Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030: Hành trình từ ý tưởng đến những thành quả đầu tiên

Nếu như Đề án tăng cường quản lý nhà nước về chất lượng thống kê đến năm 2030

được coi là nền móng để xây dựng hệ thống quản lý chất lượng thống kê của nước ta, thì Bộ

tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030 chính là viên gạch đầu tiên. Bộ tiêu chí

được Thủ tướng Chính phủ ban hành tại Quyết định số 01/2019/QĐ-TTg ngày 05/01/2019 là

văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh hoạt động quản lý chất lượng thống kê nhà nước, góp

phần xây dựng và lan tỏa văn hóa chất lượng trong toàn ngành Thống kê. Sau gần hai năm kể

từ khi Bộ tiêu chí được ban hành, cùng nhìn lại một chặng đường không hề ngắn để ngành

Thống kê có được Bộ tiêu chí chất lượng thống kê đầu tiên, đồng thời đúc rút ra những bài

học kinh nghiệm và xác định những hoạt động tiếp theo cần thực hiện để bảo đảm hiệu quả,

hiệu lực của Bộ tiêu chí trong thực tiễn áp dụng.

Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030: Hành trình từ ý tưởng đến những thành quả đầu tiên trang 1

Trang 1

Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030: Hành trình từ ý tưởng đến những thành quả đầu tiên trang 2

Trang 2

Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030: Hành trình từ ý tưởng đến những thành quả đầu tiên trang 3

Trang 3

Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030: Hành trình từ ý tưởng đến những thành quả đầu tiên trang 4

Trang 4

Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030: Hành trình từ ý tưởng đến những thành quả đầu tiên trang 5

Trang 5

Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030: Hành trình từ ý tưởng đến những thành quả đầu tiên trang 6

Trang 6

Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030: Hành trình từ ý tưởng đến những thành quả đầu tiên trang 7

Trang 7

Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030: Hành trình từ ý tưởng đến những thành quả đầu tiên trang 8

Trang 8

pdf 8 trang baonam 9200
Bạn đang xem tài liệu "Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030: Hành trình từ ý tưởng đến những thành quả đầu tiên", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030: Hành trình từ ý tưởng đến những thành quả đầu tiên

Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030: Hành trình từ ý tưởng đến những thành quả đầu tiên
 
10 
BỘ TIÊU CHÍ CHẤT LƯỢNG THỐNG KÊ NHÀ NƯỚC 
ĐẾN NĂM 2030: HÀNH TRÌNH TỪ Ý TƯỞNG 
ĐẾN NHỮNG THÀNH QUẢ ĐẦU TIÊN 
 Đậu Quỳnh Trang*, Nguyễn Văn Đoàn** 
Tóm tắt: 
Nếu như Đề án tăng cường quản lý nhà nước về chất lượng thống kê đến năm 2030 
được coi là nền móng để xây dựng hệ thống quản lý chất lượng thống kê của nước ta, thì Bộ 
tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030 chính là viên gạch đầu tiên. Bộ tiêu chí 
được Thủ tướng Chính phủ ban hành tại Quyết định số 01/2019/QĐ-TTg ngày 05/01/2019 là 
văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh hoạt động quản lý chất lượng thống kê nhà nước, góp 
phần xây dựng và lan tỏa văn hóa chất lượng trong toàn ngành Thống kê. Sau gần hai năm kể 
từ khi Bộ tiêu chí được ban hành, cùng nhìn lại một chặng đường không hề ngắn để ngành 
Thống kê có được Bộ tiêu chí chất lượng thống kê đầu tiên, đồng thời đúc rút ra những bài 
học kinh nghiệm và xác định những hoạt động tiếp theo cần thực hiện để bảo đảm hiệu quả, 
hiệu lực của Bộ tiêu chí trong thực tiễn áp dụng. 
1. Bối cảnh 
Trong bối cảnh “quyết định dựa trên bằng 
chứng” đã trở thành nguyên tắc phổ biến 
trong hoạch định chính sách, thông tin thống 
kê ngày càng đóng vai trò quan trọng trong 
mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Theo đó, 
để nâng cao hiệu quả của việc ra quyết định 
dựa trên thông tin thống kê, chất lượng 
thống kê cần phải được bảo đảm. Đối với các 
cơ quan thống kê, sản xuất ra những thông 
tin thống kê có chất lượng là nhiệm vụ hàng 
đầu và trực tiếp nhất. Nhiều cơ quan thống 
kê trên thế giới xác định: Chất lượng thông 
tin thống kê chính là vấn đề sống còn của 
toàn bộ hệ thống thống kê. 
Tất cả các yếu tố như thể chế, bộ máy tổ 
chức, quản lý ngân sách, các quy định pháp 
luật hay các nguồn lực khác của hệ thống 
*Phòng Nghiên cứu phương pháp, tiêu chuẩn, 
quy trình thống kê, Viện Khoa học Thống kê 
** Nguyên Viện Trưởng, Viện Khoa học Thống kê 
thống kê đều nhằm mục đích cơ bản nhất là 
sản xuất ra những thông tin thống kê chất 
lượng. 
Ở Việt Nam, trước năm 2019, vấn đề 
chất lượng thống kê đã được đề cập tại một 
số văn bản pháp lý như: Luật Thống kê 2015, 
Quyết định số 1803/QĐ-TTg của Thủ tướng 
Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển 
Thống kê Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020 và 
tầm nhìn đến năm 2030. Tuy nhiên, các văn 
bản này chưa quy định chi tiết, cụ thể về 
quản lý chất lượng thống kê. Một số đánh giá 
về chất lượng thống kê cũng đã được thực 
hiện, chẳng hạn như điều tra nhu cầu và 
mức độ hài lòng của người sử dụng thông tin 
thống kê. 
Tuy nhiên, các đánh giá này còn mang 
tính chất định tính dựa trên một số tiêu thức 
chất lượng (như: Tính kịp thời, tính đầy đủ, 
khả năng tiếp cận, độ tin cậy), chưa lượng 
  
