Ảnh hưởng của cảnh quan môi trường đến tâm lý và thói quen đọc sách: Hướng tiếp cận thúc đẩy phát triển văn hóa đọc cho sinh viên Học viện Ngân hàng

Tóm tắt: Thư viện trong các trường đại học là không gian tri thức, nơi chia sẻ và thụ hưởng các giá

trị văn hóa nhân loại. Không gian, cảnh quan thư viện ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý và thói quen đọc

sách của sinh viên Học viện Ngân hàng. Bài viết trình bày tác động của vị trí địa lý, không gian mở,

không gian riêng tư, không gian xanh, âm thanh, ánh sáng, màu sắc trang trí,. tác động cảm xúc,

sức khỏe và thói quen đọc của sinh viên; nguyên tắc thiết kế là tự chủ tiếp cận, dễ dàng sử dụng, thân

thuộc nhưng không nhàm chán; . Đồng thời, tác giả đưa ra khuyến nghị nhằm tận dụng tối đa những

lợi thế sẵn có của Thư viện, hoàn thiện môi trường cảnh quan, phát triển văn hóa đọc.

Từ khoá: Môi trường đọc; văn hóa đọc; thói quen đọc; Học viện Ngân hàng.

IMPACTS OF SURROUNDING ATMOSPHERE ON THE READING PSYCHOLOGY AND HABITS: A DIRECT

APPROACH TO PROMOTE THE READING CULTURE OF STUDENTS AT BANKING ACADEMY

Abstract: University libraries are the cathedral of knowledge, where reserve and share human cultural values. The library atmosphere and landscape directly affect the psychology and reading habits of

Banking Academy students. The article presents the impact of geography, open space, private space,

green space, sound, light, decorative colours,. to the students’ emotion, health and reading habits;

Constructive and directive requirements for library atmosphere include automomy access, easy use,

familiarity and non-boredom. In addition, the author recommends to make the most of the available

advantages of the Library, improve the reading environment, and develop the reading culture.

Keywords: Reading environment; reading culture; reading habits; Banking Academy

Ảnh hưởng của cảnh quan môi trường đến tâm lý và thói quen đọc sách: Hướng tiếp cận thúc đẩy phát triển văn hóa đọc cho sinh viên Học viện Ngân hàng trang 1

Trang 1

Ảnh hưởng của cảnh quan môi trường đến tâm lý và thói quen đọc sách: Hướng tiếp cận thúc đẩy phát triển văn hóa đọc cho sinh viên Học viện Ngân hàng trang 2

Trang 2

Ảnh hưởng của cảnh quan môi trường đến tâm lý và thói quen đọc sách: Hướng tiếp cận thúc đẩy phát triển văn hóa đọc cho sinh viên Học viện Ngân hàng trang 3

Trang 3

Ảnh hưởng của cảnh quan môi trường đến tâm lý và thói quen đọc sách: Hướng tiếp cận thúc đẩy phát triển văn hóa đọc cho sinh viên Học viện Ngân hàng trang 4

Trang 4

Ảnh hưởng của cảnh quan môi trường đến tâm lý và thói quen đọc sách: Hướng tiếp cận thúc đẩy phát triển văn hóa đọc cho sinh viên Học viện Ngân hàng trang 5

Trang 5

Ảnh hưởng của cảnh quan môi trường đến tâm lý và thói quen đọc sách: Hướng tiếp cận thúc đẩy phát triển văn hóa đọc cho sinh viên Học viện Ngân hàng trang 6

Trang 6

Ảnh hưởng của cảnh quan môi trường đến tâm lý và thói quen đọc sách: Hướng tiếp cận thúc đẩy phát triển văn hóa đọc cho sinh viên Học viện Ngân hàng trang 7

Trang 7

Ảnh hưởng của cảnh quan môi trường đến tâm lý và thói quen đọc sách: Hướng tiếp cận thúc đẩy phát triển văn hóa đọc cho sinh viên Học viện Ngân hàng trang 8

Trang 8

Ảnh hưởng của cảnh quan môi trường đến tâm lý và thói quen đọc sách: Hướng tiếp cận thúc đẩy phát triển văn hóa đọc cho sinh viên Học viện Ngân hàng trang 9

