Bài giảng Luật thương mại

09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 1
ĐỀ CƯƠNG MÔN
LUẬT THƯƠNG MẠI
DÀNH CHO SV 
ĐẠI HỌC/CAO ĐẲNG
THỜI LƯỢNG 30 TIẾT
Th S . NGUYỄN THÁI BÌNH
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 2
Nội dung môn học
§ Giới thiệu tổng quan về Thương mại, Luật thương 
mại và Luật áp dụng trong hoạt động thương mại;
§ Các nội dung của Luật thương mại Việt Nam 2005;
§ Các nội dung quan trọng của Luật thương mại quốc 
tế;
§ Những căn cứ pháp lý vận dụng trong các hoạt động 
thương mại cụ thể.
§ Các bài tập tình huống thực tế.
MỤC LỤC
§ Chương 1: Tổng quan chung về Thương mại
§ Chương 2: Quản lý nhà nước trong lĩnh vực TM (đt)
§ Chương 3: PL về mua bán hàng hóa, dịch vụ
§ Chương 4: PL về xúc tiến TM
§ Chương 5: PL về trung gian TM
§ Chương 6: PL về logicstic, nhượng quyền TM 
§ Chương 7: PL về sở hữu công nghiệp trong TM (đt)
§ Chương 8: PL về chế tài TM
§ Chương 9: Tổng quan về Luật TM quốc tế
§ Chương 10: Các nguyên tắc cơ bản của Luật TM QT (đt)
§ Chương 11: PL điều chỉnh một số lĩnh vực trong TMQT
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 3
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 4
Yêu cầu và phương pháp học
§ Sinh viên dự giảng đầy đủ các buổi giảng của giáo 
viên để được giải thích cụ thể;
§ Thực hiện các bài tập và các bài kiểm tra trên lớp;
§ Tự nghiên cứu các tài liệu do giáo viên hướng dẫn;
§ Dự thi hết môn học.
§ Điều kiện dự thi: phải bảo đảm dự giờ tối thiểu 80%, 
có tất cả các bài kiểm tra, bài tiểu luận đạt yêu cầu.
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 5
Danh mục tài liệu cần tham khảo
§ Luật Thương mại 2005, Luật trọng tài 2010
§ Nghị định 17/2010/NĐ-CP 
§ Nghị định 87/2009/NĐ-CP
§ Nghị định 23/2007/NĐ-CP
§ Nghị định 140/2007/NĐ-CP
§ Nghị định 12/2006/NĐ-CP
§ Nghị định 20/2006/NĐ-CP
§ Nghị định 35/2006CP/NĐ-CP
§ Nghị định 37/2006/NĐ-CP
§ Nghị định 72/2006/NĐ-CP
§ Nghị định 111/2006/NĐ-CP
§ Nghị định 158/2006/NĐ-CP
§ Nghị định 110/2005/NĐ-CP
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 6
Chương 1:
TỔNG QUAN VỀ PHÁP
LUẬT THƯƠNG MẠI
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 7
Sự phát triển của luật thương mại 
trên thế giới
§ Các quy tắc trong thương mại xuất hiện từ rất sớm
Tập quán thương mại trong hoạt động hàng hải ở 
Địa Trung Hải thời kỳ cổ đại:
• Hàng hóa của một thương nhân bị ném xuống 
biển để tàu không bị đắm thì tổn thất đó sẽ do 
tất cả các thương nhân có hàng trên tàu và chủ
tàu cùng chịu
• Thương nhân cầm cố tàu của mình để vay tiền 
cho chuyến đi biển. Nợ gốc và lãi được trả phụ
thuộc vào tình trạng con tàu khi trở về. Lãi suất 
là 24-36% (Lex Rhodia de jactu)
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 8
§ Vấn đề Luật áp dụng trong thương mại nói chung bao gồm:
• Pháp luật thương mại của mỗi quốc gia ban hành;
• Các Điều ước quốc tế;
• Các Hiệp định Thương mại song phương ;
• Các Hiệp định Thương mại khu vực ;
• Các Tập quán thương mại quốc tế: Incoterm, UCP
§ Nhận xét:
• Luật thương mại là trước hết là kết quả của thực tiễn thương 
mại: giới thương nhân tự hình thành luật lệ điều chỉnh hoạt 
động thương mại
• Nhà nước có vai trò (phải) công nhận và đảm bảo thực thi
• Tính không phân biệt đối xử - tính quốc tế - tính chung (hội 
nhập kinh tế)
• Sự can thiệp của nhà nước tới mức độ nào là phù hợp  ?
