Bài giảng môn Thuyết trình (Bản mới)

Thuyết trìnhPage 1Công tác Kỹ sư – 2008
Phần 3: Thuyết trình
Thuyết trìnhPage 2Công tác Kỹ sư – 2008
1-2
Kỹ năng thuyết trình
 Một số câu hỏi
 Bước chuẩn bị
 Đặc điểm của một bài thuyết trình
 Trình bày bằng phương tiện trực quan
 Thuyết trình bằng overhead projector
 Một số điểm cần lưu ý khi thuyết trình
Thuyết trìnhPage 3Công tác Kỹ sư – 2008
1-3
Một số câu hỏi
 Thuyết trình là gì ?
 Người nói cung cấp thông tin cho người nghe.
 Thời gian trình bày “ngắn”.
 Ai cần ai ?
 Người nói cần người nghe hay 
 Người nghe cần người nói.
s
Thuyết trìnhPage 4Công tác Kỹ sư – 2008
1-4
Bước chuẩn bị
 Xác định mục tiêu bằng các câu hỏi.
 Tại sao có buổi thuyết trình này.
 Cái gì được cung cấp cho người nghe.
 Xác định thính giả.
 Thể loại của chủ đề thuyết trình.
 Trình độ thính giả.
s
Thuyết trìnhPage 5Công tác Kỹ sư – 2008
1-5
Bước chuẩn bị
 Xác định thời gian thuyết trình : 
 Chia thời gian trình bày thành các phần nhỏ tương ứng với từng công 
việc xác định. Thí dụ :
 Phần 1 : dẫn nhập : tổng quan về nội dung trình bày, tại sao có vấn đề 
này, kết quả mong muốn đạt được.
 Phần 2 : trình bày từng chủ đề của chương trình nghị sự.
 Phần 3 : kết luận của phần thuyết trình.
s
Thuyết trìnhPage 6Công tác Kỹ sư – 2008
1-6
Bước chuẩn bị
 Chia nội dung thành 2 phần : 
 Phần trình bày trên các slide.
 Phần để nói.
s
Thuyết trìnhPage 7Công tác Kỹ sư – 2008
1-7
Đặc điểm của 1 bài thuyết trình
 Rõ ràng : 
 Ngắn và đơn giản.
 Highlight các điểm quan trọng.
 Sử dụng hình ảnh, âm thanh, màu sắc, ... để làm mạnh các 
thông điệp
s
Thuyết trìnhPage 8Công tác Kỹ sư – 2008
1-8
Đặc điểm của 1 bài thuyết trình
 Nội dung slide là :
 Xương sống của bài thuyết trình
 Hỗ trợ cho lời nói.
 Nhất quán :
 Màu sắc
 Font, size chữ
 Indentation.
s
Thuyết trìnhPage 9Công tác Kỹ sư – 2008
1-9
Đặc điểm của 1 bài thuyết trình
 Mỗi slide bao gồm :
 Hình ảnh, video, âm thanh.
 Chữ viết
 Mỗi dòng của slide là : 
 Đoạn câu (phrase) không là mệnh đề.
 Xúc tích, ngắn gọn.
s
Thuyết trìnhPage 10Công tác Kỹ sư – 2008
1-10
Đặc điểm của 1 bài thuyết trình
 Sử dụng các hiệu ứng của powerpoint 
 Trật tự xuất hiện của nội dung trình bày
 Xuất hiện của từng slide
 Xuất hiện của từng dòng, chữ, ký tự
 Xuất hiện của từng hình ảnh.
s
Thuyết trìnhPage 11Công tác Kỹ sư – 2008
1-11
Đặc điểm của 1 bài thuyết trình
 Sử dụng phần note của mỗi slide.
 Sử dụng hiệu ứng lệch slide giữa máy tính và máy chiếu.
 Slide là abstract của document (word file).
s
Thuyết trìnhPage 12Công tác Kỹ sư – 2008
1-12
Case study 1
 Nghiên cứu và trình bày lại nội dung trang web Norton Antivirus.
 Xây dựng một buổi thuyết trình thuyết phục các Thầy/Cô giáo 
của 1 trường cấp 3 mua máy tính xách tay hiệu X.
s
Thuyết trìnhPage 13Công tác Kỹ sư – 2008
1-13
Case study 2
 Nghiên cứu và trình bày lại nội dung trang web của Oracle.
 Thuyết trình các tính năng nổi bật của ngôn ngữ VB.
s
Thuyết trìnhPage 14Công tác Kỹ sư – 2008
1-14
Case study 3
 Thuyết trình phổ biến nội dung công tác mùa hè xanh cho các 
SV.
