Nghiên cứu lựa chọn các test đánh giá nội dung thể lực chuyên môn cho nam sinh viên chuyên ngành bóng chuyền năm thứ nhất và năm thứ hai trường Đại học thể dục thể thao Đà Nẵng

48 
NGHIÊN CỨU LỰA CHỌN CÁC TEST ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG THỂ LỰC 
CHUYÊN MÔN CHO NAM SINH VIÊN CHUYÊN NGÀNH BÓNG CHUYỀN 
NĂM THỨ NHẤT VÀ NĂM THỨ HAI TRƯỜNG ĐẠI HỌC TDTT ĐÀ NẴNG 
 TS. Nguyễn Văn Long, ThS. Lê Hoàng Dũng 
Trường Đại học TDTT Đà Nẵng 
ĐẶT VẤN ĐỀ 
Trong quá trình giảng dạy và huấn luyện 
cho sinh viên chuyên ngành Bóng chuyền ở 
trường Đại học TDTT Đà Nẵng, để đạt thành 
tích cao trong giảng dạy, huấn luyện phải sử 
dụng đa dạng các loại bài tập kỹ thuật, thể lực 
và chiến thuật khác nhau. Trong đó vấn đề thể 
lực chuyên môn là yếu tố quan trọng và quyết 
định thành tích. Thể lực chuyên môn tốt sẽ là 
lợi thế để sinh viên phát huy tốt kỹ thuật và 
chiến thuật trong thi đấu. Chính vì vậy, việc 
nâng cao thể lực chuyên môn cho nam sinh viên 
chuyên ngành Bóng chuyền ở trường Đại học 
TDTT Đà Nẵng là rất cần thiết, không thể thiếu 
đối với mỗi thầy - cô giáo khi lên lớp giảng 
dạy. Song từ trước đến nay trong quá trình đánh 
giá nội dung thể lực chuyên môn cho nam sinh 
viên chuyên ngành bóng chuyền năm thứ nhất 
và năm thứ hai ít được quan tâm và chưa thống 
nhất về các test đánh giá mà mỗi thầy - cô sử 
dụng một số test khác nhau. Do vậy chưa thống 
nhất trong đánh giá, xuất phát từ vấn đề nêu 
trên đề tài nghiên cứu và lựa chọn các test đánh 
giá nội dung thể lực chuyên môn cho nam sinh 
viên chuyên ngành bóng chuyền năm thứ nhất 
và năm thứ hai ở trường Đại học TDTT Đà 
Nẵng, là việc làm cần thiết có ý nghĩa quan 
trọng đối với công tác giảng dạy, huấn luyện. 
Quá trình nghiên cứu đề tài sử dụng nhóm 
phương pháp sau: Phương pháp phân tích và 
tổng hợp tài liệu; Phương pháp quan sát sư 
phạm; Phương pháp phỏng vấn; Phương pháp 
kiểm tra sư phạm và Phương pháp toán học 
thống kê. 
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 
1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về việc lựa 
chọn test đánh giá nội dung thể lực chuyên 
môn cho nam sinh viên năm thứ nhất và năm 
thứ hai chuyên ngành Bóng chuyền trường 
Đại học TDTT Đà Nẵng 
Trong giảng dạy và huấn luyện nội dung thể 
lực chuyên môn cho nam sinh viên chuyên 
ngành Bóng chuyền, các giảng viên, huấn luyện 
viên cũng như các nhà chuyên môn có thể sử 
dụng nhiều phương pháp khác nhau trong việc 
đánh giá sự phát triển thể lực chuyên môn cho 
sinh viên chuyên ngành Bóng chuyền. Song để 
Tóm tắt: Thông qua việc sử dụng các phương pháp nghiên cứu thường quy trong lĩnh vực 
thể dục thể thao, bước đầu chúng tôi đã lựa chọn được 07 test có đủ cơ sở khoa học, độ tin cậy 
và tính thông báo, để đánh giá nội dung thể lực chuyên môn cho nam sinh viên chuyên ngành 
Bóng chuyền năm thứ nhất và năm thứ hai trường Đại học TDTT Đà Nẵng. 
Từ khóa: Lựa chọn test, thể lực chuyên môn, Bóng chuyền, trường Đại học TDTT 
Đà Nẵng. 