11 
hóa được chất lượng thống kê một cách hệ 
thống. Thực tế này đã dẫn đến những tranh 
cãi thiếu cơ sở về chất lượng thống kê của 
nước ta, ảnh hưởng đến niềm tin của các tổ 
chức, cá nhân cung cấp và sử dụng thông tin 
thống kê. 
Trong khi đó, trên thế giới, nhiều quốc 
gia và tổ chức quốc tế đã xây dựng các 
khung chất lượng để phục vụ cho hoạt động 
quản lý chất lượng thống kê, chẳng hạn như: 
Canada, Úc, Vương Quốc Anh, Hàn Quốc, 
Nam Phi, Cơ quan Thống kê Châu Âu 
(Eurostat), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Đặc 
biệt, năm 2012, Ủy ban Thống kê Liên hợp 
quốc (UNSC) đã xây dựng và công bố Khung 
bảo đảm chất lượng quốc gia (gNQAF), đồng 
thời khuyến nghị các quốc gia cập nhật 
khung chất lượng hiện có hoặc xây dựng 
khung chất lượng mới của quốc gia mình trên 
cơ sở gNQAF. 
Nhận thức được tầm quan trọng của 
việc xây dựng một khung chất lượng cho 
Thống kê Việt Nam để phục vụ quản lý chất 
lượng thống kê một cách hệ thống và đồng 
bộ, đồng thời góp phần thực hiện Luật Thống 
kê 2015 và Chiến lược phát triển Thống kê 
Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020 và tầm nhìn 
đến năm 2030, Tổng cục Thống kê (TCTK) 
đã nghiên cứu xây dựng Khung chất lượng 
thống kê Việt Nam. Kết quả của quá trình 
này là Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà 
nước đến năm 2030 đã được Thủ tướng 
Chính phủ ban hành tại Quyết định số 
01/2019/QĐ-TTg ngày 05/01/2019 và hiện 
đang được triển khai thực hiện. 
2. Giới thiệu Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030 
Bộ tiêu chí chất lượng thống kê nhà nước đến năm 2030 (còn được gọi là Khung Chất 
lượng Thống kê Việt Nam - VSQF) bao gồm 19 tiêu chí với 92 nội dung phản ánh toàn diện 4 
cấp độ chất lượng thống kê nhà nước như sau (Bảng 1): 
Cấp độ Tên tiêu chí 
Số nội dung 
tiêu chí 
A. Quản lý hoạt động 
điều phối, phối hợp 
và các tiêu chuẩn 
thống kê 
1. Quản lý hoạt động điều phối, phối hợp thực hiện 
các hoạt động thống kê 
2 
2. Quản lý mối quan hệ với các bên liên quan 4 
3. Quản lý các tiêu chuẩn thống kê 7 
B. Quản lý môi 
trường thể chế cho 
các hoạt động thống 
kê 
4. Bảo đảm tính độc lập về chuyên môn, nghiệp vụ 
thống kê 
4 
5. Bảo đảm tính khách quan và tính công bằng 5 
6. Bảo đảm tính minh bạch 4 
7. Bảo đảm tính bảo mật và an ninh thông tin thống 
kê 
4 
8. Bảo đảm cam kết chất lượng thống kê 8 
9. Bảo đảm đầy đủ các nguồn lực cho hoạt động 
thống kê 
3 
 
