Sân khấu dù kê Khmer Nam Bộ bảo tồn và phát triển
Tóm tắt
Bài viết giới thiệu nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ như là một loại hình nghệ thuật sân
khấu mới, vừa mang tính thống nhất, vừa có nét riêng biệt độc đáo, được hình thành và phát triển ngày
càng rõ nét trên địa bàn tỉnh Trà Vinh và Sóc Trăng từ những năm 20 thế kỷ XX. Hiện nay, sân khấu Dù
kê đang thiếu trầm trọng các kịch bản đương đại để dàn dựng; thiếu đội ngũ đội soạn giả, đạo diễn, diễn
viên, nhạc công trẻ để kế thừa, trong khi các thế hệ nghệ nhân, nghệ sĩ Khmer đã lớn tuổi; đặc biệt cả
nước chưa có trường đào tạo hệ chính quy, chuyên ngành diễn viên và nhạc công sân khấu Dù kê nên
loại hình nghệ thuật sân khấu Dù kê rất có nguy cơ bị mai một, từ đó tác giả đề xuất một số giải pháp
nhằm bảo tồn và phát triển sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ
Từ khóa: nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ, Dù kê, nghệ thuật sân khấu, Khmer Nam Bộ.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sân khấu dù kê Khmer Nam Bộ bảo tồn và phát triển
Tạp chí Khoa học Chuyên đề “Nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ - Di sản văn hóa dân tộc” thành một tác phẩm hoàn chỉnh kết hợp với diễn văn hóa tộc người Khmer. Các bài tham luận trong SÂN KHẤU DÙ KÊ KHMER NAM BỘ xuất của đội ngũ diễn viên là lực lượng sinh viên hội thảo sẽ là những đóng góp có giá trị thực tiễn BẢO TỒN VÀ PHÁT TRIỂN – cán bộ có tâm huyết của Nhà trường trong Liên để làm rõ vấn đề đặt ra. Riêng bài tham luận này Trần Thanh Tâm1 hoan Nghệ thuật Sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ góp phần điểm lại sơ bộ hoạt động về công tác lần thứ nhất được tổ chức vào tháng 11 năm 2013 nghiên cứu và làm rõ hoạt động phát huy giá trị Tóm tắt tại Sóc Trăng. Sân khấu Dù kê - Lakhôn Bassắc văn hóa nghệ thuật dân tộc Khmer tại đơn vị nhà Bài viết giới thiệu nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ như là một loại hình nghệ thuật sân ngày nay không ngừng phát huy sáng tạo cái mới, trường. Qua đó, thể hiện sự đồng tình trong công khấu mới, vừa mang tính thống nhất, vừa có nét riêng biệt độc đáo, được hình thành và phát triển ngày cái hay dựa trên nền cũ để loại hình nghệ thuật tác đào tạo nguồn nhân lực có chuyên môn về văn càng rõ nét trên địa bàn tỉnh Trà Vinh và Sóc Trăng từ những năm 20 thế kỷ XX. Hiện nay, sân khấu Dù dân tộc Khmer trở nên mới mẻ và hấp dẫn nhưng hóa dân tộc. Đặc biệt cần chú trọng tạo mọi điều kê đang thiếu trầm trọng các kịch bản đương đại để dàn dựng; thiếu đội ngũ đội soạn giả, đạo diễn, diễn vẫn rất đặc trưng cho vùng đất Nam Bộ giàu nghĩa kiện nghiên cứu về loại hình văn hóa dân tộc đang viên, nhạc công trẻ để kế thừa, trong khi các thế hệ nghệ nhân, nghệ sĩ Khmer đã lớn tuổi; đặc biệt cả tình này. có nguy cơ bị mai một, khuyến khích việc đầu nước chưa có trường đào tạo hệ chính quy, chuyên ngành diễn viên và nhạc công sân khấu Dù kê nên 4. Kết luận tư phục dựng, sân khấu hóa hình thức biểu diễn loại hình nghệ thuật sân khấu Dù kê rất có