Giảng dạy toán nâng cao bậc Trung học phổ thông ở Hoa Kì nhìn từ quan điểm đổi mới giáo dục ở Việt Nam

Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Số 31 năm 2011 
_____________________________________________________________________________________________________________ 
 112
GIẢNG DẠY TOÁN NÂNG CAO 
BẬC TRUNG HỌC PHỔ THÔNG Ở HOA K Ì 
NHÌN TỪ QUAN ĐIỂM ĐỔI MỚI GIÁO DỤC Ở VIỆT NAM 
TRẦN ANH DŨNG* 
TÓM TẮT 
Bài viết này, trình bày những ghi nhận về việc giảng dạy Toán ở chương trình nâng 
cao bậc THPT ở bang Texas, Hoa Kì. Từ quan điểm đổi mới giáo dục ở Việt Nam, bài báo 
của chúng tôi trình bày một số ghi nhận sư phạm hữu ích cho việc thiết kế chương trình và 
sách giáo khoa môn Toán bậc THPT cũng như việc giảng dạy theo xu hướng phân hóa. 
Từ khóa: toán nâng cao, SAT (Scholastic Assessment Test), Precalculus, NAEP 
(National Assessment of Education Progress), khoa học luận, hàm số liên tục, mô hình hóa 
toán học. 
ABSTRACT 
Teaching advanced mathematics at secondary high schools in the USA under the 
viewpoint of Vietnam educational innovation 
This writing is about some remarks about teaching Advanced Program mathematics 
at high schools in Texas, USA. From the innovation point of view on the Vietnamese 
education, our writing shows some helpful didactic remarks to develop mathematics 
curricula and textbooks in high schools as well as teach in an individualization way. 
Keywords: advanced mathematics, SAT (Scholastic Assessment Test), Precalculus, 
NAEP (National Assessment of Education Progress), epistemology, continuous function, 
mathematical modelling. 
1. Tổng quan 
Qua thực tiễn, chương trình (CT) và 
sách giáo khoa (SGK) hiện hành ở nước 
ta vẫn còn bộc lộ nhiều nhược điểm. Việc 
giảng dạy môn toán bậc THPT với sự tồn 
tại song song chương trình chuẩn và 
chương trình nâng cao vẫn chưa cho thấy 
những hiệu quả, lợi ích thiết thực mà việc 
phân hóa này mang lại cho người học. 
Ngược lại, các thống kê chính thức cho 
thấy xu hướng thiên về chương trình 
chuẩn, từ bỏ chương trình nâng cao của 
cả cơ sở giáo dục lẫn học sinh ngày càng 
* Nghiên cứu sinh, Trường ĐHSP TPHCM 
tăng. Thực trạng đó dẫn đến tính cấp 
bách của yêu cầu tổ chức lại hệ thống 
giáo dục, trong đó đổi mới CT và SGK là 
một phần quan trọng. Để thực hiện đổi 
mới CT và SGK trong chu kì sắp đến, 
ngoài sự đảm bảo những mục tiêu đặc thù 
của giáo dục nước ta thì việc tìm hiểu 
thực tế và kinh nghiệm giảng dạy toán 
học bậc THPT ở các nước tiên tiến, có 
đồng thời chương trình chuẩn và nâng 
cao là một yêu cầu tất yếu. 
Ở tất cả các cấp và bậc học, Hoa Kì 
không có CT chung cho toàn liên bang 
mà chỉ có CT của từng bang (50 bang có 
50 CT). Có một hệ thống các môn bắt 
Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Trần Anh Dũng 
_____________________________________________________________________________________________________________ 
 113
buộc chung cho toàn liên bang, nhưng 
mỗi bang có thể lựa chọn và xây dựng 
một hệ thống các môn học bắt buộc 
riêng, tùy theo kế hoạch tương lai của 
bang đó. Vì vậy nghiên cứu CT hay SGK 
của Hoa Kì là một công việc phức tạp. 
Chúng tôi chỉ giới hạn nghiên cứu của 
chúng tôi trong phạm vi nghiên cứu mục 
tiêu, hiệu quả của giảng dạy toán nâng 
cao ở một bang và trên một SGK cụ thể. 
Trên cơ sở đó, bài viết này trình 
bày một số ghi nhận về mục tiêu giảng 
dạy môn toán nâng cao bậc THPT ở bang 
Texas, Hoa Kì. Đồng thời, chúng tôi 
cũng giới thiệu những nét đặc trưng của 
một trong nhiều SGK môn toán nâng cao 
được sử dụng ở Hoa Kì. 
Những nội dung được trình bày liên 
quan đến ba khía cạnh: 
- Cách tổ chức và hiệu quả của việc 
giảng dạy toán nâng cao bậc THPT ở 
Texas. 
- Những ghi nhận từ một sách giáo 
khoa Toán nâng cao. 
- Quan điểm giảng dạy một tri thức 
gần với sự nảy sinh khoa học luận của nó 
và quan điểm thực tiễn. 
2. Khái quát về cách tổ chức học 
nâng cao môn Toán bậc THPT ở Texas 
Ở Texas, bậc THPT bắt đầu từ lớp 
9 đến hết lớp 12. Học sinh (HS) có thể 
học theo một trong hai chương trình để 
tham dự kì thi SAT (Scholastic 
Assessment Test), một trong những kì thi 
chuẩn hóa cho việc đăng kí vào một số 
ĐH ở Hoa Kì với thang điểm từ 600 đến 
2400. Một trong hai chương trình mà học 
sinh tự chọn là Recommended High 
School Program (tạm dịch là chương 
trình chuẩn) và Advanced High School 
Program (chương trình nâng cao). HS 
phải hoàn tất đủ các tín chỉ theo quy định 
của Cơ quan Quản lí Giáo dục bang 
Texas (TEA1). Đối với môn Toán, HS 
học chương trình nào cũng phải có đủ 4 
tín chỉ trong đó có 3 tín chỉ bắt buộc : Đại 
số I (Algebra I); Hình học (Geometry); 
Đại số II (Algebra II) và một tín chỉ tự 
chọn. HS học theo chương trình nâng cao 
có thể tự chọn tín chỉ còn lại với nhiều sự 
lựa chọn như nhập môn giải tích 
(Precalculus), Giải tích AB, Giải tích BC 
(Calculus AB, BC), Thống kê (Statistics). 
3. Lợi ích của học sinh khi học theo 
chương trình nâng cao 
3.1 Lợi thế trong kết quả của kì thi 
SAT 
Điểm đạt được trong kì thi SAT 
càng cao thì cơ hội vào các trường danh 
tiếng, cơ hội tìm học bổn