Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Tiết 38: Silic. Công nghiệp Silicat

BÀI GIẢNG HÓA HỌC 9
SILIC. CÔNG NGHIÊP̣
 SILICAT
Tiết: 38
 Mục tiêu:
1/ Kiến thức:
- Silic là phi kim hoạt động yếu (tác dụng được với oxi, không phản 
ứng trực tiếp với hiđro), SiO2 là một oxit axit (tác dụng với kiềm, 
muối cacbonat kim loại kiềm ở nhiệt độ cao).
- Một số ứng dụng quan trọng của silic, silic đioxit và muối silicat.
- Sơ lược về thành phần và các công đoạn chính sản xuất thủy tinh, đồ 
gốm, xi măng.
2/ Kĩ năng:
- Đọc và tóm tắt được thông tin về Si, SiO2, muối silicat, sản xuất 
thủy tinh, đồ gốm, xi măng.
- Viết được các PTHH minh họa cho tính chất của Si, SiO2, muối 
silicat.
3/ Thái độ: Yêu thích bộ môn.
Tiết: 38
I. SILIC: (Si = 28)
1. Trạng thái thiên 
nhiên:
- Đọc thông tin (SGK) về trạng thái thiên 
nhiên của silic? 
Tiết: 38
I. SILIC: (Si = 28)
1. Trạng thái thiên 
nhiên:
(SGK)
Tû lÖ (%) vÒ thµnh phÇn khèi l­îng c¸c 
nguyªn tè trong vá tr¸i ®Êt
C¸c nguyªn tè 
cßn l¹i 1.4 %
Nh«m 8%
s¾t 5%
Canxi 3%
Hidro 1%
Natri 3%
Oxi 49%
Silic 25.8%
Kali 2%
Magie 2%
Đất sét.Cát 
Tiết: 38
I. SILIC: (Si = 28)
1. Trạng thái thiên 
nhiên:
(SGK)
2. Tính chất:
Silic là phi kim hoạt động hóa 
học yếu.
Ở nhiệt độ cao:
Si + O2 SiO2
to
- Quan sát hình kết hợp thông tin SGK cho 
biết tính chất vật lí của silic? 
- Silic là chất rắn, màu xám, khó nóng chảy, 
có vẻ sáng của kim loại, dẫn điện kém. Tinh 
thể silic tinh khiết là chất bán dẫn. 
Tiết: 38
I. SILIC: (Si = 28)
1. Trạng thái thiên 
nhiên:
(SGK)
2. Tính chất:
Silic là phi kim hoạt động hóa 
học yếu.
Ở nhiệt độ cao:
Si + O2 SiO2
to
- Từ những tính chất trên của silic vậy silic có 
những ứng dụng như thế nào?
Tiết: 38
I. SILIC: (Si = 28)
1. Trạng thái thiên 
nhiên:
(SGK)
2. Tính chất:
Silic là phi kim hoạt động hóa 
học yếu.
Ở nhiệt độ cao:
Si + O2 SiO2
to
II. SILIC ĐIOXIT (SiO2)
Silic đioxit là oxit axit:
SiO2 + 2NaOH Na2SiO3 +H2Ot
o
SiO2 + CaO CaSiO3t
o
Silic đ ioxit kh ô ng ph ả n ứ ng v ới 
nước.
III. S Ơ L Ư Ợ C V Ề C ÔNG 
NGHIỆP SILICAT:
- Xem thông tin SGK cho biết silic đioxit 
thuộc loại hợp chất vô cơ nào? Hợp chất 
này có những tính chất hóa học gì?
SiO2 + NaOH t
o
SiO2 + K2O t
o
- Viết các PTHH xảy ra?
SiO2 + KOH t
o
SiO2 + Ca(OH)2 t
o
SiO2 + CaO t
o
Nguyên liệu. Các công đoạn. Cơ sở sản xuất. 
Sản xuất 
gốm, sứ.
Sản xuất 
xi măng.
Sản xuất 
thủy tinh
Hoàn thành bảng sau? 
Tiết: 38
I. SILIC: (Si = 28)
1. Trạng thái thiên 
nhiên:
(SGK)
2. Tính chất:
Silic là phi kim hoạt động hóa 
học yếu.