nguy cơ bị mai một, từ đó tác giả đề xuất một số giải pháp Kho tàng văn hóa nghệ thuật dân tộc Khmer và vận dụng đặc điểm thuận lợi trong xu thế hội nhằm bảo tồn và phát triển sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ là một giá trị độc đáo riêng trong ngôi nhà văn hóa nhập góp phần quảng bá giá trị văn hóa tộc người Từ khóa: nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ, Dù kê, nghệ thuật sân khấu, Khmer Nam Bộ. Việt Nam. Từ đó, việc giữ gìn và phát huy vốn giá Khmer đến với khu vực và thế giới. Có thể nhận trị văn hóa ấy luôn nhận được sự quan tâm của thấy việc chú trọng nghiên cứu về văn hoá Khmer Abstract Đảng và Nhà nước. Nhưng do giá trị văn hóa cộng Nam Bộ đến thực tiễn phát huy các giá trị văn hoá Du ke theatre of Southern Khmer is a new theatrical art which retains both common and original đồng dân tộc vô cùng phong phú và đa dạng nên nghệ thuật dân tộc là một trong những mục tiêu features. It has been formed and developed more distinctly in the provinces of Tra Vinh and Soc Trang gặp phải nhiều vướng mắc trong lúc thực thi, cụ chiến lược quan trọng hàng đầu để đơn vị Trường since the 1920s. Currently, there is a great shortage of modern Du ke scenarios, the inheritance of thể chưa đáp ứng đúng mục tiêu như mong đợi. Vì Đại học Trà Vinh có được nền tảng khoa học vững young composers, directors, actors, actresses and musicians while the Khmer artists are getting older. trước xu thế hội nhập, các trào lưu văn hóa mới chắc trong việc đào tạo nguồn nhân lực hiểu biết In addition, there still have no regular schools that train actors, actresses and musicians for Du ke ồ ạt tiếp biến mạnh mẽ trong cộng đồng dân cư sâu rộng về văn hoá tộc người Khmer cho địa bàn. theatre. As a result, Du ke theatrical art is likely to fall into oblivion. Therefore, this paper is to propose nên việc giữ gìn và phát huy vốn giá trị văn hóa Đây cũng chính là mục tiêu và phương hướng solutions to preserve and develop Du ke theatre of Southern Khmer. truyền thống dân tộc trong giai đoạn hiện nay cần giúp nhà trường phấn đấu xây dựng Khoa Ngôn Key words: Southern Khmer Du ke theatrical art, Du ke, theatrical art, southern Khmer. phải có một chiến lược bền vững. Hội thảo “Nghệ ngữ - Văn hoá - Nghệ thuật Khmer Nam Bộ thành thuật Sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ - Di sản khoa trọng điểm quốc gia góp phần vào sự nghiệp 1. Mở đầu 2. Nội dung văn hóa dân tộc” được tổ chức tại Trường Đại học giữ gìn và phát huy vốn giá trị văn hoá tộc người Người Khmer Nam Bộ có quyền tự hào là dân 2.1. Đôi nét về Dù kê Trà Vinh có thể xem là một sự kiện khởi sắc, thể trong cộng đồng dân tộc Việt Nam vào sự phát tộc ít người duy nhất ở Việt Nam có hai loại hình Tỉnh Trà Vinh thuộc khu vực Đồng bằng hiện sự bền vững ở góc độ thực thi công việc về triển chung của đất nước. sân khấu kịch hát dân tộc Rô băm và Dù kê. Riêng sông Cửu Long, có diện tích tự nhiên là 2.288,09 sân khấu Dù kê đã được bảo tồn và phát triển trong km2, tổng số dân là 1.012.648 người, trong đó