Trang 9

pdf 9 trang baonam 8620
Bạn đang xem tài liệu "Ảnh hưởng của cảnh quan môi trường đến tâm lý và thói quen đọc sách: Hướng tiếp cận thúc đẩy phát triển văn hóa đọc cho sinh viên Học viện Ngân hàng", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Ảnh hưởng của cảnh quan môi trường đến tâm lý và thói quen đọc sách: Hướng tiếp cận thúc đẩy phát triển văn hóa đọc cho sinh viên Học viện Ngân hàng

Ảnh hưởng của cảnh quan môi trường đến tâm lý và thói quen đọc sách: Hướng tiếp cận thúc đẩy phát triển văn hóa đọc cho sinh viên Học viện Ngân hàng
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
13THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 2/2021
Mở đầu
Thư viện ngoài chức năng cung cấp 
thông tin, tài liệu cho người đọc theo những 
nhu cầu xác định thì còn phải là một không 
gian tri thức, là nơi lưu trữ, chia sẻ và thụ 
hưởng các giá trị văn hóa. Không gian đọc 
hiện nay là khái niệm đang được quan tâm 
tổ chức ở rất nhiều trường đại học nhằm thu 
hút, tạo hứng thú cho người học tiếp cận 
và sử dụng tài liệu cho quá trình học tập và 
nghiên cứu.
Trong môi trường giáo dục đại học, bàn 
về tổ chức không gian thư viện không phải 
là một vấn đề mới, nhưng thực sự chưa 
được chú trọng, chưa thể hiện rõ vai trò 
trong tổ chức, đánh giá công tác thư viện. 
Đã đến lúc các thư viện đại học cần phải 
thực sự nghiên cứu và đầu tư về cảnh quan 
môi trường thư viện bởi vì thực tế hoạt động 
cho thấy sức ảnh hưởng không nhỏ của 
cảnh quan đến tâm lý, nhu cầu, thị hiếu của 
người đọc và người học, cũng chính là tác 
động trực tiếp đến thành quả phát triển văn 
hóa đọc của tổ chức và cá nhân.
1. Vai trò của cảnh quan môi trường 
đối với văn hóa đọc của sinh viên
Cảnh quan môi trường được cảm nhận 
bằng nhiều giác quan thông qua hình ảnh, 
mùi vị, âm thanh, cảm giác, do đó tác động 
trực tiếp đến trạng thái tâm lý của con người. 
Tùy cách tiếp cận, có nhiều khái niệm khác 
nhau về không gian cảnh quan. Theo TS 
Hàn Thất Ngạn “cảnh quan là không gian 
chứa đựng vật thể thiên nhiên, nhân tạo và 
những hiện tượng xảy ra trong quá trình tác 
động giữa chúng với nhau và giữa chúng 
ẢNH HƯỞNG CỦA CẢNH QUAN MÔI TRƯỜNG ĐẾN TÂM LÝ VÀ THÓI QUEN ĐỌC SÁCH: 
HƯỚNG TIẾP CẬN THÚC ĐẨY PHÁT TRIỂN VĂN HÓA ĐỌC CHO SINH VIÊN HỌC VIỆN NGÂN HÀNG
Tóm tắt: Thư viện trong các trường đại học là không gian tri thức, nơi chia sẻ và thụ hưởng các giá 
trị văn hóa nhân loại. Không gian, cảnh quan thư viện ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý và thói quen đọc 
sách của sinh viên Học viện Ngân hàng. Bài viết trình bày tác động của vị trí địa lý, không gian mở, 
không gian riêng tư, không gian xanh, âm thanh, ánh sáng, màu sắc trang trí,... tác động cảm xúc, 
sức khỏe và thói quen đọc của sinh viên; nguyên tắc thiết kế là tự chủ tiếp cận, dễ dàng sử dụng, thân 
thuộc nhưng không nhàm chán; ... Đồng thời, tác giả đưa ra khuyến nghị nhằm tận dụng tối đa những 
lợi thế sẵn có của Thư viện, hoàn thiện môi trường cảnh quan, phát triển văn hóa đọc.
