Surveying decorative lights of garden cafe in Thu Duc district and proposing some new light patterns for the garden cafe

80 Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh
Surveying decorative lights of garden cafe in Thu Duc district and proposing some
new light patterns for the garden cafe
Thao V. Nguyen∗, Nam P. Cam, Hang T. Nguyen, Thao N. Le,
Tien T. M. Duong, & Thuy T. Vuong
Faculty of Environment and Natural Resources, Nong Lam University, Ho Chi Minh City, Vietnam
ARTICLE INFO
Research Paper
Received: June 12, 2020
Revised: September 09, 2020
Accepted: October 15, 2020
Keywords
Decorative light
Garden coffee shop
Lighting
Thu Duc district
∗Corresponding author
Nguyen Van Quan
Email: nckh.canhquanhoavien@hcmuaf.edu.vn
ABSTRACT
This study was carried out from September 2018 to May
2019 at some garden cafes in Thu Duc district. The ob-
jective of the study was to survey different types of lights
used for decoration of cafe gardens. The study used ques-
tionnaires of light characteristics for data collection and
then the information collected was analyzed and evaluated
for creating lighting designs. The district selected for in-
vestigation was divided by wards, routes and cafe areas.
The results showed that the majority of 40 garden cafes
investigated had LEDs with yellow or white color. Due
to the space of cafes, drop lights were preferred and light
installation was focused on walkways using lights without
lampshades. Five lighting models were designed using con-
centrated lighting with natural images such as bamboo,
sunshine, water surface and folk items like bamboo fish
trap. Briefly, the findings of this study would contribute
to the improvement of decorative lights for existing gar-
den cafes in Thu Duc district.
Cited as: Nguyen T. V., Cam, N. P., Nguyen, H. T., Le, T. N., Duong, T. T. M., & Vuong, T.
T. (2020). Surveying decorative lights of garden cafe in Thu Duc district and proposing some new
light patterns for the garden cafe. The Journal of Agriculture and Development 19(5), 80-97.
Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển 19(5) www.jad.hcmuaf.edu.vn
Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh 81
Khảo sát đèn trang trí quán cà phê sân vườn khu vực quận Thủ Đức và đề xuất một
số mẫu đèn mới cho sân vườn quán cà phê
Nguyễn Văn Thao∗, Cầm Phương Nam, Nguyễn Thúy Hằng, Lê Ngọc Thảo,
Dương Thị Mỹ Tiên & Vương Thị Thủy
Khoa Môi Trường và Tài Nguyên, Trường Đại Học Nông Lâm TP.HCM, TP. Hồ Chí Minh
THÔNG TIN BÀI BÁO
Bài báo khoa học
Ngày nhận: 12/06/2020
Ngày chỉnh sửa: 09/09/2020
Ngày chấp nhận: 15/10/2020
Từ khóa
Chiếu sáng
Đèn trang trí
Quán cà phê sân vườn
Quận Thủ Đức
∗Tác giả liên hệ
Nguyễn Văn Thao
Email: nckh.canhquanhoavien@hcmuaf.edu.vn
TÓM TẮT
Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 9/2018 đến tháng
5/2019 tại 40 quán cà phê sân vườn ở quận Thủ Đức.
Mục tiêu của nghiên cứu nhằm khảo sát các loại đèn
dùng trong trang trí sân vườn của quán cà phê. Nghiên
cứu đã sử dụng bảng câu hỏi khảo sát các đặc tính của
đèn và sau đó thông tin thu thập được phân tích và đánh
giá để tạo ra các thiết kế chiếu sáng. Nhóm tác giả phân
địa điểm khảo sát theo khu vực từng phường, theo các
tuyến đường để điều tra và theo khu vực làng cà phê.
Kết quả đã khảo sát được 40 quán cà phê, đa phần các
quán cà phê sử dụng đèn Led, màu sắc đèn của ánh sáng
đèn chủ yếu là vàng và trắng. Do đặc thù không gian nên
đèn thả được ưu tiên hơn, đèn lắp chủ yếu ở lối đi và đèn
không sử dụng chao đèn. Chúng tôi cũng thiết kế mới
5 mẫu đèn, áp dụng phương pháp chiếu sáng tập trung
và nổi bật với cảm hứng thiết kế từ hình ảnh của thiên
nhiên như lũy tre, nắng sớm, mặt nước và các vật dụng
dân gian như nơm bắt cá. Tóm lại, kết quả nghiên cứu
đóng góp vào việc cải tiến đèn trang trí cho các quán cà
phê sân vườn hiện có ở quận Thủ Đức.