Tài liệu tham khảo đời sống văn hoá xã hội của người Khmer Nam dân tộ ... r vực sân khấu Dù kê và biểu diễn đúng phong cách sự quảng bá các kịch bản Dù kê cho các đoàn Dù Trong thời đại khoa học kỹ thuật phát triển, nhằm tạo phong trào trong công chúng Khmer và nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ chính kê nghiệp dư để duy trì phong trào và tạo nguồn phương tiện tuyên truyền hiện đại, sự du nhập ồ ạt tạo nguồn đào tạo các lớp sân khấu Dù kê hệ chính thống. Trên cơ sở đó, “Nhà hát nghệ thuật sân khấu cho các đoàn chuyên nghiệp. Một số địa phương những băng, đĩa hình và sản phẩm phi văn hóa từ quy, dài hạn. Khmer Nam Bộ” sẽ là nơi phục hồi, chỉnh lí, cải 142 Soá 13, thaùng 3/2014 Soá 13, thaùng 3/2014 143 Tạp chí Khoa học Chuyên đề “Nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ - Di sản văn hóa dân tộc” là Đoàn Nghệ thuật Khmer Ánh Binh Minh là một có phong trào văn hoá - văn nghệ Khmer phát triển bên ngoài, phần nào đó đã làm phai mờ và lệch lạc Mở mới ngành đào tạo bậc Trung cấp Chuyên chặng đường phát triển liên tục đầy sáng tạo của và một số địa phương khác có các nghệ nhân sân đi nghệ thuật truyền thống tốt đẹp của dân tộc vốn nghiệp “Diễn viên sân khấu kịch hát- ca kich Dù nhiều thế hệ nghệ sĩ dân tộc Khmer. Đây là kết quả khấu Dù kê lão thành rất muốn khôi phục câu lạc có từ lâu đời. Một điều rất cần quan tâm là qua trao kê ” - hệ Chính quy, thời gian đào tạo 3 năm, đối của sự giao lưu, tiếp biến văn hóa giữa các dân tộc bộ, đội, nhóm hát sân khấu Dù kê để biểu diễn tại đổi, phỏng vấn một bộ phận thanh niên dân tộc tượng tuyển sinh là học sinh tốt nghiệp trung học Khmer, Kinh, Hoa đã cùng cộng cư, chan hòa trên địa phương trong các dịp lễ hội Khmer trong năm, Khmer, có nhiều thanh niên không biết về nguồn cơ sở. vùng đất Nam Bộ. Cho đến nay, nghệ thuật sân nhưng chưa có nơi đào tạo để bổ sung nhạc công, gốc, xuất xứ nghệ thuật sân khấu Dù kê, thậm chí Mở mới mã ngành đào tạo bậc cao đẳng, đại khấu Dù kê đã trở thành món ăn tinh thần không diễn viên sân khấu Dù kê phù hợp với thời gian các thanh niên này cho rằng không quan tâm đến học chuyên ngành “Diễn viên sân khấu Khmer thể thiếu của người Khmer Nam Bộ. học tập của học viên; hoặc có gia đình nghệ nhân sân khấu Dù kê, mà chỉ quan tâm đến các loại hình Nam Bộ” hoặc “Diễn viên sân khấu kịch hát – ca 2.3. Thực trạng sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ khi phát hiện có con, cháu còn nhỏ tuổi rất có năng âm nhạc hiện đại. kịch/sân khấu Dù kê” - hệ chính quy, đối tượng Khu vực Nam Bộ có tất cả 11 Nghệ sĩ Ưu khiếu về biểu diễn sân khấu Dù kê, nhưng chưa 3. Kết luận và kiến nghị tuyển sinh là học sinh tốt nghiệp Trung cấp Chuyên tú Khmer (NSUT). Trong những năm qua, Đoàn có nơi nào đào tạo chuyên nghiệp dài hạn để sau 3.1. Kết luận nghiệp ngành “Diễn viên sân khấu kịch hát - ca Nghệ thuật Khmer Ánh Binh Minh tỉnh Trà Vinh này các con, cháu có thể theo nghề lâu dài. Thời Việc bảo tồn và phát triển loại hình nghệ thuật kịch Dù kê ”. có 5/6 NSƯT, Đoàn Nghệ thuật Khmer tỉnh