 Báo cáo tổng kết công tác mùa hè xanh của đơn vị.
s
Thuyết trìnhPage 15Công tác Kỹ sư – 2008
1-15
Thiết kế trình bày trực quan
 Hãy nghĩ đến thính giả của bạn
 Thiết kế để giúp người nghe
 Trình bày trực quan nên 
 Trình bày trực quan tốt là 
 Những cách để thêm sắc thái vào sự trình bày
s
Thuyết trìnhPage 16Công tác Kỹ sư – 2008
1-16
Hãy nghĩ đến thính giả của bạn 
 Lắng nghe khó hơn đọc 
 “người nghe" chỉ lắng nghe khoảng từ 25% đến 50% thời gian.
 Thông tin được trình bày một mạch 
 Bộ nhớ ngắn hạn chỉ nhớ từ 5 đến 7 điểm.
 Lắng nghe nhớ khoảng 10%,
còn đọc nhớ khoảng 50%.
s
Thuyết trìnhPage 17Công tác Kỹ sư – 2008
1-17
Hãy nghĩ đến thính giả của bạn
 Nếu thính giả lắng nghe chỉ 1 phần thời gian và chỉ nhớ 10% điều 
họ nghe thì
“cửa sổ” thông tin của bạn mở ra khoảng 2.5% tới 5.0% trên toàn 
bộ thời gian trình bày ! 
 Vậy
Thật tôi nghiệp cho người nghe !
Hãy làm gì để người nghe chịu nghe và nhớ.
s
Thuyết trìnhPage 18Công tác Kỹ sư – 2008
1-18
Thiết kế để giúp người nghe
 Organize – dữ liệu trình bày dưới dạng khung và có cấu trúc
 Cung cấp 1 "jigsaw puzzle boxtop" để người nghe tự tổ chức và tái xây 
dựng những thông tin bằng lời của bạn.
 Liệt kê các điểm đã được trình bày và cung cấp 1 bản đồ mà anh trình 
bày.
s
Thuyết trìnhPage 19Công tác Kỹ sư – 2008
1-19
Thiết kế để giúp người nghe (tt)
 Illustrate – giúp người nghe chuyển data thành thông tin 
 Vẽ 1 bức hình.
 Kể 1 câu chuyện.
 Đưa ra những so sánh.
s
Thuyết trìnhPage 20Công tác Kỹ sư – 2008
1-20
Thiết kế để giúp người nghe (tt) 
 Repeat – cải thiện sự tiếp thu data đối với người nghe
 Nhớ rằng “người nghe" tập trung từ 25 tới 50% thời gian.
 Thường xuyên lập lại.
s
Thuyết trìnhPage 21Công tác Kỹ sư – 2008
1-21
Trình bày trực quan nên 
 Trình bày trực quan hỗ trợ cho mục tiêu truyền đạt. 
 Trình bày trực quan làm phong phú thông điệp bằng lời nói. 
 Trình bày trực quan nên sử dụng màu sắc và hình ảnh.
s
Thuyết trìnhPage 22Công tác Kỹ sư – 2008
1-22
Trình bày trực quan tốt là  
 Visible – thấy thì mới tin
 Mọi người xem thấy rõ 
 Ký tự cao 1 inch thấy được từ 30 feet.
 Cần phải tính 
• Độ rộng của màn hình 
• Khoảng cách từ projector tới màn hình
• Khoảng cách của mọi người tới màn hình
s
Thuyết trìnhPage 23Công tác Kỹ sư – 2008
1-23
Trình bày trực quan tốt là  
 Visible (tt)
 Số từ của từng dòng 
 3 tới 4 là tối ưu
 6 tới 7 là tối đa
 Số dòng của mỗi slide 
 Ít hơn 10
s
Thuyết trìnhPage 24Công tác Kỹ sư – 2008
1-24
Trình bày trực quan tốt là  
 Clear – hiểu được ngay thông điệp bằng lời nói
 Mỗi visual tập trung trên 1 ý tưởng
 Tránh quá nhiều thông tin sơ đẳng
 Dùng màu để tập trung trên thông tin then chốt
 Liên hệ trực tiếp tới mục tiêu truyền đạt
 Bổ sung cho thông điệp bằng lời nói
 Âm điệu
 Tổng quan hoặc hình ảnh toàn cục
s
Thuyết trìnhPage 25Công tác Kỹ sư – 2008
1-25
Trình bày trực quan tốt là  
 Simple
 Lọai ra thông tin không liên quan
 Làm đơn giản bằng cách dùng bản phác thảo, màu sắc 
s
Thuyết trìnhPage 26Công tác Kỹ sư – 2008
1-26
Những cách để thêm sắc thái vào sự trình 
bày 
 Kết hợp : Chữ viết, ký hiệu, biểu đồ, hình ảnh
 Thêm màu sắc để nhấn mạnh, thận trọng về ý nghĩa của màu 
sắc.
