Một số phương pháp rèn luyện kĩ năng ghi nhạc cho sinh viên năm thứ nhất hệ Cao đẳng Sư phạm âm nhạc

 VJE Tạp chí Giáo dục, Số 427 (Kì 1 - 4/2018), tr 56-60 
 MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG GHI NHẠC 
 CHO SINH VIÊN NĂM THỨ NHẤT HỆ CAO ĐẲNG SƯ PHẠM ÂM NHẠC 
 Phan Thị Thịnh - Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương Nha Trang 
 Ngày nhận bài: 11/04/2017; ngày sửa chữa: 20/05/2017; ngày duyệt đăng: 26/05/2017. 
 Abstract: Based on the current situation of teaching and learning music notation of Music Training 
 major at Nha Trang National College of Pedagogy, the article offers some methods of practicing 
 music notation skills for first year students of Music Training major. These include the methods of 
 practice skills of listening and notating pitch, length; defining beat and meter; listening and notating 
 one-part; and instructing self-study. These methods will help first-year students to notate music 
 more easily and the separation of music notating skills will also be interesting for students. 
 Keywords: Methods, music notation skills, first-year students, music training major. 
1. Mở đầu luyện đan xen trong các buổi học ghi nhạc, tuy vậy không 
 Ghi nhạc là một phân môn mà nhiều sinh viên (SV) phải tất cả các KN nghe - ghi cao độ đều được rèn luyện 
sư phạm âm nhạc năm thứ nhất chưa từng nghe và chưa trong mỗi buổi học. Học xướng âm đến giọng nào thì nên 
được rèn luyện trước đó bao giờ. Vì thế, người dạy cần luyện nghe, ghi nhạc ở giọng đó. Tùy theo khả năng, sự 
có phương pháp (PP) rèn luyện kĩ năng (KN) ghi nhạc tiến bộ của người học mà giảng viên (GV) hướng dẫn 
phù hợp và khoa học nhằm tạo nền móng vững chắc cho thực hiện sao cho phù hợp. 
SV ở những năm học sau. 2.1.1. Rèn luyện kĩ năng nghe các âm liền bậc 
 Học ghi nhạc là một quá trình rèn luyện KN, bởi vậy Nghe các âm liền bậc chỉ dùng để luyện nghe cho SV 
PP rèn luyện KN ghi nhạc cần đảm bảo các tiêu chí sau: năm thứ nhất với mục đích giúp người học bước đầu làm 
 - Đảm bảo tính vừa sức đối với người học. Tất cả các quen và phân biệt được các tuyến giai điệu liền bậc và các 
PP và bài tập ghi nhạc đều phải vừa sức với đối tượng là tuyến giai điệu có nốt cách bậc, chuẩn bị cho việc luyện 
người bắt đầu học âm nhạc. nghe quãng ở các bài sau. Luyện nghe các âm liền bậc còn 
 - PP phải hướng đến mục đích, yêu cầu của môn học. giúp SV nắm vững gam Đô trưởng (C-dur) - là gam của 
Mục đích của phân môn Ghi nhạc là SV ghi lại được các giọng đầu tiên các em bắt đầu làm quen với âm nhạc. 
bài hát, giai điệu ở các giọng từ 0 đến 1 dấu hóa; có khả Trước khi nghe các âm liền bậc, SV cần được nghe 
năng cảm nhận tính chất âm nhạc qua tiết tấu, điệu thức, toàn bộ gam của giọng C-dur. Sau đó, GV tách từng 
giai điệu. Bởi vậy, SV được luyện tập các KN nhỏ như nhóm âm liền bậc trong gam để cho các em luyện nghe: 
luyện ghi cao độ, luyện ghi tiết tấu, luyện nghe quãng. nghe 5 âm, nghe 4 âm, nghe 3 âm. Những lần luyện nghe 
 - Đảm bảo tính khoa học, phù hợp giữa PP và nội âm liền bậc đầu tiên, GV nên cho SV nghe âm đầu và âm 
dung. Nội dung luôn gắn với PP và ngược lại, PP phải cuối là âm ổn định, sau đó mới cho nghe 4 âm, 5 âm liền 
gắn với nội dung học. Các PP rèn luyện KN phải gắn bó bậc khác. Sau một số lần đàn theo kiểu mô tiến, GV có 
chặt chẽ với hệ thống các bài luyện tập. thể đàn bất cứ nhóm âm liền bậc nào và yêu cầu SV phán 
 - Đảm bảo sự phát triển đồng đều các KN ghi nhạc. đoán cao độ âm đầu tiên để xướng âm lên. 