Sóc gian vừa qua, khu vực Nam Bộ chưa có nơi nào sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ, vừa mang tính Mở rộng quy mô và đối tượng tuyển sinh khu Trăng có 3/4 NSƯT và Đoàn Nghệ thuật Khmer tổ chức tuyển sinh đào tạo các chuyên ngành diễn truyền thống, đạo lý, văn hoá vừa mang tính đoàn vực Nam Bộ và có chính sách, đãi ngộ đối với Kiên Giang có một NSƯT luôn đóng vai trò nòng viên, nhạc công sân khấu Dù kê do thiếu đội ngũ kết của các dân tộc (Kinh, Khmer, Hoa) đã cùng học sinh, sinh viên học chuyên ngành Nghệ thuật cốt giữ gìn và phát huy nghệ thuật sân khấu Dù kê. giáo viên, giảng viên cơ hữu và đạt chuẩn. Đến nhau chung sức phát triển nên loại hình sân khấu Khmer Nam Bộ; Tuy nhiên, do việc đào tạo đội ngũ diễn viên, nhạc cuối năm 2012, Trường Trung cấp Văn hóa Nghệ độc đáo này là việc làm hết sức cần thiết, đòi hỏi Đào tạo hoặc liên kết đào tạo cán bộ trình độ công cho sân khấu Dù kê để bổ sung cho các đoàn thuật tỉnh Trà Vinh phối hợp Sở Văn hóa, Thể thao sự quan tâm của các cấp và cộng đồng. đại học các ngành: Biên kịch sân khấu, sáng tác chủ yếu là truyền nghề, hướng dẫn kinh nghiệm và Du lịch tỉnh Trà Vinh tổ chức thực hiện Đề án Tiếp tục tuyên truyền, phổ biến nghệ thuật sân âm nhạc, đạo diễn sân khấu, biên đạo múa, đối bằng phương pháp “truyền miệng” là chính, trong đào tạo, bổ sung đội ngũ diễn viên cho Đoàn Nghệ khấu Dù kê Khmer Nam Bộ rộng rãi, bằng nhiều tượng tuyển chọn là học sinh tốt nghiệp các lớp khi các nghệ nhân, nghệ sĩ Khmer này ngày càng thuật Khmer Ánh Binh Minh Trà Vinh, đây là đơn hình thức trong cộng đồng dân cư, nhất là giới trẻ Trung cấp Chuyên nghiệp khối ngành nghệ thuật lớn tuổi, một số đã mất, nên việc bổ sung đội ngũ vị đầu tiên khu vực Nam Bộ đăng ký Sở Giáo dục Khmer sẽ giúp cho thế hệ trẻ hiểu được việc bảo Khmer Nam Bộ; diễn viên trẻ, tài năng là rất khan hiếm. & Đào tạo tỉnh Trà Vinh mở mã ngành mới và tồn và phát huy vốn văn hoá độc đáo của dân tộc Định kỳ mở trại sáng tác kịch bản hoặc tổ chức Qua khảo sát, điền dã thực tế, trao đổi với các tổ chức tuyển sinh lớp trung cấp chuyên nghiệp, mình là điều cần thiết. thi sáng tác kịch bản sân khấu Dù kê Khmer Nam lãnh đạo ngành Văn hoá, Thể thao & Du lịch một ngành “Nghệ thuật biểu diễn kịch múa (Ca kịch Đào tạo chuyên ngành “Nghệ thuật biểu diễn Bộ, khuyến khích các đề tài xã hội đương đại để số địa phương; phỏng vấn một số lãnh đạo đoàn, Dù kê)”, hệ chính quy, khóa học 2012-2015, đối kịch múa (Ca kịch Dù kê)” cần được nâng cấp lên cung cấp kịch bản sân khấu Dù kê mới, đảm bảo nghệ sĩ, nghệ nhân, diễn viên sân khấu Dù kê; tượng tuyển sinh là học sinh tốt nghiệp trung học bậc cao đẳng, đại học, để chính những học sinh, chất lượng và sẽ phong phú đề tài cho các Đoàn tham khảo các bài báo, bài viết về sân khấu Dù kê, cơ sở trong địa bàn tỉnh Trà Vinh, đã trúng tuyển sinh viên này là những người được đào tạo một Dù kê chuyên và không chuyên nghiệp lựa chọn, chúng tôi nhận thấy hiện nay loại hình sân khấu 26 học sinh. Tuy nhiên, chỉ tuyển các thí sinh trong cách