện 
tập vài lần với những máy móc thiết bị sẽ sử dụng. Nắm 
vững các thao tác cơ bản, đừng lệ thuộc hoàn toàn kỹ 
thuật viên. 
Nhưng cần lưu ý: Giữ mối liên hệ chặt chẽ với kỹ thuật 
viên, để đề phòng trường hợp có sự cố bất thường, có thể 
thay đổi máy khác. 
ChuNn bị sẵn sàng phương án dự phòng, và thực hiện khi 
 33
Phạm Anh Tuấn – Bộ môn Cơ sở kinh tế và quản lý 
cần thiết. 
Màn hình trắng (chỉ 
có một màu xanh 
biếc, không nhận 
được tín hiệu từ 
máy tính) 
Máy tính và Projector chưa kết nối được, xem lại các đầu 
cáp nối. Thử lại một lần nữa. Chú ý thao tác khởi động 
Projector theo hướng dẫn. 
Máy tính và Projector không tương thích, thì đổi máy 
khác, nếu có thể được. 
Vấn đề liên quan 
đến âm thanh và 
hình ảnh động 
Bạn chỉ nên sử dụng âm thanh và hình ảnh một khi thực 
sự cần thiết, nếu không bạn hãy mạnh dạn loại bỏ chúng. 
Hãy luôn nhớ: lạm dụng thái quá những phương tiện kỹ 
thuật hiện đại, nhiều khi chỉ gây thêm phiền phức cho bạn.
Khán giả không 
xem được slide, do 
gam màu sắc của 
slide không phù 
hợp 
Khi chọn màu nền và màu chữ cho slide, nên chọn những 
màu tương phản mạnh. 
Ví dụ: chữ đen trên nền trắng, chữ trắng/ vàng trên nền 
xanh hoặc nền đen. 
Cần lưu ý: khi sử dụng chữ trắng trên nền vàng nhìn trên 
màn hình máy vi tính trông khá đẹp nhưng khi chiếu lên 
sẽ không thấy gì. Tương tự chữ hồng trên nền đỏ trên máy 
tính nhìn rõ nhưng khi chiếu lên màn hình lớn thì không 
thể đọc được. 
Tốt hơn hết, nên chiếu thử slide trước ngày thuyết trình 
bằng chính những thiết bị bạn sẽ sử dụng, nếu thấy màu 
không đẹp, không phù hợp thì cần điều chỉnh lại 
Một buổi thuyết 
trình có nhiều 
người tham gia, 
nếu sử dụng nhiều 
Hãy dùng chung một laptop và mang theo đĩa mềm hoặc 
USB có ghi phần slide phục vụ cho thuyết trình của tất cả 
mọi người để dự phòng. Lý tưởng là kết nối các bài thuyết 
trình vào chung một file. Điều này rất có ích không chỉ 
 34
Phạm Anh Tuấn – Bộ môn Cơ sở kinh tế và quản lý 
laptop sẽ tốn thời 
gian để thay thế và 
kết nối lại, sẽ gặp 
rủi ro. 
đối với các sinh viên mà còn cho cả các buổi thuyết trình 
chuyên nghiệp bởi nhờ nó mà giảm được thời gian chết, 
đảm bảo tính liên tục giữa các thuyết trình viên. 
Quay lưng lại khán 
giả, chăm chú đọc 
slide, không tiếp 
xúc bằng mắt với 
khán giả 
Hãy luôn nhớ: nếu bạn chỉ chăm chú nhìn slide không 
quan sát khán giả, bạn sẽ không biết họ làm gì? Phản ứng 
ra sao? Vì vậy hãy đừng ham sử dụng quá nhiều slide và 
đặc biệt đừng dùng những slide chi chít chữ. 
“Con chuột” gặp 
vấn đề 
Nếu bạn gặp vấn đề với con chuột hãy chuyển sang dùng 
bàn phím. Space bar để tiến lên còn back space để lùi lại. 