Mỗi một KN nhỏ đều đóng vai trò quan trọng trong việc Sau một số tiết luyện nghe âm liền bậc, GV có thể 
hình thành và phát triển khả năng ghi nhạc. Vì thế không đan xen nốt nhảy quãng 3 vào giữa 2 nhóm liền bậc để 
thể chú trọng quá vào một KN nào đó mà cần phát triển SV phân biệt và xác định âm liền bậc hay quãng nhảy. 
đồng đều tất cả các KN. Để nâng cao hơn, GV có thể cho SV nghe, nhận biết và 
 - Tạo được hứng thú cho người học. Sử dụng nhiều phân biệt các nhóm 3 âm 2 cung và nhóm 3 âm 1,5 cung 
PP rèn luyện KN kết hợp các nội dung chuyển đổi linh tạo thành quãng 3T hoặc quãng 3t (tính từ âm thấp nhất 
hoạt sẽ tránh được sự nhàm chán. đến âm cao nhất). Phân biệt được 2 nhóm 3 âm này sẽ 
2. Nội dung nghiên cứu giúp SV dễ xác định quãng 3 trưởng (T) thứ (t) khi luyện 
2.1. Phương pháp rèn luyện kĩ năng nghe và ghi cao độ nghe quãng. 
 SV năm thứ nhất cần được rèn luyện các KN nghe Luyện nghe các âm liền bậc là một trong những KN 
như: nghe âm liền bậc; nghe và nhắc lại từng nốt; nghe nghe đơn giản hơn cả, nó cần được chú trọng rèn luyện 
quãng giai điệu; nghe hợp âm rải; điền cao độ vào chỗ trong thời gian đầu, khi SV mới học ghi nhạc. Về sau, 
trống; ghi nhanh cao độ. Các hoạt động này được rèn tùy theo mức độ phát triển khả năng nghe của SV mà rèn 
 56 
 VJE Tạp chí Giáo dục, Số 427 (Kì 1 - 4/2018), tr 56-60 
luyện. Nếu SV xác định được các âm liền bậc tốt rồi, GV cao tối đa là nốt g2 và thấp nhất là nốt g (nốt Sol ở quãng 
có thể bỏ qua KN này để chuyển sang KN khác cho phù tám nhỏ). Với các quãng 4 và quãng 5 đúng, khi đàn cho 
hợp với khả năng của SV. SV nghe, GV có thể mở r ... n nhấn rõ trọng âm và gõ tiết tấu một cách 
nhanh hơn. Yêu cầu SV nghe toàn bộ câu nhạc và ghi rõ ràng, dứt khoát để SV xác định đúng nhịp và dễ nhớ 
nhanh cao độ vào khuông nhạc. hình tiết tấu. 
2.2. Phương pháp rèn luyện kĩ năng nghe và ghi 2.2.3. Rèn luyện kĩ năng điền tiết tấu vào cao độ cho 
trường độ trước và vạch nhịp 
 Ghi trường độ tách biệt là một KN đòi hỏi người học Đây là dạng bài tập cho trước cao độ, sau đó GV đàn 
phải nắm chắc cách ghi các kí hiệu hình nốt nhạc, nguyên cho SV nghe để điền trường độ. Các dạng bài tập này 
tắc kết nhóm trường độ; hiểu và phân biệt rõ các loại nhịp thường phải có giai điệu hoàn chỉnh, mỗi bài chỉ khoảng 
cơ bản như nhịp 2, nhịp 3, nắm vững trọng âm của từng 2 câu hoặc ý nhạc, cao độ hoặc tiết tấu câu 2 nên phát 
loại nhịp, phân biệt được sự khác nhau giữa nhịp đơn và triển hoặc mô phỏng của câu 1. Những bài đầu nên bắt 
nhịp kép cùng loại (3/8, 6/8...). Bởi vậy, trước khi luyện đầu từ tiết tấu đơn giản. Khi cho SV luyện ghi những 
ghi các bài tập tiết tấu tách biệt, SV cần được hướng dẫn dạng trường độ khó hơn, nên đưa dần một ít vào câu 2, 
nghe và luyện tập các KN nhỏ như: KN xác định nhịp, cao độ câu 2 có thể giống câu 1 để SV dễ tập trung và 
phách; KN xác định nhóm nốt. xác định đúng trường độ mới. 
