Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 6: Tính tương đối của chuyển động. Công thức cộng vận tốc

TIẾT 12. TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
1. Tính t ươ ng đối của chuyển động. 
Câu hỏi 1. Quan sát hiệu ứng sau và nhận xét trạng thái của các xe ? 
Để nhận xét chính xác ta dựng một cột mốc trên đ ư ờng 
KM 
100 
Câu hỏi 1. Hãy nhận xét trạng thái của các xe ? 
1. Chuyển động c ơ học là gì 
Vật đứng yên hay chuyển động 
phụ thuộc vào hệ quy chiếu ta xét 
Để nhận xét chính xác ta dựng một cột mốc trên đ ư ờng 
TIẾT 12. TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
1. Tính t ươ ng đối của chuyển động. 
Trạng thái đứng yên hay chuyển động của vật có tính chất t ươ ng đối phụ thuộc vào hệ quy chiếu ta xét 
QUỸ ĐẠO CỦA CHẤT ĐIỂM CÓ TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI HAY KHÔNG? 
 Cho bánh xe lăn trên đ ư ờng thẳng 
 Cho bánh xe lăn trên đ ư ờng thẳng 
Chậm h ơ n 
 Cho bánh xe lăn trên đ ư ờng thẳng 
 => Quỹ đạo của van xe hình gì? 
 Cho bánh xe lăn trên đ ư ờng thẳng 
 => Quỹ đạo của van xe hình gì? 
 Cho bánh xe lăn trên đ ư ờng thẳng 
 => Quỹ đạo của van xe hình gì? 
+ Nếu chọn trục xe làm gốc thì quỹ đạo là đ ư ờng tròn 
+ Nếu chọn ng ư ời quan sát làm gốc thì quỹ đạo là đ ư ờng cong 
khi cho tấm ván tr ư ợt 
đều về phía tr ư ớc thì quỹ đạo 
của quả bóng thế nào? 
 => Quỹ đạo của quả bóng đ ư ờng gì? 
Xem lại 
Nhận xét gì về quỹ đạo của quả bóng 
 Bằng kĩ thuật ghi lại ảnh của quả bóng sau mỗi giây ta đ ư ợc 
Xem lại 
Xem lại 
+ Đối với ng ư ời quan sát từ ngoài thì quỹ đạo là đ ư ờng cong. 
+ Đối với ng ư ời quan sát trên ván tr ư ợt quỹ đạo là đ ư ờng thẳng 
TIẾT 12. TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
1. Tính t ươ ng đối của chuyển động. 
Trạng thái đứng yên hay chuyển động của vật có tính chất t ươ ng đối phụ thuộc vào hệ quy chiếu ta chọn. 
Quỹ đạo của chất diểm có tính t ươ ng đối phụ thuộc vào hệ quy chiếu ta chọn. 
Vận tốc của chất điểm có tính t ươ ng đối phụ thuộc vào hệ quy chiếu ta chọn. 
 2. Công thức cộng vận tốc. 
TIẾT 12. TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
1. Tính t ươ ng đối của chuyển động. 
Trạng thái đứng yên hay chuyển động của vật có tính chất t ươ ng đối phụ thuộc vào hệ quy chiếu ta chọn. 
Quỹ đạo của chất diểm có tính t ươ ng đối phụ thuộc vào hệ quy chiếu ta chọn. 
Vận tốc của chất điểm có tính t ươ ng đối phụ thuộc vào hệ quy chiếu ta chọn. 
 2. Công thức cộng vận tốc. 
TIẾT 12. TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
1. Tính t ươ ng đối của chuyển động. 
 2. Công thức cộng vận tốc. 
 - Xét chuyển động của ng ư ời trên chiếc bè đang trôi sông 
TIẾT 12. TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
1. Tính t ươ ng đối của chuyển động. 
 2. Công thức cộng vận tốc. 
* Định nghĩa: 
 - Hệ quy chiếu gắn với bờ sông là hệ quy chiếu đứng yên gọi là hệ quy chiếu quán tính 
TIẾT 12. TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
1. Tính t ươ ng đối của chuyển động. 
 2. Công thức cộng vận tốc. 
* Định nghĩa: 
 - Hệ quy chiếu gắn với bè là hệ quy chiếu chuyển động gọi là hệ quy chiếu không quán tính 
TIẾT 12. TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
1. Tính t ươ ng đối của chuyển động. 
 2. Công thức cộng vận tốc. 
* Định nghĩa: 
 - Vận tốc của vật trong hệ quy chiếu quán tính gọi là vận tốc tuỵêt đối 
TIẾT 12. TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
1. Tính t ươ ng đối của chuyển động. 
 2. Công thức cộng vận tốc. 
* Định nghĩa: 
 - Vận tốc của vật trong hệ quy chiếu không quán tính gọi là vận tốc t ươ ng đối 
TIẾT 12. TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
1. Tính t ươ ng đối của chuyển động. 
 2. Công thức cộng vận tốc. 
* Định nghĩa: 
 - Vận tốc của hệ quy chiếu không quán tính xo với hệ quy chiếu quan tính gọi là vận tốc kéo theo. 
TIẾT 12. TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
1. Tính t ươ ng đối của chuyển động. 
 2. Công thức cộng vận tốc. 
3 
2 
1 
* Định nghĩa: 
V 13 Là vận tốc của ng ư ời đối với bờ, là vận tốc tuyệt đối 
V 12 Là vận tốc của ng ư ời đối bè, là vận tốc t ươ ng đối 
V 23 Là vận tốc của bè đối với bờ, là vận tốc kéo theo 
TIẾT 12. TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
1. Tính t ươ ng đối của chuyển động. 
 2. Công thức cộng vận tốc. 
3 
2 
1 
* Định nghĩa: 
 Xét trong hệ quy chiếu gắn với bờ (HQCQT) 
O 
x 
Vị trí ban đầu của ng ư ời bè trùng với gốc toạ độ O 
ON 
OB 
TIẾT 12. TÍNH T ƯƠ NG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
1. Tính t ươ ng đối của chuyển động. 
 2. Công thức cộng vận tốc. 
3 
2 
1 
O 
x 
ON 
OB 
ON = OB + BN 
 Chia cả hai vế cho t 
V 13 = V 12 + V 23 
THE END