CNn thận là tốt hơn cả, trước buổi thuyết trình cần kiểm 
tra kỹ thiết bị, đặc biệt là bàn phím và “chuột” 
Thiết bị trục trặc, 
slide biến mất 
Đôi lúc bạn gặp tình huống khó xử: bỗng nhiên biến mất 
hoặc quay trở lại slide đầu tiên. Hãy bình tĩnh khắc phục, 
nếu không được hãy mời một kỹ thuật viên. Nếu xảy ra 
lần thứ hau thì cần đổi thiết bị khác hoặc sử dụng phương 
án dự phòng 
Một lần nữa xin nhấn mạnh: trước buổi thuyết trình nên 
kiểm tra thiết bị cNn thận. 
3.3. Những lưu ý khi sử dụng Overhead 
Sử dụng Overhead đơn giản hơn LCD Projector rất nhiều, nhưng với những 
người không quen thì cũng không dễ dàng gì, họ vẫn mắc phải rất nhiều lỗi làm 
cho bài thuyết trình kém hiệu quả. 
Dưới đây xin điểm lược những lỗi thường mắc khi sử dụng Overhead và 
cách khắc phục: 
 35
Phạm Anh Tuấn – Bộ môn Cơ sở kinh tế và quản lý 
Những lỗi thông 
thường khi sử 
dụng Overhead 
Cách khắc phục 
Những slide không 
chuyên nghiệp 
Bạn hãy thiết kế các slide dùng cho Overhead trên nền 
Power Point, nên chọn nền đơn giản, nền trắng chữ đen. 
Hãy in slide, đừng sử dụng slide viết tay, trừ phi đó là bức 
tranh có giá trị nghệ thuật lớn. Dùng slide viết tay bạn sẽ 
gây ấn tượng xấu cho người nghe. Khán giả sẽ cho rằng 
hoặc là bạn chuNn bị không tốt, hoặc bạn là người cNu thả, 
thiếu tôn trọng người nghe. 
Những slide dày 
đặc biểu đồ, bảng 
xe lẫn những hàng 
chữ 
Hãy đừng hà tiện. Trên mỗi slide chỉ nên trình bày một 
bảng biểu hoặc một hình vẽ, đừng chèn những dòng nhận 
xét với cỡ chữ nhỏ li ti bên dưới các bảng biểu, hình vẽ 
trông rất không chuyên nghiệp. Cùng cần lưu ý thêm: 
không cần dùng quá nhiều slide, chỉ cần 4 – 5 slide cho 10 
phút trình bày là đủ. 
Slide bị cong Cần chuNn bị khung hoặc vật chặn slide, nhờ đó slide sẽ 
thẳng và không bị bay khỏi Overhead khi có gió thông 
qua. 
Slide bị đặt ngược Bình tĩnh đặt lại cho đúng. Tiếp xúc bằng mắt với khán 
giả sẽ giúp bạn nhanh chóng phát hiện ra slide có vấn đề. 
Slide bị xáo trộn 
lộn xộn 
- Cần đánh số slide 
- Xếp slide theo đúng thứ tự 
- Mỗi slide cần được lót một tờ giấy trắng, để dễ dàng 
nhận biết đó là slide gì. 
- Những slide đã chiếu cũng cần được sắp xếp theo một 
 36
Phạm Anh Tuấn – Bộ môn Cơ sở kinh tế và quản lý 
trình tự nhất định cho dễ nhìn. 
Slide chứa quá 
nhiều nội dung, nên 
khi sử dụng phải 
che bớt một phần 
Cách dùng slide kiểu này không gây được ấn tượng tốt 
cho khán giả, đặc biệt là khán giả có trình độ cao. Tốt nhất 
là thiết kế slide đúng chuNn, để không phải che bớt một 
phần trong quá trình trình bày. 
Sử dụng que chỉ 
không đúng cách 
Nếu phòng thuyết trình nhỏ thì không nên dùng que chỉ. 
Trong trường hợp này, nếu bạn dùng que chỉ, khán giả sẽ 
nghĩ bạn là kẻ thích phô trường, kệch cỡm. Tuy nhiên, nếu 
văn phòng lớn và khoảng cách giữa người nói và người 
nghe đủ lớn, thì nên dùng que chỉ, nó sẽ giúp bạn tăng tính 
chuyên nghiệp. Hãy nhớ luôn tắt que chỉ laser sau khi sử 
dụng. Đừng bao giờ hướng que chỉ về phía khán giả. 
 37