Abstract: Through the use of routine research methods in the field of sport. Initially, we 
selected 07 tests with sufficient scientific basis, reliability and informability, to evaluate the 
professional fitness content for male volleyball students in the first and second years of the 
school. Danang University of Physical Education and Sports. 
Keywords: Selection of test, professional fitness, volleyball, Danang Sport University. 
 49
có cơ sở cho việc đánh giá thường căn cứ vào 
các yếu tố ảnh hưởng như: Yếu tố hình thái cơ 
thể, yếu tố chức năng, yếu tố thể lực, yếu tố kỹ 
- chiến thuật, yếu tố tâm lý. 
Để đánh giá nội dung thể lực chuyên môn 
cho nam sinh viên chuyên ngành Bóng chuyền 
năm thứ nhất và năm thứ hai trường Đại học 
TDTT Đà Nẵng, chúng ta phải sử dụng tổng 
hợp các test đánh giá về y sinh học, tâm lý và 
sư phạm. Trong đó test về sư phạm, thường 
được sử dụng rộng rải hơn, vì nó mang tính đặc 
thù của hoạt động thể lực. Việc sử dụng các test 
sư phạm thường đảm bảo độ tin cậy, tính thông 
báo và vừa đơn giản hơn trong cách tiến hành 
đánh giá. Vì các đơn vị đo lường thể hiện tính 
tương đối chính xác và quan trọng hơn là phù 
hợp với chuyên môn người kiểm tra. Ngoài ra, 
để đánh giá thể lực không thể không sử dụng 
các test có liên quan chặt với thể lực như các 
test về hình thái cơ thể. Kết quả thu được thông 
qua kiểm tra là những thông tin vô cùng quý 
giá, giúp quá trình giảng dạy, huấn luyện điều 
chỉnh được kế hoạch kịp thời và có hiệu quả 
cao. Đồng thời qua kết quả nghiên cứu, cho 
thấy việc đánh giá nội dung thể lực chuyên môn 
cho nam sinh viên chuyên ngành Bóng chuyền 
năm thứ nhất và năm thứ hai, chính là đánh giá 
các năng lực vận động thông qua các tố chất thể 
lực và trình độ thi đấu. Việc lựa chọn các test 
thông qua các bước sau: 
Bước 1: Tham khảo tài liệu liên quan để 
tổng hợp các test 
Bước 2: Thông qua phỏng vấn các giảng 
viên, huấn luyện viên và các chuyên gia để 
lựa chọn những test đặc trưng nhất đưa vào 
đánh giá. 
Bước 3: Xác định độ tin cậy và tính thông 
báo của các test đã qua phỏng vấn lựa chọn. 
Để thực hiện các bước nghiên cứu của đề 
tài, trước hết chúng tôi đọc các tài liệu, tham 
khảo và các công trình nghiên cứu có liên quan 
trong và ngoài nước. Trên cơ sở đó đề tài đưa ra 
các yếu tố đánh giá sự phát triển nội dung thể 
lực chuyên môn cho nam sinh viên chuyên 
ngành Bóng chuyền năm thứ nhất và năm thứ 
hai, đó là: 
- Tố chất thể lực; 
- Tâm lý, ý chí; 
- Trang thiết bị; 
- Điều kiện dinh dưỡng; 
- Cấu trúc sợi cơ; 
- Kỹ thuật động tác; 
- Chức năng sinh lý; 
- Kiểm tra y học; 
- Hình thái cơ thể; 
- Loại hình thần kinh. 
Sau khi đã tổng hợp đưa ra được các test, 
chúng tôi tiến hành phỏng vấn các giảng viên, 
huấn luyện viên và các chuyên gia để lựa chọn 
những test đặc trưng nhất đưa vào đánh giá. 
Trước khi phỏng vấn chúng tôi đưa ra các 
mức độ ưu tiên trong đánh giá ứng với các 
thang điểm và phương pháp tiếp cận. 
Ưu tiên 1: Rất quan trọng (3 điểm); 
Ưu tiên 2: Quan trọng (2 điểm); 
Ưu tiên 3: Ít quan trọng (1 điểm); 
Ưu tiên 4: Không quan trọng (0 điểm). 
Cách tiến hành phỏng vấn là thông qua hình 
thức phiếu hỏi, để đảm bảo độ tin cậy và tính 
khách quan của kết quả phỏng vấn. Đề tài 
phỏng vấn 2 lần, thời gian cách nhau giữa 2 lần 
phỏng vấn là 15 ngày. Nội dung và cách thức 
phỏng vấn đều tiến hành như nhau. 