12 
C. Quản lý các quy 
trình thống kê 
10. Bảo đảm tính đúng đắn của phương pháp luận 
thống kê 
6 
11. Bảo đảm sự phù hợp giữa hiệu quả và chi phí 5 
12. Bảo đảm tính đúng đắn của việc thực hiện các 
chương trình thống kê 
3 
13. Quản lý gánh nặng trả lời của cơ quan, tổ chức, 
cá nhân cung cấp thông tin 
4 
D. Quản lý các kết 
quả đầu ra thống kê 
14. Bảo đảm tính phù hợp 5 
15. Bảo đảm tính chính xác và độ tin cậy 8 
16. Bảo đảm tính kịp thời và tính đúng hạn 4 
17. Bảo đảm tính dễ tiếp cận, rõ ràng và dễ hiểu 6 
18. Bảo đảm tính chặt chẽ và tính so sánh 5 
19. Quản lý dữ liệu đặc tả thống kê 5 
Bảng 1: Cấu trúc VSQF 
Có thể thấy rằng: Các cấp độ và tiêu 
chí chất lượng của VSQF khá hài hòa và 
tương thích với gNQAF của UNSC, trong 
khi các nội dung tiêu chí cụ thể của VSQF 
có nhiều khác biệt so với các yếu tố cần 
đảm bảo của gNQAF để đảm bảo sự phù 
hợp với bối cảnh của Việt Nam. Khác với 
gNQAF được UNSC khuyến nghị áp dụng 
đối với hệ thống thống kê quốc gia, VSQF 
được xây dựng để áp dụng cho các cấp độ 
khác nhau, bao gồm: Cấp cơ quan (đánh 
giá các cơ quan thống kê, bao gồm: TCTK; 
Cục Thống kê cấp tỉnh; Tổ chức thống kê bộ, 
ngành) và cấp quy trình (đánh giá các 
cuộc điều tra, chỉ tiêu thống kê). 
VSQF là công cụ quan trọng để tăng 
cường quản lý nhà nước về chất lượng thống 
kê, giải quyết các hạn chế, bất cập về chất 
lượng thống kê nhà nước hiện nay; đồng thời 
làm cơ sở cho việc cải thiện, nâng cao chất 
lượng thống kê nhà nước, đáp ứng nhu cầu 
ngày càng tăng lên của các tổ chức, cá nhân 
sử dụng thông tin thống kê. Bên cạnh đó, 
đây còn là cơ sở để các cơ quan thống kê 
nhà nước có thể triển khai các hoạt động 
nhằm xây dựng, lan tỏa văn hóa chất lượng 
thống kê, trong đó mỗi một cá nhân, đơn vị 
của cơ quan đều có nhận thức và tinh thần 
để bảo đảm chất lượng thống kê, bảo vệ 
hình ảnh và uy tín của cơ quan thống kê. 
3. Kinh nghiệm xây dựng VSQF 
3.1. Quá trình xây dựng VSQF 
Như đã trình bày trên đây, quá trình 
xây dựng VSQF là một quá trình cẩn trọng, 
mất khá nhiều thời gian để có thể đảm bảo 
tính khoa học, phù hợp, hiệu quả và khả thi 
của VSQF. Cụ thể, TCTK đã bắt đầu nghiên 
cứu xây dựng VSQF từ năm 2013. Trong quá 
trình này, nhiều hoạt động đã được tiến 
hành, trong đó có thể phân thành 3 nhóm 
hoạt động chủ yếu như sau: 
Nghiên cứu cơ sở pháp lý cho việc 
xây dựng VSQF 
  