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 9
MỐI QUAN HỆ GIỮA KINH TẾ, KINH DOANH, 
THƯƠNG MẠI & TIÊU DÙNG
HOẠT ĐỘNG 
TIÊU DÙNG
HOẠT ĐỘNG 
KINH DOANH
HOẠT ĐỘNG 
THƯƠNG MẠI
HOẠT ĐỘNG
KINH TẾ
MỐI QUAN HỆ GIỮA KINH TẾ, KINH DOANH, 
THƯƠNG MẠI & TIÊU DÙNG
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 10
HOẠT ĐỘNG
KINH TẾ
HOẠT ĐỘNG 
TIÊU DÙNG
HOẠT ĐỘNG 
KINH DOANH
HOẠT ĐỘNG 
THƯƠNG MẠI
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 11
MỐI QUAN HỆ GIỮA KINH TẾ, KINH DOANH, 
THƯƠNG MẠI & TIÊU DÙNG
HOẠT ĐỘNG 
TIÊU DÙNG
HOẠT ĐỘNG 
KINH DOANH
HOẠT ĐỘNG 
THƯƠNG MẠI
HOẠT ĐỘNG
KINH TẾ
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 12
MỐI QUAN HỆ GIỮA KINH TẾ, KINH DOANH, 
THƯƠNG MẠI & TIÊU DÙNG
HOẠT ĐỘNG 
TIÊU DÙNG
HOẠT ĐỘNG 
KINH DOANH
HOẠT ĐỘNG 
THƯƠNG MẠI
HOẠT ĐỘNG
KINH TẾ
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 13
§ Quan niệm hiện đại về thương mại 
• Thuật ngữ “thương mại” được hiểu ở nghĩa rộng để
bao quát các vấn đề phát sinh từ mọi quan hệ có bản 
chất thương mại ( nhằm mục đích sinh lời).
• Các quan hệ có bản chất thương mại gồm, nhưng 
không giới hạn trong các giao dịch sau đây:
Bất cứ giao dịch buôn bán nào nhằm cung cấp hoặc 
trao đổi hàng hóa, dịch vụ; Hợp đồng phân phối; Đại 
diện hay đại lý thương mại; Sản xuất; Cho thuê; Xây 
dựng; Tư vấn; Kỹ thuật; Li-xăng; Đầu tư; Tài chính, 
ngân hàng, bảo hiểm; Khai khoáng; Liên doanh hoặc 
các hình thức hợp tác kinh doanh hay công nghiệp 
khác; Vận chuyển hàng hóa hoặc hành khách bằng 
đường không, đường biển, đường sắt hay đường bộ....
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 14
§ Thương mại trong Hiệp định Thương mại 
Việt - Mỹ (BTA-2000):
• Thương mại hàng hóa 
(Trade in goods)
• Quyền sở hữu trí tuệ 
 (Intellectual Property Rights)
• Thương mại dịch vụ
(Trade in Services)
• Phát triển quan hệ đầu tư 
(Development of Investment Relation)
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 15
§ Thương mại trong Luật Thương mạ ... Hieäp öôùc;
§ Hieäp ñònh;
§ Nghò ñònh thö;
§ Coâng öôùc
§ Tuyeân boá chung;
§ Thoaû öôùc...
167
1.6. Giaù trò phaùp lyù cuûa Ñieàu öôùc quoác teá
i. Ñoái vôùi caùc thaønh vieân:
§ Coù giaù trò nhö chính luaät phaùp cuûa nöôùc thaønh vieân, 
thaäm chí cao hôn;
§ Caùc thaønh vieân coù theå baûo löu ( trong tröôøng hôïp 
naøy khoâng baét buoäc thöïc hieän nhöõng ñieàu baûo löu);
§ Neáu ñieàu öôùc thoaû thuaän phaûi pheâ chuaån thì sau khi 
ñöôïc pheâ chuaån môùi coù hieäu löïc.
ii. Vôùi caùc nöôùc khoâng phaûi laø thaønh vieân
§ Khoâng coù nghóa vuï thöïc hieän ñieàu öôùc;
§ Nhaø nöôùc coù theå cho pheùp daãn chieáu ñeå aùp duïng 
trong caùc quan heä hôïp ñoàng thöông maïi quoác teá;
§ Khi daãn chieáu phaûi nghieân cöùu ñeå baûo löu traùnh 
phaûi thöïc hieän nhöõng quy ñònh traùi vôùi nhöõng 
nguyeân taéc cô baûn cuûa phaùp luaät nöôùc mình.