Đối tượng phỏng vấn là các giảng viên, 
huấn luyện viên và các chuyên gia có nhiều 
kinh nghiệm trong công tác giảng dạy, huấn 
luyện môn Bóng chuyền. 
Lần phỏng vấn thứ 1: Chúng tôi phỏng vấn 
15 người (trong đó có 08 giảng viên, 05 HLV 
và 02 chuyên gia tất cả đều có trình độ chuyên 
môn từ thạc sĩ trở lên. 
Lần phỏng vấn thứ 2: Chúng tôi phỏng vấn 
12 người (trong đó có 08 giảng viên, 02 HLV 
và 02 chuyên gia), tất cả cũng đều có trình độ 
chuyên môn từ thạc sĩ trở lên. Đặc điểm về 
thành phần đối tượng phỏng vấn được minh họa 
ở Biểu đồ 1.
50 
 Lần 1 Lần 2 
Biểu đồ 1. Thành phần đối tượng phỏng vấn 
Bảng 1. Kết quả phỏng vấn về những yếu tố cần thiết để kiểm tra đánh giá nội dung 
thể lực chuyên môn cho nam sinh viên năm thứ nhất và năm thứ hai chuyên ngành Bóng chuyền 
TT Các yếu tố 
Phỏng vấn lần 1 (n = 15) Tổng Phỏng vấn lần 2 (n = 12) Tổng 
X2 
RQT 
(n) 
QT 
(n) 
IQT 
(n) 
KQT 
(n) Điểm 
Tỷ lệ 
(%) 
RQT 
(n) 
QT 
(n) 
IQT 
(n) 
KQT 
(n) Điểm 
Tỷ lệ 
(%) 
1 Trang thiết bị 03 06 04 02 25 55,6 02 06 03 01 21 58,3 1,37 
2 Hình thái cơ thể 09 03 02 01 35 77,8 07 03 01 01 28 77,8 0,87 
3 Loại hình thần kinh 03 04 06 02 23 51,1 03 04 03 02 20 55,6 5,75 
4 Tâm lý, ý chí 05 06 03 01 28 62,22 04 05 03 00 25 69,4 0,06 
5 Kỹ thuật động tác 12 02 01 00 41 91,10 08 02 02 00 30 83,3 1,29 
6 Điều kiện dinh dưỡng 05 05 03 02 28 62,2 03 05 03 01 22 61,1 0,05 
7 Tố chất thể lực 13 02 00 00 43 95,6 10 02 00 00 34 94,4 1,35 
8 Chức năng sinh lý 03 03 05 04 20 44,4 02 05 04 01 20 55,6 0,82 
9 Kiểm tra y học 04 05 04 02 26 57,8 04 04 03 01 23 63,9 0,11 
Ghi chú: Rất quan trọng (RQT), Quan trọng (QT), Ít quan trọng (IQT), Không quan trọng (KQT); 
X20,05 =36.415. 
Kết quả 02 lần phỏng vấn trình bày trong 
bảng 1, chứng tỏ có sự thống nhất ý kiến giữa 
02 lần phỏng vấn (χ2 tính < χ2 bảng ở ngưỡng 
xác suất < 5%). Qua đó, đề tài đã chọn được 
03/09 yếu tố có khả năng cần thiết để kiểm tra, 
đánh giá nội dung thể lực chuyên môn cho nam 
sinh viên chuyên ngành Bóng chuyền năm thứ 
nhất và năm thứ hai. Đó là các yếu tố có từ 
80,0% ý kiến đồng ý rất quan trọng và quan 
trọng ở cả 2 lần phỏng vấn và tổng điểm ở 2 lần 
phỏng vấn đều chiếm trên 75,0 điểm trở lên, đó 
là các yếu tố sau: 
- Hình thái cơ thể; 
- Kỹ thuật động tác; 
- Tố chất thể lực. 
Từ những yếu tố trên là cơ sở để chúng tôi 
tham khảo tài liêu tổng hợp và phỏng vấn lựa 
chọn test đánh giá nội dung thể lực chuyên môn 
cho nam sinh viên chuyên ngành Bóng chuyền 
 51
năm thứ nhất và năm thứ hai được khách quan, 
khoa học và phù hợp hơn. 