Từ khoá: Môi trường đọc; văn hóa đọc; thói quen đọc; Học viện Ngân hàng.
IMPACTS OF SURROUNDING ATMOSPHERE ON THE READING PSYCHOLOGY AND HABITS: A DIRECT 
APPROACH TO PROMOTE THE READING CULTURE OF STUDENTS AT BANKING ACADEMY
Abstract: University libraries are the cathedral of knowledge, where reserve and share human cul-
tural values. The library atmosphere and landscape directly affect the psychology and reading habits of 
Banking Academy students. The article presents the impact of geography, open space, private space, 
green space, sound, light, decorative colours,... to the students’ emotion, health and reading habits; 
Constructive and directive requirements for library atmosphere include automomy access, easy use, 
familiarity and non-boredom... In addition, the author recommends to make the most of the available 
advantages of the Library, improve the reading environment, and develop the reading culture.
Keywords: Reading environment; reading culture; reading habits; Banking Academy
ThS Nguyễn Thị Ngọc, ThS Trần Thị Tươi, CN Lê Văn Binh
Học viện Ngân hàng
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
14 THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 2/2021
với bên ngoài, mang đến cho con người 
những cảm xúc và tâm trạng khác nhau” [8, 
tr 5]. Thiết kế cảnh quan là một hoạt động 
sáng tạo môi trường vật chất - không gian 
bao quanh con người. Đối tượng của thiết 
kế cảnh quan là tạo hình địa với bậc thang, 
tường, bề mặt trang trí vật liệu xây dựng, 
cây xanh, hình thức kiến trúc, nước,
Cảnh quan môi trường đại học có vai 
trò quan trọng đối với sinh viên ngay từ khi 
lựa chọn trường đăng ký nhập học, củng 
cố lòng tự hào và gia tăng hứng thú học 
tập của sinh viên. Đặc biệt, theo xu hướng 
thụ hưởng của giới trẻ thì tiện ích của hệ 
thống hạ tầng cơ sở vật chất là một yếu tố 
quyết định lựa chọn trong khối nhóm trường 
cùng thứ hạng. Người học đòi hỏi và thể 
hiện mức độ hài lòng đối với điều kiện về 
cảnh quan môi trường trong những câu hỏi 
tư vấn tuyển sinh, trong các trả lời khảo sát 
đánh giá trường đại học hoặc trên các kênh 
thông tin cá nhân.
- Cảnh quan bên ngoài 
Cảnh quan bên ngoài Thư viện được 
Học viện Ngân hàng (HVNH) thiết kế tận 
dụng cây xanh, tiểu cảnh tự nhiên nhiên 
sẵn có, với phong cách hướng đến môi 
trường xanh, gần gũi với thiên nhiên giống 
như khu sinh thái đem lại niềm vui, sự thoải 
mái và giải tỏa căng thẳng, áp lực của việc 
học tập và nghiên cứu từ đó phát triển văn 
hóa đọc một cách tự nhiên, bền vững. Cảnh 
quan bên ngoài tòa nhà thư viện giúp thu 
hút người đọc ngay từ cái nhìn đầu tiên với 
phong cách hiện đại, tối giả ... iện
Biểu đồ 6. Mức hài lòng với không gian đọc 
của Thư viện
Thông qua kết quả khảo sát có thể thấy, 
số lượng bạn đọc hài lòng về diện tích của 
Thư viện (97,50%) và không gian đọc của 
Thư viện (87,50% ) chiếm tỷ lệ rất cao. Từ 
đó có thể thấy, sử dụng không gian Thư 