2.2.1. Rèn luyện kĩ năng nghe và xác định nhịp, phách: Rèn luyện KN nghe và ghi trường độ riêng biệt giúp 
 - Xác định nhịp: Trước khi ghi, SV cần xác định được người học có thể tập trung hoàn toàn vào việc nghe và 
nhịp của câu, đoạn hoặc bài nhạc. GV đàn giai điệu, nhấn ghi tiết tấu nhằm phát triển khả năng cảm nhận và xác 
rõ trọng âm và hướng dẫn SV nghe để xác định được định đúng nhịp, phách; phản xạ nhanh về tiết tấu khi nghe 
phách mạnh - phách nhẹ, từ đó xác định loại nhịp và số những nhóm trường độ, hình tiết tấu; có khả năng tách 
chỉ nhịp của bài. biệt cao độ và tiết tấu trong một giai điệu. Bởi vậy GV 
 Hướng dẫn SV phân biệt sự khác nhau giữa nhịp đơn cần lưu ý một số điều khi lựa chọn bài tập và hướng dẫn: 
và nhịp kép cùng loại. Ví dụ nhịp 2/4 và nhịp 4/4. GV - Độ khó của bài tập được nâng cao một cách dần dần, 
cần cho người học thấy rõ sự khác nhau khi đánh nhấn vừa củng cố luyện tập tiết tấu đã học vừa đưa vào một 
trọng âm 2 loại nhịp 2/4 và 4/4. Việc thể hiện rõ phách lượng nhỏ tiết tấu mới; - Bài tập luôn phù hợp với khả 
mạnh và phách mạnh vừa trong nhịp 4/4sẽ giúp người năng thực hiện của người học; - Quá trình đàn hoặc gõ 
học không nhầm lẫn với nhịp 2/4. Với nhịp 3/8 và 6/8 tiết tấu cho SV nghe luôn rõ ràng, dứt khoát, thể hiện 
cũng thực hiện tương tự như vậy. đúng tính chất loại nhịp. 
 Trong quá trình đàn giai điệu từng câu cho SV ghi, 2.3. Phương pháp rèn luyện kĩ năng ghi nhạc một bè 
GV có thể đánh chậm nhưng khi hướng dẫn SV xác định Ghi nhạc chính là luyện tai nghe và trí nhớ âm nhạc. 
nhịp phải thực hiện đúng tốc độ của bài hoặc thể hiện Luyện nghe cao độ giúp người học tập trung hoàn toàn 
đúng tính chất của từng loại nhịp. Ví dụ nhịp 3/4 và nhịp vào nghe cao độ, phát triển tai nghe về mặt cao độ. Luyện 
3/8, nếu đàn nhịp 3/8 ở tốc độ chậm SV sẽ dễ xác định nghe và ghi tiết tấu giúp người học nắm được cách ghi 
nhầm thành nhịp 3/4 và ngược lại. trường độ và nâng cao độ nhanh nhạy về tiết tấu. Sau khi 
 - Xác định phách: GV đàn chậm rãi giai điệu (giai được rèn luyện các KN ghi cao độ và trường độ riêng 
điệu đơn giản để người học tập trung vào việc xác định biệt, SV cần được luyện tập hoàn thiện và nâng cao KN 
phách), hướng dẫn SV cách nghe và xác định điểm rơi ghi nhạc bằng các bài tập kết hợp ghi cả cao độ và trường 
của phách, yêu cầu SV đánh dấu vào những nốt nằm ở độ ở nhiều dạng bài. 