2. Lựa chọn các test đánh giá nội dung 
thể lực chuyên môn cho nam sinh viên 
chuyên ngành Bóng chuyền năm thứ nhất và 
năm thứ hai trường Đại học TDTT Đà Nẵng 
Qua phân tích và tổng hợp các tài liệu 
chuyên môn, cũng như qua quan sát, bài viết đã 
xác định được 16 test kiểm tra đánh giá nội dung 
thể lực chuyên môn cho nam sinh viên chuyên 
ngành Bóng chuyền. Để có cơ sở lựa chọn các 
test đánh giá, chúng tôi đã tiến hành phỏng vấn 
hai lần các giảng viên, huấn luyện viên và các 
chuyên gia có nhiều kinh nghiệm trong công tác 
giảng dạy, huấn luyện môn Bóng chuyền. Kết 
quả phỏng vấn được thể hiện ở Bảng 2. 
Kết quả 2 lần phỏng vấn như trình bày ở 
bảng 2, chứng tỏ đã có sự thống nhất ý kiến cao 
giữa 02 lần phỏng vấn. Qua đó, đề tài đã chọn 
được 07/16 test có khả năng đánh giá nội dung 
thể lực chuyên môn cho nam sinh viên chuyên 
ngành Bóng chuyền năm thứ nhất và năm thứ 
hai. Những test được lựa chọn đều có từ 80,0% 
ý kiến đồng ý rất quan trọng và quan trọng ở cả 
2 lần phỏng vấn và tổng điểm ở 2 lần phỏng 
vấn chiếm trên 70,0 điểm, đó là các test sau: 
Chiều cao đứng(cm), Chiều cao với 2 tay(cm), 
Thay đổi vị trí phát bóng liên tục 1 phút vào các 
ô qui định (lần), Đập bóng chính diện ở vị trí số 
4 mười lần(quả), Bật cao tại chỗ (cm), Chạy 
zíczắc 9 - 3 - 6 - 3 - 9 (s), Chạy rẻ quạt (s). 
Như vậy, qua 2 lần phỏng vấn chúng tôi đã 
lựa chọn được 07 test để đưa vào sử dụng đánh 
giá nội dung thể lực cho nam sinh viên chuyên 
ngành Bóng chuyền năm thứ nhất và năm thứ 
hai cũng như cho các khóa học khác. 
Bảng 2. Kết quả phỏng vấn lựa chọn các test nhằm đánh giá nội dung thể lực chuyên môn 
cho nam sinh viên chuyên ngành Bóng chuyền năm thứ nhất và năm thứ hai trường Đại học TDTT Đà Nẵng 
TT Các yếu tố 
Phỏng vấn lần 1 
(n = 15) Tổng 
Phỏng vấn lần 2 
(n = 12) Tổng 
RQT 
(n) 
QT 
(n) 
IQT 
(n) 
KQT 
(n) Điểm 
Tỷ lệ 
(%) 
RQT 
(n) 
QT 
(n) 
IQT 
(n) 
KQT 
(n) Điểm 
Tỷ lệ 
(%) 
* Test đánh giá hình thái 
1 Chiều cao đứng (cm) 08 07 00 00 38 84,4 05 06 01 00 28 77,8 
2 Chiều dài sải tay (cm) 05 05 04 01 29 64,4 03 04 03 02 20 55,5 
3 Chiều cao với 1 tay (cm) 03 05 05 02 24 53,3 04 04 03 01 23 63,9 
4 Chiều cao với 2 tay (cm) 06 06 02 01 32 71,1 05 05 01 01 26 72,2 
* Test đánh giá kỹ thuật 
1 Thay đổi vị trí phát bóng liên tục 
1 phút vào các ô qui định (lần) 06 07 02 00 34 75,5 04 06 02 00 26 72,2 
2 Chuyền bóng 10 lần vào ô vạch sẳn 
trên tường (quả) 05 04 04 02 27 60,0 03 04 03 02 20 55,5 
3 Di chuyển ngang 10m chuyền bóng 
vào ô vạch sẳn trên tường (quả) 04 03 05 03 23 51,1 02 04 04 02 18 50,0 
4 Di chuyển ngang đệm bóng vào 
tường 10 m (quả) 03 03 05 04 20 44,4 03 03 04 02 19 52,8 
5 Đập bóng chính diện ở vị trí số 
4 mười lần (quả) 05 07 03 00 32 71,1 05 06 01 00 28 77,8 
6 Đập bóng chính diện ở vị trí số 2 
mười lần (quả) 03 05 05 02 24 53,3 03 05 02 02 21 58,3 
* Test đánh giá thể lực 
1 Bật cao tại chỗ (cm) 05 07 03 00 32 71,1 05 05 02 00 27 75,0 
2 Bật với có đà (cm) 04 04 05 02 25 55,5 04 04 03 01 23 63,9 
3 Bật cao có đà bằng 1 chân (cm) 04 05 03 03 25 55,5 03 04 03 02 20 55,5 
4 Gập bụng thang gióng 20s (lần) 03 04 05 03 22 48,9 04 03 03 02 21 58,3 
5 Chạy zíczắc 9 - 3 - 6 - 3 - 9 (s) 06 06 03 00 33 73,3 06 05 01 00 29 80,5 
6 Chạy rẻ quạt (s) 06 07 02 00 34 75,5 05 05 02 00 27 75,0 
Ghi chú: Rất quan trọng (RQT), Quan trọng (QT), Ít quan trọng (IQT), Không quan trọng (KQT). 