13 
TCTK đã tiến hành nghiên cứu các văn 
bản pháp lý trong hoạt động thống kê nhà 
nước, đặc biệt là Luật Thống kê. Theo đó, 
vấn đề chất lượng thống kê tuy chưa được 
quy định cụ thể nhưng đã được đề cập đến 
tại Điều 58, Điều 60, Luật Thống kê 2015; 
Điều 1, Quyết định số 1803/QĐ-TTg của Thủ 
tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát 
triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2011 - 
2020 và tầm nhìn đến năm 2030; và Điều 1, 
Quyết định số 1161/QĐ-TTg ngày 23 tháng 7 
năm 2015 của Thủ tướng Chính phủ phê 
duyệt Đề án Hội nhập thống kê ASEAN giai 
đoạn 2016-2020. 
Trong quá trình xây dựng VSQF, TCTK 
cũng tiến hành rà soát, đối chiếu để đảm bảo 
các nội dung tiêu chí chất lượng thống kê 
nhà nước thuộc VSQF phù hợp với các quy 
định của Luật Thống kê. Có thể nói, VSQF đã 
cụ thể hóa các quy định của Luật Thống kê, 
đồng thời bổ sung các nội dung chưa được 
đề cập trong Luật Thống kê để bảo đảm chất 
lượng thống kê nhà nước. 
Nghiên cứu các khung chất lượng 
của các tổ chức quốc tế và cơ quan 
thống kê quốc gia 
Với một vấn đề còn khá mới mẻ, việc 
kế thừa và tham khảo các kiến thức và kinh 
nghiệm về quản lý chất lượng thống kê từ 
các tổ chức quốc tế và cơ quan thống kê 
quốc gia là rất thiết thực và hiệu quả. Theo 
đó, TCTK đã tổ chức một số đoàn khảo sát 
kinh nghiệm tại các cơ quan thống kê quốc 
gia của Nhật Bản (2013), Úc (2014) và 
Slovenia (2016). Thông qua các chuyến khảo 
sát này, TCTK đã thu được nhiều kinh 
nghiệm có giá trị về tổ chức cho hoạt động 
quản lý chất lượng thống kê, các khung chất 
lượng thống kê (Khung gNQAF của Ủy ban 
Thống kê Liên hợp quốc, Khung DQF của Cơ 
quan Thống kê quốc gia Úc, Khung QAF của 
Hệ thống Thống kê Châu Âu), cũng như các 
vấn đề khác liên quan đến quản lý chất lượng 
thống kê như: Cổng chất lượng, quản trị rủi 
ro về chất lượng thống kê 
Bên cạnh tổ chức các đoàn khảo sát 
trực tiếp, TCTK còn tiến hành nghiên cứu các 
tài liệu về các khung chất lượng của các tổ 
chức quốc tế và cơ quan thống kê quốc gia 
tại Module về Khung bảo đảm chất lượng 
quốc gia (National Quality Assurance 
Frameworks) trên website của Cơ quan 
Thống kê Liên hợp quốc (UNSD) cũng như từ 
các nguồn khác, bao gồm: Mẫu khung 
gNQAF, của UNSC, Khung đánh giá chất 
lượng số liệu của IMF (IMF DQAF), Quy tắc 
thực hành Thống kê Châu Âu (ESCoP), 
Khung đảm bảo chất lượng của OECD, Hiến 
chương Châu Phi về thống kê, Khung chất 
lượng dữ liệu của Cơ quan Thống kê Úc (ABS 
DQF), Khung đảm bảo chất lượng quốc gia 
của Cơ quan Thống kê Canada, việc thực 
hiện Mẫu khung gNQAF của Cơ quan Thống 
kê Nhật Bản, Khung chất lượng của Vương 
Quốc Anh, Hàn Quốc Một số tài liệu về các 
công cụ đánh giá chất lượng thống kê như 
Danh sách tự đánh giá cho các nhà quản lý 
điều tra của Châu Âu (DESAP), các chỉ tiêu 
chất lượng định lượng của Eurostat cũng đã 
được TCTK nghiên cứu. 
 