viện luôn là thói quen và là nguyện vọng 
của sinh viên và giảng viên HVNH trong 
quá trình học tập, nghiên cứu khoa học.
- Âm thanh 
Thư viện HVNH là địa điểm yên tĩnh, 
trong lành, quen thuộc được sinh viên ưu 
tiên lựa chọn sử dụng khi muốn làm việc 
độc lập hoặc làm việc nhóm. Thư viện ít bị 
ảnh hưởng bởi tiếng ồn bên ngoài. Tiếng ồn 
bên trong luôn được cán bộ thư viện kiểm 
soát chặt chẽ, bởi ô nhiễm tiếng ồn tác 
động xấu đến sức khỏe của con người và 
chất lượng môi trường. Tiếng ồn trong thư 
viện luôn gây cảm giác khó chịu, gây căng 
thẳng ảnh hưởng tới sự ghi nhớ của sinh 
viên khi nghiên cứu và học tập. Nhận thức 
rõ tác hại của ô nhiễm tiếng ồn, Thư viện 
HVNH có những quy định nghiêm ngặt với 
bạn đọc tham gia không gian học tập, bảo 
đảm môi trường học tập tập trung, chuyên 
nghiệp và tạo tâm lý thoải mái cho mọi bạn 
đọc. Thông qua hoạt động giám sát trực tiếp 
và giám sát qua hệ thống camera an ninh 
mà Thư viện kiểm soát tiếng ồn do người 
đọc sách tạo ra trong các phòng đọc. Đối 
với khu vực sảnh, Thư viện bố trí hệ thống 
âm thanh phát nhạc âm lượng thấp để tạo 
không khí cởi mở, thân thiện cho người đọc 
ngay từ bước đầu vào sử dụng.
Biểu đồ 7. Mức hài lòng với sự yên tĩnh trong 
và ngoài Thư viện
Thư viện HVNH với phương châm “thư 
viện là thiên đường” thu hút mọi sinh viên 
yêu sách, chăm chỉ học tập và nghiên cứu 
khoa học. Thư viện luôn tiến hành khảo sát 
ý kiến của người dùng vào các mùa thi - là 
khoảng thời gian đông đúc, tấp nập và ồn 
ào nhất để tiếp nhận các đánh giá, thậm chí 
là giải pháp từ phía người dùng, giúp bảo 
đảm yên tĩnh cho môi trường học tập và ng-
hiên cứu. Qua kết quả khảo sát trên có thể 
thấy, gần 100% bạn đọc hài lòng với mức 
độ yên tĩnh trong không gian đọc của Thư 
viện, điều này giúp cho bạn đọc học tập và 
nghiên cứu hiệu quả hơn.
- Ánh sáng 
Ánh sáng tự nhiên, hệ thống chiếu sáng 
trong Thư viện là vấn đề hết sức quan trọng 
trong môi trường cảnh quan tác động trực 
tiếp đến hứng thú đọc. Ánh sáng phải bảo 
đảm yếu tố kỹ thuật và thẩm mỹ, tận dụng 
tối đa ánh sáng tự nhiên, hạn chế sử dụng 
hệ thống chiếu sáng nhân tạo bảo đảm sức 
khỏe cho mắt của người đọc. Ánh sáng chói 
có tính kích động, chiếu sáng trắng từ trên 
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
18 THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 2/2021
xuống tạo cảm giác êm dịu, nhẹ nhàng. Ánh 
sáng nóng ấm cúng phù hợp sử dụng vào 
mùa đông, mùa thu. Ánh sáng lạnh, dịu mát 
phù hợp sử dụng trong mùa hè, mùa xuân. 
Đặc biệt, trước tình trạng ngày càng nhiều 
người học bị mắc các vấn đề về thị giác ngay 
từ khi còn nhỏ, thư viện đã chú ý bảo đảm 
đủ ánh sáng phù hợp cho việc đọc trong thời 
gian dài. Đối với các hoạt động triển lãm, 
hoạt động sự kiện, Thư viện thường sử dụng 
hệ thống ánh sáng nhân tạo khi trang trí, ánh 
sáng kết hợp với cây xanh, với sách, ... tạo 
ra không gian sôi động, rực rỡ, cuốn hút, 
gây sự chú ý của sinh viên từ khoảng cách 
xa. Thư viện HVNH đặc biệt quan tâm tới 