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 168
2. MOÄT SOÁ ÑIEÀU ÖÔÙC QUOÁC TEÁ QUAN
TROÏNG ÑIEÀU CHÆNH QUAN HEÄ TMQT
2.1 Nhoùm caùc Ñieàu öôùc do Lieân Hôïp Quoác toå chöùc 
ñaøm phaùn, kyù keát.
Nhoùm naøy chuû yeáu do UCITRAL toå chöùc ñaøm 
phaùn, kyù keát vôùi söï tham gia cuûa nhieàu thaønh 
vieân LHQ bao goàm:
2.1.1 Những nguyên tắc hợp đồng thương mại quốc tế
(PRINCIPLES OF INTERNATIONAL COMMERCIAL
CONTRACTS Unidroit 2004)
2.1.2 Coâng öôùc Vieân 1980 veà hôïp ñoàng mua baùn 
quoác teá ( United Nations Convention on contract 
for the international sale of goods)
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 169
Coâng öôùc Vieân quy ñònh caùc vaán ñeà :
¾ Phaïm vi aùp duïng ( chæ aùp duïng ñoái vôùi hôïp ñoàng mua baùn 
haøng hoaù laø ñoäng saûn);
¾ Caùc quy ñònh chung nhaèm giaûi thích moät soá vaán ñeà coù theå
bò hieåu khaùc nhau;
¾ Caùc quy ñònh veà kyù keát hôïp ñoàng mua baùn quoác teá ( Coâng 
öôùc duøng nhieàu ñieàu khoaûn ñeå giaûi thích theá naøo laø chaøo 
haøng vaø giaù trò phaùp lyù cuûa caùc loaïi chaøo haøng );
¾ Nghóa vuï cuûa ngöôøi baùn:
* Giao haøng vaø chuyeån giao chöùng töø
* Quy ñònh veà söï phuø hôïp cuûa haøng hoaù vôùi hôïp ñoàng;
* Nhöõng vaán ñeà veà quyeàn cuûa ngöôøi thöù 3 lieân quan;
* Caùc bieän phaùp baûo hoä phaùp lyù trong tröôøng hôïp ngöôøi 
baùn vi phaïm hôïp ñoàng;
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 170
Coâng öôùc Vieân quy ñònh caùc vaán ñeà :
 Nghóa vuï cuûa ngöôøi mua:
* Thanh toaùn tieàn haøng;
* Nhaän haøng;
* Caùc bieän phaùp baûo hoä phaùp lyù trong tröôøng
hôïp ngöôøi mua vi phaïm hôïp ñoàng.
 Caùc ñieàu khoaûn chung cho nghóa vuï cuûa 
ngöôøi baùn vaø ngöôøi mua;
* Vi phaïm tröôùc vaø hôïp ñoàng töøng phaàn;
* Boài thöôøng thieät haïi;
* Tieàn laõi;
* Mieãn traùch;
* Haäu quaû cuûa vieäc huûy boû hôïp ñoàng;
* Baûo quaûn haøng hoaù.
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 171
2.1.3 Coâng öôùc Hamburg 1978 veà chuyeân chôû haøng hoaù baèng 
ñöôøng bieån ( United Nations convention on the carriage 
of goods by sea)
 Caùc quy ñònh chung bao goàm:
* Caùc ñònh nghóa ( ngöôøi chuyeân chôû, ngöôøi chuyeân chôû thöïc 
teá, ngöôøi göûi haøng, ngöôøi nhaän haøng, haøng hoaù, hôïp ñoàng 
chuyeân chôû, vaän ñôn ñöôøng bieån);
* Phaïm vi aùp duïng
¾ Traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû:
* Thôøi haïn;
* Cô sôû traùch nhieäm;
* Giôùi haïn traùch nhieäm;
* Aùp duïng ñoái vôùi khieáu naïi khoâng thuoäc hôïp ñoàng;
* Maát quyeàn höôûng giôùi haïn traùch nhieäm;
* Haøng treân boong;
* Traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû vaø ngöôøi chuyeân chôû
thöïc teá;
* Chuyeân chôû ñi suoát; 
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 172
 Traùch nhieäm cuûa ngöôøi göûi haøng
* Quy taéc chung ngöôøi göûi haøng phaûi tuaân theo;
* Quy taéc ñaëc bieät lieân quan ñeán haøng nguy
hieåm;
* Chöùng töø vaän taûi:
* Noäi dung cuûa vaän ñôn
* Nhöõng baûo löu vaø hieäu 
löïc cuûa chöùng töø;
* Baûo ñaûm cuûa ngöôøi göûi;
* Caùc chöùng töø khoâng 
phaûi vaän ñôn.