chuyên nghiệp; cũng là người giữ gìn, truyền sao cho đề tài kịch bản phù hợp với tình hình địa Dù kê Khmer Nam Bộ rất có nguy cơ bị mai một, địa bàn tỉnh Trà Vinh thì chưa thể đáp ứng nhu đạt những kiến thức, văn hoá cội nguồn của dân tộc phương mình; do các yếu tố sau: cầu học tập và bổ sung đội ngũ diễn viên trẻ sân và phát huy những giá trị văn hoá dân tộc Khmer Định kỳ tổ chức liên hoan, hội thi, hội diễn Một số đoàn chuyên nghiệp chất lượng nghệ khấu cho các đoàn nghệ thuật Khmer trong khu một cách tốt nhất. Đây sẽ là lực lượng diễn viên, sân khấu Dù kê cấp tỉnh và cấp toàn quốc, để thuật từng lúc chưa đáp ứng nhu cầu thưởng thức vực Nam Bộ. Thiếu sự giới thiệu, quảng bá loại nhạc công trẻ cung cấp cho các đoàn nghệ thuật các nghệ sĩ, diễn viên, nhạc công, kỹ thuật viên nghệ thuật ngày càng cao của khán giả. Thiếu vở hình văn hoá - nghệ thuật Khmer và sân khấu Dù Khmer từ tỉnh đến cơ sở trong khu vực Nam Bộ và các đoàn có dịp giao lưu, trao đổi, học hỏi kinh diễn Dù kê mới chất lượng, nhất là thiếu kịch bản kê trong các tour du lịch khách đến tham quan và sẽ là nguồn đào tạo đội ngũ giảng viên, soạn giả, nghiệm lẫn nhau; đề tài đương đại để dàn dựng nhằm thu hút khán có nghỉ đêm tại tỉnh Trà Vinh. đạo diễn sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ trong Định hướng xây dựng “Nhà hát nghệ thuật sân giả. Thiếu đội ngũ diễn viên, nhạc công trẻ, tài năng Mặc khác, hiện nay, có một số nghệ nhân tương lai. khấu Khmer Nam Bộ” trong tương lai, đây sẽ là nơi đáp ứng thị hiếu người xem. Thiếu đội ngũ soạn Khmer tài năng xuất sắc, lưu giữ nhiều bài ca 3.2. Kiến nghị tập hợp các nghệ nhân, nghệ sĩ ưu tú, các chuyên giả, đạo diễn có trình độ và am hiểu về sân khấu Bassac cổ xưa, có công phổ biến, truyền dạy nghề Một số giải pháp nhằm bảo tồn và phát triển sân gia am hiểu lĩnh vực nghệ thuật sân khấu Khmer Dù kê để phát hiện tìm những yếu tố mới trong cho thế hệ trẻ, được đồng nghiệp và quần chúng khấu Dù kê Nam Bộ một cách bền vững, như sau: Nam Bộ; khai thác và học tập vốn cổ trong nghệ biên soạn kịch bản và đột phá trong khâu dàn dựng kính trọng, đủ tiêu chuẩn phong tặng “Nghệ nhân Định kỳ mở lớp bồi dưỡng ngắn hạn đào tạo thuật ca Bassac; tổ chức nghiên cứu học thuật lĩnh vở diễn Dù kê phù hợp với xã hội đương đại. Thiếu ưu tú”, nhưng chưa được Nhà nước ghi nhận. diễn viên sân khấu Dù kê và nhạc cụ dân tộc Khmer vực sân khấu Dù kê và biểu diễn đúng phong cách sự quảng bá các kịch bản Dù kê cho các đoàn Dù Trong thời đại khoa học kỹ thuật phát triển, nhằm tạo phong trào trong công chúng Khmer và nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ chính kê nghiệp dư để duy trì phong trào và tạo nguồn phương tiện tuyên truyền hiện đại, sự du nhập ồ ạt tạo nguồn đào tạo các lớp sân khấu Dù kê hệ chính thống. Trên cơ sở đó, “Nhà hát nghệ thuật sân khấu cho các đoàn chuyên nghiệp. Một số địa phương những băng, đĩa hình và sản phẩm phi văn hóa từ quy, dài hạn. Khmer Nam Bộ” sẽ là nơi phục hồi, chỉnh lí, cải 142 Soá 13, thaùng 3/2014 Soá 13, thaùng 3/2014 143 