Bài giảng Vật lí Lớp 12 - Bài 8: Giao thoa sóng

Kiểm tra bài cũ 
Viết công thức tính bước sóng và phương trình sóng tại một điểm? 
Tiết 14  Giao thoa sóng 
I.HIỆN TƯỢNG GIAO THOA CỦA HAI SÓNG MẶT NƯỚC 
1.Thí nghiệm 
2. Giải thích 
II. CỰC ĐẠI VÀ CỰC TIỂU 
1. Dao động của một điểm trong vùng giao thoa 
2. Vị trí cực đại và cực tiểu giao thoa 
III. ĐIỀU KIỆN GIAO THOA. SÓNG KẾT HỢP 
I. HIỆN TƯỢNG GIAO THOA CỦA HAI SÓNG MẶT NƯỚC 
1. Thí nghiệm 
Tiến hành : Gõ nhẹ cần rung cho dao động 
Dụng cụ : Cần rung có gắn hai mũi nhọn S 1 , S 2 cách nhau vài cm, chậu nước 
Kết quả : trên mặt nước có những gợn sóng ổn định hình các đường hypebol có tiêu điểm S1, S2 
Những đường cong dao động với biên độ cực đại ( 2 sóng gặp nhau tăng cường lẫn nhau) 
Những đường cong dao động với biên độ cực tiểu đứng yên ( 2sóng gặp nhau triệt tiêu lẫn nhau) 
Các gợn sóng có hình các đường hypebol gọi là các vân giao thoa. 
S 1 
S 2 
C1: Những điểm nào biểu diễn chỗ hai sóng gặp nhau triệt tiêu nhau? 
Tăng cường lẫn nhau? 
Tăng cường 
Triệt tiêu 
2. Giải thích 
Vân giao thoa 
II. CỰC ĐẠI VÀ CỰC TIỂU 
M 
S 1 
d 1 
S 2 
d 2 
Phương trình sóng từ S1 đến M: 
1. Dao động của một điểm trong vùng giao thoa 
Giả sử hai sóng có cùng biên độ, tần số f, cùng pha dao động 
Phương trình sóng từ S2 đến M: 
Sử dụng : 
Sóng tổng hợp tại M: 
Biên độ dao động là: 
Dựa vào biểu thức, có nhận xét gì về dao động tổng hợp tại M? 
Dao động tại M vẫn là một dao động điều hoà với chu kì T. 
Biên độ dao động tổng hợp A phụ thuộc yếu tố nào? 
Phụ thuộc (d2 – d1) hay là phụ thuộc vị trí của điểm M. 
1 
2. Vị trí các cực đại và cực tiểu giao thoa 
a. Vị trí các cực đại giao thoa 
 d 2 – d 1 = k  (k = 0, 1, 2) 
d 2 – d 1 = k  Với k = 0, 1, 2 
Điểm cực đại giao thoa là những 
điểm thoả mản điều kiện gì? 
Điểm cực tiểu giao thoa là những điểm đứng yên 
 (k = 0, 1, 2) 
b. Vị trí cực tiểu giao thoa : 
Với (k = 0, 1, 2) 
3 
3 
2 
1 
2 
1 
1 
4 
3 
2 
4 
3 
2 
1 
0 
Vị trí cực đại 
Vị trí cực tiểu 
III. ĐIỀU KIỆN GIAO THOA – SÓNG KẾT HỢP 
 * Điều kiện : Hai nguồn kết hợp 
- Dao động cùng phương , cùng tần số. 
- Có hiệu số pha không đổi theo thời gian. 
thế nào là 
 hiện tượng 
giao thoa 
 sóng 
- Hiện tượng giao thoa sóng là hiện tượng hai sóng kết hợp khi gặp nhau thì có những điểm chúng luôn luôn tăng cường lẫn nhau; có những điểm ở đó chúng luôn triệt tiêu nhau 
có nhận xét gì về A, f và hi ệu số pha của hai sóng do hai nguồn S1, S2 phát ra? t ừ đó suy ra điều kiện giao thoa của hai sóng? 
+ Hai sóng do hai nguồn kết hợp phát ra gọi là hai sóng kết hợp 
+ Hai nguồn đồng bộ: là hai nguồn kết hợp có cùng pha 
 I. HIỆN TƯỢNG GIAO THOA 
CỦA HAI SÓNG MẶT NƯỚC 
1. Thí nghiệm 
2. Giải thích 
II. CỰC ĐẠI VÀ CỰC TIỂU 
1.Dao động của một 
 điểm trong vùng giao thoa 
2. Vị trí cực đại 
và cực tiểu giao thoa 
a. Cực đại 
b. Cực tiểu 
III. ĐIỀU KIỆN GIAO THOA. 
SÓNG KẾT HỢP 
Hai nguồn kết hợp 
1.Hai nguồn kết hợp là hai nguồn dao động có: 
a.cùng tần số. 
b.cùng pha. 
c.cùng tần số, cùng pha hay độ lệch pha không đổi 
theo thời gian. 
d.cùng tần số, cùng pha và cùng biện dộ. 
2. Hiện tượng giao thoa là hiện tượng 
a. Giao của hai sóng tại một điểm cảu môi trường 
b. Tổng hợp 2 dao động 
c. Tạo thành các gợn lồi, lõm 
d. Hai sóng gặp nhau có những điểm chúng luôn 
tăng cường nhau, có những điểm chúng luôn 
triệt tiêu nhau 
BÀI TẬP VỀ NHÀ: 
Bài 7, 8 sgk trang 45 và các bài tập 
( bài 8) trong sách bài tập