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 173
 Khieáu naïi vaø kieän:
* Thoâng baùo veà maát maùt, hö hoûng vaø chaäm giao
haøng;
* Thôøi hieäu toá tuïng;
* Thaåm quyeàn xeùt xöû;
* Troïng taøi
 Caùc quy ñònh boå sung:
* Quy ñònh veà hôïp ñoàng;
* Toån thaát chung;
* Ñôn vò tieàn teä tính toaùn.
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 174
2.2 Nhoùm caùc ñieàu öôùc quoác teá
2.2.1 Coâng öôùc quoác teá ñeå thoáng nhaát moät soá quy taéc veà vaän ñôn 
ñöôøng bieån kyù taïi Bruxells 1924 (International convention for 
the Reunification of certain rules relating to Bill of Lading)
§ Nhöõng noäi dung cô baûn:
 Caùc ñònh nghóa veà caùc thuaät ngöõ (ngöôøi chuyeân chôû, ngöôøi 
thueâ, hôïp ñoàng vaän taûi, chuyeân chôû haøng hoaù, haøng hoaù vaø
taøu);
 Caùc quy ñònh veà traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû:
* Lieân quan ñeán taøu;
* Lieân quan ñeán haøng hoaù;
* Lieân quan ñeán vaän ñôn;
* Lieân quan ñeán haønh trình vaø lòch trình.
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 175
 Quy ñònh veà vaän ñôn, noäi dung vaän ñôn vaø giaù trò phaùp lyù.
 Quy ñònh veà caùc tröôøng hôïp ngöôøi chuyeân chôû ñöôïc höôûng 
quyeàn mieãn traùch.
 Ngoaøi ra coâng öôùc coøn quy ñònh nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán 
hôïp ñoàng, haøng hoaù vaø giôùi haïn traùch nhieäm cuûa ngöôøi 
chuyeân chôû.( Coâng öôùc ñöôïc boå sung bôûi 2 Nghò ñònh thö
Visby vaø SDR) 
2.2.2 Nghò ñònh thö Visby 1968:
 Nghò ñònh naøy boå sung söûa ñoåi moät soá quy ñònh trong coâng öôùc 
Bruxells;
 Quy ñònh veà thôøi hieäu toá tuïng vaø cô quan troïng taøi vaø toaø aùn 
coâng lyù quoác teá giaûi quyeát tranh chaáp.
2.2.3 Nghò ñònh thö SDR 1979:
 Nghò ñònh naøy thay theá ñoàng tieàn tính toaùn tröôùc ñaây tính baèng 
ñoàng FR Phaùp baèng SDR
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 176
2.2.4 Coâng öôùc Geneve 1930 veà Hoái phieáu vaø kyø
phieáu:
 Khaùi nieäm vaø giaûi thích veà hoái phieáu vaø kyø phieáu;
 Hình thöùc cuaû Hoái phieáu vaø kyø phieáu;
 Trình töï, thuû tuïc phaùt haønh vaø noäi dung ghi trong 
hoái phieáu;
 Chaáp nhaän, töø choái vaø chuyeån nhöôïng hoái phieáu;
 Traùch nhieäm vaø quyeàn haïn cuaû caùc beân lieân quan 
ñeán hoái phieáu.
Ø Tuy Coâng öôùc naøy khoâng ñieàu chænh toaøn boä hôïp ñoàng, nhöng 
thanh toaùn laø khaâu cuoái cuøng vaø laø muïc tieâu chuû yeáu cuaû ngöôøi 
baùn neân muoán thu ñöôïc tieàn, ngöôøi baùn phaûi kyù phaùt hoái phieáu 
theo ñuùng quy ñònh. 