1. Đặt Vấn Đề
Từ thế kỷ XIX, người Pháp đã mang cà phê đến
Việt Nam. Trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, cà
phê càng có chỗ đứng vững chắc trong đời sống
của người Việt, nó không chỉ là thức uống mà
còn là cách sống (Nguyen, 2019). Khi bước vào
quán cà phê, ấn tượng đầu tiên của khách hàng
là không gian và ánh sáng, sau đó là đồ uống và
phục vụ. Ấn tượng về thị giác ảnh hưởng đến tâm
thái, khẩu vị của khách hàng và ánh sáng đóng
vai trò chủ chốt trong việc gây ấn tượng thị giác
(Blight, 2019).
Duijnhoven & ctv. (2018) cho rằng, ánh sáng
có khả năng cải thiện diện mạo của môi trường đô
thị và tăng sức hấp dẫn của thành phố. Hệ thống
chiếu sáng được thiết kế tốt có thể cải thiện chất
lượng cuộc sống và tránh ô nhiễm ánh sáng. Lợi
ích của chiếu sáng được xem xét ở mức độ cá
nhân và xã hội như đảm bảo việc an toàn trong
di chuyển, nhận thức về an ninh của khu vực và
bảo vệ tài sản cá nhân; lợi ích xã hội có thể mở
rộng sang nền kinh tế và chất lượng cuộc sống
của người dân (Boyce, 2019).
Theo Juchem & ctv. (2018), mức độ ánh sáng
là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tâm
trạng con người, ánh sáng kém hoặc chiếu sáng
cực mạnh làm tăng mức độ căng thẳng. Sức khỏe
con người có thể bị ảnh hưởng, hỗ trợ và kiểm soát
thông qua việc kiểm soát ánh s ... ác vị trí lắp đèn còn lại được bố trí rải rác ở
các tiểu cảnh với chức năng chiếu sáng hoặc nhấn
mạnh một ý tưởng trang trí. Tuy nhiên, theo kết
quả nghiên cứu, có 70% các điểm nhấn của quán
cà phê chưa được bố trí đèn trang trí hoặc thiết
kế chiếu sáng chưa làm nổi bật ý tưởng độc đáo
của quán. Các loại đèn được bố trí dàn trải, không
mang lại hiệu quả cao về nổi bật không gian, chưa
tạo nên nét độc đáo cho quán cà phê.
3.6. Vật liệu và hình dáng chao đèn
Đèn không sử dụng chao đèn chiếm tỷ lệ nhiều
nhất (42%), tiếp đến là chao đèn kim loại (18%),
nhựa (12%), tre gỗ, vải và thủy tinh (từ 1 đến
6%) và một số vật liệu khác (Hình 7). Chao đèn
có hình chóp nón có số lượng 39 cái, hình cầu
hoặc có dạng tròn 17 cái, hình hộp 12 cái. Các
chao đèn còn lại là phụ kiện đi kèm như đèn lồng
(14 cái), cái nôm (7 cái) và kết hợp với cây xanh.
Khi đánh giá về tương quan giữa phụ kiện và
đèn, chỉ có 5% (19 cái) tạo được hiệu ứng tốt khi
xét đến bóng đổ và ánh sáng đèn kết hợp với vật
liệu, màu sắc phụ kiện. Với tiêu chí chỉ nổi bật
phụ kiện thì có được 72 đèn (20%) có thể làm nổi
bật phụ kiện về hình dáng và màu sắc (Bảng 1).
Bóng đổ và màu sắc ánh sáng tạo nên sự khác
nhau về thị giác và cảm xúc với mỗi hình dáng
đèn khác nhau. Các loại đèn không có chao đèn
hoặc chao đèn chưa phong phú về hình dạng, chao
đèn chưa kết hợp tốt với đèn nên sự trang trí đèn
của các quán cà phê tương tự nhau, dễ “sao chép”,
không có sự khác biệt và tạo cảm giác nhàm chán
cho người đến thưởng thức cà phê.
