Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 34: Chất rắn kết tinh chất rắn vô định hình

Bài : 34 
CHẤT RẮN KẾT TINH 
CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH 
Tinh thể thạch anh 
Tinh thể muối 
Kim cương 
Than chì 
BÀI 50 
CHẤT RẮN 
 I. Chất rắn kết tinh 
- Cấu trúc tinh thể hay tinh thể là cấu trúc tạo bởi các hạt ( nguyên tử , phân tử , ion ) 
- Liên kết chặt với nhau bằng những lực tương tác và sắp xếp theo 1 trình tự hình học không gian xác định gọi là mạng tinh thể . 
- Trong đó mỗi hạt luôn dao động nhiệt quanh vị trí cân bằng của nó . 
 Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là chất rắn kết tinh 
1. Cấu trúc tinh thể 
BÀI 31 
MẮT (tiết 2) 
 I. Chất rắn kết tinh 
 1. Cấu trúc tinh thể . 
Cấu trúc tinh thể muối ăn 
Cấu trúc tinh thể kim cương 
Cấu trúc tinh thể than chì 
BÀI 50 
CHẤT RẮN 
 I. Chất rắn kết tinh 
 1. Cấu trúc tinh thể . 
 Tinh thể muối ăn có dạng hình lập phương . 
 Đựơc cấu trúc bởi các ion Cl - và Na + . 
 Mỗi iôn luôn dao động nhiệt quanh 1 vị trí cân bằng trùng với mỗi đỉnh của khối lập phương . 
Liên kết giữa chúng là liên kết ion. Liên kết này mạnh nên chất rắn thuộc loại này thường bền vững . 
Cấu trúc tinh thể muối ăn 
BÀI 50 
CHẤT RẮN 
 I. Chất rắn kết tinh 
 1. Cấu trúc tinh thể 
 Mỗi nguyên tử cacbon nằm ở đỉnh của 1 hình phẳng 6 cạnh đều . 
Cấu trúc tinh thể than chì 
 Các hình này sắp xếp nối tiếp nhau trên mặt phẳng tạo thành mạng phẳng . 
 Các mặt phẳng sắp xếp song song cách đều nhau tạo thành mạng không gian . 
BÀI 50 
CHẤT RẮN 
 I. Chất rắn kết tinh 
1. Cấu trúc tinh thể 
 2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh 
Tinh thể kim cương 
Tinh thể than chì 
 Kim cương rất cứng và không dẫn điện . 
 Than chì khá mềm và dẫn điện . 
BÀI 50 
CHẤT RẮN 
a) Các chất rắn kết tinh được cấu tạo từ cùng 1 loại hạt , nhưng cấu trúc tinh thể không giống nhau thì những tính chất vật lý rất khác nhau . 
 I. Chất rắn kết tinh 
1. Cấu trúc tinh thể 
 2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh 
b) Mỗi chất rắn kết tinh ( ứng với 1 cấu trúc tinh thể ) có 1 nhiệt độ nóng chảy xác định không đổi ở mỗi áp suất cho trước . 
c) Chất rắn kết tinh có thể là chất đơn tinh thể , có thể là chất đa tinh thể . 
BÀI 50 
CHẤT RẮN 
 Chất đơn tinh thể là chất được cấu tạo từ 1 tinh thể . 
 Tinh thể thạch anh 
VD:Muối , thạch anh . 
 Chất rắn đơn tinh thể có tính dị hướng . 
Tinh thể muối ( NaCl ) 
BÀI 50 
CHẤT RẮN 
 Chất đa tinh thể được cấu tạo từ vô số tinh thể rất nhỏ liên kết hỗn độn với nhau . 
 I. Chất rắn kết tinh 
1. Cấu trúc tinh thể 
 2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh 
VD:Hầu hết các kim loại ( sắt , đồng ) và hợp kim . 
 Chất rắn đa tinh thể có tính đẳng hướng . 
Hợp kim của sắt 
BÀI 50 
CHẤT RẮN 
 3. Ứng dụng của chất rắn kết tinh 
 Chất rắn đơn tinh thể : 
 Si , Ge được dùng làm các linh kiện bán dẫn  
 Kim cương rất cứng dùng làm mũi khoan , dao cắt kính , 
đồ trang sức , 
 Chất rắn đa tinh thể : 
- Kim loại và hợp kim dùng trong các nghành công nghệ : luyện kim , chế tạo máy , sản xuất đồ gia dụng  
BÀI 50 
CHẤT RẮN 
Nhựa thông 
Bột lưu huỳnh 
Thủy tinh 
Nhựa đường 
BÀI 50 
CHẤT RẮN 
II. Chất rắn vô định hình 
VD: Thuỷ tinh , nhựa đường , các chất dẻo ( lưu huỳnh , cao su ,..) 
 Chất rắn vô định hình 
 Là các chất không có cấu trúc tinh thể 
 Có tính đẳng hướng 
 Không có nhiệt độ nóng chảy xác định 
Tính chất của chất rắn vô định hình : 
Chú ý: Một số chất rắn như : Lưu huỳnh , đường , có thể tồn tại ở dạng tinh thể hoặc vô định hình . 
Tinh thể lưu huỳnh 
BÀI 50 
CHẤT RẮN 
II. Chất rắn vô định hình 
 Ứng dụng : Dùng phổ biến trong nhiều nghành công nghệ khác nhau . 
 Câu 1 :Phân loại chất rắn theo cách nào dưới đây là đúng ? 
A. Chất rắn đơn tinh thể và chất rắn vô định hình 
B . Chất rắn kết tinh và chất rắn vô định hình 
C. Chất rắn đa tinh thể và chất rắn vô định hình 
D. Chất rắn đơn tinh thể và chất rắn đa tinh thể 
Câu 2: Đặc điểm và tính chất nào dưới đây liên quan đến chất rắn vô định hình 
A. Có dạng hình học xác định 
B. Có cấu trúc tinh thể 
C. Có tính dị hướng 
D. Không có nhiệt độ nóng chảy xác định 
THE END