điểm rơi của phách. Hướng dẫn cách nhóm các nốt trong 2.3.1. Rèn luyện kĩ năng nghe và ghi nhớ 
cùng một phách. Đây là PP rèn luyện khả năng ghi nhớ giai điệu với 2 
2.2.2. Rèn luyện kĩ năng ghi tiết tấu cách: nhớ và đọc ngay giai điệu; nhớ giai điệu và ghi lại. 
 GV gõ tiết tấu cho SV nghe và ghi lại. Ban đầu cần Các bài tập cho KN này thường ngắn, đơn giản, giai điệu 
hướng dẫn SV tập trung để nghe và nhớ chính xác đoạn dễ thuộc dễ nhớ. 
tiết tấu đồng thời chân gõ nhẹ phách, chú ý nghe trọng - Nhớ và đọc ngay: GV đàn câu nhạc 1, 2 hoặc 3 lần 
âm để xác định nhịp. Đầu tiên, cho SV ghi các hình tiết liên tiếp (tùy độ khó của bài), yêu cầu SV đọc lên sau khi 
tấu đơn giản như trắng, đen, đơn, sau đó mở rộng thêm nghe. Nhớ và đọc ngay nên được rèn luyện thường xuyên 
các hình nốt khác cho phù hợp với khả năng của SV. trong các buổi học. KN này kết hợp cả KN nghe - nhớ và 
 58 
 VJE Tạp chí Giáo dục, Số 427 (Kì 1 - 4/2018), tr 56-60 
xướng âm lại nên thường tạo không khí sôi nổi trong giờ giờ. Đọc nhạc thì có bài tập sẵn GV giao về nhà, tài liệu 
học, tránh được sự trầm lắng vốn có của ghi nhạc. cũng nhiều; ghi nhạc thì việc tự luyện tập khó khăn hơn 
 - Nhớ và ghi lại: GV đàn cả bài 2-5 lần (tùy độ khó như cần phải có người đàn cho để ghi hoặc phải có băng, 
của bài) để SV nghe và ghi lại hoàn toàn theo trí nhớ của đĩa các bài tập ghi âm (băng đĩa không có sẵn, thường do 
mình. GV không nên đánh đi đánh lại nhiều lần khi SV GV tự làm. Việc làm đĩa các bài tập ghi âm không đơn 
đã ghi. Mục đích của dạng bài tập này là rèn luyện khả giản nên ít có GV làm)... Rèn luyện ghi nhạc chủ yếu chỉ 
năng ghi nhớ nên cần lường trước khả năng người học và thực hiện trên lớp có GV hướng dẫn trực tiếp. 
mức độ khó của bài. Với bài có giai điệu khó nhớ hơn thì Tuy vậy, vẫn có những PP hướng dẫn SV tự luyện 
đàn liên tiếp nhiều lần hơn rồi mới cho ghi. tập ghi nhạc theo nhóm hoặc tự luyện tập cá nhân. Chúng 
 Các bài tập rèn trí nhớ phải có độ khó và độ dài tăng tôi đề xuất một số PP hướng dẫn tự luyện tập ghi nhạc 
dần cho phù hợp mới phát triển được tai nghe và tạo hứng với đối tượng người học là SV năm thứ nhất. 
thú cho SV. Bài tập khó về cao độ thì tiết tấu phải đơn 2.4.1. Phương pháp tự luyện tập ghi nhạc theo nhóm 
giản và ngược lại; bài có giai điệu khó thì phải ngắn, bài Trong một lớp, GV phân SV thành các nhóm nhỏ có 
dài thì giai điệu phải đơn giản. năng lực ghi nhạc đồng đều nhau. Chọn những SV có 
2.3.2. Rèn luyện kĩ năng nghe - ghi các bài tập một bè khả năng đánh đàn phím và gõ tiết tấu tốt làm nhiệm vụ 
 Đây là PP rèn luyện KN nghe - ghi nhạc truyền thống đánh đàn và gõ tiết tấu cho SV trong nhóm ghi. Để SV 
được sử dụng phổ biến và thường xuyên nhất. GV đàn cả làm được việc này, quá trình học trên lớp GV phải hướng 
bài hoặc 1 đoạn nhạc cho SV ghi từng câu, một bài tập dẫn và cho SV thực hành đàn, gõ tiết tấu cho lớp ghi. SV 
dài khoảng 4-6 câu. Bài ghi có thể do GV sưu tầm của không chỉ làm mẫu chính xác, rõ ràng mà còn phải thực 
các tác giả, lấy từ đoạn trích của tác phẩm âm nhạc, GV hiện có trình tự, linh hoạt, biết cách giúp các bạn trong 
tự sáng tác hoặc các bài hát thiếu nhi... nhóm ghi. 