3.7. Đèn và phong cách sân vườn quán cà phê
Thống kê phong cách thiết kế sân vườn 40 quán
cà phê thì có 7 quán phong cách vườn Việt Nam,
7 quán vườn nhiệt đới (trong đó, có 2 quán phong
cách vườn Singapore), 1 quán phong cách vườn
Trung Quốc, 1 quán phong cách vườn Nhật Bản,
1 quán tân cổ điển và 23 quán (57,5%) theo phong
cách sân vườn kết hợp và xu thế hiện đại. Các
quán cà phê sân vườn mang phong cách hiện đại
và Việt Nam chiếm tỷ lệ lớn (75%). Các mẫu đèn
có sẵn, dễ tìm thấy trên thị trường và mang tính
chất trung tính có thể bố trí ở nhiều quán cà
phê mang phong cách thiết kế khác nhau, vị trí
lắp đặt đa dạng chiếm tỷ lệ nhiều nhất (175 đèn,
www.jad.hcmuaf.edu.vn Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển 19(5)
88 Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh
Hình 7. Biểu đồ tỷ lệ vật liệu chao đèn.
chiếm 47%). Đèn phù hợp phong cách thiết kế
sân vườn là (124 đèn, chiếm 34%), trong khi đó,
có 70 đèn (19%) chưa phù hợp với phong cách
sân vườn của quán cà phê (chủ yếu ở phong cách
vườn Việt Nam và vườn nhiệt đới).
Qua khảo sát và phân tích về đèn trang trí
quán cà phê sân vườn ở quận Thủ Đức, chúng
tôi nhận thấy các quán cà phê sử dụng phương
pháp chiếu sáng toàn cảnh cho đa số các loại đèn.
Phương pháp chiếu sáng này thay thế và bổ sung
cho nguồn sáng tự nhiên, bố trí ánh sáng đều
khắp và độ sáng vừa phải. Một số quán cà phê
có sử dụng phương pháp chiếu sáng kết hợp với
chiếu sáng hướng xuống. Phương pháp chiếu sáng
toàn cảnh thường gây nhàm chán vì ít thay đổi
hiệu ứng đèn, điểm nhấn về ánh sáng cho không
gian quán nói chung và các tiểu cảnh trang trí
không rõ ràng. Để khắc phục các hạn chế này,
đề tài thiết kế 5 mẫu đèn mới chủ yếu áp dụng
chiếu sáng tập trung và chiếu sáng làm nổi bật,
nguồn sáng sử dụng đa dạng hơn, vật thể cần
được nhấn mạnh sẽ được thể hiện rõ bằng cách
chiếu tập trung vào vật thể, tạo hiệu ứng mạnh
và gây sự chú ý, làm nổi bật cho ý đồ trang trí và
tạo điểm nhấn cho quán.
3.8. Thiết kế 5 mẫu đèn trang trí sân vườn
quán cà phê
3.8.1. Mẫu đèn 1
Cảm hứng thiết kế là hình ảnh nắng sớm chiếu
xuyên qua những tán lá của bụi tre (Hình 8).
Đèn có cấu tạo gồm 4 phần: Đế đèn hình vuông
kích thước 300 mm x 300 mm được làm bằng
kim loại, trang trí cỏ nhân tạo như bụi tre mọc
trên mặt đất; Trụ đèn hình trụ, vật liệu tầm vông
sơn chống thấm nước và mối mọt. Đèn có 5 trụ
được sắp xếp tăng dần từ thấp đến cao tạo hình
ảnh cây tre ngày càng phát triển và hiệu ứng 3D
búp măng cho đèn; Sử dụng 5 bóng đèn Led màu
trắng, đui đèn E27 giúp tiết kiệm điện; Chao đèn
là kính nhựa trong màu vàng nhạt tạo ánh sáng
mờ ảo như nắng sớm, các ống kính nhựa được
Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển 19(5) www.jad.hcmuaf.edu.vn
Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh 89
Hình 8. Chi tiết mẫu đèn 1.
Hình 9. Phối cảnh mô hình mẫu đèn 1.
www.jad.hcmuaf.edu.vn Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển 19(5)
90 Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh
Hình 10. Chi tiết mẫu đèn 2.
Hình 11. Phối cảnh mẫu đèn 2.
Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển 19(5) www.jad.hcmuaf.edu.vn
Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh 91
Hình 12. Chi tiết mẫu đèn 3.
Hình 13. Phối cảnh mẫu đèn 3.
www.jad.hcmuaf.edu.vn Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển 19(5)
92 Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh
Hình 14. Chi tiết mẫu đèn 4.
sắp xếp tăng dần theo chiều cao của chao đèn
tạo hiệu ứng in bóng đổ khi đèn chiếu sáng.