177
2.3 Moät soá Hieäp ñònh quan troïng cuûa toå chöùc WTO:
1. Hieäp ñònh chung veà thueá quan vaø thöông maïi 1995;
2. Hieäp ñònh veà noâng nghieäp;
3. Hieäp ñònh veà bieän phaùp töï veä dòch teã;
4. Hieäp ñònh veà may maëc vaø haøng deät;
5. Hieäp ñònh veà raøo caûn kyõ thuaät ñoái vôùi thöông maïi;
6. Hieäp ñònh veà caùc bieän phaùp thöông maïi lieân quan ñeán ñaàu tö;
7. Hieäp ñònh veà choáng baùn phaù giaù;
8. Hieäp ñònh veà ñònh giaù haûi quan;
9. Hieäp ñònh veà kieåm ñònh haøng hoaù khi xuaát khaåu;
10. Hieäp ñònh veà chöùng nhaän xuaát xöù haøng hoaù;
11. Hieäp ñònh veà thuû tuïc caáp pheùp nhaäp khaåu;
12. Hieäp ñònh veà caùc bieän phaùp baûo hoä, trôï giaù;
13. Hieäp ñònh veà thöông maïi dòch vuï;
14. Hieäp ñònh veà sôû höõu trí tueä;
15. Thoaû thuaän veà giaûi quyeát tranh chaáp.
178
II. CAÙC TAÄP QUAÙN THÖÔNG MAÏI QUOÁC TEÁ AÙP 
DUÏNG PHOÅ BIEÁN
1. TAÄP QUAÙN INCOTERMS
 Laø taäp quaùn ñöôïc aùp duïng phoå bieán nhaát trong kyù
keát vaø thöïc hieän caùc hôïp ñoàng mua baùn haøng hoaù
laø ñoäng saûn höõu hình giöõa caùc beân hôïp ñoàng 
trong thöông maïi quoác teá hieän nay. 
 Incoterms ñang ñöôïc söû duïng laø aán baûn 1999 coøn 
goïi laø Incoterms 2000. 
179
Muïc ñích söû duïng:
 Giaûm thôøi gian giao dòch ñaøm phaùn;
 Ñôn giaûn hoaù hôïp ñoàng;
 Thoáng nhaát trong vieäc xaùc ñònh quyeàn vaø nghóa vuï cuûa caùc 
beân lieân quan ñeán caùc thuû tuïc vaø chi phí:
* Laøm thuû tuïc vaø xin giaáy pheùp xuaát, nhaäp khaåu;
* Laøm thuû tuïc Haûi quan xuaát nhaäp khaåu;
* Chi phí bao bì, ñoùng goùi, keû kyù maõ hieäu haøng hoaù;
 Traùnh ñöôïc nhöõng tranh chaáp khoâng caàn thieát;
 Xaùc ñònh roõ thôøi ñieåm di chuyeån ruûi ro vaø toån thaát ñoái vôùi 
haøng hoaù töø ngöôøi baùn sang ngöôøi mua;
 Incoterms chia thaønh 13 ñieàu kieän cô baûn thaønh 4 nhoùm 
theo thöù töï caøng veà sau, traùch nhieäm ngöôøi baùn caøng naëng 
vaø giaù xuaát khaåu caøng cao, bao goàm:
180
Nhoùm E:
- EXW ( Exworks) – giao taïi xöôûng
Nhoùm F:
- FAS ( free alongside ship) – Giao doïc maïn taøu;
- FCA ( free carrier) – Giao cho ngöôøi chuyeân chôû;
- FOB ( free on board) – Giao qua lan can taøu caûng 
xeáp haøng quy ñònh
Nhoùm C:
- CFR ( cost & freight ) - Tieàn haøng + cöôùc phí traû
tôùi ñích;
- CIF ( cost= insurrance+ freight)- Tieàn haøng+ baûo 
hieåm phí+ cöôùc phí;
- CPT ( carriage paid to)- cöôùc phí traû tôùi ñích;
- CIP ( carriage and insurrance paid to) cöôùc phí vaø
baûo hieåm phí traû tôùi ñích.
181
Nhoùm D:
- DAF ( delived at fronties) – Giao haøng taïi ñieåm 
giao bieân giôùi;
- DES ( delived ex ship) – giao haøng treân taøu taïi 
caûng ñeán;
- DEQ ( delived Exquay) – Giao haøng treân caàu taøu 
caûng ñeán;
- DDU ( delived duty unpaid) – Giao haøng ñeán taän 
kho ngöôøi baùn chöa tính thueá nhaäp khaåu;
- DDP ( delived duty paid) tính luoân thueá nhaäp 
khaåu vaø hoaønh thaønh caùc thuû tuïc nhaäp khaåu.