Tạp chí Khoa học Chuyên đề “Nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ - Di sản văn hóa dân tộc” biên những vở diễn Dù kê truyền thống, tiêu biểu Mạnh dạn bổ sung vào chương trình tour du KHAI THÁC DI SẢN VĂN HÓA NGHỆ THUẬT SÂN KHẤU DÙ KÊ và cũng là nơi phát hiện các hạt nhân nghệ thuật và lịch khách đến tham quan có nghỉ đêm tại tỉnh Trà TRONG PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM DU LỊCH TRÀ VINH 1 tạo nguồn đào tạo các lớp nghệ thuật sân khấu Dù Vinh chương trình biểu diễn ca, múa, nhạc Khmer Ngô Hoàng Đại Long 2 kê - hệ chính quy. và trích đoạn sân khấu Dù kê, nhằm giới thiệu, Nguyễn Văn Cần Tổ chức nghiên cứu khoa học, sưu tầm các bài quảng bá loại hình sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ với bạn bè trong nước và quốc tế. Đây cũng sẽ ca Bassac, các kịch bản sân khấu Dù kê Khmer TÓM TẮT là đầu ra của học sinh, sinh viên các lớp đào tạo hệ Sản phẩm văn hóa là sản phẩm của lịch sử và luôn mang dấu ấn của thời đại. Hiện nay, nhiều sản Nam Bộ, đặc biệt là biên soạn sách song ngữ chính quy ngành Diễn viên Sân khấu Khmer Nam phẩm văn hóa mới ra đời phục vụ cuộc sống và phát triển hoạt động du lịch. Hoạt động du lịch sẽ tạo Khmer - Việt, Khmer – Anh về nghệ thuật sân Bộ trong tương lai. nên các sản phẩm du lịch. Việc tạo nên các sản phẩm du lịch từ văn hóa chính là thành quả của “văn khấu Dù kê Khmer Nam Bộ để thuận tiện giới Đề nghị Nhà nước phong tặng danh hiệu hóa du lịch và nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer chính là bản sắc vùng đất Trà Vinh”. Bài viết dưới đây thiệu và quảng bá rộng rãi loại hình nghệ thuật này “Nghệ nhân ưu tú” cho các nghệ nhân sân khấu Dù sẽ làm rõ nội dung này. đến công chúng trong và ngoài nước. kê Khmer Nam Bộ đủ tiêu chuẩn theo quy định. Từ khoá: sản phẩm du lịch, Dù kê, sản phẩm văn hoá, văn hoá du lịch, Trà Vinh Tài liệu tham khảo ABSTRACT Culture closely connects to history and bears contemporary stamp. Nowadays, many cultural Đặng Vũ Thị Thảo. 1988. Sân khấu truyền thống của người Khmer ĐBSCL. NXB Tổng hợp products are for serving spiritual life and tourism development. Tourism will bring about its product. Hậu Giang. The tourism product made from culture is the result of tourism culture and Khmer Du ke theatre is a Định Văn Linh. 1988. Văn hoá Khmer trong quá trình giao lưu và phát triển ở ĐBSCL. NXB Tổng character of Tra Vinh. This article will analyze clearly this content. hợp Hậu Giang. Keywords: tourism product, Du ke, cultural products, tourism culture, Tra Vinh Hoàng Túc. 1988. Tìm hiểu vốn văn hoá dân tộc Khmer Nam Bộ. NXB Tổng hợp Hậu Giang. Kim Thịnh. 2003. Báo cáo Tổng kết kỷ niệm 40 năm ngày thành lập Đoàn Nghệ thuật Khmer Ánh 1. DẪN NHẬP Chnam Thmay, Ok Om Bok, Dolta và ẩm thực Binh Minh Trà Vinh (14/4/1963-14/4/2003). Trà Vinh là tỉnh duyên hải Đồng bằng sông đa sắc màu như: chính sự cộng cư của ba dân tộc Nghị quyết Trung ương 5 khoá VIII (1998) về “ Xây dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên Cửu Long, diện tích 2.288.09 km2 với dân số là Kinh – Hoa – Khmer đã tạo nên vùng đất Trà Vinh tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”. 