14 
Ảnh 1: Đoàn khảo sát kinh nghiệm của TCTK tại Cơ quan Thống kê Quốc gia Úc (ABS) 
năm 2014, cùng lãnh đạo và nhân viên Vụ Phương pháp và Quản lý Dữ liệu của ABS 
Tổ chức các cuộc hội thảo, thảo luận, tham vấn, thử nghiệm phục vụ xây dựng 
và hoàn thiện VSQF 
Trong quá trình xây dựng và hoàn thiện VSQF, TCTK đã tổ chức 03 hội thảo cấp Tổng 
cục, bao gồm: (1) Hội thảo Đánh giá chất lượng thống kê nhà nước: một số khuyến nghị cho 
Việt Nam (ngày 7/12/2015); (2) Hội thảo Đề xuất khung đánh giá chất lượng thống kê nhà 
nước (ngày 18/03/2016); (3) Hội thảo về VSQF ngày 6/9/2017. 
Ngoài ra, nhiều cuộc họp thảo luận đã được Viện KHTK tổ chức liên tục trong quá trình 
này. 
Ảnh 2: Hội thảo Đề xuất khung đánh giá chất lượng thống kê nhà nước ngày 
18/03/2016 
  
15 
TCTK cũng tiến hành các đợt tham vấn 
để lấy ý kiến rộng rãi của các bộ, ngành, địa 
phương và các đơn vị thuộc TCTK để hoàn 
thiện các dự thảo VSQF. Tháng 7/2017, TCTK 
thực hiện lấy ý kiến của các bộ, ngành, địa 
phương cũng như các cơ quan TCTK, cục 
thống kê cấp tỉnh về dự thảo VSQF. Ngày 
19/3/2018, TCTK tổ chức lấy ý kiến lần 2 về 
dự thảo VSQF thông qua công văn số 
1653/BKHĐT-TCTK. Từ tháng 7 đến tháng 10 
năm 2018, TCTK thực hiện xin ý kiến thẩm 
định của Bộ Tư pháp để Thủ tướng Chính 
phủ ban hành VSQF. 
Bên cạnh đó, từ tháng 9 đến tháng 10 
năm 2017, TCTK đã tổ chức 2 đợt thử 
nghiệm VSQF tại một số đơn vị TCTK, Cục 
thống kê cấp tỉnh và cơ quan thống kê bộ, 
ngành như: Bộ Công thương; Bộ Lao động, 
Thương binh và Xã hội; Bộ Tài chính; Bộ 
Quốc phòng; Bộ Tư pháp; Tòa án nhân dân 
tối cao, Ủy ban Dân tộc. 
Ảnh 3: Họp Hội đồng thẩm định VSQF tại Bộ Tư pháp ngày 24/7/2018 
3.3. Những thuận lợi, khó khăn 
trong quá trình xây dựng VSQF 
Quá trình nghiên cứu xây dựng VSQF 
của TCTK đã có nhiều điều kiện thuận lợi 
nhưng cũng gặp không ít khó khăn. 
Trước hết, TCTK có những cơ sở pháp 
lý cho việc tiến hành xây dựng VSQF. Đây là 
yếu tố quan trọng để TCTK xây dựng Đề án 
tăng cường quản lý nhà nước về chất lượng 
thống kê nhà nước đến năm 2030, trong đó 
việc xây dựng VSQF là một trong những 
nhiệm vụ quan trọng của Đề án. TCTK cũng 
tiếp cận được với nhiều tài liệu sẵn có từ các 
tổ chức quốc tế và cơ quan thống kê quốc 
gia. Ngoài ra, các nguồn lực được đảm bảo 
để phục vụ cho hoạt động xây dựng VSQF. 
Bên cạnh những nguồn lực được phân bổ, 
TCTK còn huy động được các nguồn lực từ 
bên ngoài, chẳng hạn như từ UNDP. Đặc 
biệt, quá trình xây dựng VSQF của TCTK 
nhận được có sự ủng hộ, quan tâm của Lãnh 
 