Với hệ thống 5 bóng đèn Led góc chiếu rộng
270o hướng chiếu từ dưới lên (up lighting), hướng
sự chú ý của người xem vào vật được chiếu sáng
hoặc không gian bên trên (Hình 9). Với hình khối
đơn giản và chiều cao thấp, đèn cũng có chức
năng dẫn lối, giúp người lưu thông được an toàn
và tạo hiệu ứng đẹp, thu hút tại các điểm. Ngoài
ra, đèn có thể kết hợp với các loại bóng đèn led có
màu sắc khác nhau càng làm tăng hiệu ứng cho
đèn. Do đặc trưng của vật liệu chao đèn bằng
kính nhựa trong màu vàng nhạt nên giúp giảm
độ chói của đèn, tăng độ mờ ảo, đèn thích hợp
cho những khu vực yên tĩnh, riêng tư của quán cà
phê. Ánh sáng đèn chiếu lên nên có thể đặt đèn
chiếu hướng vào các điểm nhấn trang trí trên cao
như: tán cây, các bức tranh trang trí trên trần, các
chi tiết trang trí trên cao. Đèn phù hợp với không
gian tĩnh của các quán cà phê mang phong cách
sân vườn nhiệt đới, vườn đồng quê Việt Nam.
3.8.2. Mẫu đèn 2
Với mục đích sử dụng những vật dụng, vật liệu
quen thuộc để tạo mẫu đèn mới lạ nhưng gần gũi
với cuộc sống, thiết kế sử dụng bộ ấm trà làm ý
tưởng (Hình 10). Đèn có cấu tạo gồm 3 phần là
dây treo bằng kim loại tạo sự chắc chắn và đảm
bảo an toàn cho người sử dụng; bộ ấm và tách
trà làm bằng đất nung, gốm sứ hoặc kim loại tùy
theo yêu cầu của người sử dụng; bóng đèn Led
diode màu vàng giúp liên tưởng đến dòng nước trà
chảy ra tạo cảm giác lạ mắt và hứng thú cho thực
khách, dây đèn còn giúp che dây treo tách trà. Áp
dụng phương pháp chiếu xuống (down lighting)
nguồn sáng đặt trên tầm mắt người cung cấp,
ánh sáng dịu nhưng đủ cho các hoạt động thư
giãn, trò chuyện, uống trà hay cà phê. Với dây
treo thả, mẫu đèn 2 dễ sử dụng và phù hợp với
nhiều không gian như giàn hoa, không gian nội
thất (bàn, ghế), tiểu cảnh trang trí dưới đất (Hình
11). Đèn làm từ vật liệu gốm sứ hoặc kim loại nên
phù hợp với đa dạng các quán cà phê mang phong
Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển 19(5) www.jad.hcmuaf.edu.vn
Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh 93
Hình 15. Phối cảnh mẫu đèn 4.
www.jad.hcmuaf.edu.vn Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển 19(5)
94 Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh
Hình 16. Chi tiết mẫu đèn 5.
cách từ hiện đại, phong cách Vintage, vườn thiền,
đến vườn tổng hợp.
3.8.3. Mẫu đèn 3
Mặt nước là một trong năm yếu tố tạo hình
của cảnh quan (Han, 1996). Ý tưởng dòng nước
với các hạt nước được làm từ thủy tinh màu xanh
nước biển kết hợp với sự sắp đặt vị trí của đèn tạo
nên hiệu ứng nước từ dưới mặt hồ phun trào lên
trên (Hình 12). Đèn có cấu tạo gồm 3 phần là đế
đèn có kích thước 1.500 mm x 500 mm bằng nhựa
tổng hợp giả đá granite tạo sự an toàn trong quá
trình lắp đặt và vận hành, giảm chi phí thi công,
cao 200 mm; 3 bóng đèn Led tròn âm tường đặt
dưới phần đế đèn tạo nguồn sáng chính chiếu từ
dưới lên trên; 84 bóng đèn hình giọt nước được
bố trí vòng quanh đế đèn và thay đổi độ cao kiểu
zizag. Ba bóng đèn Led chiếu thẳng đứng từ dưới
lên kết hợp với bóng đèn thủy tinh chiếu sáng
360o (up lighting for 360o viewing) tạo điểm nhấn
cho khu vực lắp đặt đèn. Ánh sáng chuyển tiếp
giữa các bóng đèn vừa tạo cảm giác huyền ảo,
nhẹ nhàng nhưng cũng không kém phần tinh tế.
Đèn có thể bố trí tại khu vực hồ nước, các tiểu
cảnh non bộ hoặc tiểu cảnh khô giả mặt hồ trong
các quán cà phê mang phong cách sân vườn nhiệt
đới, vườn hiện đại hay kết hợp (Hình 13).