hệ thống chiếu sáng cũng như ánh sáng tự 
nhiên trong các phòng đọc. Qua khảo sát 
hàng năm, tỷ lệ hài lòng về vấn đề này rất 
cao (97,50% hài lòng và rất hài lòng đối với 
hệ thống chiếu sáng, 82,50% hài lòng và 
rất hài lòng đối ánh sáng tự nhiên có trong 
Thư viện). Như vậy, Thư viện đã đáp ứng tốt 
các yêu cầu về ánh sáng cho hệ thống kho, 
phòng tài liệu.
Biểu đồ 8. Mức hài lòng về chế độ chiếu sáng 
trong Thư viện
- Nhiệt độ, không khí 
Do vị trí địa lý, HVNH tọa lạc tại Hà Nội, 
nên ảnh hưởng bởi khí hậu bốn mùa. Không 
khí và nhiệt độ của mỗi mùa khác nhau, 
việc làm cho không gian đọc và bảo quản 
tài liệu cũng vì vậy mà thay đổi tương ứng. 
Điều kiện khí hậu quyết định cảnh quan 
của thư viện. Không gian đọc luôn bảo đảm 
thông thoáng, tươi mới, hạn chế nắng nóng 
vào mùa hè, ngăn gió lạnh vào mùa đông. 
Nghiên cứu tâm lý học môi trường đã phát 
hiện rằng, cảnh quan ảnh hưởng đến sức 
khỏe của con người thông qua các kích 
thích [4]. Không gian cởi mở, thân thiện, 
không khí trong lành kích thích sự sáng tạo. 
Con người sẽ hoạt động tối ưu khi bố cục 
không gian, không khí lưu thông, linh hoạt 
với sự riêng tư cần thiết. Vào mùa hè, hệ 
thống điều hòa làm mát hoạt động với công 
suất cao tạo không khí dễ chịu cho người sử 
dụng, vì vậy Thư viện thường quá tải trong 
khoảng thời gian này. Vào mùa đông, với hệ 
thống cửa kính, quạt thông gió, các phòng 
bảo đảm sự ấm áp, an toàn cho người đọc. 
Sự thích hợp về nhiệt độ và không khí trong 
Thư viện được người đọc đánh giá rất cao, 
thông qua Biểu đồ 9:
Biểu đồ 9. Mức hài lòng về nhiệt độ, không khí 
trong Thư viện
- Màu sắc
Màu sắc là yếu tố quan trọng tác động 
đến thị giác của người đọc, có thể gây lên 
cảm giác vui - buồn - nóng - lạnh, kích thích 
hưng phấn đọc hay cảm giác uể oải. Thư 
viện HVNH sử dụng các gam màu thích hợp 
với từng mục khác nhau tạo hứng thú đọc 
cho sinh viên: Gam màu nóng (đỏ, vàng, 
cam, ...) có sức lôi cuốn tác động mạnh mẽ 
đến không gian xung quanh, thường được 
sử dụng khi diễn ra các triển lãm sách, trong 
không gian rộng (sảnh tầng 1); Gam màu 
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
19THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 2/2021
lạnh và màu mát (xanh biển, xanh, vàng 
nhạt,...) tạo cảm giác nhẹ nhàng, tươi mát, 
sâu lắng như đang ở trong vườn cây mùa 
xuân tạo cho tâm hồn thư thái được bố trí 
chủ đạo trong các phòng đọc sách (tầng 2, 
3, 4, 7); Phòng thảo luận được trang trí gam 
màu tươi sáng tạo nên sự vui tươi, phấn khởi 
cho sinh viên khi thảo luận về một chủ đề 
nào đó; Phòng đọc tài liệu nội sinh (Luận 
án, luận văn và đề tài nghiên cứu được sơn 
màu xanh dương đậm tạo cảm giác nghiêm 
cẩn cho môi trường học thuật); ... Màu sắc 
không chỉ tác động đến tâm lý đọc còn tác 
động đến sức khỏe của con người. Màu sắc 
được Thư viện sử dụng tạo nên môi trường 
tối ưu, xanh, sạch, đẹp để phục vụ nhu cầu 
đọc, học tập và nghiên cứu của sinh viên.
- Môi trường xanh 