182
Nhöõng ñieàu caàn chuù yù khi söû duïng Incoterms:
 Incoterms khoâng laø cô sôû ñeå xaùc ñònh ranh giôùi di chuyeån 
quyeàn sôû höõu haøng hoaù töø ngöôøi baùn sang ngöôøi mua;
 Phaân ñònh ranh giôùi traùch nhieäm giöõa ngöôøi baùn, ngöôøi 
mua vôùi ngöôøi chuyeân chôû;
 Phaân ñònh ranh giôùi traùch nhieäm giöõa ngöôøi baùn, ngöôøi 
mua vôùi ngöôøi Baûo hieåm;
 Incoterms 2000 chia thaønh hai nhoùm ñieàu kieän, coù 6 ñieàu 
kieän chæ aùp duïng khi haøng XNK vaän chuyeån töø caûng ñeán 
caûng: FAS,FOB,CFR,CIF, DES & DEQ.
 Caùc ñieàu kieän coøn laïi töông thích cho moïi phöông tieän 
chuyeân chôû vaø moïi ñòa ñieåm giao nhaän haøng.
 Caùc ñieàu kieän cuûa Incoterms coù theå thay theá cho nhau, 
ngöôøi baùn caàn choïn söû duïng ñieàu kieän hôïp lyù, traùnh keùo 
daøi traùch nhieäm khoâng caàn thieát.
183
2. TAÄP QUAÙN UCP
 Laø taäp quaùn veà vieäc thanh toaùn haøng hoaù xuaát 
nhaäp khaåu theo phöông thöùc tín duïng chöùng töø.
 Hieän nay caùc beân hôïp ñoàng söû duïng phoå bieán 
phöông thöùc naøy trong caùc hôïp ñoàng mua baùn 
haøng hoaù treân cô sôû caùc quy öôùc cuûa aán baûn UCP 
500, 600 cuûa Phoøng thöông maïi quoác teá aán haønh.
184
 Söû duïng UCP 500, 600 giuùp caùc beân hôïp ñoàng:
* Ñôn giaûn hoaù hôïp ñoàng;
* Tieát kieäm thôøi gian giao dòch vaø ñaøm phaùn;
* Thoáng nhaát caùch hieåu veà L/C ( letter of credit), caùc loaïi
L/C vaø trình töï thuû tuïc môû, thoâng baùo, chuyeån vaø tu chænh L/C.
* Thoáng nhaát caùc loaïi chöùng töø ngöôøi baùn phaûi xuaát trình trong
boä chöùng töø thu tieàn, thôøi haïn vaø nôi xuaát trình;
* Thoáng nhaát theá naøo laø boä chöùng töø thanh toaùn hôïp leä.
* Thoáng nhaát traùch nhieäm cuûa caùc beân lieân quan ñeán thanh toaùn
tín duïng chöùng töø.
* Thoáng nhaát veà nguyeân taéc chaáp nhaän, töø choái chaáp nhaän boä
chöùng töø ñoøi tieàn cuõng nhö haäu quaû phaùp lyù phaùt sinh khi boä
chöùng töø thu tieàn bò töø choái bôûi ngöôøi traû tieàn.
* Nghieân cöùu thöïc haønh thanh toaùn baèng L/C caàn löu yù quy trình
8 böôùc trong thanh toaùn tín duïng chöùng töø.
185
3. AÁN PHAÅM 421 CUÛA PHOØNG THÖÔNG 
MAÏI QUOÁC TEÁ ( ICC)
 Ñaây laø nhöõng quy öôùc veà caùc tröôøng hôïp baát 
khaû khaùng vaø caùc khoù khaên khaùch quan 
(hard ship).
 Khi kyù hôïp ñoàng thöông maïi quoác teá, caùc beân 
hôïp ñoàng coù theå thoaû thuaän daãn chieáu aán 
phaåm naøy ñeå mieãn traùch nhieäm cho nhau khi 
gaëp caùc tình huoáng ñöôïc quy öôùc trong aán 
phaåm 421.