52 
3. Xác định độ tin cậy và tính thông báo 
của các test đã lựa chọn 
3.1. Xác định độ tin cậy của các test 
Nhằm xác định độ tin cậy của test trên đối 
tượng nghiên cứu, đề tài đã tiến hành xác định 
hệ số tương quan giữa 2 lần lập test. Việc kiểm 
nghiệm được tiến hành trên 14 nam sinh viên 
chuyên ngành Bóng chuyền năm thứ nhất và 
năm thứ hai (khóa 3 và khóa 4). Đây là 2 khóa 
mới nhất được áp dụng chương trình giảng dạy 
Đại học. Tương ứng với mỗi khóa học có 7 nam 
sinh viên, được tiến hành kiểm tra 2 đợt, mỗi 
đợt cách nhau 2 ngày, các điều kiện kiểm tra 
giữa hai lần là như nhau. Độ tin cậy của các test 
và bài thử nghiệm phụ thuộc vào tính ổn định 
và sự tái tạo lại kết quả trong những lần lặp lại 
thử nghiệm qua một thời gian cố định với điều 
kiện giống nhau, trên cùng đối tượng như nhau, 
được xác định bởi những trọng tài, những người 
tiến hành thí nghiệm và những chứng kiến khác 
nhau. Sau đó tính tương quan giữa kết quả hai 
lần lập test. Nếu test có hệ số tương quan chặt 
chứng tỏ có độ tin cậy cao. Kết quả trình bày ở 
Bảng 3. 
Bảng 3. Hệ số tin cậy của các test đã lựa chọn 
TT Các Test 
Năm thứ nhất 
(n = 7) 
Năm thứ hai 
(n = 7) 
r R 
1 Chiều cao đứng (cm) 0,89 0,91 
2 Chiều cao với 2 tay (cm) 0,82 0,83 
3 Thay đổi vị trí phát bóng liên tục 1 phút vào các ô qui định (lần) 0,80 0,81 
4 Đập bóng chính diện ở vị trí số 4 mười lần (quả) 0,86 0,87 
5 Bật cao tại chỗ (cm) 0,82 0,81 
6 Chạy zíczắc 9 - 3 - 6 - 3 - 9 (s) 0,85 0,83 
7 Chạy rẻ quạt (s) 0,92 0,91 
Ghi chú: Với n = 7; r  0,8 trở lên test đủ độ tin cậy sử dụng. 
Từ kết quả Bảng 3 cho thấy: Trong 07 test 
được kiểm nghiệm cho 2 khoá thì cả 07 test 
được lựa chọn có hệ số tương quan đều có ý 
nghĩa thống kê (P <0,05) đủ để đảm bảo độ tin 
cậy cần thiết (r  0,8). 
3.2. Xác định tính thông báo của các test 
Đây là công việc không thể thiếu được 
nhằm xác định mức độ chính xác của test. Để 
kiểm nghiệm tính thông báo của test, đề tài tiến 
hành nghiên cứu mối tương quan giữa các chỉ 
tiêu được nghiên cứu cho nam sinh viên chuyên 
ngành Bóng chuyền với thành tích học tập môn 
thực hành. Cụ thể hơn là nghiên cứu mối tương 
quan giữa các chỉ tiêu được nghiên cứu với 
điểm học phần môn chuyên sâu. 