Ở nhiệt độ cao:
Si + O2 SiO2
to
II. SILIC ĐIOXIT (SiO2)
Silic đioxit là oxit axit:
SiO2 + 2NaOH Na2SiO3 +H2Ot
o
SiO2 + CaO CaSiO3t
o
Silic đ ioxit kh ô ng ph ả n ứ ng v ới 
nước.
III. S Ơ L Ư Ợ C V Ề C ÔNG 
NGHIỆP SILICAT:
1. Sản xuất đồ gốm, sứ :
 Gốm, sứ Đĩa
 Cối chày sứ.
Nguyên liệu. Các công đoạn. Cơ sở sản xuất. 
Sản xuất 
gốm, sứ.
Hoàn thành bảng sau? 
- Đất sét, thạch 
anh, fenpat.
Đất sét. Thạch anh.
Nguyên liệu. Các công đoạn. Cơ sở sản xuất. 
Sản xuất 
gốm, sứ.
Hoàn thành bảng sau? 
- Đất sét, thạch 
anh, fenpat.
- Nhào đất sét, thạch anh, fenpat với nước 
tạo thành khối dẻo rồi tạo hình và sấy khô.
- Nung các đồ vật trong lò ở nhiệt độ thích 
hợp.
- Bát Tràng (Hà 
Nội), Hải Dương, 
Đ ồ ng Nai, S ông 
Bé. 
Xưởng gốm Bát Tràng. Làng gốm, sứ Hải Dương.
Tiết: 38
I. SILIC: (Si = 28)
1. Trạng thái thiên 
nhiên:
(SGK)
2. Tính chất:
Silic là phi kim hoạt động hóa 
học yếu.
Ở nhiệt độ cao:
Si + O2 SiO2
to
II. SILIC ĐIOXIT (SiO2)
Silic đioxit là oxit axit:
SiO2 + 2NaOH Na2SiO3 +H2Ot
o
SiO2 + CaO CaSiO3t
o
Silic đ ioxit kh ô ng ph ả n ứ ng v ới 
nước.
III. S Ơ L Ư Ợ C V Ề C ÔNG 
NGHIỆP SILICAT:
1. Sản xuất đồ gốm, sứ : (SGK)
2. Sản xuất xi măng:
Nguyên liệu. Các công đoạn. Cơ sở sản xuất. 
Sản xuất 
xi măng.
Hoàn thành bảng sau? 
- Đ ấ t s é t, đ á 
vôi, cát ... 
Đất sét. Đá vôi. Cát 
Nguyên liệu. Các công đoạn. Cơ sở sản xuất. 
Sản xuất 
xi măng.
Hoàn thành bảng sau? 
- Đ ấ t s é t, đ á 
vôi, cát ... 
- Nghiền nhỏ hh đất sét, đá vôi rồi trộn với 
cát và nước thành bùn rồi cho vào lò quay 
hoặc lò đứng ở 1400 – 1500 0C thu được 
clanhke rắn.
- Nghiền clanhke và phụ gia thành bột mịn, 
đó là xi măng. 
Chất đốt
Nguyên liệu. Các công đoạn. Cơ sở sản xuất. 
Sản xuất 
xi măng.
Hoàn thành bảng sau? 
- Đ ấ t s é t, đ á 
vôi, cát ... 
- Nghiền nhỏ hh đất sét, đá vôi rồi trộn với 
cát và nước thành bùn rồi cho vào lò quay 
hoặc lò đứng ở 1400 – 1500 0C thu được 
clanhke rắn.
- Nghiền clanhke và phụ gia thành bột mịn, 
đó là xi măng. 
- H ả i D ư ơng, 
Thanh H ó a, H à 
Ti ê n, Ph ú Y ên, 
Hà Nam.
Nhà máy sản xuất xi măng Bút sơn – Hà NamNhà máy sản xuất xi măng Hà Tiên
Tiết: 38
I. SILIC: (Si = 28)
1. Trạng thái thiên 
nhiên:
(SGK)
2. Tính chất:
Silic là phi kim hoạt động hóa 
học yếu.
Ở nhiệt độ cao:
Si + O2 SiO2
to
II. SILIC ĐIOXIT (SiO2)
Silic đioxit là oxit axit:
SiO2 + 2NaOH Na2SiO3 +H2Ot
o
SiO2 + CaO CaSiO3t
o
Silic đ ioxit kh ô