 Sử dụng bút chiếu, che phủ hoặc là biến mất slide 
 Thay đổi backgrounds để chuyển bước hoặc chuyển chủ đề mới
 Thay đổi trình tự nhìn (ngang, dọc, xiên)
s
Thuyết trìnhPage 27Công tác Kỹ sư – 2008
1-27
Sử dụng Overhead Projectors
 Những tiện lợi của Overhead Projectors
 Những điểm bất tiện của Overhead Projectors
 Các kỹ thuật trình bày với Overhead Projectors
 Overhead Projection Survival Kit
s
Thuyết trìnhPage 28Công tác Kỹ sư – 2008
1-28
Những tiện lợi of Overhead Projectors
 Tập trung được sự chú ý của thính giả :
 Gây sự chú ý lên phương tiện trình bày.
 Ngừng sự chú ý lên người nói.
 Có thể hiệu chỉnh giấy trong lúc trình bày
 Highlight các điểm quan trọng 
 Viết lên giấy trong như viết lên bảng.
 Làm đơn giản thông tin phức tạp bằng cách đặt các giấy trong lên 
nhau.
 Giấy trong dễ mang đi.
s
Thuyết trìnhPage 29Công tác Kỹ sư – 2008
1-29
Những điểm bất tiện của Overhead 
Projectors
 Overhead projector khó vận chuyển.
 Overhead projection kém “chuyên nghiệp” hơn slides. 
s
Thuyết trìnhPage 30Công tác Kỹ sư – 2008
1-30
Các kỹ thuật trình bày với Overhead 
Projectors
 Chuyển đổi sự chú ý :
 Vào màn hình hay vào người trình bày.
 Tắt projector khi không dùng. 
 "Chalkboarding" 
 Dùng projector như bảng đen
 Pointing để nhấn mạnh 
 Dùng đèn pin rọi để kéo sự chú ý tại nơi chiếu.
s
Thuyết trìnhPage 31Công tác Kỹ sư – 2008
1-31
Các kỹ thuật trình bày với Overhead 
Projectors 
 Highlighting 
 Dùng màu khác với màu gốc để gây chú ý.
 Che nội dung trình bày 
 Mở từng chủ đề mỗi lúc. 
 Hướng chú ý vào phần được mở. 
 Ngừa sự sao lãng.
 Phủ lấp các giấy trong lên nhau 
 Làm đơn giản các khái niệm phức tạp. 
 Từng phần được trình bày từng lúc.
s
Thuyết trìnhPage 32Công tác Kỹ sư – 2008
1-32
Overhead Projection Survival Kit
 Cần chuẩn bị các thiết bị hỗ trợ :
 Extension Cord (dây nối).
 Ungrounded Plug Adapter (ổ cắm 3 chấu).
 Spare Bulb (bóng dự phòng).
 Transparency Pen (bút lông xóa).
 Acetate Film (giấy trong). 
s
Thuyết trìnhPage 33Công tác Kỹ sư – 2008
1-33
Những điều cần lưu ý khi thuyết trình 
Đứng trước cử tọa, thuyết trình viên phải bình tĩnh, tự tin, chủ động sáng tạo 
trong ứng xử. Khi thuyết trình, cần lưu ý những nguyên tắc sau đây:
 Nói chứ không phải là đọc bài.
 Đứng thuyết trình trừ phi bị bắt buộc phải ngồi nói.. 
Thuyết trìnhPage 34Công tác Kỹ sư – 2008
1-34
Những điều cần lưu ý khi thuyết trình
 Thỉnh thoảng di chuyển và có điệu bộ chứ không nên đứng yên 
một chỗ.
 Nói đủ lớn để mọi người nghe rõ, phát âm chuẩn xác, không nói 
quá nhanh hay quá chậm.
 Thay đổi âm lượng, nhịp điệu, âm điệu của giọng nói. Tránh nói 
đều đều một cách buồn tẻ.
Thuyết trìnhPage 35Công tác Kỹ sư – 2008
1-35
Những điều cần lưu ý khi thuyết trình
 Đối diện cử tọa, nhìn vào mắt cử tọa (eye-contact) 
 Nhận biết sự truyền đạt của mình được tiếp nhận như thể nào
 Thay đổi cách tiếp cận hay phương pháp truyền đạt cho thích hợp
 Tập trung vào điểm chính, tránh sa đà vào chi tiết. Đặc 
biệt trong các hội nghị, nhiều diễn giả trình bày, thời 
gian dành cho mỗi người rất ngắn. 
 Khi sử dụng dụng cụ hỗ trợ như projector, tránh nói với 
screen mà nói với cử tọa.
Thuyết trìnhPage 36Công tác Kỹ sư – 2008
1-36
Những điều cần lưu ý khi thuyết trình
 Phải thường xuyên kiểm soát thời gian để hoàn tất bài 
thuyết trình đúng giờ
 Tập dượt (rehearsal) bài nói nhiều lần cho thuần thục.
 Tổng kết những điểm chính trước khi nói và sau khi kết 
thúc bài thuyết trình.
 Theo dõi cử tọa, có niềm say mê với chủ đề và nhạy 
bén đáp ứng những nhu cầu của cử tọa.