1.012.648 người (theo Cục Thống kê tỉnh Trà Vinh rất phong phú và đặc trưng. Nhưng có lẽ, điều đặc Phan An. 2009. Dân tộc Khmer Nam Bộ. NXB Chính trị Quốc gia. Hà Nội. năm 2011), bao gồm một thành phố trực thuộc tỉnh biệt vẫn sinh tồn và phát triển một cách bền bỉ với Phạm Thị Phương Hạnh. 2011. Văn hoá Khmer Nam Bộ - Nét đẹp trong bản sắc văn hoá Việt Nam. và bảy huyện, phía Đông giáp Biển Đông, phía thời gian và không gian của người Khmer nơi đây, NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật. Hà Nội. Tây giáp Vĩnh Long, phía Nam giáp Sóc Trăng, đó chính là: nghệ thuật sân khấu Dù kê, múa Lâm Sơn Lương. 2012. Tìm hiểu nghệ thuật sân khấu Dù kê Khmer Nam Bộ trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng phía Bắc giáp tỉnh Bến Tre, có 65 km bờ biển. Trà Thol, vũ điệu Apsara với dàn nhạc ngũ âm của họ. giai đoạn 1920-2000. Hội Văn học Nghệ thuật Sóc Trăng. Vinh cách thành phố Hồ Chí Minh 200 km đi bằng Đặc biệt, Dù kê - nghệ thuật sân khấu độc đáo của Trần Văn Bổn. 2012. Sân khấu dân gian. NXB Văn hoá Dân tộc. quốc lộ 53, khoảng cách chỉ còn 130 km nếu đi đồng bào dân tộc Khmer vùng Đồng bằng sông Cửu Trường Lưu (chủ biên). 1993. Văn hoá người Khmer Đồng bằng sông Cửu Long. NXB Văn hoá bằng quốc lộ 60, cách thành phố Cần Thơ 95 km. Long nói chung và vùng đất Trà vinh nói riêng. Dân tộc - Nghệ thuật. Tỉnh Trà Vinh là vùng địa lý cộng cư của ba dân Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tộc chính là Kinh, Khmer, Hoa và một số ít các dân tế như hiện nay thì vấn đề bảo tồn và phát huy tộc khác. Trong đó, người Kinh có tỷ lệ cao nhất những giá trị văn hóa dân tộc, cũng như các giá trị trong cơ cấu dân số của tỉnh với 684.119 người văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer là một chiếm 67,5% dân số của tỉnh. Đồng bào Khmer ở yêu cầu cấp thiết. Đồng thời, đây cũng là thời điểm Trà Vinh có 320.292 người (chiếm 31,63%), đông cần phát huy hơn nữa những giá trị văn hóa ra bên thứ hai cả nước sau tỉnh Sóc Trăng ngoài, quảng bá hơn nữa tính sự đa dạng, độc đáo Đây là một vùng văn hóa với những đặc trưng và bản sắc văn hóa của Trà Vinh nói riêng và Việt độc đáo và khác biệt so với các tiểu vùng văn hóa Nam nói chung ra ngoài phạm vi vùng, khu vực khác trong vùng văn hóa Tây Nam Bộ. Vì khi và thế giới. nhắc vùng đất Trà Vinh, người ta nghĩ ngay đến Hoạt động du lịch và xây dựng các sản phẩm những ngôi chùa Khmer độc đáo đậm chất huyền du lịch đặc trưng, độc đáo của vùng chính là kênh bí, bên cạnh đó là những lễ hội truyền thống: Chol văn hóa quan trọng để chuyển tải những nét độc đáo ra bên ngoài, đồng thời thông qua du lịch sẽ 1 Trung tâm Nghiên cứu Biển & Đảo, ĐH KHXH&NV TP. HCM 2 Khoa Du lịch & Việt Nam học, ĐH Nguyễn Tất Thành góp phần giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa 144 Soá 13, thaùng 3/2014 Soá 13, thaùng 3/2014 145
File đính kèm:
- san_khau_du_ke_khmer_nam_bo_bao_ton_va_phat_trien.pdf