3.8.4. Mẫu đèn 4
Thiết kế lấy hình tượng lũy tre mọc hai bên
con đường làng làm ý tưởng cho mẫu đèn dẫn lối
(Hình 14). Đèn có cấu tạo gồm 3 phần là chao
đèn và trụ đèn sử dụng ống tre hình trụ, sơn
chống thấm nước và chống mối mọt. Phía trên
lắp đặt lớp kính nhựa thuỷ tinh trong suốt dày 2
mm. Phần chao đèn và trụ đèn được kết nối với
nhau bằng một khớp nối để có thể gập chao đèn
lên xuống; bóng đèn Led, đui E27, công suất 4W
đường kính vỏ 50 mm, ánh sáng màu vàng; đế đèn
cao 30 mm làm bằng vật liệu kim loại sơn chống
rỉ sét màu giả tre. Với phần chao đèn có thể gập
lên xuống một góc 180o mẫu đèn này có thể kết
hợp với nhau tạo thành nhiều phương pháp chiếu
Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển 19(5) www.jad.hcmuaf.edu.vn
Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh 95
Hình 17. Phối cảnh mẫu đèn 5.
Hình 18. Sự kết hợp 5 mẫu đèn trong thiết kế.
sáng như chiếu sáng lên, chiếu sáng trực tiếp lối
đi, chiếu sáng định hướng tùy theo vị trí lắp đặt
đèn và góc chiếu của đèn. Mẫu có thể được đặt
dọc lối đi hoặc kết hợp 2 đèn với nhau tạo hiệu
ứng trái tim bố trí trên tường (Hình 15). Đèn phù
hợp với các quán cà phê mang phong cách nhiệt
www.jad.hcmuaf.edu.vn Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển 19(5)
96 Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh
đới, vườn làng quê Việt Nam, vườn kết hợp. Tùy
vị trí lắp đặt và góc chiếu đèn có thể chiếu sáng
tán cây, bụi hoa, các điểm nhấn, tiểu cảnh trang
trí trong quán. Ánh sáng đèn màu trắng nên phù
hợp với các khu vực yên tĩnh, thư giãn của quán.
3.8.5. Mẫu đèn 5
Nôm bắt cá là một vật dụng gần gũi với người
Việt Nam. Vì nôm đã được trang trí cho một số
quán cà phê nên nhóm nghiên cứu cải tiến để mẫu
đèn có thể thay đổi góc chiếu rộng gần 300o tạo
sự khác biệt (Hình 16).
Đèn có cấu tạo gồm 3 phần là trụ đèn có chiều
cao 850 mm hình trụ làm bằng tre. Thân đèn có
ba chân chống bố trí một góc 120o giúp đèn đứng
vững và phía trên có hai thanh tre cao dùng để
cố định phần chao đèn; chao đèn hình chiếc nôm
có đường kính 250 mm, những nan tre được sắp
xếp với khoảng cách vừa đủ để các tia sáng của
đèn rọi qua giúp tạo hiệu hứng bóng đổ gây hứng
thú cho người thưởng ngoạn; 1 bóng đèn Led màu
trắng, đui E27. Với phần chao đèn có thể thay đổi
góc chiếu rộng gần 300o mẫu đèn 5 có thể áp dụng
nhiều phương pháp chiếu như chiếu lên, chiếu rọi
tùy theo vị trí lắp đặt và hướng chiếu của đèn
(Hình 17). Đèn có thể lắp đặt cho đa dạng không
gian như cổng, đường dạo, bậc thang, gần thác
nước, dưới tán cây lớn hoặc kết hợp trong các
tiểu cảnh. Vị trí lắp đèn rất đa dạng, có thể lắp
dưới đất, trên tường và điều chỉnh hướng chiếu
để dẫn lối đi hoặc các vị trí điểm nhấn, tiểu cảnh
(Hình 18). Đèn được làm từ tre với hình dáng
vừa truyền thống vừa hiện đại nên phù hợp với
các quán cà phê mang phong cách sân vườn nhiệt
đới, đồng quê, hiện đại hay kết hợp.
4. Kết Luận và Kiến Nghị
Nghiên cứu đã điều tra được 40 quán cà phê
sân vườn ở quận Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh với
các đặc tính của đèn trang trí như loại đèn, màu
sắc ánh sáng, vị trí lắp đặt. Đề tài cũng thiết kế
được 5 mẫu đèn với các ý tưởng từ thiên nhiên và
dân gian. Đề tài chỉ dừng lại ở việc đề xuất thiết
kế mà chưa tiến hành thi công và lắp đặt để theo
dõi hiệu quả các loại đèn này. Để các mẫu đèn có
thể áp dụng tại nhiều quán cà phê, cần có khảo
sát quy mô lớn hơn về không gian và thời gian.