 PP này được thực hiện tuần tự theo các bước: - GV PP tự học này có những ưu điểm và hạn chế như: 
đàn âm La mẫu; - Cho SV nghe toàn bài và yêu cầu xác - Việc SV tự đàn, gõ tiết tấu cho các bạn ghi sẽ giúp SV 
định giọng, nhịp của bài; - Đàn từng câu theo lối móc phát huy khả năng và phát triển năng khiếu âm nhạc cụ thể 
xích; - Đàn lại toàn bài để SV kiểm tra và chỉnh sửa; là phát triển năng lực thực hành và tai nghe âm nhạc. Mặt 
- Kiểm tra, đánh giá và nhận xét bài ghi của SV. hạn chế là những SV này do thường phải làm mẫu và 
 Trong quá trình thực hiện, GV cần lưu ý: đàn ở tốc hướng dẫn các bạn nên ít được tham gia nghe - ghi trong 
độ vừa phải, khi đàn cả bài nên đánh đúng tốc độ yêu cầu nhóm; - Nếu SV làm mẫu không tốt, nhóm tự học sẽ gặp 
của bài; đàn từng câu cho SV ghi thì ở tốc độ vừa phải, khó khăn khi nghe và ghi ; - PP này chỉ thực hiện được ở 
với câu khó có thể đánh thong thả, chậm rãi hơn. Trọng các nhóm lớp với SV có năng lực ghi nhạc tương đối đồng 
âm cần được nhấn rõ, thể hiện đúng tính chất của nhịp. đều, SV có khả năng đánh đàn phím tương đối tốt. 
Luôn kiểm tra quá trình ghi của SV để có những gợi ý, Các bài tập cho SV tự học theo nhóm cần được GV 
hướng dẫn kịp thời, tránh được những lỗi sai dây chuyền lựa chọn cho phù hợp năng lực của SV trong từng nhóm. 
từ câu trước kéo sang câu sau. Nội dung bài tập phải phát triển được các KN tương ứng, 
 Những bài tập có tiết tấu mới tập ghi lần đầu hoặc phù hợp theo nội dung, yêu cầu luyện tập trên lớp. 
những chỗ khó, GV cần hướng dẫn riêng trước khi cho 2.4.2. Phương pháp tự luyện tập cá nhân 
ghi cả bài. Kiểm tra và nhận xét bài ghi của SV; GV PP này mỗi cá nhân có thể tự chủ động trong việc 
không chỉ sửa sai về cao độ, trường độ mà cần chú ý sửa luyện tập mà không cần phải có người đánh đàn, gõ tiết 
sai cả cách ghi nhạc để tạo thói quen ghi nhạc đúng, tấu. Tự luyện tập ghi nhạc cá nhân có 3 hình thức: 
chuẩn về mặt chính tả. - Luyện tập nghe - ghi bài tập qua băng, đĩa; - Ghi lại 
 Các bài tập nghe - ghi cần có cao độ và tiết tấu phong những bài hát, giai điệu đã thuộc; - Tự đánh đàn để rèn 
phú, mỗi câu dài khoảng 2-4 ô nhịp (tùy theo loại nhịp luyện tai nghe. 