16 
đạo cao nhất Chính phủ là Thủ tướng Chính 
phủ. Đây là động lực lớn và là nhân tố quyết 
định trong việc xây dựng và thực hiện VSQF – 
một vấn đề mới và khá nhạy cảm ở nước ta. 
Đối với những khó khăn, thách thức 
trong quá trình xây dựng VSQF, đầu tiên có 
thể kể đến việc thiếu các hướng dẫn chi tiết 
để xây dựng và áp dụng VSQF. Như đã nói 
trên đây, VSQF được xây dựng trên cơ sở 
tham khảo gNQAF của UNSC (Phiên bản năm 
2012). Tuy nhiên, Tài liệu hướng dẫn gNQAF 
chưa đưa ra những hướng dẫn cụ thể, chi 
tiết về phương pháp, quy trình, công cụ để 
áp dụng gNQAF, cũng như chưa có các 
hướng dẫn cho các quốc gia để áp dụng 
gNQAF cho cấp cơ quan và cấp quy trình 
thống kê. Hơn nữa, mặc dù UNSC khuyến 
nghị các quốc gia xây dựng mới hoặc cập 
nhật khung chất lượng thống kê của các 
quốc gia trên cơ sở gNQAF, tuy nhiên trong 
quá trình xây dựng VSQF, TCTK chưa thu 
thập được kinh nghiệm của các quốc gia cụ 
thể trong việc sử dụng gNQAF để xây dựng 
khung đảm bảo chất lượng thống kê quốc 
gia. Quá trình xây dựng VSQF cũng gặp 
nhiều khó khăn, nghi ngờ về tính khả thi của 
VSQF do tính chất nhạy cảm của việc đánh 
giá chất lượng thống kê. Cuối cùng, việc tư 
liệu, hệ thống hóa các hoạt động thống kê 
của các cơ quan thống kê còn nhiều hạn chế. 
Do đó, TCTK thiếu các bằng chứng, căn cứ, 
thực hành tốt để xem xét trong quá trình xây 
dựng VSQF. 
3.4. Một số bài học kinh nghiệm 
Từ thực tiễn xây dựng VSQF cũng như 
những thuận lợi, khó khăn của TCTK trong 
quá trình này, có thể rút ra một số bài học 
kinh nghiệm như sau: 
Thứ nhất, cần có sự ủng hộ về mặt 
chính trị của những người có tiếng nói, có vị 
thế đối với các hoạt động thống kê, trong đó 
không thể thiếu quyết tâm của lãnh đạo cấp 
cao. Chỉ có quyết tâm chính trị lớn như vậy 
mới có thể giúp nhiệm vụ này vượt qua được 
những khó khăn, nghi ngờ, đặc biệt là trong 
thời gian ban đầu. 
Thứ hai, cần đảm bảo các nguồn lực 
cho việc xây dựng và thực hiện Bộ tiêu chí, 
bởi đây là hoạt động dài hạn liên quan đến 
nhiều chủ thể, cần tiêu tốn nhiều nguồn lực 
mới có thể thực hiện được. 
Thứ ba, cần thực hiện tư liệu hóa quá 
trình xây dựng Bộ tiêu chí để đảm bảo tính 
nhất quán, thông suốt giữa các phiên bản 
(đã có hàng chục phiên bản VSQF khác nhau 
từ phiên bản đầu tiên cho đến khi Bộ tiêu chí 
chính thức được ban hành). 
Thứ tư, cần kiên trì và nhẫn nại trong 
quá trình xây dựng Bộ tiêu chí, bởi đây là quá 
trình phát sinh nhiều thay đổi, khó khăn, có 
thể khiến cho các thành viên nghiên cứu dễ 
chán nản, muốn bỏ cuộc. 
Cuối cùng, cần tích cực truyền thông 
để việc xây dựng Bộ tiêu chí thuận lợi và hiệu 
quả hơn, chẳng hạn như trình bày các kết 
quả nghiên cứu xây dựng Bộ tiêu chí tại các 
hội nghị, hội thảo của ngành, tìm kiếm những 
ủng hộ, chia sẻ, góp ý của các chuyên gia để 
xây dựng và hoàn thiện Bộ tiêu chí. 
4. Các hoạt động tiếp theo 
Theo Quyết định số 01/2019/QĐ-TTg 
ngày 05/01/2019 của Thủ tướng Chính phủ, 
VSQF sẽ được áp dụng để đánh giá chất 
lượng thống kê của các cơ quan thống kê 
nhà nước. Cụ thể, từ năm 2020, hàng năm 
các cơ quan thống kê nhà nước tiến hành tự 
đánh giá chất lượng thống kê theo VSQF; từ 
năm 2024, thực hiện tự đánh giá chất lượng 
thống kê trên hệ thống đánh giá trực tuyến; 
từ năm 2021, định kỳ 5 năm Hội đồng đánh 
giá chất lượng thống kê quốc gia thực hiện 
đánh giá độc lập chất lượng thống kê nhà 
nước; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả 
  
