Bài giảng Sinh học Lớp 8 - Bài 54: Vệ sinh hệ thần kinh

Bài 54
Vệ sinh hệ thần kinh
KIỂM TRA BÀI CŨ
 Câu hỏi 1. Sự thành lập và ức chế phản xạ có 
điều kiện ở người có ý nghĩa gì?
 - Trả lời: Ý nghĩa.
 - Giúp cơ thể thích nghi được với những điều 
kiện sống luôn luôn thay đổi.
 - Hình thành những thói quen, tập quán, nếp sống 
có văn hoá.
Câu hỏi 2: Tiếng nói và chữ viết có vai trò 
gì trong đời sống con người?
- Trả lời: Tiếng nói và chữ viết có vai trò:
- Là tín hiệu để gây ra các phản xạ có điều kiện 
cấp cao.
- Là phương tiện để con người giao tiếp, trao đổi 
kinh nghiệm với nhau.
I. Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ
Ví dụ:
- Chó có thể nhịn ăn 20 ngày có thể nuôi béo 
trở lại nhưng mất ngủ 10 – 12 ngày là chết.
1. Vì sao nói ngủ là một nhu cầu sinh lí của cơ 
thể?
4. Muốn có giấc ngủ tốt cần những điều kiện gì, 
nêu những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián 
tiếp đến giấc ngủ?
2. Bản chất của ngủ là gì? Khi ngủ sự hoạt 
động của các cơ quan như thế nào?
3. Giấc ngủ có ý nghĩa như thế nào đối với sức 
khoẻ?
Thảo luận nhóm
I. Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ
- Ngủ là một đòi hỏi tự nhiên của cơ thể, cần hơn ăn.
 - Bản chất của giấc ngủ là quá trình ức chế tự nhiên.
 - Khi ngủ các cơ quan giảm hoạt động
Trả lời
Câu 1. Vì sao nói ngủ là một nhu cầu sinh lí của cơ thể?
Câu 2. Bản chất của ngủ là gì? Khi ngủ sự hoạt động của 
các cơ quan như thế nào?
I. Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ
- Ý nghĩa của giấc ngủ: Phục hồi hoạt động của hệ thần 
kinh và các hệ cơ quan.
Câu 3. Giấc ngủ có ý nghĩa như thế nào đối với 
sức khoẻ?
- Lứa tuổi khác nhau thì nhu cầu về giấc ngủ cũng khác 
nhau.
- Trẻ sơ sinh ngủ 20 giờ mỗi ngày.
- Người trưởng thành: 7 - 8 giờ và càng về già càng ít ngủ.
I. Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ
Muốn có giấc ngủ tốt cần:
- Ngủ đúng giờ
- Chỗ ngủ thuận tiện
- Không dùng chất kích thích như: Cà phê, chè đặc, thuốc 
lá
- Không ăn quá no, hạn chế kích thích ảnh hưởng tới vỏ 
não gây hưng phấn.
Câu 4. Muốn có giấc ngủ tốt cần những điều kiện gì, nêu 
những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến 
giấc ngủ?
I. Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ
 Kiến thức
 - Bản chất của giấc ngủ là quá trình ức chế tự nhiên.
 - Khi ngủ các cơ quan giảm hoạt động có tác dụng phục 
hồi hoạt động của hệ thần kinh và các hệ cơ quan.
- Ngủ là một nhu cầu sinh lí của cơ thể.
I. Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ
- Chỗ ngủ thuận tiện.
- Không dùng chất kích thích như: Cà phê, chè đặc, thuốc 
lá
- Không ăn quá no, hạn chế kích thích ảnh hưởng tới vỏ 
não gây hưng phấn.
- Ngủ đúng giờ.
Muốn có giấc ngủ tốt cần:
I. Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ
1. Tại sao không nên làm việc quá sức, thức quá khuya?
 ►Để tránh căng thẳng và mệt mỏi cho hệ thần kinh.
2. Lao động và nghỉ ngơi như thế nào là hợp lí?
 ► Lao động, học tập xen kẽ với nghỉ ngơi, tránh đơn 
điệu, nhàm chán.
I. Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ
II. Lao động và nghỉ ngơi hợp lí
Vậy sắp xếp 
thời gian như 
thế nào là 
hợp lí?
3. Em hãy xây dựng cho mình một thời gian biểu hợp lí?
4. Muốn bảo vệ hệ thần kinh ta phải làm gì?
►Đảm bảo giấc ngủ hằng ngày.
►Giữ cho tâm hồn thanh thản.
►Xây dựng chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lí.
I. Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ
II. Lao động và nghỉ ngơi hợp lí
 Kiến thức
- Lao động và nghỉ ngơi hợp lí để giữ gìn và bảo vệ hệ 
thần kinh.
- Để đảm bảo hệ thần kinh cần:
 + Đảm bảo giấc ngủ hàng ngày.
 + Giữ gìn tâm hồn thanh thản.
 + Xây dựng chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lí.
I. Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ
II. Lao động và nghỉ ngơi hợp lí
Vậy sắp xếp 
thời gian như 
thế nào là 
hợp lí?
Hoa và quả cây cà phê
Yêu cầu học sinh quan sát hình ảnh
I. Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ
II. Lao động và nghỉ ngơi hợp lí
III. Tránh lạm dụng các chất kích thích và ức 
chế đối với hệ thần kinh Để cho hệ thần 
kinh được khoẻ 
mạnh chúng ta 
nên làm gì?
Ảnh một số chất gây nghiện
Cây và quả thuốc phiện
Những sản phẩm gây nghiện
Ung thư phổi
Rượu ảnh hưởng đến sức 
khoẻ và tinh thần của con 
người
Tác hại của chất gây nghiện
Hậu quả của sử dụng ma tuýVi rút HIV
Tác hại của chất gây nghiện
Hoàn thành phiếu học tập
Loại chất Tên chất Tác hại
Chất kích 
thích
Chất gây 
nghiện
- Rượu
- Nước chè 
đặc, cà phê
- Hoạt động não bộ bị rối loạn, 
trí nhớ kém- Kích thích hệ thần kinh, 
gây mất ngủ.
- Thuốc lá
- Ma tuý
- Cơ thể suy yếu, dễ 
mắc bệnh ung thư
- Suy yếu nòi giống, cạn kiệt 
kinh tế, lây nhiễm HIV, mất 
nhân cách.
Chất kích thích và chất 
gây nghiện làm hại gì 
đến hệ thần kin ?
I. Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ
II. Lao động và nghỉ ngơi hợp lí
III. Tránh lạm dụng các chất kích thích và ức 
chế đối với hệ thần kinh
Kiến thức
Hoàn thành bảng 54 vào vở.
Kiểm tra đánh giá
Câu hỏi 1: Bản chất sinh lí của giấc ngủ là:
Chọn câu trả lời đúng
a/ Ngủ là thời gian nghỉ ngơi hoàn toàn
b/ Não hoạt động nhiều thì mệt mỏi, muốn phục hồi thì 
phải ngủ
c/ Ngủ là sự khuếch tán lan dần ra toàn bộ vỏ