và trường độ, số lượng nốt của câu). Câu khó về cao độ - Luyện tập nghe - ghi bài tập qua băng, đĩa: PP này 
thì phải đơn giản về tiết tấu và ngược lại. Bài tập cần giúp SV có thể tự luyện tập hầu hết các KN ghi nhạc. SV 
được nâng cao dần độ khó. tự ghi nhạc qua băng đĩa, trình tự ghi cũng giống như 
2.4. Hướng dẫn tự học cách luyện tập trên lớp nhưng không có GV hướng dẫn 
 Đọc và ghi nhạc là môn học rèn luyện KN, vì vậy yếu và gợi ý. Người học có thể nghe lại nhiều lần một câu 
tố tự học, tự rèn luyện hết sức quan trọng. Trên thực tế, nhạc nếu chưa ghi được chính xác. Tuy vậy, cũng cần 
hầu như SV mới chỉ tự rèn luyện đọc nhạc mà chưa chú giới hạn khoảng thời gian tối đa cho mỗi bài tập để SV ý 
ý, thậm chí nhiều SV còn chưa tự rèn luyện ghi nhạc bao thức tập trung hơn trong quá trình nghe - ghi. 
 59 
 VJE Tạp chí Giáo dục, Số 427 (Kì 1 - 4/2018), tr 56-60 
 Tài liệu phải đảm bảo chất lượng thì SV mới tự luyện để tránh được lỗi sai liên tiếp từ câu này sang câu khác. 
tập được. Hiện nay hầu như tài liệu này chưa có ở các PP này giúp SV có thể ghi một bài ở nhiều giọng trong 
trường sư phạm đào tạo giáo viên âm nhạc cũng như cùng điệu thức, đồng thời giúp các em phát triển KN 
ngoài thị trường, vì vậy GV phải tự làm các băng, đĩa bài dịch giọng. 
tập ghi nhạc cho SV tự học. Nội dung, tiến trình thể hiện Tự luyện tập bằng cách ghi lại các bài hát đã thuộc 
bài tập trên đĩa cũng như chất lượng âm thanh cần được đối với SV năm thứ nhất cũng có mặt hạn chế nhất định. 
đảm bảo: + Nội dung tương thích với các KN được rèn Bài hát phù hợp với trình độ của SV chỉ là những bài hát 
luyện trên lớp; + Thứ tự các bước thực hiện của từng bài thiếu nhi ngắn và đơn giản, hầu hết những bài hát này 
tập cần rõ ràng, khoa học giống như những gì GV thực được viết ở điệu thức trưởng nên SV ít luyện ghi được 
hiện trên lớp; + Cao độ và trường độ của bài tập tự luyện các bài hát điệu thức thứ. 
thường dễ hơn bài luyện tập trên lớp; + Các bài tập được - Tự đánh đàn để luyện tai nghe: Để luyện nghe 
sắp xếp theo trình tự độ khó tăng dần; + Âm thanh rõ nét, quãng, theo chúng tôi, cách tốt nhất là SV tự đàn từng 
không có tạp âm. loại quãng để nghe cho quen tai. Ví dụ, ban đầu là luyện 
 Các loại bài tập cho SV tự luyện tập bao gồm: bài tập nghe quãng 2T, sau đó luyện nghe quãng 2t để phân biệt 
ghi tiết tấu, bài tập điền tiết tấu vào cao độ cho trước, bài rõ quãng một cung và quãng nửa cung. Khi đã nghe tốt 
tập điền cao độ vào tiết tấu cho trước, bài tập ghi nhanh, thì chuyển sang nghe quãng 3T, 3t, 4Đ... SV cần xác định 
bài tập ghi âm trí nhớ, bài tập nghe - ghi đơn bè. trước loại quãng để nghe và nên chuyên tâm nghe riêng 
 - Ghi lại những bài hát, giai điệu đã thuộc: Đây là PP một loại quãng cho quen tai rồi mới chuyển sang nghe 
tự học đơn giản và dễ thực hiện nhất. Trong cả 3 năm quãng khác, sau cùng mới luyện nghe tổng hợp các loại 
học, SV có thể tự luyện tập được theo PP này bởi hầu hết quãng. 
các em đều thuộc và hát đúng khá nhiều bài hát. Bài hát PP này đòi hỏi tính kiên trì của người học bởi nghe 
cho trẻ mầm non và thiếu nhi là những bài tập phù hợp quãng thường khô khan, người học rất dễ nản. Bởi vậy, 
với khả năng và trình độ của SV năm thứ nhất. Với vốn không nên nghe quãng quá lâu trong một lần mà cần 
bài hát phong phú, GV giúp SV chọn bài cho phù hợp dành mỗi ngày khoảng 10-15 phút luyện tập một cách 
với khả năng của từng cá nhân. đều đặn. Việc dành thời gian luyện tập đều đặn mỗi ngày 
 sẽ giúp SV phát triển tai nghe và khả năng phân biệt điệu 
 Cách thực hiện: với các buổi học trên lớp, GV cho 
 thức, giúp SV sau này nghe hợp âm sẽ dễ dàng hơn. 
