Bài giảng Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh Tăng huyết áp

1Phối hợp thuốc trong điều 
trị bệnh Tăng huyết áp
PGS.TS.Phạm Nguyễn Vinh
Bệnh viện Tim Tâm Đức
Đại học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch
Viện Tim Tp.Hồ Chí Minh
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
2
Tăng huyết áp: bệnh đa cơ chế, 
phối hợp thuốc là thiết yếu
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
3
Tần suất tăng huyết áp ở 3 quần 
thể dân chúng 2000-2001
TL : Gu D et al. Hypertension 2002 ; 40 : 925
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
4
Các yếu tố bệnh sinh của THA
° Yếu tố di truyền
° Tăng hoạt giao cảm
° Tăng hoạt mạch máu và tái cấu trúc mạch máu
° Độ cứng động mạch
° Hệ thống renin – angiotensin
° Aldosterone
° Muối natri
° Nitric oxide (NO) và Endothelin
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
5
Wolf-Maier et al. Hypertension 2004;43:10–17*Treated for hypertension
BP goal is <140/90 mmHg
60 79 70 81 72
0
20
40
60
80
100
BP goal achieved BP goal not achieved
Patients (%)
England Sweden Germany Spain Italy
Khoảng 70% bệnh nhân THA/Châu Âu 
không đạt mục tiêu điều trị
TL : Wolf-Maier K et al. Hypertension 2004 ; 43 : 10-17
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
6
►Meta-analysis of 61 prospective, 
observational studies
►1 million adults
►12.7 million person-years
2 mmHg 
decrease in 
mean SBP 10% reduction in 
risk of stroke 
mortality
7% reduction in 
risk of ischaemic 
heart disease 
mortality
Lewington et al. Lancet 2002;360:1903–13
Giảm 2mmHg huyết áp giúp giảm biến 
cố tim tmạch từ 7-10%
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
7
Mục tiêu điều trị
° Mục tiêu chính: giảm tối đa và lâu dài toàn bộ nguy cơ 
bệnh tim mạch
° Cần thực hiện: giảm mức huyết áp, giảm các YTNC
° Huyết áp < 140/90 mmHg và thấp hơn nếu dung nạp được
° Mức HA < 130/80 mmHg/ b/n ĐTĐ hoặc nhóm nguy cơ cao 
hoặc rất cao (td: có đột quỵ, NMCT, rối loạn chức năng 
thận, protein niệu)
° Điều trị sớm, trước tổn thương tim mạch
TL : Mancia G et al. Eur. H. Journal June 11, 2007
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
8
Thay đổi lối sống
 Trên tất cả bệnh nhân, kể cả b/n huyết áp bình 
thường cao và có kèm YTNC
 Ngưng thuốc lá; giảm cân; giảm rượu; vận động 
thể lực; giảm muối; ăn nhiều rau và trái cây; 
giảm mỡ bảo hòa và tổng lượng mỡ
 Cần theo dõi sát, có trợ giúp, nhắc nhở định kỳ
TL : Mancia G et al. Eur. H. Journal June 11, 2007
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
9
Điều trị một thuốc so với điều trị 
phối hợp
 Phần lớn b/n cần trên 1 nhóm thuốc để đạt mục 
tiêu huyết áp
 Phối hợp 2 thuốc liều thấp: ưu tiên cho THA độ 
2, 3 hoặc nguy cơ tim mạch cao/ rất cao
 Phối hợp cố định 2 thuốc: tiện lợi, tăng tuân thủ 
điều trị
TL : Mancia G et al. Eur. H. Journal June 11, 2007
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
10
Sơ đồ kiểu phối hợp thuốc có thể thực hiện
Đường đậm: ưu tiên phối hợp
TL: Mancia G et al. European Heart Journal June 11, 2007
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
11
Tại sao cần phối hợp thuốc 
trong điều trị THA?
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
12
Average no. of antihypertensive medications
1 2 3 4
Trial (SBP achieved)
Bakris et al. Am J Med 2004;116(5A):30S–8
Dahlưf et al. Lancet 2005;366:895–906; Jamerson et al. Blood Press 2007;16:80–6 
ASCOT-BPLA (136.9 mmHg)
ALLHAT (138 mmHg)
IDNT (138 mmHg)
RENAAL (141 mmHg)
UKPDS (144 mmHg)
ABCD (132 mmHg)
MDRD (132 mmHg)
HOT (138 mmHg)
AASK (128 mmHg)
ACCOMPLISH* (132 mmHg)
Initial 2-drug combination therapy
*Interim 6-month data
Cần nhiều thuốc hạ áp phối hợp để 
đạt mục tiêu điều trị 
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
13
Lợi điểm của điều trị đa cơ chế
 Gia tăng hiệu quả hạ áp
 Giảm tác dụng phụ : phối hợp liều thấp
 Tăng tuân thủ (viên thuốc phối hợp)
 Giảm chi phí
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
14
I.
II.
III.
Edema
Arterial hypertension
 Constricted blood vessels, high resistance
CCBs
 BP reduction due to arterial vasodilation
 Tendency towards edema due to absent venodilation
 BP reduction stimulates RAS and increases angiotensin 
II level
CCBs + RAS inhibitors*
 Blockade of RAS inhibits effects of angiotensin 
II, giving rise to additional BP reduction
 Additional venodilation by RAS inhibitors reduces 
edema
Edema
*Angiotensin receptor blockers or angiotensin-converting enzyme inhibitors
Messerli. Am J Hypertens 2001;14:978–9
Hiệu quả phụ trợ của UCMC phối hợp ức chế 
calci : giảm phù do ức chế calci
++
Phối hợp thuốc trong điều trị bệnh THA 
15
National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE) (2006)
Hypertension: management of hypertension in adults in primary care (Quick Reference Guide).
London: NICE. Available from www.nice.org.uk/034. Reproduced with permission 
*If ACE inhibitor (ACEI)