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 186
III. HỢP ĐỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA QUỐC TẾ
1. Khái niệm:
• Đ27 LTM “là các HĐ mua bán hàng hóa được thực hiện dưới 
các hình thức: xuất khẩu, nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, tạm 
xuất tái nhập và chuyển khẩu”
2. Đặc điểm:
§ Chủ thể HĐ có trụ sở thương mại ở các nước khác nhau
§ Đối tượng của HĐ là hàng hóa có thể chuyển qua biên giới
§ Moät HĐ cuï theå coù theå chòu söï ñieàu chænh cuûa nhieàu nguoàn 
luật (Caùc Ñieàu öôùc quoác teá veà thöông maïi; Luaät quoác gia do 
caùc beân hôïp ñoàng thoáng nhaát choïn aùp duïng).
§ Moät HĐ cuï theå coù theå vöøa chòu söï ñieàu chænh cuûa phaùp luaät 
vöøa chòu aûnh höôûng cuûa nhieàu truyeàn thoáng, taäp quán khu 
vực, daân toäc  (Incoterms 2000, UCP 600 )
§ Söï ñieàu chænh coù theå daãn tôùi heä quûa khaùc nhau do quan ñieåm 
khaùc nhau giöõa caùc heä thoáng phaùp luaät.
Ø Ñaët caùc doanh nghieäp tröôùc nhöõng tình huoáng khoù khaên trong vieäc löïa choïn 
luaät aùp duïng trong caùc quan heä hôïp ñoàng thöông maïi quoác teá.
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 187
3. Các điều khoản đặc biệt:
• Điều khoản hiệu lực: Xác định một sự kiện trong tương lai 
(giấy phép của chính phủ, sự đồng ý của ngân hàng tài trợ, 
nhận khoản tiền ứng trước ) xảy ra HĐ mới có hiệu lực
• Điều khoản ngôn ngữ chính áp dụng cho HĐ
• Điều khoản luật áp dụng cho HĐ
Các bên đều muốn lựa chọn luật của nước mình. Tuy nhiên, 
đối tác lại không chấp thuận. Vì vậy, chọn luật nào là vấn đề
phải thương lượng, nhưng theo nguyên tắc nó phải bảo vệ được 
quyền lợi của mình, thuận lợi nhất cho việc thực hiện HĐ và cả
giải quyết tranh chấp nếu xảy ra trong tương lai
Có thể lựa chọn Công ước Viên 1980
Có thể lựa chọn luật của một quốc gia thứ ba
 Trong trường hợp không thực sự am hiểu về lĩnh vực này thì
nên mời Luật gia tư vấn để tránh rủi ro pháp lý sau này
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 188
4. Các nguyên tắc lựa chọn luật áp dụng cho HĐ:
• Chọn luật quốc gia
VD: “Mọi vấn đề không được qui định hoặc qui định 
không đầy đủ trong HĐ này sẽ được giải quyết theo 
luật Việt Nam”
• Khi HĐ qui định
• Khi Tòa án hoặc Trọng tài quyết định
• Khi HĐ mẫu qui định
• Chọn tập quán quốc tế về thương mại
• Khi HĐ qui định
• Khi các Điều ước quốc tế liên quan qui định
• Khi luật áp dụng do các bên chọn không qui định 
hay qui định không đầy đủ
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 189
• Các vấn đề cần lưu ý khi sử dụng Incotems
• Ghi rõ Incotems năm 1995 hay 2000. 
• Các điều kiện Incotems chỉ mang tính bổ sung 
không thể thay thế thỏa thuận trong HĐ. Vậy nên 
các thỏa thuận khác với Incotems trong HĐ được 
ưu tiên áp dụng 
• Incotems không giải quyết tất cả các vấn đề nên 
cần phải thỏa thuận cụ thể trong HĐ
• Chọn UCP 500 hay UCP 600 cũng phải ghi rõ ràng
• Chọn điều khoản nào trong Ấn phẩm 421 của ICC
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 190
§ Điều khoản về giải quyết tranh chấp 
§ Điều khoản về bất khả kháng
• Xác định các tình huống được coi là bất khả kháng. 
Các giấy tờ cần thiết để chứng minh về sự kiện đó
• Trách nhiệm thông báo cho nhau khi có sự kiện đó
• Xác định thời gian (X ngày) có thể bị kéo dài việc 
thực hiện HĐ
• Xác định cách giải quyết cụ thể sau X ngày
§ Các điều khoản khác như tên hàng, số lượng, chất 
lượng, giá, phương thức thanh toán, thời hạn-địa điểm-
điều kiện giao hàng
09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 191
CÁM ƠN QUÍ VỊ ĐÃ LẮNG NGHE !