Đồng thời, tiến hành thực nghiệm chiếu sáng để
đánh giá hiệu quả chiếu sáng.
Lời Cảm Ơn
Nghiên cứu này được hỗ trợ kinh phí bởi
Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh.
Cảm ơn nhóm hỗ trợ thu thập số liệu: Nguyễn
Văn Quân, Trần Thị Chính, Ninh Thị Thu Hoài,
Nguyễn Thị Bích Trâm, Đoàn Thị Kim Oanh,
Hồ Thị Thanh Tâm, Trần Thị Tánh, Nguyễn Thị
Tuyết Hương và Nguyễn Thị Bích Tuyền. Cảm
ơn chuyên gia cơ điện Lê Minh Cường đã góp ý
về kỹ thuật cho các mẫu thiết kế.
Lời Cam Đoan
Bài báo được sự đồng thuận của tất cả tác giả
đứng tên.
Tài Liệu Tham Khảo (References)
Alison, J. X., & Aparna, A. L. (2014). Incandescent af-
fect: Turning on the hot emotional system with bright.
Journal of Consumer Psychology 24(2), 207-216.
Beccali, M., Bonomolo, M., Leccese, F., Lista, D., & Sal-
vadori, G. (2018). On the impact of safety require-
ments, energy prices and investment costs in street
lighting refurbishment design. Energy 165(B), 739-759.
Blight (TCL Solight Co., LTD). (2019). The art of LED
lights decorating coffee shop. Retrieved June 7, 2020,
from https://blight.com.vn/nghe-thuat-den-led-trang-
tri-quan-coffee/.
Boyce, P. R. (2019). The benefits of light at night. Build-
ing and Environment 151, 356-357.
Duijnhoven, J. V., Aarts, M. P. J., Kort, H. S. M., &
Rosemann, A. L. P. (2018). External validations of a
non-obtrusive practical method to measure personal
lighting conditions in offices. Building and Environ-
ment 134, 74-86.
Han, N. T. (1996). Landscape architecture. Ha Noi, Viet-
nam: Construction Publishing House.
Harris, W. C., & Dines, T. N. (1998). Time-saver stan-
dards for landscape architecture. New York, USA:
McGraw-Hill.
Juchem, J., Lefebvre, S., Mac, T. T., & Ionescu, C. M.
(2018). An analysis of dynamic lighting control in land-
scape offices. IFAC PapersOnLine 51(4), 232-237.
LDA (Landscape design advisor). (2013). Land-
scape lighting design techniques for creating
dramatic effects. Landscape design advisor. Retrieved
April 2, 2020, from 
advisor.com/ideas-tips/landscape-lighting/lighting-
techniques.
Nguyen, H. T. (2019). Some opinions and principles
about artistic lighting of high-rise architecture
buildings in urban areas. Architecture Maga-
zine August-2019. Retrieved March 11, 2020,
Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển 19(5) www.jad.hcmuaf.edu.vn
Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh 97
from https://www.tapchikientruc.com.vn/chuyen-
muc/mot-so-quan-diem-va-nguyen-tac-ve-chieu-sang-
nghe-thuat-mat-ngoai-kien-truc-nha-cao-tang-trong-
do-thi.html.
Nguyen, N. (2019). Coffee in Vietnamese life.
Travellive news. Retrieved April 2, 2020, from
https://vntravellive.com/ca-phe-trong-doi-song-
nguoi-viet-d28955.html.
Nhung, P. (2015). Light and emotion. Information
Science and Technology (STINFO) 11, 26-27.
Tran, V. D., Nguyen, T. H, Nguyen, T. B. L, Nguyen,
T. H., Nguyen, T. S, Hong, Q. T., & Nguyen,
T. T. (2017). Several factors of lighting condi-
tions affect the vision of workers manufacturing
electronic components and applying eye relax-
ation solutions. Vietnam General Confederation
of Labor. Retrieved November 11, 2019, from
yeu-to-dieu-kien-chieu-sang-anh-huong-den-thi-giac-
cua-cong-nhan-san-xuat-linh-kien-dien-tu-va-ap-dung-
giai-phap-thu-gian-mat.
www.jad.hcmuaf.edu.vn Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển 19(5)