Mối tương quan giữa thành tích học tập 
thực hành và các chỉ tiêu nghiên cứu cho nam 
sinh viên chuyên ngành Bóng chuyền năm thứ 
nhất và năm thứ hai đều được trình bày ở 
Bảng 4. 
Qua Bảng 4 cho thấy, ở cả 2 khóa nam sinh 
viên chuyên ngành Bóng chuyền đều có 07/07 
test là có mối tương quan khá chặt với thành 
tích học tập môn thực hành, hệ số tương quan 
từ 0,67 - 0,77. Theo lý thuyết đo lường TDTT, 
thì 07/07 test trên đều có tính thông báo cao 
đối với việc đánh giá nội dung thể lực chuyên 
môn cho sinh viên chuyên ngành Bóng chuyền 
các khóa. 
Từ kết quả nghiên cứu về lý luận, thực tiễn 
và đặc biệt là xác định độ tin cậy và tính thông 
báo của các test sư phạm. Bài viết đã lựa chọn 
được 07 test vừa đảm bảo độ tin cậy (r ≥ 0,82 
với P < 0,05) và đảm bảo tính thông báo là 
(r ≥ 0,64 với P < 0,05). Như vậy, bài viết đã xác 
 53
định được 07 test để đánh giá nội dung thể lực 
chuyên môn cho sinh viên chuyên ngành 
Bóng chuyền năm nhất và năm hai trường Đại 
học TDTT Đà Nẵng. 
Bảng 4. Hệ số tương quan của các chỉ tiêu nghiên cứu với thành tích học tập thực hành 
của nam sinh viên chuyên ngành Bóng chuyền 
TT Các Test 
Năm thứ nhất
(n=7) 
Năm thứ hai 
(n=7) 
r R 
1 Chiều cao đứng (m) 0,72 0,73 
2 Chiều cao với 2 tay (m) 0,69 0,71 
3 Thay đổi vị trí phát bóng liên tục 1 phút vào các ô qui định (lần) 0,74 0,76 
4 Đập bóng chính diện ở vị trí số 4 mười lần (quả) 0,70 0,73 
5 Bật cao tại chỗ (m) 0,75 0,73 
6 Chạy zíczắc 9 - 3 - 6 - 3 - 9 (s) 0,67 0,72 
7 Chạy rẻ quạt (s) 0,77 0,76 
* Ghi chú: |r05| = 0,755. 
KẾT LUẬN 
Từ kết quả các bước nghiên cứu kể trên đề 
tài đã lựa chọn được 07 test để đánh giá nội 
dung thể lực chuyên môn cho nam sinh viên 
chuyên ngành Bóng chuyền năm nhất và năm 
hai trường Đại học TDTT Đà Nẵng, đó là: 
* Test đánh giá hình thái (02 test): Chiều 
cao đứng (m), Chiều cao với 2 tay (m). 
* Test đánh giá kỹ thuật (02 test): Thay đổi 
vị trí phát bóng liên tục 1 phút vào các ô qui 
định (lần), Đập bóng chính diện ở vị trí số 4 
mười lần (quả). 
* Test đánh giá thể lực (03 test): Bật cao tại 
chỗ (m), Chạy zíczắc 9 - 3 - 6 - 3 - 9(s), Chạy rẻ 
quạt (s). 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
[1]. Dương Ngiệp Chí (1987), “Phương pháp lập test đánh giá khả năng tập luyện trong thể 
thao”, Bản tin Khoa học kỹ thuật TDTT, (6). 
[2]. Hội bóng chuyền Nhật Bản (1980), “Test kiểm tra thể lực của VĐV bóng chuyền”, Bản tin 
Khoa học TDTT - Viện Khoa học TDTT (3), Hà Nội. 
[3]. Nguyễn Hữu Hùng (1979), “Huấn luyện thể lực cho vận động viên bóng chuyền”, Nxb. 
TDTT, Hà Nội. 
[4]. Pho Min E.V (1989) “Cấu trúc trình độ chuẩn bị thể lực chuyên môn của các VĐV bóng 
chuyền”, Bản tin Khoa học TDTT - Viện Khoa học TDTT, Hà Nội. 
Bài nộp ngày 25/5/2021, phản biện ngày 05/6/2021, duyệt in ngày 10/6/2021