Theo các nhà tâm lý học, khuynh hướng 
bẩm sinh của con người là “tính ưa sống tự 
nhiên”, luôn tìm kiếm những mối liên kết với 
thiên nhiên. Nếu sinh viên chăm chú ngắm 
cây, cỏ chỉ trong 60 giây, ngoài cảm giác thư 
thái, họ sẽ đọc sách, học tập hiệu quả hơn, 
tập trung hơn và mắc ít lỗi hơn. Cải thiện 
môi trường cảnh quan có tác động tích cực 
đến hiệu học tập và nghiên cứu của sinh 
viên. Các yếu tố tự nhiên, như tiếng nước 
chảy, mùi cỏ cây đều có tác động tốt lên 
những yếu tố sức khỏe do tâm lý con người. 
Tăng cường cây xanh trong các phòng đọc 
để nâng cao hiệu suất học tập và nghiên 
cứu của sinh viên. Môi trường cảnh quan 
nhiều cây xanh giúp sinh viên giảm căng 
thẳng bằng những không gian yên tĩnh, 
thanh mát, đưa thiên nhiên lại gần với con 
người. Sân vườn tầng 6 của Thư viện, điển 
hình về sử dụng không gian cây xanh bố 
cục tự do cho mục đích tạo cảm giác gần 
gũi thiên nhiên, tạo hứng thú đọc. Không 
gian mở này được coi như một hệ sinh thái 
vi mô cung cấp môi trường đọc xanh, tạo ra 
vi khí hậu dễ chịu tạo cảm hứng đọc sách, 
học tập và nghiên cứu. 
Biểu đồ 10. Mức hài lòng về môi trường xanh 
trong Thư viện
Trong những năm gần đây, Thư viện 
HVNH rất chú trọng đến môi trường xanh 
trong không gian Thư viện, tạo cảm giác thư 
thái cho bạn đọc sau giờ học tập, nghiên 
cứu căng thẳng. Qua biểu đồ 10 có thể thấy 
người đọc đánh giá rất cao về cách bài trí 
đưa thiên nhiên vào trong phòng đọc, kho 
sách của Thư viện (88% người đọc hài lòng 
và rất hài lòng).
- Trang trí 
Thư viện thường sử dụng tranh treo 
tường để trang trí hoặc chính các mảng 
màu sơn phá cách hoặc các giá sách có 
kiểu dáng độc đáo để trang trí khu vực 
sảnh, các phòng đọc và khu vực thư giãn. 
Do sảnh giao dịch tương đối rộng nên Thư 
viện thường xuyên bài trí những chùm, bình 
hoa tươi theo mùa, màu sắc rực rỡ, hương 
thơm thoang thoảng, tạo các điểm nhấn thị 
giác cho người đọc. Những trang trí này có 
tính linh hoạt, có thể dễ dàng thay đổi để 
tạo cảm giác mới mẻ cho không gian.
Từ các phân tích trên, có thể thấy cảnh 
quan môi trường ảnh hưởng không nhỏ tới 
sở thích, thói quen, địa điểm đọc và học 
tập của sinh viên HVNH. Với hàng nghìn 
lượt bạn đọc/ngày, Thư viện đã khá thành 
công trong việc thu hút sinh viên đến sử 
dụng các dịch vụ của mình, phát triển văn 
hóa đọc trong sinh viên, đáp ứng tốt chức 
năng, nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên, để 
hoạt động của Thư viện ngày càng trở nên 
cần thiết, là giảng đường thứ 2, là nơi tận 
hưởng những khoảnh khắc đọc sách, học 
tập thư giãn của sinh viên, Thư viện cần có 
những đổi mới về sản phẩm dịch vụ và cả 
môi trường cảnh quan.
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
20 THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 2/2021
Cảnh quan môi trường thư viện thể hiện 
tính chuyên nghiệp, tinh tế trong việc tạo ra 
môi trường học tập tích cực cho sinh viên, 
hơn nữa đóng vai trò quan trọng, từng bước 
tạo nên nét đặc trưng của HVNH. Cảnh 