17 
đánh giá độc lập chất lượng thống kê nhà 
nước. 
Để thực hiện đánh giá chất lượng 
thống kê theo VSQF, TCTK đã tiến hành xây 
dựng các công cụ, bao gồm: Bảng tự đánh 
giá chất lượng thống kê nhà nước, Bảng 
thuật ngữ chất lượng thống kê nhà nước, Sổ 
tay hướng dẫn đánh giá chất lượng thống kê 
nhà nước theo VSQF. Để đảm bảo tiến độ 
thực hiện lộ trình trên đây, trong thời gian 
tới, TCTK cần tiếp tục tiến hành các hoạt 
động sau đây: 
(1) Thực hiện tư liệu hóa một cách hệ 
thống các hoạt động thống kê của các cơ 
quan thống kê nhà nước, làm căn cứ, bằng 
chứng để thực hiện đánh giá chất lượng 
thống kê theo VSQF. 
(2) Tổ chức các khóa đào tạo, bồi 
dưỡng về kiến thức và kỹ năng quản lý chất 
lượng thống kê nói chung và tự đánh giá 
chất lượng thống kê nói riêng. 
(3) Hướng dẫn các cơ quan thống kê 
nhà nước tự đánh giá chất lượng thống kê, 
thực hiện đánh giá độc lập chất lượng thống 
kê theo VSQF. 
(4) Xây dựng Hệ thống tự đánh giá 
chất lượng thống kê trực tuyến để đưa vào 
áp dụng từ năm 2024. 
(5) Tuyên truyền kiến thức về chất lượng 
thống kê cho từng đối tượng, bao gồm: các 
cơ quan thống kê nhà nước; các tổ chức, cá 
nhân cung cấp thông tin cho hệ thống thống 
kê nhà nước; và người dùng tin. 
TCTK đã tận dụng được những điều 
kiện thuận lợi, đồng thời khắc phục những 
khó khăn, thách thức trong quá trình xây 
dựng VSQF để đạt được những kết quả bước 
đầu trong quá trình hoàn thiện hệ thống 
quản lý chất lượng thống kê của toàn Ngành. 
Với lộ trình xây dựng và thực hiện VSQF đã 
được các chuyên gia quốc tế đánh giá là phù 
hợp và khả thi, TCTK tiếp tục thực hiện 
những hoạt động tiếp theo để VSQF phát huy 
tối đa được hiệu quả, hiệu lực trong hoạt 
động quản lý chất lượng thống kê của nước 
ta. Trong thời đại mà sản xuất thông tin 
thống kê đã trở thành một trong những vấn 
đề toàn cầu, góp phần hình thành hệ sinh 
thái dữ liệu toàn cầu, mỗi quốc gia nói chung 
và cơ quan thống kê nói riêng cần có trách 
nhiệm cải thiện, nâng cao chất lượng thống 
kê của mình. Có thể nói, những kinh nghiệm 
của TCTK trong quá trình xây dựng VSQF 
được trình bày trên đây chính là một nghiên 
cứu trường hợp (case study) điển hình và 
hữu ích để các quốc gia và tổ chức tham 
khảo trong quá trình xây dựng, hoàn thiện 
các khung chất lượng của mình./. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Richard Roberts và Nhóm chuyên gia 
xây dựng Khung chất lượng thống kê (2016). 
Báo cáo “Đề xuất hệ thống theo dõi, đánh 
giá và báo cáo chất lượng thống kê của Hệ 
thống thống kê nhà nước một cách hệ thống, 
định kỳ và minh bạch” 
2. Thủ tướng Chính phủ (2019). Quyết 
định số 01/2019/QĐ-TTg ngày 05/1/2019 
ban hành Bộ tiêu chí chất lượng thống kê 
nhà nước đến năm 2030 
3. United Nations Statistical 
Commission (2012). Guidelines for the 
Template for a Generic National Quality 
Assurance Framework (NQAF) 

File đính kèm:

  • pdfbo_tieu_chi_chat_luong_thong_ke_nha_nuoc_den_nam_2030_hanh_t.pdf