SV hát lại một số bài hát thiếu nhi (nếu SV hát chưa chính 
 3. Kết luận 
xác, GV giúp các em sửa cho đúng). Định hướng SV học 
 Muốn cho việc tự rèn luyện ghi nhạc của SV đạt hiệu 
đến giọng nào thì ghi âm bài hát ở giọng đó, nếu đã học 
 quả, các PP tự học đều phải được GV hướng dẫn cụ thể 
đọc và ghi nhạc được nhiều giọng rồi, SV có thể tự lựa 
 qua việc thực hành mẫu trên lớp. Bài tập được lựa chọn 
chọn giọng để ghi. Ví dụ, ở học phần II, SV được học tất 
 chu đáo, phù hợp với khả năng người học. SV đảm bảo 
cả các giọng có 1 dấu hóa, nếu bài hát viết ở điệu thức 
 phải hát đúng các bài hát để tự ghi lại. Băng đĩa bài tập 
trưởng, các em có thể tự ghi bài hát ở giọng F-dur hoặc phải đảm bảo chất lượng về nội dung, cách thức trình bày 
G-dur đều được. và âm thanh. 
 Hướng dẫn cách xác định nhịp: các bài hát thiếu nhi 
(mầm non và tiểu học) chủ yếu viết ở nhịp 2/4 nhưng vẫn 
 Tài liệu tham khảo 
cần dạy SV luyện cách xác định nhịp. Yêu cầu các em 
 [1] Hoàng Hoa - Phạm Phương Hoa (2002). Giáo trình 
tập đánh nhịp khi hát (trước đó cho tập đánh nhịp 2/4 và 
 Kí xướng âm trình độ I. Nhạc viện Hà Nội. 
3/4). Bằng cách đánh nhịp, SV sẽ dễ dàng xác định được [2] Lương Ngọc Hoàn (1993). Em yêu trường em - Tập 
nhịp của các bài hát thiếu nhi. bài hát dùng trong các trường phổ thông cấp I. NXB 
 Xác định giọng: sau khi hát toàn bài, SV nhớ cao độ Âm nhạc - Trường Cao đẳng Sư phạm Nhạc Họa 
âm chủ và đọc giai điệu của hợp âm chủ bằng âm la. Sau Trung ương. 
khi đọc hợp âm chủ để xác định điệu thức trưởng, thứ, [3] Trịnh Hoài Thu - Nguyễn Thị Tố Mai - Nguyễn Thị 
SV có thể chọn giọng ghi cho phù hợp. Ví dụ ở điệu thức Hải Phượng - Trần Thị Thu Anh (2011). Phương 
trưởng có thể ghi ở giọng C-dur, G-dur, F-dur nhưng cần pháp dạy học Kí xướng âm trong đào tạo giáo viên 
chọn ghi giọng ở âm khu vừa phải. âm nhạc phổ thông. NXB Âm nhạc. 
 Ghi từng câu: Đọc hợp âm chủ của giọng, nhớ cao [4] Trịnh Hoài Thu - Lê Đức Sang (2006). Giáo trình 
độ các âm ổn định, dựa vào âm chủ để xác định nốt đầu âm nhạc - phần Kí xướng âm. NXB Giáo dục. 
tiên cho đúng và ghi từng câu. Trong quá trình ghi, SV [5] Nguyễn Minh Toàn - Nguyễn Đắc Quỳnh (1998). 
cần luôn nhớ trục của giọng và tự kiểm tra lại từng câu Phương pháp đọc, chép nhạc. NXB Giáo dục.
 60