quan môi trường thư viện hài hòa với cảnh 
quan xung quanh, góp phần cải thiện môi 
trường sinh thái trong thiết kế tổng thể cảnh 
quan của Học viện. 
3. Khuyến nghị cho Thư viện Học viện 
Ngân hàng 
Thông qua các kênh đối thoại và đánh 
giá của sinh viên với Thư viện hàng năm, 
có thể nhận thấy nhu cầu của sinh viên về 
thụ hưởng các giá trị tiện ích của thư viện 
là rất lớn. Với phương châm lấy người học 
làm trung tâm, HVNH đã không ngừng điều 
chỉnh, cải thiện nâng cấp nhằm đáp ứng 
hơn nữa những nguyện vọng của người 
học. Các thiết kế đã hướng theo nguyên tắc 
bảo đảm cho người đọc được tự chủ tiếp 
cận, dễ dàng sử dụng, cảm giác thân thuộc 
nhưng không nhàm chán; thân thiện nhưng 
bảo đảm chuyên nghiệp; tác động tích cực 
đến tâm lý, cảm xúc người đọc; giữ gìn sức 
khỏe cho người đọc. Mặc dù vậy, thực tế 
cho thấy vẫn cần có sự đầu tư nhiều hơn 
nữa trong ngắn hạn đối với các hạng mục 
về cảnh quan, bao gồm:
- Diện tích: cần được bố trí thêm các 
phòng đọc riêng lấy từ diện tích của khu 
nhà liền kề để đáp ứng tốt hơn nữa nhu cầu 
của sinh viên, giảng viên cần làm việc độc 
lập, đồng thời giảm tải cho các khu vực đọc 
chung. Có thể xem xét mở rộng mạng lưới 
thư viện đến các khoa, các khu vực giảng 
đường để giảm tải lượng người trực tiếp đọc 
sách và làm việc trong tòa nhà thư viện. 
Từ đó có thể giảm bớt lượng cung cấp chỗ 
ngồi đọc tại chỗ, giúp tạo các khoảng trống 
trong phòng đọc chung, giảm bớt áp lực 
đám đông cho sinh viên.
- Cây xanh: tiếp tục phủ xanh dày hơn 
cho toàn bộ tòa nhà để giảm thiểu ảnh 
hưởng của nhiệt độ và ánh sáng quá chói 
gắt, điều hòa không khí, tạo cảm giác hòa 
hợp với thiên nhiên.
- Nhiệt độ: thực hiện các giải pháp kỹ 
thuật để giảm nhiệt cho tòa nhà, giảm thiểu 
tác hại của hiệu ứng nhà kính: thay hệ 
thống rèm cản nhiệt, bố trí cây xanh trong 
và ngoài, thiết kế giàn cây leo phủ tường. 
Thay thế hệ thống rèm để xử lý tốt mức độ 
sáng chói, cản nhiệt hấp qua kính và giúp 
tiết kiệm năng lượng.
- Thiết bị: thay thế những loại bàn ghế 
cồng kềnh bằng loại bàn ghế kích cỡ nhỏ 
hơn, có kiểu dáng, chất liệu và màu sắc 
phù hợp thị hiếu của giới trẻ; chú ý lựa chọn 
những vật liệu thân thiện, có thời hạn sử 
dụng lâu, giảm thiểu tác hại đến môi trường.
- Trang trí nội thất: tăng thêm các thiết 
bị, vật dụng trang trí ở nhiều vị trí còn trống 
như hành lang, phòng thảo luận; chú ý tạo 
các điểm nhấn về thị giác.
- Cảnh quan bên ngoài: trồng các loại 
cây phù hợp với chất đất và địa hình của 
mảng bồn phía trước tòa nhà, xem xét bố 
trí tiểu cảnh loại ưa bóng râm do khu vực 
này không nhiều ánh sáng trực tiếp; có thể 
bài trí một phần diện tích mặt nước để tạo 
phong thủy nhu hòa hơn cho tòa nhà, tạo 
liên kết với các tòa nhà lân cận.
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
21THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 2/2021
Kết luận
Trong khuôn khổ hạn hẹp về địa lý và quy 
định về xây dựng cơ bản thì việc đầu tư mới 
một tòa trụ sở thư viện có diện tích lớn hơn, 
tương xứng với quy mô đào tạo của HVNH 
trong khoảng 10 năm tới là bất khả thi. Như 
vậy, thay vào đó, Thư viện cần tối ưu hóa 
hơn nữa trong thiết kế cảnh quan, bố trí nội 
thất trên cơ sở sẵn có để tăng công năng 
sử dụng đồng thời bảo đảm được các yếu 
tố cảnh quan như đã phân tích ở phía trên. 
Đây là hướng đi phù hợp với chiến lược phát 
triển hạ tầng cơ sở vật chất của Học viện.
Những đầu tư tiếp tục phát triển về cảnh 
quan môi trường sẽ góp phần duy trì và lan 
tỏa tình cảm của người học với Thư viện 
nói chung, tạo thêm động lực cho sinh viên 
hứng thú đọc sách, trân trọng sách và thư 
viện. Chắc chắn, Thư viện vẫn luôn là một 
điểm đến ưa thích của sinh viên trong suốt 
quá trình học tập của họ tại HVNH. Đây 
chính là một trong những giải pháp quan 
trọng, tác động trực tiếp đến tâm lý và thói 
quen đọc, từ đó giúp phát triển văn hóa đọc 
trong cộng đồng sinh viên HVNH.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Dương Khánh Chi (2017). “Tổ chức không 
gian kiến trúc cảnh quan trường trung học phổ 
thông tại thành phố Hải Phòng”, Luận văn Thạc 
sỹ Kiến trúc, Trường Đại học Xây dựng.
2. Hoàng Văn Dưỡng (2019). “Thiết kế không 
gian thư viện phục vụ đại học số - đại học 
thông minh”, tại trang web https://repository.
vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/68479/1/Cam_
nang_2019_Sep_Duong_Thiet_ke_khong_
gian_thu_vien.pdf
3. Vũ Thị Điềm (2010). Tham luận văn hóa 
đọc, Hội thảo Định hướng và giải pháp phát triển 
văn hóa đọc ở Việt Nam, tr.44-45.
4. G. W. Evans and J. M. McCoy (1998). 
“When buildings don’t work: The role of architec-
ture in human health,” Journal of Environmental 
psychology, vol. 18, no. 1, pp. 85-94.
5. G. W. Evans and J. M. McCoy (1998). 
“When buildings don’t work: The role of architec-
ture in human health,” Journal of Environmental 
psychology, vol. 18, no. 1, pp. 85-94.
6. Nguyễn Thị Mỹ Hằng (2013). “Tổ chức 
kiến trúc cảnh quan trường tiểu học trên địa bàn 
huyện Hoài Đức”, Luận văn Thạc sỹ Kiến trúc, 
Trường Đại học Xây dựng.
7. Phạm Hường (2018). “Cảnh quan tự nhiên 
cải thiện tâm trạng con người, tăng hiệu quả 
công việc”, tại trang web https://dantri.com.vn/
khoa-hoc-cong-nghe/canh-quan-tu-nhien-cai-
thien-tam-trang-con-nguoi-tang-hieu-qua-cong-
viec-20180403234246075.htm
8. Hàn Tất Ngạn (2018). “Kiến trúc cảnh 
quan”, NXB Xây dựng, Hà Nội.
9. Nguyễn Anh Tuấn (2019). “Không gian 
cảnh quan mở dưới góc nhìn tâm lý học môi 
trường (Nghiên cứu trường hợp Đại học Havrard 
và Học viện Công nghệ Massachusetts)”, tại 
trang web https://www.tapchikientruc.com.vn/
chuyen-muc/khong-gian-canh-quan-mo-duoi-
goc-nhin-tam-ly-hoc-moi-truong-nghien-cuu-
truong-hop-dai-hoc-havrard-va-hoc-vien-cong-
nghe-massachusetts.html.
(Ngày Tòa soạn nhận được bài: 15-12-2020; 
Ngày phản biện đánh giá: 10-01-2021; Ngày 
chấp nhận đăng: 19-02-2021).

File đính kèm:

  • pdfanh_huong_cua_canh_quan_moi_truong_den_tam_ly_va_thoi_quen_d.pdf